KertülMws.
Post en Teiegraphie.
Koloniën.
Land- en Tuinbouw.
0 n d e r w ij s.
IRechTtza&en.
Armenzorg.
m
'H
V i s s c h e r ij.
gS
Het meer/
de malers,/
e met zulfcx
zich aai>
.met'drie gekleurde" relief-medaillons op de lijst-
'De stookplaats is "tan ijzer.
De -vloer is voor de helft met hout belegd. Op
dit gedeelte staat een tafel, tegelijk lezenaar,
.waarop éen dicht en éen opengeslagen Latijnsch
litanieboek liggen, beide in folio. Het geopende
boek vooral is merkwaardig om bet eigenaardig
notenschrift en de fraaie bewerking. Eenige
schilderijen van twijfelachtige waarde versieren
de vuilwitte muren hovende beschotten; o.a.een
breed doekin zeven afdeehngen gesplitst, bijbel-
scbe geschiedenissen voorstellende. Een koperen
kaarsenkroon,"die hier stellig niet op haar rechte
plaats' ishangt aan den zolder.
Door de straks genoemde smalle deur komen
we in het tweede vertrek. Hier is de vloer van
witte en blauwe tegels, en het geheele uitzien
is beter. Het licht valt door een groot boograam
met diepe nis en prachtig gesneden omlijsting.
In een hoek naast het raam is een tropee van
wapens opgesteld: een compleet harnas, zwaarden
enz. Een rapier, moer dan een meter lang,
draagt het opschrift: «Dit Swaart heeft Gevoert
jonkheer Jacus CabellauGouverneur der stadt
Alcmaar In 't Jaar 1573." Een wand tegenover
het raam wordt geheel ingenomen door een geha
vend doek, een jacht voorstellende, waarop geen
naam te ontdekken valt. De schouw heeft een
relief-ornementatie in de lijst en is versierd met
een geschulpt «valletje". Twoe bronzen beelden
etaan op de vuurplaat. Ook hier hangt een kope
ren kroon.
Door eon tweede boograameveneens met
gesneden kolommen en lijst en gekleurde ruiten,
valt het licht op een tafel, door een kleed ge
dekt, waarop een fraai gebeeldhouwd eiken kistje.
"Voor de tafel staat de kleine eikenhouten stoel
met gebeeldhouwde paneelen van Louise de Croy,
de gemalin van Maximiliaan van Bourgondié. De
paneelen dragen de monogrammen M. L. en L. O.
met het wapen der hertogin van Aerschot. De
stoel, overigens zeer eenvoudig, is afkomstiguit
de kerk te Gapinge.
Een deur met gesmeed ijzeren klopper geeft
toegang tot het derde vertrek: eene eetzaal. Hier
is de vloer van hout. Het vertrek wordt aange
naam verlicht door twee hooge ramen met zeer
kleine in lood gevatte ruiten, waarvan do onderste
helft door gesneden eiken luikjes gesloten kan
worden. De groote schouw tegenover de ramen is
met tegels en twee beelden versierd. Aan een
zijwand is een met prachtig beeldhouwwerk over
laden kast (buffet) geplaatst, waarop eenige
blauw porseleinen pullen. Daarboven een fraai
scbilderij, te hoog om den naam des makers te
kunnen opsporen. De lange tafel, op bolvormige
pooten, is gedekt, en beladen met tinnen en blauw
porseleinen schotels, tinnen borden, waarop ser
vetten met ingeweven relief-ornementvoorts
steenen schenk- en drinkkannen, tinnen bekers
en kroezen en groene romers, dik van steel en
bol van kelk. Om de tafel heen staan eikenhouten
stoelen met rechte leuningen en gedraaide poo
ten, waarvan drie leunstoelen zijnéen met een
zwaar, geborduurd kussen. Een kleine aanrecht-
tafel draagt eveneens tinnen en porseleinen sc»-_<on
en schotelskroezen en kelken.
Tegen den tweeden zijwand staat nog een
fraai gesneden eiken kast, dia ik bezwaarlijk
echt antiek zou durven noemen. Daarbij is een
palissanderhouten pronkkastje geplaatst uit de 17e
eeuw, met ebbenhout versierd en waarop drie
of vier pulion,Voorts is er een linnenpers, een
fraai klein spinnewiel, gesneden stoven en een
bank. Twee koperen luchters hangen boven de
tafel.
Dit vertrek heeft een trap met zware leuning,
die naar eeh slaapkamer leidt. Hier trekt aller
eerst onze nahdacht het kostbare, prachtig ge
beeldhouwde ledekant met donkerblauw damasten
j gordijnen en geel zijden deken. Dan een fraaie
langwerpige tafel met bolvormige pooten, waarop
%-
i
s Peking,
'gaan de
'n gedaan
eeds kan
lopen, en
kinderen
F wegens
mne kin-
ij wordt
:htervan
t, of de
gestraft,
die zich
als leden
ideld,
alt van
r. Gard-
t, waar-
enhoofd
ig Duic-
verkmg
hoewel
t mede
water
dienst
water
;en, ia
ieuwd.
je grof
renster
eg be-
rolt zij
naan-
Komt
zuiger
loiang
tal het
swoon
et eer-
ïenige
m en
steeds
werpt
snuw-
inp.
wen-
id de
Ivvars
door
szins
onze
ij ea
ortje
uden
s van
met
l «sfê f - f C'1 V -
q-yxf* r
S3SW
-oen kleine lezenaar met bijbel. De schouw is
keurig met kleuren en goud versierd. Naast de
v/ waschtafel met koperen bekken en waterkan staat
Cl een armstoel, bij het ledekant.een eiken krib
^f/cjet beddegoed. Een klein klokje staat in een aan
den muur hangend, fraai gesneden'kapelletje.
|4"(flovenigroote portretten versieren de wanden, die
jtmerendeels achter geplooide'groene stoffen ver- j
horgen zijn/ Het licht valt door kleine ramen
met gekleurde glazen en inscripties, van to wei
nig belang om af te schrijven. Zij zijn uit het
midden der -17e eeuw.
Langs een tweede trap afdalend, komen we
in een keuken, onder deze slaapkamer. Hier is
de grond weer met roode- tegels bevloerd. Een
ruw steenen schouw met houten lijstwaarop
eenige schotels overeind, is in een hoek; aan
een ketting hangt de pot. Daarnaast is een
breed gemetseld fornuis, waarop zoo even het maal
is bereid. Takkebossen en turven liggen er voor
op een manier, die onze tegenwoordige huisvrou
wen spoedig naar «een andere meid" zou doen
omzien. Tegenover het fornuis is de ruwe aan-
rechtbank met pomp. In het midden staat een
eenvoudige tafel en ter zijde een eikenhouten
keukenkast. Er zijn twee gesneden rekken met
borden en schotels. Voorts het noodigo tinnen en
steenen keukengerei en stoelen met leeren zit
tingen. Aan den muur tegenover de schouw hangt
een schilderij van I. Diltius, 1663, een hangen-'
den vogel voorstellende. Dit is voor de eerste
maal, dat ik een schilderij zag van dezen meester,
die predikant was te Heerenveen.
De keuken, die ook uit de eetzaal bereikt kan
worden, verlatende, komen we in een fraai ver
trek, dat van meerdere, zelfs van groote weelde
getuigt. Er is een mooie schouw met koperen
benoodigdheden en een magnifique kast met
pullen er op. De wanden zijn met eikenhout
beschot. Een tafel is bedekt met een fraai ge
kleurd kleed; een paar stoelen staan er omheen.
Tegen den achterwand staat een lange, keurig
gebeeldhouwde bank. De zolder is bruin't
licht valt in door smalle, hooge ramen. De kun
stige plaatsing der grootere meubelen en het
eigenaardige licht veroorzaken een verscheiden
heid van tinten, een mengeling van schaduw, die
aangenaam aandoen. Terwijl ik er was, zat eene
schilderes van dit vertrek een studie te nemen.
Eindelijk komen we aan het wijnhuis, de
taveerne. Het is onmogelijk den algemeenen in
druk weer te gevendien deze herberg op den
bezoeker maakt. Als ik er onze hedendnagsche
eafé's bij vergelijk, dan, ja, zinkt deze taveerne
in 't nieten toch, ik kan mij voorstellen, hoe
deze ruwe plaats weerklonken heeft van den
gullen lach der schilders, die er hunne samen
komsten hadden.
Of ze er die hadden? Zie aan den vuilen muur,
hoe d'Amiable, Brouwer er. Steen duchtig in
't krijt staanen aan Schoele Claes, den Belt-
snijerwelhaast niet meer getapt zal kunnen
wordenNeem een oogenblik plaats op deze ruw
getimmerde bank, en bestel aan de aardige
Martha uw bowl. En zie dan even rond.
Driekantige plankjes op drie pooten zijn de
meest gewone zitplaatsen. Voor een verwijfde ziel
is er een fauteuileen half doorgezaagde ton, of
een oude stoel met vergane zitting. Des te beter
is de wijn, dien Martha u schenkt. Hare tinnen
kroezen glimmen; hare koperen komforen zijn
van vuur voorzienge kunt uwe pijp rooken.
Wild en gevogelte hangt aan den zolder; hare
tortelduiven in de teenen korf bij het kleine raam
hebben aan niets gebrek. Zij zelve is van eene
schilderij van Jan Steen afgeloopenze ziet er
in haar zeventiend'eeuwsch kostuum aardig genoeg
uit, kan best tegen een grap of een complimentje,
zonder zich eenige grootere vrijheid te laten
welgevallen.
Kent ge een kaarsenlade of een zwavelstok
bakje jonge lezer? Hier zijn ze beidedie
«^verouderde" dingen. En de kaarsenla mag gezien
wordenzij is fraai gesneden en van eikenhout
De schouw is ruw, maar breedeen ferm vuur
kan er onder branden. Het «buffet" is diep, don
ker, onopgesmuktmaar goed voorzien. Er is
een fraaie gebeeldhouwde kastMartha alleen
weet wat zij bevat. De koperen kroon draagt
twaalf smeerkaarsen. Op de deur, aan de stut
balken, hebben de schilders met krijt in
enkele trekken sprekende koppen' geteekend.
Door do kléine ramen valt een geheimzinnig
licht: meer schaduw dan licht, waarin veel"
joligs- gebeuren kan.- Nog eens, de indruk'
dezer taveerne is niet weer te geven, Eere den
bekwamen kunstenaar, die zulk een geheel wist
saam te stellen
De herberg 'heeft een rood steenen trapje
eigenlijk de ingang, dat onmiddellijk in de buiten
lucht voert De deur is voorzien van een koperen
klopper in den vorm eener slang, die, dunkt
ons, een helsch leven moet gemaakt hebben «na
besloten tijd". Boven de deur is een luifel en
diarboven steekt een hand uit den muur, die
een vergulde lantaarn vasthoudt. De herberg,
die maar smal is, heeft een trapgevel van rooda
steen. Alles is echter nagemaakt, zelfs het vuil
en de groezeligheid zijn onecht. Martha houdt
alles perfect in ordedat wil zeggen, de
nagemaakte Martha.
Hoe gaarne zou ik mijn lezers deelgenooten
maken van de indrukken, die ik bij het door
wandelen dezer vertrekken uit vervlogen tijden
opdeedIk kan het niet. Ik raad hun aan zeiven
te komen zien. Honderden dingen heb ik buiten be
spreking moeten laten; natuurlijk. Het huiselijk
leven van meer dan een geslacht laat zich niet
samenpersen in een of meer korte schetsen, en
niettemin, het is zoo belangwekkend een wijle in
dien ouden tijd te vertoeven. Er is paezie in deze
reeks vertrekken; de naam des aanleggers is er
mij borg voor dat er niets ontbreekt dan de
levende personen. Wij gevoelen ons betrekkelijk
vreemd in deze omgeving, die toch zoo oprecht-
Hollandsch is, méér Hollandsch dan onze heden-
daagsche salons Dat wil niet zeggen, dat wij
onze huizen moeten ruilen voor de hier voorge
stelde 't lijkt er niet naar. Maar groot is de
aantrekkelijkheid van vervlogen tijden, en wie
ook maar iets weet van do historie van oud-
Ilolland, zal niet zonder een gevoel van piëteit
deze reeks vertrekken verlaten! Plox.
Met ingang van 30 dezer zal het rijks-tele
graafkantoor met telephoondienst te Maasland
op werkdagen open zijn van 9 tot 12 uur voor-
on van 2 tot' 5 uur namiddags. Het kantoor
blijft, gelijk tot heden, op Zon- en feestdagen ge
sloten.
Batavia, 23 Juni.
Blijkens het verslag der voornaamste gebeur-
"tenissen in het gouvernement Atjeh en Onder-
hoorighedeo, loopende van 26 Mei tot 8 Juni,
werden door volk van den radja van Tripa twee
onruststokers, Toekoe Njaq Toenoeng Iiroeng en
diens zoon uit Senagen, neergeschoten.
11 Toekoe Tjoet Mahmoed, hoofd van TelokPahoe,
die voorheen niet met ons in aanraking wilde
komen, had te Soesoeh eene ontmoeting met den
besturenden ambtenaar en schijnt zich met het
voornaamste hoofd van Laboean-hadjie te wijlen
verbinden tegen Toekoe Moeda Mad Said, die zich
in den iaatsten tijd te Kloewat ophield. Tengkoe
Yoesoof bevond zich te Tcrbangan, De aanhang
van deze beide rustverstoorders was in de laatste
dagen niet groot.
Den 30n Mei had door tusschenkomst van het
bestuur de verzoening plaats tusschen Passangan
en Tjoonda.
Er heerscht op het oogenblik in onze noorde
lijke provinciën een waar gebrek aan aardappelen.
-Ten eerste zijn de nieuwe nog niet eetbaar, en
ten tweede zijn massa's aardappelen naar de over
stroomde streken van Oost-Duitschland gezonden.
Het is te voorzien dat de aardappelen duur zul
len worden, want behalve dat er uit genoemde
streken van Duitschland reeds opnieuw aanvra
gen komen voor levering van het nieuwe gewas,
blijkt ook de ziekte weer te heerschen. Ten op-
zichte van het; te vroeg wegsterven van het loof,
schijnt gebrek aan voedsel, en wel van kali in
het tand, daarvan de oorzaak te zijn, zelfs bij
een overigens goede bemesting. Het is opgemerkt
dat Strassfasterkali, bijlangs eenige rijen aard
appelen gestrooid, ten gevolge had dat de aidus
voorziene rijen 14 dagen langer groen bleven
dan de niet bestrooide rijen, terwijl tevens en
daarop komt het aan de knollen dien tijd
doorgroeiden en dus beter beschot opleverden.
Gewone potasch, bij een kilo de rij, geeft zeer
zeker een even bevredigend resultaat.
Blijkens bericht van den,consul-generaal te,
Christiania heeft de Noorweegsche regeering den
17den dezer 'den invoer in Noorwegen verboden
van varkens^ en, ongekookt varkensvieesch. her
komstig uit Nederland en België.
tJ&L
V -M-
De vereeniging tot bevordering van het onder
wijs in handenarbeid zal hare aigemeene ver
gadering houden te Amersfooi t, op Maandag den
30sten Juli.
Daarin zal plaats hebben de verkiezing van
twee bestuursleden in plaats van do bh. W. F.
G. A. Baar en J. Van Kempen, die niet herkies
baar zijn. Het bestuur bevoelt de volgende twee-,
taliën aan: a. A. Van Wamel, te Amsterdam, en
A. Van Waart, te Schiedamb. VV. II. Van Rave-
stijn, te Doidrecht, en J. G. W. Postel, te Zwolle,
Voorts komen de volgende onderwerpen aan
de orde
Het onderwijs in handenarbeid op de lagere
school. Inleider de heer W. S. Van Leeuwen.
Samenspreking over het voorstel van het be
stuur «De vergadering benoeme ceno commissie,
met opdracht een leerplan voor het onderwijs in
handenarbeid samen te stellen voor allo klassen
der lagere school, en drage het bestuur de zorg
op dat leerplan in gedeelten toe te zenden aan
allo hoofden van scholen in ons vaderland, bin
nen zoo korten tijd als met de geldelijke draag
kracht dor vereeniging moeilijk zal zijn."
Bespreking van een leergang van hot werken
met houtbord (kartonneeren) naar aanleiding van
eene collectie voorwei pen samengesteld door den
heer J. Stam. Inleider de ontwerper,
Het aantal van hen, die tot nu toe van hun
instemming blijk gaven met da beweging door
den hoer C. Moerman Jz., te Tinte, tegen de
vergohjkendo examens op het getouw gezet, be
draagt niet minder dan ongeveer 800. Hoewel
de termijn van aangifte Zondag jl. gesloten was,
ontving de heer Moerman daarna nog weer ver
scheidene bewijzen van instemming.
Binnenkort hoopt genoemde hoer gevolg te geven
aan den raad, hem van verschillende zijden go-
geven, door namelijk nogmaals uiteen te zetten,
waarom de vergelijkende examens afkeuring ver
dienen, en wat er zijns inziens beters voor in de
plaats gesteld kan worden.
Door wijlen mejonkvrouw A, J. Da Witte
Van Citters is aan de diaconie der Ned. herv.
gemeente te Eikerzee geiegateeid de som van
f 1000, vrij van recjiten.
Aan de vereeniging tot opneming en opvoe
ding van verwaarloosde weezen te Neerbosch en
Nijmegen is door wijlen den heer C. Laurens
een legaat besproken, groot f1000.
In de zitting der arrond.-iechtbank te Rotter
dam van gisteren werd o. a. veroordeeld
C. v. B., stoelenmatster, oud 19 jaar wegens
verduistering van twee stoelen, haar door een
inwoonster van Schiedam ter repareering gege
ven, tot drie dagen gevangenisstraf.
YLAARDINGEN. Gisteren zijn alhier van
de haringvisseherij binnengekomen: 10schepen,
gezamenlijk aanbrengende: 115 last haring. Een
dezer schepen had schade aan de netten bekomen.
MAASSLUIS. Gisteren zijn alhier van de
hanngvisscherij binnengekomen; 10schepen,ge
zamenlijk aanbrengende: 1078 ton volle en 728
ton maatjesharing.
PERNIS. De zalmvangst op de visscherijen
Oranje Nassau, en Pruts llendnk blijft nog veel
te wenschen overlaten, en komt in geen vergelijk
bij vroegere jaren. Daarentegen is de pachtsom
thans f105,000 tegen 136,000 bij de vorige
verpachting. Er dient dus nogal wat gevangen te
worden, wil er voor de pachters wat overblijven.
Gistet en is alhier aangekomen een sloep, aan
brengende: 134 ton, welke voor fJO per ton is
verkocht.
l KRALINGSCHE VEER. Gisterochtend wer
den aan de markt alhier aangevoerd194 zalmen,
die de groote voor fl,15 en de kleine voor
f0.90 per 1/3 kilo werden verkocht. Nog werden
aangevoerd: 311 St.-Jacobszalmpjesen 5 steuren.
Ned. ilerv. Kerk.
Beroepen:teOdijkds.L.J,B.Henkemans,
te Bahr c. a.: te Hijkersmilde en Klooster
veen ds. C. Yerhagen, te Koevorden.
Bedankt: voor het beroep naar Leerdam
door ds. Dg Klerk, té Ridderkerknaar Wil-
sum door den heer C. A. W. Nonhebei, cand. te
Apeldoorn; naar Bergambacht door ds. S.
Sleeswijk Visser, te Rijsoord.
Bedankt: voor de toezegging van beroep
naar Woudsend door ds. J. Willemse, te 's-Hee-
renbroek.
