Per Telegraaf.
Gemengde Berichten.
Behalve den 7-4 jarigen man, die by den
brand te Oeffeit (N.-B.) in de vlammen is
omgekomen, is ook diens vrouw, de 84-jariga
E. R., aan de gevolgen barer brandwonden
overleden.
Te Bovenknijpe lijdt een kind aan een
vreemde ziekte. De vingors en teenen ver
hoornen geheel, worden hard en vallen bg
gedeelten af, zonder dat de zieke daardoor
pijn gevoelt.
Hoe verslaafd iemand kan zijn aan sterken
drank, toonde onlangs eene oude vrouw te
Meppel, die op straat hare kousen uittrok,
deze verkocht en da luttele opbrengst voor
jenever besteedde. (27. A. O.)
Het TtoenUche Zondagsblad deelt onder
het opschriftslloe "Westfriesche schippers
liet door de vlekziekte blauw geworden spek
blank maken" het volgende medeHet ge
slachte varken wordt met een lange lijn aan
den achtersteven van hun vaartuig gebonden.
Nu varen zy eeoige uien met het varken op
Sleeptouw de Zuiderzee op, en brengen blank
spek in de eeue of andere Friesche, Overysel-
sche, Geldersche of ook wel N.-Hollandsche
haven aan. Soms brengen ze het terug naar
de plaats van waar het kwam.
Men heeft in Engeland voor het eersteen
statistiek opgemaakt vao het aantal personen,
die op koopvaardij-en visschersvaartuigen het
leven verliezen. De Engelsche vloot telt alleen
jn de laatste tien jaren ongeveer 30,000 slacht
offers. Het cijfer per jaar wisselde tusschen
3512 in 1882 en 2071 in 1888.
{Eigen Haard.)
De uitgevers berichten dat de Haagscho
Stemmen voorloopig niet meer verschijnen
zullen.
De firma F. B. van Ditmar, te Utrecht,
is voornemens uit te geven een geïllustreerd
gedenkblad ten voordeele van de noodlydenden
door de vreeselijke ramp te Antwerpen. Dit
gedenkblad, getiteld: iHoliand-Anlwerpen",
zal bijdragen bevatten van de voornaamste
Nederlandsche en Belgische letterkundigen,
schilders, toonkunstenaars enz. Hierom en
om het loffelijke doel, 't welk ieder door den
gering gestelden prijs van 50 cents kan heipen
bevorderen, ^evelec wij deze uitgave ten
zeerste bjj onze lezers aao.
Al do roerende verhalen weer te geven, die
omtront de ontzettende ramp te Antwerpen de
ronde doen, zou kortweg ondoenlijk zijn. Wij
zullen ons da? m slechts bepalen tot de voor
naamste bijzonderheden, zonder ons in détails
te verliezen.
liet groote nieuws is nu, dat do eigenaar der
patronenfabriok, do heer Ford. Corvilain, in hech
tenis is genomen. Hij zal zich to verantwoordon
hebben wegens manslag door onvoorzichtigheid.
Tegen genoemden iabrikant heerscht zulk een
verbittering, dat de politie het geradeu oordeelde
zijn woning te bewaken.
Een eenigszins andere lezing omtrent do ver
antwoordelijkheid is doze:
De 50 millioen afgekeurde patronen waren bij
aankomst geplaatst in een fictief entrepot, toe-
belioorende aan de gemeente Antwerpen en ge
legen in de Steenborger-Weerpoldcr, tusschen de
dokken en den dijk der Schelde. Den 30n Januari
huurde de heer Corvilain naast dat entrepot
wederom van do gemeente verschillende lokalen,
waarin hij zijne werkplaats wilde vestigen. In den
loop van Juli vernam de Permanente Deputatie
dat do werkplaats in vollen gang was, wat zonder
zonder hare toestemming niet geoorloofd was.
Daarom werd de sluiting der werkplaats gelast,
hetgeen op 16 Juli jl. gebeurde.
Ondertussehen vroeg de heer Corvilain too-
stemming, onder bijvoeging dat reeds 20,675,000
patronen waren geledigd, zoodat nog slechts 21
millioen to behandelan waren. Deze govaarlijke
onderneming was dus zonder eenige toestemming
verricht in een gebouw, toebehoorende aan de
gemeente.
Toen do gemeente daarovor advies moest geven,
deelde men mede dut het ledigen der patronen
bijna geen gevaar aanbood, maar dat daarente
gen de inrichting zelve veel te wenschen overliet.
Zij oordeelde derhalve dat de werkplaats zeer ge
vaarlijk was en goen toestemming moest worden
verleend.
De heer Corvilain, die naarmate van do behoefte
de kisten met patronen uit zijn entrepot in zijne
werkplaats bracht, bood toen aan, alle voorwaar
den te vervullen, die hem zouden worden opgelegd.
De Permanente Deputatie liet alstoen een nieuw
onderzoek instellen, en eindigde met don lieer
Corvilain zeur strenge voorschriften te govon, o. a.
dat hij niet meer dan 300 Kg. kruit in maga
zijnen mocht hebben. Don 7n Augustus kreeg de
heer Corvilain de veroischte vergunning voor zijno
werkplaatsen. Het is echter zeker dat een voor
raad van 300 Kg. buskruit onmogelijk zulk ceno
ontzettende ontploffing heeft kunnen veroorzaken.
En aangezien de wet aan de gemeentebesturen
liet toezicht op gevaarlijke werkplaatsen opdraagt,
is hot zeer dc vraag of het gemeentebestuur do
voorschriften der wet in dozen heeft opgevolgd.
Een feit is het echter, dat eenige bladen hoftig
togen de Permanente Deputatie uitvaren. Het
liboralo blad do Koophandel wijt het geven dor
gevraagde toestemming door de zes leden dei-
Deputatie, waarvan er vijf in Antwerpen wonen,
slechts daaraan, dat het gemeentebestuur liberaal
is en zij, fanatieke clericalen die ze zijn, geone
gelegenheid willen laten voorbijgaan, om het
liberale stadsbestuur tegen te werken en te dwars-
boomon. De clericale pers echter ontkent ten
sterkste dat de Pormanente Deputatie niet vrij
van schuld is; zij hoeft haar plicht gedaan en
nimmer kan haar de verantwoordelijkheid treffen.
"Wat hiervan zij, aan de justitie, die haar
onderzoek vlijtig voortzet, kan veilig worden
overgelaten, uit te maken wie de verantwoorde
lijkheid der ramp hoeft ts dragen.
Iïct Vliegend Blad van Amsterdam weet te
verhalen dat voor dezelfde partij kardoezen
thans in Antwerpen ontploft, aanvrage was ge
daan om die te Terneuzen te mogen verwerken.
Niettegenstaande het gewestelijk bestuur en
de commissaris des IConings der provincie Zee
land gunstig over dit verzoek oordeelden en de
inwilliging er van aanbevalen, weigerdo de
minister bepaald zijno toestemming te geven, en
wol voornamelijk op grond, dat het werk zoo
hoogst gevaarlijk was.
'tWas toch niet onkel om de koperen hulzen
te doen, maar ook om 't kruit, en aangezien de
uit Spanje aangevoerde patronen van oud systeem
waren en nog vnn een slaghoedje voorzien, was
het gevaar bij 't ledigen hoogst ernstig.
Het blad brengt daarom hulde aan den minister
Bergansius, die ons land behoedde voor de moge
lijkheid van eon onheil als nu Antwerpen getrof
fen heeft.
Over de oorzaak is men hot nog altijd niet
eens. Eer.igen beweren zelfs dat do architect van
Corvilains werkplaats zich sterk maakt te bewijzen,
dat het vuur moet zijn ontstaan door de petro
leum on niet door de patronen. Anderen zeggen
dat, de hevigheid dor ontploffing in aanmerking
genomen, de patronen dynamiet moeten hebben
bevat. In officieele kringen van Madrid en aan
liet Spaansche ministerie van oorlog beweert men
evenwel dat de aan Corvilain verkochte patronen
goen anderen inhoud hadden dan gewoon kruit.
Het aantal dooden is, evenals dat der gekwetsten,
nog altijd niet met juistheid op te geven. Behalve
de jongens en meisjes, die belast waren met het
lodigen der patronen, en waarvan slechts een paar
ontkwamen, zijn door de ontploffing tal van men-
schen, die in do nabijheid waren, gedood of go-
kwetst. "Volo personen sprongen ook in de Schelde,
waar zij jammerlijk verdronken. Ook in do loods
van do iieif-Ster-ïijn, welke instortte, kwamen
verscheidene menschen om het leven, terwijl onder
de matrozen der schepen, die in dc naburige
bassins voor anker liggen, zich eveneens tal van
dooden en gekwetsten bevinden. Bovendien worden
verscheidene personen gewond of gedood door de
niet ontplofte patronen, die over dc terreinen in
zulk een enorm getal verspreid liggen en waar
mede nog altijd mot laakbare onvoorzichtigheid
wordt rondgesprongen. Hot aantal van lien die dus
doodelijk gewond worden, bedraagt reeds 15. Als
een staaltje van de roekeloosheid, waarmede som
migen te werk gaan, wordt het goval gemold van
een werkman, wions vrouw een patroon gevonden
had. Juist had hij het voorwerp met behulp van
een schaar goledigd en was bezig het kruit te
wegen, toen dit in aanraking kwam mot een bran
dende petroleumlamp. Er volgde ceno hevige
ontploffing on con begin van brand, welke golukkig
spoedig gebluscht werd. Dc man kreeg zwaro
brandwonden en word in trourigen toestand naar
liet gasthuis vervoerd.
Hot terreindat wegens zijne uitgestrektheid
niet geheel is af te zetten, ligt voor iedereen open
en woinig moeite kost liet zich een toegang tot do
plaats des oniioils te banen. En ondanks het groote
gevaar beweegt zich niet zelden oen warrelende
inenschcnmassa over hot terrein der vroegere
werkplaats van Corvilain, waarvan niets is over
gebleven dan groote splinters hout, balken, hon
derdduizenden patronen, kleine zakkon met bus
kruit, stukken ijzer en muur. Thans echter is het
toezicht zeer verscherpt.
De geniesoldaten werken met volhardenden
ijver, en hun somber graafwerk wordt vaak mot
goeden uilslag bekroond, helaas. Ilier vinden zij
nog altijd een misvormd overblijfsel eens men
schen, daar weder alleen armon of boenen. Het
aantal der gevonden slachtoffers is thans nis
volgtNaar het gasthuis Stuyvetiborg zijn ver
voerd 08 dooden, een zak overblijfselen, in 't
geheel 25 lijken uitmakende, 02 gewonden zijn
er onder behandeling. Bovendien zijn er ook
een groot aantal personen behandeld dia weder
huiswaarts kondon keoren.
Naar het hospitaal St.-Elisabeth worden ver
voerd: 8 dooden, eenigo overblijfselen die mis
schien 3 lijken vormon en 17 gewonden.
Gisteren werden een aantal slachtoffers ter
aardo besteld. Uit het St.-Elisabeth-gastbuis wer
den des morgens 0 lijken begraven, torwijl des
namiddags 36 lijken uit Stuyvenberg ter begraaf
plaats werden geleid. Bij beide gelegenheden was
een zeer talrijke, diep bewogen menigte op de
been. De burgemeester, die het g.-ootsle deel van
zijnen tijd aan de ramp van Austruweel wijdt,
was tegenwoordig, ovenals de schepenen en de
gouverneur der provincie. De koning was ver
tegenwoordigd door generaal Joly en de ministers
.door den minister vi i justitie.
De brand dm- hangars kan thans als geëindigd
beschouwd wordeneen lichto witachtige rook
stijgt nog alleen van sommige punten op, doch
dit is een verschijnsel dat men nog verscheidene
dagen zal kunnen waarnemen. Gevaar is or niet bij.
De materieeie schade is hoogst aanzienlijk.
Een pasgebouwd droogdok bij voorbeeld, dat
ruim een half millioen francs gekost heeft, is
geheel vernield. Grooter misschien nogisdeschade
in de stad, De 56,000 vaten petroleum, die bij
den brand werden vernield, zijn verzekerd voor
2 millioen francs, terwijl do tanks voor 850,000
francs waren geassureerd.
Waarschijnlijk zal de ramp ook aanloidhg zijn
van eenigo groote processen, daar bij voorbeeld
de verzekeringmaatschappijen aan de lirnia Rieth
Co. weigeren do schade te vergoeden, omdat
de brand in de petroleutn-tanks ontstaan is na
ceno ontploffing. Nu kon deze firma natuurlijk
een dergelijk onheil niet voorzien, zoodat deze ge
beurlijkheid niet in de polis was vermeld.
Natuurlijk is het dat allerwegen inschrijvingen
worden geopend om den nood der ongelukkige
achterblijvenden te lenigen. Liefdadigheidsfeesten
worden ontworpen door allerlei philanthropische
en andere instellingen. Zelfs zal a. s. Zondag te
Berlijn in liet Residcnsthcalev een voorstelling
worden gegeven ten bate der slachtoffers. Onder
de bevolking van Antworpen is vooral de lief-
dadigheidszin groot. Op de intcekeningslijsten,
die rondgaan, wordt overal goteekend. Door de
straten van Brussel loopen jongelieden met een
bus, waarin ieder voorbijganger zijn penning
offert. Ook worden voor hotzolfde dool bedrukte
stukjes papior gevent, waarop straatzangers do
gebeurtenis in lijm verhalen. Zo worden druk
gekocht, al is de poëzie niet van do eerste soort.
"Vooral de dagbladen ontvangen Teel geld. De Pró-
curseur b. v, hoeft reeds meer dan 25,000 francs
ingezameld.
De koningin van Engeland heeft aan den gouver
neur dor provincie hare deelneming met de ramp
betuigd en het juiste cijfer dor dooden en ge
wonden gevraagd.
Uit Melbourne wordt gemold dat de inschrij
vingen in do kolonie Victoria ten behoove der
arbeidstakend* werklieden te Londen 10,000
en in de kolonie Niouw-Zuid-Walos 4000 pond
sterling bedragen.
Te Brooklyn is oen groote suikerfabriek, van
de firma Dick Meyer, tot den grond too afge
brand. Do schade bedraagt ruim 2 millioen dollars
(f5,000,000). Alles was verzekerd.
De Londensclio zwemmer T. C. Easton heeft
Zaterdag op de Theems een buitengewoon langen
zwemtocht gedaan, nl. van Blackwall naar Pier
te Grays, 17 mijlen. Wind en getij waven on
gunstig, maar hij zwom kalm en krachtig dooi
en legdo den genoomden afstand af in 5 uur
48 minuten 18'/^ seconden.
Een wielrijder uit Petersburg gaat deze week
op zijn rijwiel naar Parijs. Hij meent die reis
in tien dagen te zullen volbrengen.
De geschenken van koning Menelik van Sclioa
voor koning Humbert van Italië bostaan o. a.
in oen gouden koningsdiadeem, een maliënkol
der en een kruis van goud, een zilveren kroon,
een koningsmantel van zwart pantervel, met
goud doorwerkt, prachtige schilden van fluweel
en goud, een trom in den vorm van een vat,
gelieel van zilver, en een partij van 61 olifants
tanden, buitengewoon van grootto en schoonheid.
Bovendien worden per scheepsgelegenheid nog
meer geschenken voor den koning, de koningin
en den kroonprins verwacht, onder meer een
reusachtige olifant.
Volgens bericht van dr. Gabuzzi uit Konstan-
|hiop*l aan het Journal d' Hygiëne te Parijs,
gedagteokond van 20 Augustus jl., neemt do
cholora in Mesopotamia onrustbarende afmotingen
aan. In de eerste helft van Augustus bepaalde
zij zich tot het zuiden in een driehoek tusschen
Bassora en Samawa. Half Augustus werd Bagdad
aangetast, en thans is do gcheele landstreek
rondom Bagdad van Iladojuine ten noorden tot
Bassora ten zuiden besmet. De oevers van den
Euphrnat zijn eveneens besmot van Rousmatot
Mussageb, Uit Bagdad zijn een groot aantal in
woners gevlucht en kampeeren in de omstreken.
Op 25 Augustus stiervon daar 0! menschen aan
de cholera. Reeds zijn in Augustus meer dan 2000
personen in Mesopotamia nan de cholera bezweken.
De gouduitvoer uit de Kaap en Natal bedroeg
over Juli 136,902 pond sterling.
Door geheel China zal van oost naar west
een telegraaf worden aangelegd, die Peking mot
de Siberische grenzen verbindt, on daar aan het
grooto net aansluit.
OEM HJLAft, 11 September. Tweede
Kamer. Het schoolwetdebat ia voortgezet;
op art. 40 (verplichte schoolgeldheffing be
halve voor bedeelden en onverroogendeo) is
een amendement door den heer De Beaufort
voorgesteld om de helfiog facultatief te laten
en alleen ter tegemoetkoming in de kosteD,
die voor rekening der gemeenten blijven.
Het artikel werd bestreden door de heeren
De Beaufort, Greeve, "Veegens en Rutgers,
als nadeelig en drukkend en dwang op de
gemeentebesturen uitoefenende.
De heeren Sehaepman, Van Velzen en
Lobman bestreden bet amendementDe
Beaufort en verdedigden krachtig het be
ginsel van verplichte schoolgeldheffing. Ook
de minister Maekay bestreed verschillende
bedenkingen.