Birmenlandsche Berichten.
4e verbetering vaa ome wetgeving es ter
bevordering der belangen van bande! en ajj«
verheid veel goeds te verwachten is.
Dat deze en dergelijke verklaringen, door
verschillende hoofdleiders van de oppositie
afgelegd, op de regeeringspartij een gunstigen
indruk heeft gemaakt, daarvan kwam meer dan
der. redevoering getuigenis afleggen. De goed*
hartige van Baar een van de meest spre
kende figuren onzer Tweede Kamer, die, wel
verre van te luisteren naar den cynischen raad
van Haiïmans om zich voortaan tot zwijgend
Stemmen te bepalen, nog liever, naar ik meen, tot
afschalfiog van de plaatsvervanging zou willen
medewerken, dan afstand doen van zyn door de
grondwet wel gewaarborgd recht om over alle
zaken, die aan de orde komen, een enkel woordje
jnede te spreken, mr. van Baar had enkel
|of over voor de bezadigdheid, de lojauleit en
4e echte humaniteit, van welke de tegenpartij
blijk gaf. Zelfs Lobman, ofschoon van nature
vrij wat miodar uitbundig dan de zoo even
genoemde afgevaardigde, ontveinsde niet, dat
4e redevoeringen van de tegenpartij hem uiter
mate hadden verblijd en aangenaam aange-
4aan, terwijl de regeering zelve niet achter
wege bleef ono bij monde vao haren voorzitter
woorden van dank ea erkentelijkheid te spre
ken over de blijken van vertrouwen, waarmede
nok de tegenstanders hem waren te gemoet
gekomen."
Opmerking verdient verder, hetgeen de hoog
leeraar in het midden brengt over de katho
lieke party.
vToen dr, Schaepmao den 6den December
4e rechterzijde verdedigde tegen de kritiek
van de tegenpartij, gaf een interruptie hem
aanleiding te klagen over het wantrouwen,
waarmede de roomsch-katholieke party in
Nederland wordt bejegend, niet zoozeer in den
boezem van de volksvertegenwoordiging als
wel in de groote maatschappij daarbuiten.
Ik zal het feit niet loochenen, maar is het
werkelijk zoo vreemd? W'y dragen der roomsch-
Katholieke party ongeveinsdeo eerbied toe om
4e uitnemendheid van hare organisatie, harp
vastberadenheid, haar onverbiddelijke logica
en niet het minst hare volkomen openhartig
heid, want zjj heeft ons zoo duidelijk mogelijk
te verstaan gegeven, dat haar ideaai slechts
ie verwezenlijken is door opoffering oDzerzyds
,van veel, dat wy als het allerbeste ven onze
moderne beschaving liefhebbeo. Wy weten het
wel, het bewuste program werd opgesteld met
het oog op geheel andere toestanden dan de
«nze, en niemand denkt er aan het hier te
verwezenlijken. Maar waarom? Zeker niet
omdat men het program verloochent, maar
omdat er hier tusschen ideaal en werkelijkheid
oen afgrond gaapt, welken ook het grootste
genie niet kan aanvullen.
Wy gevoelen ons tegenover de roomsch-
Itatholieke politieke party eeoigszios te moede
nis hg, die midden op den dag. lange een
weg, waar het van voetgangers en rijtuigen
heeft, en dia in bewerktuiging hooger staat dan
de kapel, ons wellicht nog verder brengen. Gij
hebt nog maar iets, een zeer kleine bladzijde
van het -groote boek der natuur gelezen; wij
zullen dat blaadje eens omslaan en zien wat op
de andere zijde staat.
Charney schoof dichter bij hem, en begon nu
met de grootste aandacht op zijne beurt hot insect
te beschouwen, dat de grijsaard hem toonde.
Ja, bezie dit kleine wezer. nu maar eens
ter dege, vervolgde Girhardi. Al had nu de
mensch de macht om te schoppen, zijn genie
zou niets aan de bewerktuiging van dit diertje
kunnen verbeteren of toevoegen, zoo volmaakt
is alles ingericht overeenkomstig zijne behoeften
en het doel, dat bet is aangewezen.' 't Heeft
vleugels om zich van de eene plaats naar de
andere te begevenschildjes boven de vleugels
om die en zichzelf meteen tegen de aanraking
Tan harde lichamen te beschermen; een gepantserde
borst, oogen, die met een netwerk overdekt zijn,
üjjdat de doorn van een roos of de angel van
wemelt, zich voortbeweegt naast iemand, vao
wien hy weet, en 2eker weet, dat, mocht
hy hem ooit by het vallen van den avond aan
den hoek van een eenzaam bosch ontmoeten,
zekere papieren van groote waarde, die hy
by zich draagt, in een oogwenk aan zyn bezit
zouden zjjn onttrokken. Hy is diepovertuigd
dat op de plaats, waar hy gaat, zijne veiligheid
volkomen verzekerd is, en hy zal wel zorgen
èn den zoo co van het bosch èn de avondlucht
te mjjden, Maar is het zoo vreemd dat hy,
trots die stellige wetenschap, onwillekeurig
zyn stap vertraagt om den tochtgenoot een
paar schreden vóór te geven, dat hy den blik
zydeliugs op dien tochtgenoot gevestigd houdt
en dat elke ongewone beweging van dezen
hem doet opzien Noem die gejaagdheid
kinderachtige inbeelding, als gij wilt, maar
erken althans dat u geen recht van klagen
kan toebehooren, en troost u overigens met de
vleiende gedachte, dat in de gejaagdheid zelve
eene stille hulde aan uw meesterschap ligt
opgesloten." (S/of volgt.)
SCHIEDAM, 12 Januari 18b».
Van Het Loo wordt aan de N. B. Ot.
gemeld
Ten gevolge van een minder gunstige wen
ding in den toestand des koniogs zal er
hedennamiddag een bulletin aan bet paleis
Het Loo worden aangeplakt.
Blykens een bjj den minister van buiten-
landsche zaken ontvangeu bericht zyn, by
decreet der regeering van Haïti, de havens van
Saint-Marc, Gonaïves, Port-de-Paix en kaap
Haytian voorloopig voor den buitenlandschen
handel gesloten, terwyl het recht, om de
Graude-Saline, de Móle en het fort Liberté
aan te doen is ingetrokken.
By de regeering bestaat bet voornemen
eerstdaags eene conferentie by een te roepen,
waarin voorstellen zullea worden ingydiend 1
tot wijzing der conveutie van 6 Mei 1882,
houdende regeling der politie op de vmscherij
in de Noordzee, buiteo de territoriale wateren.
Dienovereenkomstig zyn reeds vertoogen tot
de vreemde mogendheden gericht, welke ge
noemde conventie destyds hebben doen onder
teekenen. Dagblad
Aan een particulier scliryven uit Batavia
ontleent Met Vaderland het volgende
Ge zolt u nog wel de onlusten op 19 en 20
Mei 1886 in het Buitenzorgecho herinneren?
Dan weet ge ook nog wel dat de regeering
destijds stelselmatig alles op het land Tjampea
heeft bemanteld en de aangelegenheden op'Tjiomas
in het zwaï tste daglicht stolde. Zoo was aan de
regeering in die troebele dagen zekere hadji
Moenairan van Tjampea als een gevaarlijk op
ruier en fanatieke persoonlijkheid aangewezen.
Men wilde daar echter niets van hooren. Alles
een vijand het niet van 't gezicht zou kunnen
berooveh. 't Heeft sprieten om do hinderpalen,
dio 'tontmoet, to onderzoeken; lovende van de
jacht, heeft het vlugge beenen om zijn prooi
snel te bereiken en scherpe kaken om die te verslin
den, om zich in de aarde te dringen, zich er een
verblijfplaats te graven, waarin 't zijn buit of zijn
eitjes kan nederlcggcn. Da middelen tot ver
dediging mist het evenmin, 't Instinct heeft
het geleerd, hoe van dat alles gebruik te maken.
En denk nu niet dat andere insecten minder
begunstigd zijn. Neen, alle hebben hun deel
ontvangen van do rijke gaven der natuur. ,De
stoutste verbeelding staat verbaasd bij de menig
vuldigheid der middelen, die de Voorzienigheid
gebruikt om het bestaan van dio lage diersoor
ten te verzekeren. Laat ons nu eens vergelijken,
en gij zult zien dat dit broze schepseltje vol
doende is desnoods om de grenslijn aan te
geven, die den mensch van de overige levende
wezens scheidt.
De mensch, zwak en hulpbehoevend ter wereld
had Tjiomas' landheer en zijne mede-ssatrapen"
gedaan
Thans echter, nu de heer Van Rees weg is
en de Bantamsche aangelegenheden bedacht doen
zijn op eigen behoudtapt men uit een ander
vaatje en is op verzoek van den heer J. Hofland
hadji Moenairan op hot land Tjampea met eeniga
volgelingen opgevat. De hadji had als »goeroe"'
vele volgelingen on was misschien van plan een
moordtooneeltje a Pinstar van Bantam te orga-
niseeren. Bij de huiszoekingen werden een groote
menigte djimats en wapenen, waaronder vele (een
paar honderd) blaasroeren gevonden.
Zoo stelt de geschiedenis langzamerhand de
zaken op Tjiomas op de meest ongezochte wijze
in een ander licht, maar doet tevens nu en dan
met nadruk gevoelen hoe noodig het is dat die
particuliere landen, een waar anachronisme, ver
dwijnen.
Aproposna de opneming van Tjiomas door
den heer Kilnemann hoort men niet meer van
de overneming der heerlijke rechten. Is die zaak
3n den doofpot?
Ik hoop het niet en het zou weinig pleiten
voor het inzicht van den gouverneur-generaal en
den minister, als die zaak niet met kracht werd
doorgezet.
Destijds vertelde men dat met Tjiomas ais proef
zou worden begonnen. Dat werd liier zeer goed
gevonden, maar nu men er niets meer van ver
neemt, begint men er over te mompelen.
In de te Kampen veischynende.4ö«»ji;zw
van den 5n dozer leest men:
sMen wete het wèl
zKomt dr. Schaepman te vallen, dan zal een
Nederlandsch Kabinet, al heeft daariu ook als
minister van justitie zitting jbr, Ruys van Bee-
renbroek, of wie ook, een visum repertum, dat
vertrouwbaar is, hebben te vorderen, desnoods te
eischen, onder tekonnengeving dat Nederlandsche
onderdanen bescherming genieten overal, ook in
kloosterszelfs in elk der elfduizend vertrekken
van het Vaticaan, en dat misdaad of wangedrag
tegenover Nederlanders, wie ze ook pleegde, wordt
achtervolgd.
»ÏVe behooren niet tot de politieke vrienden
van den heer Schaepmandoch eischen dat de
Nederlandsche regeering over zijn leven wake,
waar hij zich ook moge bevinden, hetzij uit zoo
genaamd vrijen wilhetzij op last zijner over
sten."
Terwijl dit in Kampen geschreven wordt, houdt
men bet in Harderwijk er voor dat de reis van
den heer Schaepman een geheim doel heeft. De
Harderwijker Courant onderstelt dat hij te Rome
den kardinaalshoed gaat halen, terwijl het blad
ook gewag maakt van een geruchtdat hij voor
den paus hier te lande een rustoord zal zoeken..,.
Wij durven niet zeggen wien in dezen wed
strijd van onzin de eerepalm toekomt. (Arnh. Ci.)
Omtrent den toestand io Argen'inië hangt
de Allg. Schwciz. Zeit. weder een zeer on
gunstig tafereel op. Vootai klaagt de bericht
gever over het stjjgen der prijzen van de
levensmiddelen bulten verhouding tot de toe
gekomen, was ongeschild om te vliegen als de
vogels, om voort te snellen als 't hert, te
kruipen als de 6lang. Naakt en onmachtig om de
guurheid van het weder te trotseeren, verscheen
hij te midden van dieren, met vachten, schubben
en dik bont bedekt. Zonder schuilplaats, waar
ieder dier zijn hol, zijn kuil, zijn schild, zijn scholp
hadzonder middelen van verdediging, zonder
wapenenwaar alles romdom hem van
scherpe klauwen en tanden voorzien was.
Welnu, hij heeft don leeuw uit zijn hol verjaagd
om er zelf bezit van te nemen, en de vorst van 't
woud is teruggedeinsd voor zijn blik; hij heeft
den beer zijn pels ontrukt en hij maakte er zijn
eerste kieeding vanhij heeft den stier zijn hoorn
ontnomen en 't werd zijn drinkschaalvoordat hij
de ingewanden der aarde doorwroette om erde werk
tuigen voor zijn toekomstige kracht uit te halen,
maakte hij zich van een rib, een zenuw en een
buigzaam riet wapenenen de adelaar, die, zijn
zwakheid en naaktheid ziende, zich gereedmaakte
om hem als wisse prooi aan te vallen, heeft hij
Den. Het gevolg daarvan was dat reeds ver
scheidene werkstakingen waren uitgebroken..
Voorts werden er vele insolide ondernemingen
opgezet eu allerlei bedrog gepleegd.
Io een artikel over bet gildewezenvoor
komende in het Januari-nommer van de lijd'
tpiegel, geeft de heer P. A. Huet een bekoopt
overzicht van de geschiedenis en de werking
dier instelling en schetst al de nadeelen, welke
zjj voor de nijverheid gehad heeft. Als een
eukel voorbeeldhoe noodlottig die werking
was, stippen wy alleen daaruit aan dat, ter
wyl op het laatst der zestiende eeuw Spiers
duizend linnen- en lakeu-weefstoelen telde,
ten gevolge van dien gilded wang in 1792 daar
geen enkele lakenwever meer te vinden was
en slechts twintig linnenwevers. In een be
kroond Duitsch geschrift, in laatstgenoemd
jaar over het gildewezen verschenenwordt
vermeld dat in dien tijd in Duitschland van
de 21 mensehen slechts éen een behoorlijk
inkomen bad, tien met moeite hun dagelyksch
brood verdienden en tien volslagen arm waren-
In Frankrijk werden zij, evenals by ons,
na de omwenteling afgeschaft. Io Duitschland
echter bleven zjj in hoofdzaak voortduren tot
4868, nadat men in 1845 eo '49 tevergeefs
beproefd had er een bateren vorm aan te geven.
Dit schijntook naar het oordeel vao den
heer Huet, niet wel mogelyk; de mislukte
pogingen daartoe aangewend, bevestigen dit.
i>Br is", zegt hy, >in onze maatschappij geen
plaats vooreen instelling, die in vropger dagen
nut kon stichten en gesticht heeft, maar die
in onzen tjjd zou blykeo in geen enkel opzicht
in de behoefte te voorzien." Hy eindigt zijne
studie met de woorden, als antwoord of men
het gildswezsn kan herstellenEvenmin als
wjj er aan zouden kunnen denkenop staat
kundig gebied het leenstelsel weer in te voe
ren evenmin zouden wjj de menschheid er
een dienst mede bewijzen, door op het gebied
der nijverheid de gilden weder in eere te
brengen."
Op den lOdan Januari van het vorige jaar
Werd in de 2f. Cf. een viij uitvoerige be
schrijving gegeven van het reusachtige plan,
om Frankr'yk en Engeland door een spoorweg-
wegbrug over het Kanaal te verbinden. In het
jongste Militair Blad wordt thans medege
deeld dat de ontwerpen voor deze brug door
de gemengde commissie der beide natiën zyu
goedgekeurd. De lengte zal 37 K.M. bedragen,
de spanningen 550 a 600 M,, terwijl het dek
50 M. boven den waterspiegel moet komen. Op-
eiken pijler zal een vuurtoren, voorzien van
electrisch licht, worden opgerichtvoor mistig
weder zullen sirenen en klokkea worden aan
gebracht.
Voor de oudste burgeres van Botterdam, dr
104-jarige weduwe Snelli, is op haar verjaar
dag ruim f 300 ontvangen.
De veld-artillerist van P„ te Breda, die ver
dacht werd onlangs den burger Lammers ge-
hoog boven zich, in lucht on wolken, getroffen
en dood aan zijne voeten doen nederstorten, al
leen om zich met zijne vederen op te sierenIs
er onder de dieren éen, een enkel, dat had kun
nen leven en zijn geslacht in stand houden onder
zulke ongunstige omstandigheden, als de mensch
Als wij na een oogenblik den Maker van Zijn
werk scheiden; met andere woorden: God van
de natuurHem wegdenkenwelnu, dan
heeft de natuur alles voor het insect en niets-
voor den mensch gedaan I
Maar bezien wij nu de zaak van een ander
standpunt, dan blijkt ons dat - mensch veel
meer een product is van geest nan van stof,
en dat hij, met dien geest, een sprank van hooger
licht, door zijn Schepper bedeeld, zwak en hulp
behoevend ter wereld moest komen om er ge
bruik van te leeren maken en in zich zelf de
kracht te ontdekken, die hem boven al het ge
schapene zou verheffen 1
Wordt vervolgd.)
V
JU