taak hebban zy zich jt. Zaterdag gekweten.
Naar aanleiding en ten gevolge van een en ander
heeft de ministerraad gisteren in een verga
dering moeten verklaren, eenparig van oordeel
te zijn dat de koning op dit oogenblik niet
in staat is de regeering waar te nemen.
Dientengevolge is, overeenkomstig art. 38
Van de grondwet, vao dat besiuit keonis ge
geven aan den Raad van State, met verzoek
dienaangaande advies te willen uitbrengen,
welk advies binnenkort by de regeeriag zal
inkomen.
Ik zal met behoeven te zeggen hoe pijnlijk
hot my valt namens de regeering deze mede-
deeling te moeten doen, waar het geidt een
vorst die gedurende 40 jaren met de meeste
nauwgezetheid steeds zyn taak als constitutio
neel koning heelt waargenomen en die te
midden van leed eo smarten, wanneer de
Omstandigheden het toelieten, als zyn eerste
wensch kenbaar maakte dat hem de staats-
Stukken werden gezonden om die te behan
delen. Ik vertrouw dat ieder zal billykeo dat
de regeering niet eer is overgegaan tot dezen
gewichtigen stap, dan nadat zy de overtuiging
had verkregen dat Z. M. in de eerste tyden
fiöh niet zal kunnen bezighouden met's lands
Aangelegenheden.
Zy grondt dit vertrouwen op de uiterst be
scheiden wijze waarop het Nederl. volk en
de Nederl. dagbladpers besproken hebben de
maatregelen, die ten gevolge van de droevige
Omstaudigheden door de noodzakel'yke staking
vao het bestuur des lands geboden worden
e» waarvan ik hier met dankbare waordee-
fing meen te mogen melding maken.
De voorzitter zegt dat de Kamer met diep
leedwezen de mededeeling heeft vernomen,
wat te meer klemt naarmate de overtuiging
js van de noodzakel'ykheid van den aaoge-
kondigdeo maatregel. Hij dankt de regeeriDg
voor de gedane mededeeling.
Daaroa interpelleerde de heer Van Kerkwyk
den minister van buitenlaudsclve zaken over
de opheffing van het consulaat-generaal te
fiender-Dushir (Perzië) en de verplaatsing
daarvan naar Teheian.
De minister zeide dat die mutatie nog niet
jlSd plaats gehad en dat hy te Dender een
onbezoldigd consul wilde aanstellen, betoogende
dat zich te Teheran de handel concentreert.
De heer Normau drong aan op hot zenden
van een buitengewoon gezantschap.
De minister achtte dit nu nug met noodig.
Arbeidswet.
De minister van justitie, zyne rede vervol
gende ontraadde het ameodement no. 1 der
commissie van rappoiteurs, omdat de loun-
fluaestie buiten de wet moest blyven. Het
AmendementSchiminelpennmck kwatn den
minister nog 't aaunemelykst voor. De minis
ter achtte het amendement IL1 der O. v. R.
niet uitzonderen van de vlas-mdustrie) over-
,bodig. Amendement II (liuts iaduslrie) ont
raadde de minister; h'y meende dal in dezen
tak van industrie kmder-exploitatie wel dege-
lyk plaats had, en hy voegde daaraan toe dat
't in het beginsel dezer wet 'tzellde was wie
kindei kracht misbruikte, de vader of een ander.
By het verdeie debat liok de commissie van
rapporteurs hare beide amendementen op den
veldarbeid in. Alleen big li dus bestaan het
Amendement op den huisai beid. Voorts stelde
tie heerSmidt voor, veenarbeid buiten de wet
te laten en verder om veldarbeid geheel vry
te laten eo voor kmdeieu benedeu twaalf jaar
Alleen veldarbeid in de open lucht.
Moigeo vooitzettiog.
SCHIEDAM, 2? Maart 1889.
- De gemeenteraad alhier zal Vrijdag den
29*teu Maart 1889, des namiddags ten
kwartier vóór twee uren een openbare ver
gadering houden. Lie alsdan aan de orde zjjnde
onderwerpen zyn ingekomen stukken, waar
onder het 2e8uppletoir kohier der. plaatselijke
directe belasting dienst 1888; ontwerp-be-
sluit tot betaling uit onvoorziene uitgaven der
gemeeote-begrooting voor 1889adressen van
O. Van der Zwet Pz. en. P. De "Wolf om
plaatsing op de kiezerslijsten en sdres van de
firma H. J. Plant Jb Co., om continuatie der
buur van twee perceelen gemeentegrond';
welke stukken zyn ter visie gelegd, ten einde
te worden behandeldonderzoek der geloofs
brieven van de benoemde raadsleden, deheeren
P. Brittenburg en H. R.M. A. Van Gent;
rekeniDg van beheer der fondsen, herkomstig
van de vernietigde gilden over 1888; adres
van J, B. M. Coebergb, om levering van ge
neesmiddelen ten behoeve' der armen en der
Ijjders in het stadsziekenhuis.
Eo verdere voorstellen en mededeelingen.
Gelukskinderen zyn toch de liberalen I
schryft het Venl. Weehblad (van mr. Haf
mans). Zelfs de ziekte des konings komt hun
ten goede.
Hoe zoo?
Omdat het wetsontwerp tot wyzigiog der
kiestabel nu niet kan ingediend worden. Dit
zou anders stellig gebeurd zyn.
Hoe weet gy dat? Zou de minister niet
afgeschrikt wezen door de oogunstige adviezen
van acht provinciën 1
Bah i die waren te voorzien en konden by
geen mogelykhetd uitblijven.
j>Ja, maar er is nog een verschil tusschen
iets verwachten en voor het feit staan. Ge
loof me, geen rekening te houden met de
breedvoerig gemotiveerde adviezen van zoo
vele eo zoo achtbare colleges, is niet iedei-
mans zaak."
Wel van iemand die het goochelspel door
ziet, en dat doet onze premier toch stellig.
Dus by ons staat het vast: zonder de ziekte
des konings ware het ontwerp reeds by de
Tweede Kamer aanhangig.
Het talmen der liberale Provinciale Staten
ware dus eigenlyk niet noodig geweest. De
heerea hebben zich tevergeefs blootgegeven.
Ook al die kunsten, welke er veitoond zyn,
om de ware reden van afkeuring te beman
telen, bad men kunnen sparen. Het lot alleen
hielp de liberalen uit den nood. Zy behoefden
zeiven geen vinger te roeren.
Waarlyk de liberalen zyn met den helm
geboren I
Gelukkig dat zy er niet verstandig by zyn.
Aodeis waren zy onoverwinnelijk.
Te Heer-Jansdain is de caodidaat der libera
len m het district Dordrecht, de heer S. M.
Hugo Van Gyu, Maandagavond voor de kie
zers opgetreden. Daar de locahteit by J. Van
Trigt te kiem was, konden alleen de kiezers
toegelaten wordeo. Dit viel niet in den smaak
van eemge opgeschoten knapen, die in ver-
eenigiog met de straatjeugd nogal misbaar
maakten.
De lieer Vau Gyn werd aan de kiezers
voorgesteld door den heer dr. Ruys.
De beer Van Gyo besprak daarna zich zei
ven, hoe hy liberaal, een harlelyk aanhanger
van Oranje en industrieel was.
Vervolgens zette by uiteen wat deliberate
party wil en wat hy zelf zou helpen bevor
deren. Wat de belastingen aanging, die wilde
hy biliyk verdeden, eeu einde maken aau de
pateutbelastiug en was by voor eene inkom
sten-belasting.
Wal den strijd over de school bettaf, hy
zou gaarne alle middelen aangijjpen, die die
nen kooden om dien stryd te doen eindigen
of verminderen.
Hy was Id principe voor het algemeen
kiesrecht, maar by achtte den tyd daarvoor
nog niet aangebroken en stemde toe dat er
gebreken in onze kieswet waren. Daarna ver
klaarde de spreker zich tegeo protectie van
den handel en staafde zyn gevoelen door voor
beelden.
Ook bracht hy de sociale quaestie ter
sprake en de wyze hoe de strijd tusschen
werkgeveis en werklieden door wederzyds
eikaars plichten cd rechten te eerbiedigen,
kon beslecht worden.
Hierna wilde de heer Van Gijn nog prin
cipieel het verschil tusschen de partyen uiteen
zetten, toen hy moest eindigen door het in
dringen en het rumoer van ongenoodigdeu.
Dit laatste zal zeker niet strekken om de
gemeente Heer-Jansdam te verhefïen in het
oog der omliggende plaatsen.
In het geheels kiesdistrict Dordrecht hebben
van de 2864 kiezers 2624 hunne stem
uitgebracht, zoodat slechts 240 stembriejes
niet werden ingeleverd. Daarbij moet echter
in het oog worden gehouden dat de oude
lijsten van verleden jaar nog geldig zyn, en
het werkelyke aantal kiezers op dit oogenblik,
door overlyden als anderszins, een belangrijke
verandering heeft ondergaan. Zoo zyn byv.
overleden te Dordrecht 53, teZwjjodrecht20
kiezers.
Men schryft uit Louden aan het N. v. d. D,
De correspondent van de Times te Beriyn
telegrapheert zeer uitvoerig over de voordeelen
van de route over QueensboroughVlissingen
boven die over Dover en Ostende en Dover
Calais. Een z'yner vrienden, die over Calais
reisde, werd opgehouden tea gevolge van de
gebiekkige regeling der spoorwegen in België,
waardoor bij te Keulen deo sneltrein miste.
Die vriend onderzocht de zaak grondig,
zoowel te Verviers als te Keulen, en vernam
daar dat dergeiyke te late aankomst van de
tremen uit Calais, en zelfs van die uit Ostende
in den laatsten tyd veelvuldig voorkwam.
bAIs dus Engelsche reizigers naar Noord-
Duitschland zich met willen blootstellen aan
het gevaar en het nadeel van hun reis ge
durende 7 of 8 uren te Keulen te moeten
albieken, dan zullen zy", zoo seint de corres
pondent, >de Vlissiogsche route kiezen, die
gebleken is zeer vlug en betrouwbaar te zyn.
Het was ten gevolge vau hare groole onregel
matigheid, dat de Belgische lynen zeer veel
verloren van deo EQgeischea maildienst naar
Duitschlaud, die thans voor een groot deel op
bewonderenswaardige wjjze over Vlissingen
plaats heeft, en als zy zich niet beleren, zul
len zy tot haar leedwezen zien dat Engelsche
reizigeis naar Noocd-Duuschlaud de Belgische
spoorwegeu zullen rnjjden als een verraderlijk
moeras."
De correspondent gelooft dat de zaak van
openbaar belang is,en wjjdt er daarom tameijjk
uitvoerig over uit.
iOqs belang", oi gaan der vereeniging bEigen
Hulp", verneemt dat eene organisatie der
vereeniging tot gezamenlyken inkoop te Rot
terdam wordt voorbereid en dat de bedoeling
moet zyn een bond van coöperatieve verbruiks-
vereenigingen te stichten. Aan het Hbl, wordt
daaromtrent nader medegedeeld dat dit denk
beeld het eerst is ter sprake gekomen in een
algemeens vergadering der vereeniging tot
gejamenlyken inkoop, welke in October 1887
te Rotterdam gehouden werd. Daar werd toen
aan eene commissie bestaande uit de be
sturen der winkel-vereeoigiogen van BËigen
Hulp" te 's-Gravenhage, Utrecht, Amsterdam
en Rotterdam opgedragen de zaak voor
te bereiden. De commissie is thans gereed
met door haar ontworpen statuten voor den
nNederlandsche Coöpeiatieve Bond" op te
richten als algemeene afdeeling van de ver
eeniging vEigen Hulp". Die bond zal, volgens
de ontworpen statuten, gevormd wordeo door
Nederlandsche vereenigiogen of andere in
stellingen, die de coöperatie in praclyk brengen
en techtspersooolykheid bezitten; hy zal ten
doei hebben de vei spreiding van juiste kenuis
van de coöperatie en de bevordering van hare
belangen in deu uitgebreidsten zin van het
woord. De bond zal verdeeld zyn in eene
baodeis- en een raadgevende kamer. Den 24a
dezer zal er te Rotterdam eene vergadering
worden gehouden, waarin tal van coöperatieve
vereenigiogen, meest vao »Eigen Hulp", zu!-
len zyn vertegenwoordigd, ter beraadslaging
over en zoo mogelyk voorloopige vaststel
ling van de door vermelde commissie ontwor
pen statuten.
In de Duitsche pers wordt in necrologieën
de hoogste hulde gebracht aan de verdiensten
van wylen professor Donders. In de National
Zeitunjtot wier lezers de eerste Berlyner
geneesheeren bebooreo, schryft een medisch
medewerkerlOnbetwist werd hy (Donders)'
door alle oogartsen als de eerste onder hen
erkend". In het Berliner Tageblatt schryft
een ander deskundige: »Van geboorte was
Donders Hollander, doch wetenschappelijk be
hoorde hij evenzeer aan Duitscbland, waar hy
zyn beste vrienden en geestverwanten vond.
De namen van Giafe en Donders zyn onver
gankelijk gegrift in de jaarboeken der genees
kunde. Niet slechts door zyn geestesgaven,
maar ook door zijn edele menschelykheid eo
breede wereldbeschouwing muntte Donders uit
boven de meeste zijner tydgenooten".
Volgens min. besluit zyn de tydelyko-
arbeiders op 's rijks werf te Hellevoetsluts
opgenomen ooder de vaste werklieden.
De vereeniging tot ondersteuning der Hoog-'
duitsche opera te Rotterdam hield Maandag jf,
opnieuw een vergadering, waarin door den
heer Heyermans verslag werd gegeven van de
b'yeeokomst met den beer Saalborn. Het resul-4
taat daarvan, een volledig gewijzigd vcahier
de charges" werd, na eenig debat, met over-
groote meerderheid aangenomen. i
In Friesland worden sedert eenigen tij4
pogingen aangewend tot oprichting van een
de geheels provincie omvattenden vrijzinniger?
bond. Tot dit plan zyn reeds 350 personen
uit verschillende dealen der provincie toege
treden op 1 April zal te Leeuwarden de-
eerste vergadering plaats hebben.
Naar de Wereldburger verneemt, moeten
eenige ondernemende" Nederlandsche koop
lieden en financiers, in vereeniging me*
anderen, een syndicaat gevormd hebben
tot exploitatie vao het rijke Demara-gebiedr
liggende in Zuid-West-Afrika, en in naam,
onder Duitsch protectoraat staande.
Dezer dagen werd bericht dat landverhui
zers die per Gastle-line van ViissiDgen naar
Zuid-Afrika vertrekken, door de maatschappij'
tot exploitatie van staatsspoorwegen tegen deu
halven vrachtprijs vervoerd zouden wordend
terwijl voor hunne bagage een verlaagd tarief
zou worden toegepast.
Uit door het JS61. ingewonnen inlichtingen
bij de agenten der stoomvaart naar Zuid-
Afrika, de heeren Prins Zwanenburg, blijkt-
dat dit bericht allen grond mist. Landver
huizers z'yn dus gewaarschuwd dat zy voor
de reis naar Ylissingen het volie tarief hebben*
te betalen.
De allerdroevigste ervaringen, door vele land
verhuizers naar Argentinië opgedaan, z'yn oor
zaak dat ook regeeriogskringea zich de zaak
gaan aantrekken. Als voorlooper daarvan in
België mag men beschouwen het feit, dat van-
overheidswege aanduiding verzocht van perso
nen die op de een of andere wyze de landver
huizing mochten xaan raden of bevorderen".
Te Smilde is de werkstaking, welke reeds*
geëindigd-was, opnieuw uitgebroken.
Zondagmorgen is een detachement militairen-
uit Groningen naar Stadskanaal vertrokken,,
in verband met aldaar te verwachten onge
regeldheden onder de turfgiavers.
Te Oldeouwer (Fr.), alwaar men telken*
jare last heeft van werkstakingen, hebben d»
verveners besloten de loonen voor dit jaar met-
10 cents per veenroede te verhoogen.