Binnenlanusche Berichten.
die hardnekkig miskend werden, te doen eer»
biedigen, zonder aan het godsdienstige werk
afbreuk te doeo. Geen en kei verwijt kan er
gedaan worden, noch aan Frankrijk, noch aan
Rusland. Fr ia zoo heet het te veel
gerechtigheid en onpartijdigheid in Rusland,
cm te kunnen onderstellen dat de betrekkingen
tusschen de beide regeeringeo veranderd kun-
Den worüen door een voorval, waarbij Frank
rijk slechts gebruik heeft gemaakt van z'yn
recht, omdat men het in de volstrekte nood
zakelijkheid heeft gebracht om alzoo te han
delen.
E U K U N I),
Parneil heeft afgezien van het voornemen
om een rechtsgeding tegen de Urne» in te
stellen,
In het Lagerhuis zijn stappen gedaan om
de uitlevering van Pigott te verkrijgen wegens
valechheid in geschrifte,
Volgens telegrammen uit Singapore zyti de
vijandelijkheden tegen dan paogerang Sjabao-
der gestaakt; hij is naar Bronnet vei trokken,'
naar men meent om het geschil bij to leggen.
Aan deiStandard wordt uit Geoève gemeld
dat da aandacht van den Bondsraad gevestigd
js op de dobhelarjj in verscheiden Zwitseracha
plaatsen. Deze wordt openlijk gedreven, voor-
pamelyk in de Kumal te Luzern. De kan
tonnale regeering aldaar is uitgenoodigd de
icconvtitutioneele hazardspelen tegen te gaan.
Uit Shanghai verneemt de Standard dat het
huwelijk des keizers te Peking met groote praal
gevierd is. De buiteolandscho gezanten moch
ten het keizerlijke paleis niet betreden, maar
woonden ven prachtig ministerieel banket by.
Tevens ontvingen z"y kostbare geschenken.
De berichten over den hongersnood luiden
.intusecheD allertreurigst, Miilioenen menschen
moeten daaronder lyden.
AMERIKA.
VolgeDs berichten uit Panama hebben in
de vorige week duizenden werklieden de land
engte verlaten. Er wordt alleen nog maar Ban
het kanaal gewerkt om niet gevaar to loopen
vso het recht op de concessie te verliezen, Er
heerscben geen wanordelijkhedendoch iiut
geheele haudeUvet keer staat ati'l.
Ufffcleele Meöedeellngen.
De gewone audiëntie van den minister van
marine zal op Vr'ydag 1 Maait niet plaats
hebben.
SCHIEDAM, 28 Februari 1888.
Omtrent den toestand des konings vernemen
wü dat de chronische kwaal, waaraan Z. M.
jreeds sedert zoolang lydende is, tn de laatste
dagen weder is verergerd. De pijnen zyn nu
eu dan hevig, hetgeen den hoogen lytler on
rustig maakt. Ook de algemeene toe.uand
gaat langzaam achteruit, voornamelijk ten ge
volge van ontoereikende voeding, waardoor
de krachten afnemen. De slaap moet met
kunstmiddelen worden verwekt.
H. M. de koningin is byna onafgebroken
aan het ziekbed, daar de koning door niemand
anders wil geholpen worden. l)e ziekenver
pleger, uit den Haag naar Hel Loo ontboden,
Wordt niet in de ziekenkamer toegelaten, om
dat Z. M. dit niet verlat,gt. (ÜT. J?. Ct.)
Naar uit Apeldoorn wordt gemeld, sliep
M. de koning den vorigso nacht verschei
dene uren. Overigens blij ft de toestand dezelfde.
Het bericht als zou de onderwijswet van
den Raad van State by de regeermg zyn
teruggekeerd kan het Dagblad ten stelligste
tegenspreken.
Het advies van den Raad van State werd
tot gisteren door dat college nog met aan den
koning gezonden.
De commissaris des konings in Zuid-Holland
Heeft aan de regeeriog machtiging gevraagd
cm ia de buitengewone vergadetiog van de
Staten, Dinsdag tot 8 Maart uiteengegaan,
alsnog in behandeling te bfengen een voorstel
tot het verieenen van een krediet tot herstel
van een brug aan de Hoekscha Waard.
In een particuliere correspondentie uit Ber
lijn van 26 dezer aan Stl Vaderland lezen
wy betreffende Döilinger o.a. het volgende;
Aanstaanden Dnnderdag, den 28n Febr.
viert Joharin Joseph ignaz von Döllmger te
München zyo 90a geboortedag. Door velen als
geschiedvorscher onmiddellijk naast Leopold
von Ranke geplaatst, wordt hy terecht door
allen den grootsten katholieken theoloog ge
noemd, op wien niet alleen Duitschland, maar
de geheele wereld trotsch mag zyn. Wat hem
steeds hoog aangerekend werd, is zjjne ver
binding van woord eo daad. Met de wapenen
des geestes diende hy vrijwillig en met ionige
overtuiging de katholieke kerk, maai ter wille
der vrije vorschmg en der persoonlijke onaf
hankelijkheid, bracht hjj zyn academischen
leerstoel ten offer en droeg hij de uitsluiting
uit dezelfde kerkdie hem zeer veel dank
schuldig is. Ais man van karakter was Döl-
linger nooit partyman. Hy schoof en het zich
niet schuiven; h|j vroeg met naar eer, aan
zien, maclit en grootheidmaar naar de his
torische waarheid en de geestelyke waarde van
den tnensch. Hy verachtte de wisselvallige
meening van den dag en trad op voor ileo
ernst des levensdie de verdediging en ver
sterking van het zedelijk beginsel als eisch
voorop plaatst.
Döllmger werd deu 28steo Februari 1799
te Bamberg geboren ais zoon van den beroem
den ^hysioloog I. Döliinger. Zijn grootvader
was iyfarts van den vorBt-bisschop Franz
Ludwig von Erthal, die roet byzor>d»ren zegen
io het Maindal werkzaam was. De jonge
DöUioger berucht het gymnasium en de uni
versiteit .e Wiiizburg. In 1821 werd hjj als
priester gewijd en als kapelaan naar het platte
land gezonden, om echter reeds m 1823 als
professor aan het lyceum te Aschafïenburg
op te treden, In 1826 verscheen zyn geschrift,
over de avondmaalsleer der eerst» drie eeuwen,
dat op grondige studie der bronnen berustte
en hem den leerstoel der kerkelijke geschie
denis te München verschafte. Was Ranke van
1825 tot zyn einda in den zin der protestaot-
sche en Pruisische geschiedvorschmg werk
zaam Döliinger van 1826 m dien der katho
lieke en algemeene te München.
Per.soonlyk bekend met alle katholieke
mannen van beteekPtns, bezocht hy Engeland,
Fraiiktjjk en Itaiiê, om de velschillende toe
standen en vei houdingen te leeren kennen,
Zyn WBigeting in 1871 de besluiten van het
Vaticaaosche concilie van 1870 te erkennen,
had zjjo excommunicatie teo gevolge.
Döllmger was een vereerder vao de vrjjheid
der kerk, maar tevens een tegenstauder van
het pauselyk absolutisme en van de opheffing
der nationale eigenaardigheden. Op de con
ferentie der bisschoppen te Würzburg in 1848
spiak hy onderalgemeeneu bjjval der kerkelyke
vorsten, dit uit, front makende tegen de
jezuïeten en den romaoistischen geest te Rome.
Voornamelijk verwierp hy bet streven naar
het oofeilbaarheidsdogma. In de eerste rijen
streed hij voor zyn opvatting, en eerst nadat,
volgens zjju meentng, de kerk met haar traditie,
haar grondwet, haar algemeen karakter ge-
bioken had, brak hjj met haar. Zijn excom
municatie waa voorbereid door zyu ge-chr ilt
ader Papst und das Koozi|"m zJanus" (I860),
dat hy met J. Huber uiigaf. Naam maakte
bij in 1838 door zyn werk over Mohammed,
in 1857 saamgevat en vermeet derd onder deu
titel; >Heiderithum und Judenthum alsVor-
haile des Ctiristenthums". Zyn studie over de
ontwikkel,mg dei katholieke kerk in de middel
eeuwen werd voorafgegaan door een werkje
over het oorspronkelijk christen loin en over
de toestanden en voorgangers in de gemeen teo
der deide eeuw. Hy bestreed hoofdzakelijk
hst wereldlyk karakter der latere katholieke
kerk.
Wat hjj wilde, was do vasthouding aan de
stellingdat alleen dat kerkelijk waar is, wat
ten alleu tijde, op alle plaatsen en door allen
geloofd werd. Dit was niet overeen to bren
gen met d» vastlegging aan dogma's. Daarom
achtte hy het dogma der onbevlekte ontvan
genis een achteruitgang. Ook achtte hjj de
vernietiging 'r wereldlijke macht van den
paus vour m.^-lyk en voor niet-schadejjjk
voor het geloof.
In 't vorige jaar verschenen zjjne xAcadenri-
sche Vornüge", meesterstukken op het gebied
der geschieden»» en der letterkunde. Daarin
komt hy op voor het historisch beginsel en
spreekt hjj van een plnlosoptiie der geschie
denis. In 1881 eindelijk trad Döliinger met
een studie „Die Judeu in Europa" op, de
jodenvervolging veroordeetende. Het is waar,
in Döllmger begroeten wy een der laatste» uit
de schare dar groote geschiedschrijvers, die
geljjk Ranke, Thierry, Mignet en Grote, den
schijn vermeden en de waarheid zochten. Met
dankbaarheid treden wy vöor den meener op
den dag van zyn feest, maar teven3 met
weemoed, daar mets ons wjjst op eepe voort
zetting in deozellden geest en op denzelfden
grondslag.
W'tf lezen in de AT. JB. Ot. van heden het
volgende
Methode van Bonco.
»De anti-ministerieele pers begint nu een
loopje met hare lezers te nemen.
Vooreerst maakt zij het publiek diets dat
o. a. de anti-revolutionnairo partij steeds van de
enkelvoudige districten een ïshibbölet" heeft
gemaakt.
»Uit de toelichting van ons Program blijkt het
tegendeel. Daar wordt in ons artikel van 13
December 1878 zoer duidelijk aan veelvou
dige districten de voorkeur gegeven."
Aldus de Standaard, (1)
Gij zoudt uwen lezers op de mouw willen spel
den, sluwe en gewetenlooze nhberalist", dat de
lieer Kuyper, d, i„ volgens hem zei ven, dean ti-
revojutiotinaire partij, nu voor veelvoudige distric
ten ijverende, aan beginselverzaking zich schul
dig maakt Niets is minder waar. Neen, niet
altijd heeft hij (zij) enkelvoudige districten voor
gestaan in 1878 heeft hij aan veelvoudige dis
tricten de voorkeur gegeven.
Wie dus zeggen dat sde anti-revolutionnairo
partij steeds van de enkelvoudige districten een
ïshibbblet" heeft gemaakt", bezondigen zich aan
de waai beid, en bedriegen de mcnschen.
Inderdaad zoo is het. Wel heeft de anti-revo-
lutionnaire partij nu vele jaren achtereen de
enkelvoudige districten voorgestaanwel heeft
het al dien tijd schrikkelijk onrecht geheeten,
dat in de groote distiicten zoovele duizenden
stemmen van minderheden met machteloosheid
geslagen worden. Maar vroeger, tien jaar geleden,
heeft dr. Kuyper i-zoer duidelijk" aan veelvoudige
districten de voorkeur gegeven.
Lezers die met de eigenaardigheden van de»
heeren Kuypers methode niet bekend zijn, zullen
niet licht begrijpen wat deze terechtwijzing bc-
tcekent. Wat is er der anti-revolutionnairo partij
aan gelegen, zal men vragon, den lande konde
te duen dat het niet voor de eerste maal is, dat
zij van steisol verandert 1 En wat kan de »anti-
ministerieele pers" bewogen hebben, zoo iets zots
aan hare lazers op te disschen Er is iets vreemds,
iets louche in dn geheele zaak.
De methode van Bogco 1
Men staat voor een leelijk geval. Na jaren
achteieen, in den naam van waarheid en gerech
tigheid, eenen feilen strijd te hebben gevoerd
tegen de veelvoudige districten, is men eensklaps
voorstander van veelvoudige districten geworden.
Wat toen slecht was, is nu goed wat toen een
eisch van recht heette, ligt nu in eenen hoek.
De toeschouwer staat verbaasd. Zij, die van
enkelvoudige districten een vshibbölet" hebben
gemaakt en met zulk eene overtuiging, zulk een
(i) Van 25 Februari 1889,
diep besef van recht voor dat stelsel hebben
gestreden, in eens tot voorstanders van veel
vuldige districten bekeerd waar is ooit zoo
iets vertoond
Weerspreken kan men bet niet. Rechtvaar
digen evenmin. Hoe zich te redden 7
Wel, heel eenvoudig. Men neemt de beschul
diging, goochelt er het is maar eene gauwig
heid het woordje steeds tusschen, laat
daarnaast een artikel van den jare '78 zien
en roept de toeschouwers tot getuigen, of zij iets-
van beginsel verzaking gewaarworden.
En zoo is het dubbele voordeel verkregen,
dat de tliberalist" een Ieelijken streek op zijns»
kerfstok krijgt (dien hij niet begaan heeft) en
dat eigen ongerechtigheid met den valseben schijn
van beginseltronw prijkt.
Een schoone winst!
De Engelsche Economist bevat een hoogst
zonderling opstel over >de toekomst van
Nederland."
Vao een iwel onderricht" correspondent uit-
Beil'y'n ontvangt het de waarschuwing, dat
men in ons laud teo onrechte zonder vrees ia
voor buitenlandsclie verwikkelingen bij da-
troonopvolging. xMannen van zaken te Berlijn
gelooven met dat de DuUacha regrering
tevreden is met de regeling van dit vraagstuk
en achten het niet onmogelijk dat zjj op geheel
onveiwachte wijze tusschenbeiden treedt,"
De Economist hecht niet het minste geloof
aan die onrustbarende mededeehng maar
wijdt toch een lang aitikel aan een gebeur
lijkheid welke hot zoogoed als onmogelijk
acht. Het blad gaat uitvoerig na, welke rede
nen Duitschland zou kunneD hebben om ons»
land te belagen. Het verlangen naar de mondenr
van den Rijn, naar groote vloot en naar
koloniën treedt daarbij natuurlijk weder op-
den voorgrond, als aanlokselen voor xdiploma--
ten die met zulk een nauw geweteu hebben
als hun Eugelsche mededingers
Gelukkig voor ons, is de slotsom van Thtf
Economist, dat er geen enkele reden voor
Duitschland bestaat zich in onze zaken ter
mengen, en dat men thans in Europa aan elk
volk vrijheid laat zyn eigen regeering te
Rieten, Wij lezen verder ook dat ons land,
behalve op het verzet van Fraokryk en Rus-
land, er op zou mogen rekenen dal Engeland
zich amoreel, zonal met metterdaad {physically}
aan dezelfde zjjde zou scharen". Dat ware
inderdaad zeer imoieel" van Engeland, welks
diplomaten rnet zulk een >oauw geweien"
bedeeld zyul
Ten sloite krijgende vrienden io Bei lyn"
een vermaning, om Jat zy ditmaal volk urnen
DOodeloos d» alarmtrom hebben geroerd, waot-
er is geen schijn van een i oor wendsel. niet.
enkel vuor «en giooten strjjd, maar zelfs niet
voor eenige diplomatieke onderhandeling-
Wij kunnen dus gerust zijn.
De hoogleeraar Van Pesch heeft m het
Sociaal Weekblad eenige bedenkingen tegel»
de voorg-.stelrfe pensioenwetten aangevoerd,
Hy acht het billyk dat de staat, die de amb-
teuaarspetisioenen geheel te zynen laste neemt,
de bijdragen, die dooi'dein dienstzyodeamb-
Senaten reeds zyn gestort, in de eerste plaats
ten bate hunner gezinnen aanwendt. Maar
onbillyk is het naar zyue meaning dal dfl1
later aan te stellen ambtenaren, om hetzelfde
voordeel deelachtig te worden, slechts 5 pCt,
doorloopende korting te betalen hebben. Zij
zouden 8 pCt. moeten storten, opdat de toege
zegd» weduwen- en weeztsu pensioenen dam uit
gekweten kunnen worden, en alleen door de
storting uit het pensioenfonds ts het mogelyk
hen voor veel geringer bydrugeo ta hrlpeu,
Vooial noemt de schr. dat oowenschelyk,
ornaat, hij het toenemen van het aantal ambte
naren, de beiekeuuigen toch al oojuist zullen
blyken, en omdat op den duur geen weerstand
gebo leo za) kunnen worden aao den aandrang
vaa onder wijzeis, burgeme»steis en secretaris
sen, enz. om in het fonds opgenomen te wor
den, Men moet er dus de voor keur aan geve»
