Binnenlandsche Berichten.
If
f
k
v
m
st
E
ds
JP
m-KUï ru
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL.
Zitting van 21 Mei.
De voorzitter stelt voor en de Kamer be
sluit ia eene vergadering op Donderdag IVs
ure aau de orde te stellen de wetsontwerpen
betreffende: onteigening voor eene straat te
Maastricht; aanleg van een vraterver
^ersehlngshanaalte Schiedam; verkoop
van groad in de linie Helpman te Groningen
aanvulling van het wetboek van strafvor
dering; de coDclusiën betreffende het ver
slag der Algemeene Rekenkamer; en de
inlichtingen omtrent het adres van kiezers
te Dokkum.
De vargadering wordt daarop gesloten.
Wettelijke regeling van den militairen
dienstplicht.
Sterkte der land- en zeemacht.
De door de commissie gestelde minimum-
sterkte voor het leger zoude ongeveer 140,000
insn bedragen, ongerekend bet personeel der ver
schillende staven, dienstvakken en inrichtingen,
terwijl de landweer omstreeks 50.000 man sterk
zou moeten wezen. En wat de zeemacht betreft
is de commissie van meening, dat ook bij eenige
uitbreiding van ons defensie-materiaal voldoende
in de behoefte wordt voorzien, indien bij eene
mobilisatie kan worden beschikt over 2800
geoefende dienstplichtigen met de noodige man
schappen tot aanvulling, terwijl eene zeeweer
van ongeveer 1500 man als resorve voor de bin
nenlandsche verdediging te water zal moeten
•dienen.
Gebreken van den bcstaanden toestand. Grond
wettelijke bepalingen.
Met het oog op den onvoldoenden toestand
waarin onze levende strijdkrachten zich op dit
oogenblik bevinden, geeft de commissie Zijne
Majesteit in overweging, om in afwachting van
bet in werking treden van eene nieuwe wet op den
dienstplicht, wel te willen bevorderen de tot
standkoming van wettelijke bepalingen, waardoor
de diensttijd van éen of meer lichtingen der
nationale militie tijdelijk wordt verlengd. De
onvoldoende sterkte van het leger schrijft zij in
hoofdzaak toe aan Art. 182 der grondwet van
1848, waardoor vermeerdering der getalsterkte
slechts mogelijk was door verhooging van de
jaarlijksche lichting, die niet ailecn een zwaar
deren persoonlijken druk op de bevolking, maar
ook grootero financieele lasten ten gevolge zoude
hebben.
Stelsel van legervorming.
Bij overweging der vraag, welk stelsel van
legervorming voor ons land dient te worden aan
genomen is de commissie op verschillende gron
den tot het besluit gekomen, dal geen ander
stelsel behoort te worden aangenomen dan een
Zoodanig, waarbij in vredestijd siechts een deel
van hen, dio den dienstplichtigen leeftijd hebben
bereikt, onder de wapenen wordt geroepen om
een voldoenden oefeningstijd te doorloopen.
Krijgsbelasting.
Ook stelde de commissie zich de vraag of het
raadzaam kon geacht worden van hen, die in
tijd van vrede, hetzij voor korten tijd, hetzij in
bet geheel niet ia werkelijken dienst worden ge
roepen, jaarlijks, zoolang hun dienstplicht duurt,
een zekere som gelds ais krijgsbelasting te heffen,
zooais in sommige staten geschiedt.
Zij meent de invoering eener krijgsbelasting
piet te moeten aanbevelen; o. a. ook op grond,
dat de daaromtrent te maken bepalingen niet in
da wet op den dienstplicht behoeven te worden
opgenomen, maar het onderwerp van eene af
zonderlijke wet kunnen uitmaken.
Aantal volledig te oefenen dienstplichtigen.
De commissie meent een diensttijd van acht
jaar. bij het leger en de actieve zeemacht te
moeten aannemen, en stelt verder voor bij de
compagnieën van het veldleger, evenais thans, op
voet van ooriog vijf lichtingen dienstplichtigen in
te deelen en bij de mobilisatie uit de oudste drie
lichtingen de benoodigde bewakings- an reserve-
bataljons te vormen, waarvoor het vereisehte
bader beschikbaar zal moeten zijn.
Aanwijsing der te oefenen dienstplichtigen.
Zal de aanwijzing der dienstplichtigen, die
tot oefening in vredestijd onder de wapenen
worden geroepen, evenals thans, aan het lot
worden overgelaten 1 Volgens haar oordeel is
bet wenschelijker den wetgever te doen bepalen,
welke categorieën van dienstplichtigen in aanmer
king komen om daarvan te worden vrijgesteld.
Verder zouden zij de vrijstelling van den
dienst in vredestijd zoodanig willen verleenen,
dat in elk gezin minstens éen der zonen wordt
vrijgesteld en dat van de zonen van een gezin
plechts de kleinste helft tot den dienst in tijd
van vrede verplicht is; bepalingen, welke over
eenkomen met die der tegenwoordige militiewet.
Persoonlijke'dienstplicht. -
De vraagof de wet ben die geene reden
van vrijstelling hebbenverplichten moet hun
dienst persoonlijk te vervullen, wordt door de
commissie beslist toestemmend beantwoord om
verschillende redenen.
In de eerste plaats zal geene natie ter wereld
bij de verdediging van haar grondgebied in staat
zijn hare volle kracht te ontwikkelen, indien
in het leger, bet hoofdelement bij die verdedi
ging niet alle klassen der maatschappij verte
genwoordigd zijn. Door de opneming in het
leger van de meer gegoede - veelal ook de
meer ontwikkelde elementen"der bevolking
zal ongetwijfeld het gehalte van het leger be
langrijk winnen.
Voorts zal de invoering van den persoonlijken
dienstplicht binnen enkele jaren een fier gevóel
van weerbaarheid en volkskracht wekken, dat
een allerheiizaamsten invloed moet uitoefenen
in de verschillende richtingen, de nationale
werkzaamheid zich openbaart: 1
De invoering van den persoonlijken dienstplicht
acht de commissie evenzeer van groot belang uit
een oogpunt van billijkheid. Zonder twijfel is de
krijgsdienst de zwaarste van alle lasten die het
vaderland op zijne zonen legten bet gaat dus
niet aan, alleen den minder welgestelde dien last
te doen dragen en den meer bemiddelde in de
gelegenheid te stellen zich daarvan los te koopen.
Door de invoering van den persoonlijken dienst
plicht zullen ook de zonen der meer gegoeden de
uitstekende oefenschool van het leger doorloopen
en zal hun op de duidelijkste wijze onder het oog
worden gebrachtdat ook op henals burgers
van het vaderlandernstige niet af te koopen
plichten rusten.
Ook uit een zuiver militair oogpunt somt zij de
voordeelen van den persoonlijken dienstplicht op.
Maar niet minder is de invoering van den
persoonlijken dienstplicht hoogst gewenschtom
dat alleen daardoor de minst kostbare ieger-
organisatie is te verkrijgen, daar, bij de volstrekt
noodige belangrijke uitbreiding van het leger, het
vereisehte aantal officierenonderofficieren en
korporaals anders niet', of althans niet dan met
zeer groote geldelijke opofferingen is te bekomen.
Door de gelegenheid tot plaatsvervanging en
nummerverwisseling wordt,thans buiten het leger
gehouden het meerendee! der mannen, die, door
dien zij het voorrecht hebben genoten een
zorgvuldige opleiding te ontvangen y omdat zij
nietals zoovelen uit de lagere standen der
maatschappijreeds vroeg aan het ondejfvijs
worden onttrokken, tot kadervorming zoo hoog
noodig zijn.
Het is vooral om deze laatste redendat de
commissie van meening is. dat ook geen nummer
verwisseling mag worden toegelaten tusschen hen
die voor de volledige, en hen die voor de verkorte
oefening zijn aangewezen; immers uit de eersten
zal het kader moeten worden gevormd. Intus-
schen zullen bepalingen moeten worden gemaakt
om henvoor wie de vervulling van den dienst
plicht hetzij minder overeenkomt met den aard
van het ambt of de betrekking die zij bekleeden
of waarvoor zij worden opgeleid, hetzij door den
afstand waarop zij buitenslands wonen of wel
door den bijzonderen toestand waarin zij verkee-
ren, te bezwarend zou zijn, daarvan te ontheffen.
Ook zal in vredestijd de vervulling van den
dienstplicht voor allen zoo weinig bezwarend mo
gelijk worden gemaakt, door aan de dienstplich
tigen de vergunning te verleenen, zoo hiervoor
redenen kunnen worden aangevoerd, den aanvang
van hunne eerste oefeningen eënigen tijd te ver
schuiven. Daarom wordt voorgesteld de dienst
plichtigen wel, evenals nu, in den regel onder da
wapenen te doen komen m het jaar -waarin zij bun
twintigste levensjaar volbrengen, maar tevens om
de mogelijkheid te openen die opkomst hoogstens
driemaal éen jaar uit te stellenook is zij van mee
ning dat er geen gezwaai- bestaat, bij de vereisehte
lichamelijke ontwikkeling, de vergunning te ver
leenen hoogstens twee i jaar vroeger onder de
wapenen te komen. Zij acht dergelijke bepalingen
van groote waarde voor de dienstplichtigen, om
dat daardoor wordt te gomoet gekomen aan het
bezwaar, dat de opkomst op een bepaald, wellicht
voor hen zeer ongelegen tijdstip zou moeten ge
schieden.
Land- cn zeeweer en hare reserve.
De commissie stelt zich voor, de dienstplich
tigen, na volbrachten diensttijd bij het leger of de
actieve zeemacht, te doen overgaan bij de land- of
de zeeweer, waarvan de bestemming, hiervoren is
aangegeven. De land- en de zeeweer zonden be
staat nit vijf lichtingen.
Wordt vervolgd.')
van Molencate, ordonnance-officierbaron
Taetsvan'* Amerongen van Natewisch, kamer»
heer, en jhr. Vegelin van Claerbergen, referen
daris bij het kabinet.
De audieatie van den minister van water
staat, handel en nijverheid zal op Zaterdag
den 25n dezer niet plaats hebben.
De minister van financiën maakt bekend
dat het saldo van 's rijks schatkist op 18
dezer bedroeg: bj de Nederlandsche bank
f 15,695,205.03 en by de betaalmeesters
f 1,178,921.56ys. Te zamen f 16,874,126.59ys.
Bl jkens bericht van 's Konings gezant te
Par ja beeft de Fransche regeering besloten
van 18 Mei af de Franscb—Belgische grens
weder open te stellen voor den invoer van vee.
Dan Id Juni zal de zomerdienst langs den
Hollandschen spoorweg aanvangende treinen
vertrekken alsdan van Schiedam:
Naar Amsterdam6.17, 8.06, 9.57,10.47,
11.41, 2.59, 3.44, 5.26, 7.35 en 8.59.
Naar 's-Hage: 12.32 en 6.34.
Naar Leiden: 10.09 en 11.35.
Naar Rotterdam7.41, 8.50, 9.20, 10.02,
11.11, 11.29, 12.58, 1.34, 3.15, 4.27, 5.05,
6.50, 7.57, 9.09, 10.22, 10.40 en 11.44.
Naar den Helder: 8.06, 10.47, 11.41 (le
en 2e kl.), 2.59 en 7.35.
SCHIEDAM 21 Mei 1889.
De hofdignitarissen ten paleize het Loo zjn
vervaogen doorde hh. graaf Dumonceau,
.adjudant en particulier secretaris, jhr. Roëll,
adjudant van dienst, baron Van Heeckeren
De minister van staat jhr. mr. Van Eysinga,
lid van de Eerste Kamer, die sedert bet
laatst van het vorige jaar tot herstel van
gezondheid buitenslands vertoefde, is bier te
lande teruggekeerd.
Een benoeming, die o. i. terecht door het
Handelsblad gelaakt is, is die van den heer
Brouwers tot lid van den Raad.van State.
Bevreemden moet het, dat dit, Kamerlid, dat
nooit getoond beeft in leta.bjzonder uit te
munten, geroepen is eqn koloniale specialiteit
als Alting Mees te vervangen.
Het, Centrum, dat nu juist geen reden
heeft met dezen conservatieven katholiek inge-
.nomen te zjn, antwoordde met de laffe op-
merking, dat volgens bet iZartdefsé/od eigen! jk
geen enkel katholiek benoembaar was. Alsof
éen liberaal ooit bezwaar heeft gemaakt tegen
de benoeming van mr. De3 Amorie van der
Hoeven tot staatsraad, of bezwaar zou maken
.als een. katholiek, die zich op een of ander
gebied heeft onderscheiden, tot die waardig
heid werd verheven I
Nog eens op de zaak terugkomende, noemt
het Centrum den beer Brouwers, die door
gaans lijnrecht tegenover het Centrum stond,
een der beste katholieke Kamerleden. Dtl is
bepaald onwaar. Als mensch, als joviaal collega
,moge de heer Brouwers onwaardeerbaar zjn:
dat willen wj niet beoordeelen, maar als
Kamerlid waren zjn schaarsche adviezen, bj
zjn schaarsch verschjnen uitgesproken, op
welk een toon van gezag ook voorgedragen,
doorgaans zoo hol en zoo zwak, dat het geen
compliment ia voor de katholieke leden hem
een der beste te noemen. Er zjn onder de
jongeren wj noemen slechts de heeren
Vermeulen, Reekers, Kolkman ongetwjfeld
veel betere en veel jveriger krachten.
Men wachte zich van den Raad van State
een college te makenwaar politieke vriendjes,
die etteljke jaren een plaats in de Kamer
hebben bekleed, gaan uitrusten. {"Pad.)
Naar Be lijd verneemtis door den
minister van justitie aan de heeren mrs.
J. B. J. N. ridder de van der Schueren en
F. Feith, rechters bj de arrondissements
rechtbank te Rotterdam, opgedragen te Gouda
een onderzoek in te stellen naar de daar plaats
gehad hebbende ongeregeldheden en hem daar
over rapport uit te brengen.
Den 22sten dezer zal te Homburg vor der
Höhé een conferentie worden gebonden door
vertegenwoordigers der Duitsche, Nederland-
scbe, Oostenrgksche,Hongaarscheen Belgisch»
spoorwegen. In deze conferentie zullen de
wederz jdeche belangen ter sprake worden ge
bracht, welke voortvloeien uit het Neder-
landschOostenrjkschHongaarsch spoor-
wegverbond. Op verlangen vod Duitsche zjd&
zal o. a. worden onderhandeld over de invoe
ring van een nieuw tarief.
De Liberale Unie" heeft Zaterdag te Am
sterdam een vergadering gehouden, waarin
de onderwijs-quaestie het belangrjkste punt
van beraadslaging uitmaakte.
Een motie van mr. Willeumier werd, na
overleg tusschen het bestuur en den voor
steller, alsmede met eenige leden, die amen
dementen daarop hadden voorgesteld, in de
zen vorm aan de beslissing der vergadering:
onderworpen
»De vergadering, zich vereenigende met-
de streaking van het advies van het bestuur,
spreekt als haar oordeel uit, dat de liberale
partj zich niet verzette tegen het subsidiee-
reo van bjzondere scholen, mits het open
baar onderwjs niet worde verzwakt en deug-
deljke waarborgen worden gegeven voor de
degelijkheid van het gesubsidieerde byzon-
der onderwjs, en uit den wensch, dat leer
plicht worde verkregen."
Deze motie werd aangenomen met 63 te
gen 9 stemmen.
Tot leden van het bestuur der »Liberale-
Unie" zjn in plaats van de niet herkiesbare
beeren E. Fokker, E. H. Karsten en D, Wicher-
link, benoemd de heeren mr. H. Smeenge, lid-
van de Tweede Kamer voor Meppel, mr. W.
A. van Hoek, te Middelburg, en mr. J. O,
Meyer, te Leeuwarden. De beide eerstgenoem-
-den waren niet ter vergadering aanwezig.
Mr. J. C. Meyer weosebte geeo benoeming te
aanvaarden; daarop werd benoemd"de heer
J. M. Telders, te Delft, ook niet ter vergadering
tegenwoordig.
Het hoofdbestuur der maatschnppy tot nut
van 't algemeen heeft ter kennis gebracht,
dat aan de gehouden verkiezing voor twee-
plnatsen m zjn midden is deelgenomen door
130 departementen, te zamen uitbrengende-
443 stemmen, en met den volgenden uitslag;
I. de heer nar. II. J. Kist, te Amsterdam, ver
kreeg 409, en dr. S. Baart de la Faille, te Am
sterdam, 34 stemmen; II. de heer mr. O. H,
B. Boot, te Rotterdam, verkreeg 416, en jhr. A,
C. Röell, te Zieriksee, 24 stemmen, zoodat met
groote meerdeiheid gekozen zijn de heeren mr.
H. J. Kist en mr. C. H. B. Boot.
Het hoofdbestuur deelt voorts mede, dat de-
teerste proeve eener lijst van boeken, geschikt-
om te worden opgenomen in eone bibliotheek,
voor jongelieden", welke onlangs door de maat
schappij is uitgegeven, door de "firma Sikken
Co. in den handel zal worden gebracht en ver
krijgbaar zal worden gesteld tegen 25 ct. per ex.
Op aanvrage daartoe door de besturen der
departementen, zullen voor de leden dor maat
schappij deze exemplaren bij den algemeene»
secretaris verkrijgbaar'zijn a 15\ct.: voor welk
bedrag het aanvragend departement c. q. zal
gedebiteerd worden.
Ten behoeve van het archief der afdeelingen
heeft het hoofdbestuur aangeboden een geschied
kundig en statistisch overzicht van hetgeen door
de maatschappij gedurende, het tijdvak 4817
1889 op het gebied der instellingen van voor
zorg is verricht. Dit overzicht is bewerkt door
den algemeenen secretaris der maatschappij, en
wordt aan de aandacht ook van de besturen
over genoemde instelling, tot een departement
behoorende, aanbevolen.
Alleen de maatschappij tot exploitatie van
staatsspoorwegen heeft, op het door hot hoofd
bestuur tot de voornaamste spoorwegmaatschap
pijen gericht verzoek, zich bereid verklaard,
eenige vermindering van vrachtprijs voor afgevaar
digden en leden der maatschappij, die, ter bij-
woning van de algemeene vergadering, zich naar
Amsterdam zouden willen begeven, toe te staan
doch het hoofdbestuur heeft in dezen stand van
zaken gemeend van de welwillende aanbieding
van die maatschappij geen gebruik te moeten
maken, aangezien het betrekkelijk geringe voor
deel, dat daaruit zou voortvloeien, voor de ka»
der maatschappij geacht moet worden, niet op
te wegen tegen de bezwaren, welke daaraan
voor de afgevnardigden zouden verbonden zijn,
vermits rechtstreeksche piaatsbiljetten tot Amster-
VI
w
Z
VS
.hi
ze
»I
sï
ze