Vrijdag 30 Augustus.
N°. 7320.
\-4
A0. 1889
Drie-en-veert gste J aargang.
Versch nt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
uitgevërTjTodé.
Buitenlandsche Berichten.
Bïnnenlandsche Ber chten.
JUITSCHLAND,
Ê.B0HHKMEHT3PRUSper kwartaal
Jtanco per post, door het geheels Rijk
Afzonderlijke nommers
f\. 85
- 2.50.
- 0.10.
BUKKAIT: H AI RT, H, 124,
Advsrtkhtikpkub: in 1—10 ge non* regels met
inbegrip van eens Courantf 1 lf.'
Iedere gewone regel meer,10,
Drikma*I. geplaatst wordt tegen TWKKnatl, berekend.
)8St-
inen
ten,
Hen
kien
p de
loor
k in
nid-
loed
sip
van
111e
lp
ing
rdt.
vril
en
ara
t.
i5,
leo
en
n
te
en
de
5».
>r
S 6 E I i. S 11.
Het Lagerhuis heeft hij de derde lezing de
fioancieele wet aangenomen.
De heer Sexton vestigde de aandacht der
regeering op het onderwijs in Ierland. De
heer Balfour verklaarde uit naam der regee-
xing dat eene hervorming van het katholiek
nnderwgs in Ierland dr'mgend noodzakelijk
is. Eene wet zal te dier zake ingediend
worden, maar hg kan den tijd wanneer die
geschieden zal nog riet bepalen.
De Standard bevat een telegram uit Berljjn,
waarin wordt gezegd dat de vertegenwoor
digers der groote mogendheden te Kou6tanti-
nopel den Bultan roet aandrang gevraagd
hebben om den staat van zaken in Armenië
in eene meer bevredigende richting te leiden.
Volgens Daily JVeios bevestigt zich bet ge
rucht, dat de opstandelingen op Kreta ge
weigerd hebben de onderhandelingen met
Che.kir-pacha voort te zetten. Tot nog toe zijn
alleen in de omstreken van Heraklion 35
dorpen verbrand. Voortdurend wordt melding
gemaakt van het plegen van wreedaardigheden
door de Turken.
Uit Madrid verneemt de Daily Neva dat
de bewapeningen in Marokko aldaar onrust
en naijver verwekken, te meer omdat de sultan
Fransche, Duitsche en Italiaansche officieren
gebruikt voor het oefenen der troepen.
F U A K K R IJ K.
Ter gelegenheid van den 397n verjaardag
van de ontdekking der Nieuwe Wereld door
•Christophorus Columbus wordt te Parys een
groot Amerikaansch feest bereid. Een groote
historische optocht zou zich naar het Zwanen-
eiland begeven tot het neerleggen van een
krans by het standbeeld der Vryheid, de
wereld verlichtende. Da dag zou besloten
worden met een groot nachtelijk feest op
het tentoonstellingsterrein. Al de leden der
Amerikaansche kolonie te Parjjs hebben hunne
medewerking toegezegd.
Dinsdag jl. is op het Trocadero te Pargs bet
congres der brandweermannen geopend. Onder
de plaatsen die daarop vertegenwoordigd zijn
behoort ook Amsterdam. Van de Engelsche
brandweer zgn 80 mannen en 6 vrouwen
aanwezig.
In den gistermorgen te Fontainebleau
onder voorzitterschap van president Carnot
gehouden ministerraad zgn de algemeene ver
kiezingen op 22 September bepaald.
Het bericht van het agentschap Wolff bs-
treffende het ziek WGrden van den grootvorst-
troonopvolger, weswege deczaarzjjnereiszou
hebben uitgesteld, is, naar als authentiek uit
St.-Petersburg gemeld wordt, onwaar. Deczaar
werd hedennamiddag ten vier ure te Kopen
hagen verwacht.
Duitsctiland zal op het internationale spoor
wegcongres te Pargs geheel onvertegenwoor-
digd blijven.
Te Bochura is de katholiekendag geopend,
waarbij 6000 personen tegenwoordig waren.
De katholieke afgevaardigde dr. Windthorst
sprak eene rede uit, waarin hij betoogde
dat de loonbeweging niets met den katho
liekendag te maken had.
Vervolgens werden het adres van het
plaatselijk bestuur aan deu paus en het
antwoord dat daarop ontvangen was, voor
gelezen. In dit laatste stuk werd betoogd
dat by de beraadslagingen vooral datgene
in het oog moest worden gehouden, wat in
het belang is van de vryheid der kerk en
van hare getrouwe aanhangers en wat de
eendracht onder de hroederen en de bevor
dering van het aanzien der kerkelyka over
heid in de hand kan werken.
ITALIË.
Volgen3 een telegram uit Rome aan bot
Journal des Délats wordt 's pausen vertrek
thans als zeer waarschijnlijk beschouwd. Eane
commissie van kardinalen houdt, met het oog
hierop, zich bezig met het treffen van de ver-
eischte schikkingen. Zoo zou bepaald zjjn
dat de congregatiën, na 's pausen verwijdering,
zooveel mogelijk hare gewone werkzaamheden
op het Vaticaan zullen voortzetten, en met
dat doel van eene volledige volmacht voor
zien worden, gelyk het geval was, toen Leo
XIII het vorige jaar, tijdens het jubileum
van zyn vijftigjarig priesterschap, dagelijks de
groote receptiën hield. Ook zou aan kardi
naal Parocchi, in zijne hoedanigheid als vica
ris van den paus te Rome, eene buitengewone
volmacht verleend worden.
Wat de wijze van 's pausen vertrek aan
gaat, er zou hem voorgesteld zijn, zooveel
mogelijk het incognito tot aan Civita Vecchia,
waarheen hij zich in een rjjtuig zou kunnen
begeven, in acht te nemen. Aldaar zou hy
dan, vergezeld van zjjn staatssecretaris en een
klein aantal kardinalen en andere prelaten,
zich inschepen naar Spanje.
Het meestbesprokeu onderwerp van den
dag te Rome is de verschijning eener nieuwe
courantde Cronaca Nera, een orgaan, waarin
de lage geestelijkheid de hooge geestelijkheid
aanvalt. Daarin wordt door haar uiting ge
geven aan tal van grieven, welke zich tot
dusver enkel uitten in verschillende aanval
lende artikelen in de liberale bladen tegen
de hoogwaardigheidsbekleders der kerk.
Door het "Vaticaan wordt alles in 't werk
gesteld om de bewijzen in handen te krjjgen
welke geestelijken aan de courant medewer
ken of haar van inlichtingen voorzien. Aan
den anderen kant is reeds uit naam der lagere
geestelijkheid een protest aan den paus aan
geboden, waarin elke medewerking io gedach
ten en in daden aan genoemde courant ten
sterkste wordt ootkend.
Zondag heeft te Livorno de onthulling plaats
gehad van een stambeeld voor Garibaldi. Vele
vrjjmetselaars-vereenigingen en ook tal van
politieke, militaire en kunst-genootschappeu
hadden afgevaardigden gezonden.
Het feest werd bovendien opgeluisterd door
duizenden vreemdelingen uit alle oorden van
Italië. Ook waren 1500 Garibaldianen tegen
woordig, gekleid in het traditioneels roode
hemd. Alles liep in de beste orde af.
By het vertrek op Dinsdagavond der ge
delegeerden van Genua naar Parys werden
oproerige kreten geuit voor het koninklijk
paleis. De politie deed de bij de wet gevor
derde sommatie, welke met eBn werkelijk
tumult werd ontvangen. Vijf personen wer
den gearresteerd. Verscheidene anderen werden
gewond.
Een honderdtal afgevaardigden van ver-
eenigingen werden gistermorgen op hun
doortocht te Nizza naar Parys met groote
■-^e.'stdrift ontvangen. Er werden redevoerin
gen gehouden ten gunste van een Fransch-
Italiaanscb verbond, terwijl de kreten werden
aangeheven van Leve de Latijnsche Unie
LevedeuniverseeierepubliekWegmetCrispi
B U L G A E IJ E.
Men meldt uit Konstantinopel van gisteren
dat daar sedert Dinsdag slechte berichten uit
Kreta ontvangen zjjn.
De Porte heeft naar Athene getelegrapheerd
om inlichtingen omtrent het vertrek der
Grieksche vloot naar de kust van het eiland
Kreta.
ZÜIB-AHEBIKA.
Contanislas Zavallos is benoemd tot minister
van buitenlandsche zaken, ter vervanging van
Quirno Costa, die de portefeuille van binnen-
landsche zaken gekregen heeft. Wenceslas
Poches is benoemd tot minister van financiën.
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL.
Zitting van 28 Augustus.
Het algemeen debat over de onderwijswet
wordt voortgezet.
De heer Heldt was ook conciliant gestemd,
doch stelde zyne voorwaarden. Hy was bereid
tot het brengen van een offer ten nadeele
van het openbaar onderwijs, gedreven door
medelijden met dB kinderen, die van den
tegenwoordigen toestand de slachtoffers zijn.
Maar de waarborgen zgn hier in deze wet te
gering. Vooral gold zgn bezwaar de bepaling,
vaststellende het aantal kinderen per onder
wijzer, hetgeen ten nadeele zal zjjn van het
onderwijs van de kinderen des volks. Veertig
kinderen per klasse moest het maximum zijn.
Dat zou meer geld kosten, maar waar 't het
onderwijs geldt, zag spreker op geen millioen.
De heer Heldt verklaarde zich tegen verplichte
schoolgeldbelfiog en zou om die reden tegen
de wet stemmen. Spreker verdedigde leer
plicht als een nationaal belang en trachtte
het daartegen aangevoerde te weerleggen*
Eene heiziening zonder leerplicht is voor hem
onaannemelijk.
De heer Do Rujjter Zijlker, bestrjjdenda het
doel om op de lagere school godsdienstige dog
matiek in te voeren, verklaarde zich tegen het
subsidie-stelsel en vóór leerplicht en zou tegen
de wet stemmen, ook omdat hy daarvan ver
wacht daling van het peil van 't onderwas*
Overigens golden ook zyne bezwaren tegen da
wet: de verplichte schoolgeldheffing, da
rechtsgelijkheid, de fioancieele regeling enz.
De heer Gildemeester stond opliet standpunt
des hoeren Mees. Ily wenschte overeenstem
ming, mits aan biliyke eischen werd te gemoat
gekomen,
Na een uitvoerig debat heeft de voorzitter
zyn voorstel, om hedenavond te vergaderenf
ingetrokken.
Db minister van binnenlandscbe zaken ver
dedigde het ontwerp, dat alleen in het alge
meen belang is voorgesteld en een middel iÉ(
tot pacificatie en beëindiging van den imdee-
ligen schoolstrijd. Vele zaken zyn niet herzien*
omdat ze geen aanleiding gaven tot den strijd
op dit oogenblik. Leerplicht past niet in het
kader dezer wet. Als beginsel alleen het op të
nemen, zonder de uitvoering te verzekeren,
baat niet. En de uitvoering hangt samen met
tal van andere regelingen. Ook zou men hulton
de wet het schoolverzuim zeer kunnen be
perken, door meer aanraking van de onder
wijzers met de gezinnen.
De minister betoogde verder dat het sub
sidie-stelsel uiterst geschikt is om den school
strijd te doen kalmeeren. Het is eene bijdrage
voor da taak dia het bijzonder onderwys op
zich neemt en die, daar de neutrale school
onvoldoende is voor velen noodzakelijk is.
Door dit ontwerp is het bereikbare nage
streefd. Het beginsel van schoolgeldheffing
kan niet gemist, wel misschien de zaak anders
geregeld worden. Ook deed de minister in
den loop zyner rede uitkomen dat wijzi
ging van verschillende punten betreffende da
inrichting van het openbaar onderwys in dë
toekomst niet bepaald is uitgesloten.
By de replieken verklaarden de heeren Vaü
der Kaaj, Goeman Borgesius en Rutgers van
Rozenburg zich niet bevredigd. Voor beide
laatstgenoemden zou het behoud van verplichte
schoolgeidhefflog het onmogelijk maken vóof
te stemmen. Beiden drongen aan op concessiëU
der rechterzijde, daar anders de strjjd zou
voortduren.
SCilJEDASI, 28 Augustus 1880,
Het Vtr. Dagbl. meldt:
De toestand van Z. M. den Koning is sedert
ons laatste bericht gelukkig weder verbeterd,
zoodat men zich vleien mag met de hoop, dat
Z. M. zich weldra weder in denzelfden gua^
