A0. 1889.
Maandag 16 September.
N°. 7332.
Eerste Blad,
D r i e-en-ve er 11 g-st e Jaargan
Versch nt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
Binneniandsche Berichten.
UIT G E VEIt:J~0 D
Abonnementsprijs, per kwartaal
franco per post, door het geheele Rijk
Afzonderlijke nommers
1.85
- 2.50.
- 0.10.
M V K KS A II MAÏi R!f K 13 4.
&DtflRV0TIsPRU8; rui 1—10 genou* regels met
inbegrip van acne Courant/II#,
Iedere gewone regel meer.10,
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
uitbtel van opkomst verleend tot Maandag
21 October a. s.
Gaarne willende voldoen
aan de ultnoodlglng der
„llollandsclie Club" te Antwerpen
Om giften In ontvangst tc nentcn voor
de nagelaten betrekkingen der slacht
offers van de ramp te Antwerpen,
hebben w(j voor dat doel aan ons
bureau eene bus geplaatst. Van de
Ingekomen giften zullen nj) In ons
blad medcdccllng doen.
Dk Redactie.
SCHIEDAM, 14 September 1889.
Omtrent den toestand van Z. M. den Koning
verneemt het V. D. dat die weder minder gun
stig schijnt te zijn. Z. M. voelt zich afgemat en
slaperig en de eetlust is in de laatste dagen
geer verminderd.
Een kon. besluit van den 12den September,
opgenomen in da Staatscourant, bepaalt
sDa gewone zitting van de Staten-Generaal
wordt op Dinsdag 17 September 1889, des
namiddags te éen uur, in eene vereeuigde
vergadering der beide Kamers geopend door
eene Commissie van Onzentwege, waartoe
worden benoemd Onze ministers, hoofden van
dinisterieele departementen."
Naar wy verneineu, bestaat bij eenige jon
gelieden plhier het voornemen om ten voor-
deele der nagelaten .betrekkingen van de
slachtoffers der ramp te Antwerpen een soiree
te geveu.
Douitgestelde cricket-match tusschen ïHer-
mes" alhier en »Olympia" van Rotterdam zal
plaats hebben op Zondag 22 dezer.
De gewone audiëntie van den minister van
justitie zal op Dmsdag 17 dezer niet plaats
hebben.
jWat zeuit eu zanikt men toch f" zegt de
27. Delflsche Ot. J>Er bestaat in Nederland leer
plicht beter dan op papier is deze wet ge
schreven, in de harten van het ordelievend
en goed onderwezen Nederlandsche volk."
Men zou daar tegenover de vraag kunnen
stellen Wanneer zulk een groot üoel der
natie behoefte gevoelt aan een geschreven
wet ter bestendiging van den thans reeds m
da harten van het geheele volk bestaanden
leerplicht, waarom vei zetten de tegenstanders
Zich dan ?oo tegeu die wettelijke regeling
ArnhCt.)
Aan de Israëhetische miliciens, die tegen
23 September r\. s. voor herhalingsoefeniugea
zyn opgeroepen,, :pt,die op 1 October a. s.
tot eerste oefening onder, de wapenen moeten
komen, is door den- minister van oorlog,
wegens hunne a. s, kerkelijke feestdagen,
Uit de overeenkomsten betreffende over-
diacht van het geheele bedry' der Neder^
landsche Rg u-spoot weg-maatschappjj aan
den staat blgkt o. a. dut aan de maatschappij
door den staat zal woiden uitgekeerd:
a. ƒ30,467,568, zyade het op de aandeeleu
gestorte kapitaal. Over deze som zal eens
rente worden vergoed ad 5 pCt, 's jaars, van
den ln Mei 1889 af, op welken datum het
bedrjjf aan den staat is overgegaan voor üieus
rekening en risico, tot op den dag der uit
betaling, verminderd met het beding der
vooiloopige uitkeenug op de aandeeleu, welke
alsnog tegen het einde van dit jaar, op ge-
lyken voet als in vorige jaren, zal plaats
hebben.
b. Eene som van ƒ6,808,928, als schade
loosstelling wegens de vervroegde naasting.
Uit de aldus ontvangen sommen zal wor
den uitbetaald:
lo. uau de aandeelhouders ƒ284 per aandeel
van f240, en op de kleinere aaudeelen naar
evenredigheid, en verder een zoodonig bedrag
als er bij de verrekening voor dit doel nog
beschikbaar zal blijken te zyu
2o. aan de leden der directie en aan enkele
beambten eene schadeloosstelling, wegens het
niet overgaan in den vreemden dienst. Aan
al het overige personeel wordt gelegenheid
gegeven, over te gaan in den dienst der
spoorweg-onderneming aan welke de spoor-
en tramwagen der Rij nspoor-maatschappij
worden overgedragen, op geheel dezelfde vooi-
waarden als waai op zy thans dienen.
Aan de Amst. schrijft men dat de over
name van den Ceutraalspoorweg vooi alsnog
volstrekt niet in de bedoeling moet liggen.
Integendeel keu deze zelfs in den tegenwooi-
digen staat van zaken als onnoodig worden
beschouwd. Zooals toch bekend is, heelt de
Rijnspoorweg indertgd zich in het bezit gesteld
van het meeiendeel der aaudeelen Centiaal
spoorweg, teneinde daardoor de exploitatie
van dien spoorweg dienstbaar aan hare eigen
belangen te kunnen maken.
Bj! de thans gesloten voorloopige overeen
komst wordt aan de Mg. totexpl. van staats
spoorwegen de verplichting opgelegd (en dit
moet een der bezwaren zgn, die den heer
Vrohk tot aftraden hebben genoopt) om de
bezitting van den Rynspoorweg over te nemen.
Daartoe behooren ook de aaudeelen C. S.,
die dus aan de Mg. tot expl. van staatsspoor
wegen later de macht zouden geven, om byv.
met den Ceotraalspoorweg eeue overeenkomst
te sluiteo, die de exploitatie der lijn geheel
in hare handen bracht, lenzjj zij er de voor
keur aan mocht geven den Ceutraalspoorweg
den schijn van onafhankelijkheid te laten
behouden, dien hij op het oogenblik onder
het bestuur vau den president der Rijnspoor-
wegmij. en diens hoofdambtenaren nog bezit.
Er is bij de Centraaispoorwegmy. tot heden
ook nog geen enkel voorstel van de regeering
betreffende overname harer lijn ingekomen.
Naar wij vernemen, bestaat het plan, by
de overdracht van ue spoor- en tramwegen,
titans beboerende to, de Nederlandsche Rijn
spoorweg-maatschappij, aan den staat, den
Nederlandsehen Oentraalspoorweg en den
spooi weg LeidenWoerdeD, te doen overgaan
iu handen van de maatschappij tot exploitatie
van staatsspoorwegen. {If. B. Ct.)
Aan het TJ, T). wordt uit Den Ilaag ge
meld dut het besluit van den heer Viohk,
om als directeur-generaal der exploitatie-
maatschappij af te treden, niet alleen zoogoed
als vaststaat, maar door den raad van com
missarissen dier maatschappij reeds eene aan-
bevelings- of candidatenlyst is opgemaakt en
vastgesteld, om den heer Vrolik als directeur-
generaal te vervangen.
Zoo de correspondent goed iagelicht is,
komen op deze lijst drie personen voor, en
wel de heerenJ. L. Cluysenaer, ingenieur,
voormalig secretaris en waarnemend diiecteur-
geneiaal der exploitatiemaatschappjj, mr. J.
P. R. Tak van Pooit vliet, oud-minister van
waterstaat, en mr. II. M. A. baron van der
Goes van Dirxland. voormalig chef van dienst
der exploiiatie-inaatschappy.
Als de man, die bij de onderhandelingen eene
belangrijke 10I heeft gespeeld en bjj de regee-
riug een overwegenden invloed zou hebben
uitgeoefend, wordt geooemd de heer mr. F. Th.
Westerwoudt, president van den ta^d van
administratie der Ilollandsche spoorwegmaat
schappij. Zooals men weet, slaat de heer
"Westeivroudt met de tegenwooidige regeenng
op vnendschappelyken voet, eu werd bij de
vorming van het Kabinet zelfs verluid (men
leze de nieuwsbladen van die dagen) dat
hein de poiteleuihe van financiën zou zjjn
aangeboden.
Naar men aan De Standaard meldt, zou de
vroegere secretaris der exploitatie-maatschap
pij de heer Ciuyaeuaerde aangewezen
peisoon zyn om deu heer Vrolik op te volgen.
liet woidt echter vry algemeen wenschelyk
geacht, dat laatstgenoemde nog op zijd besluit
terugkome. De maatschappy zou door zyu
heengaan een energiek directeur verliezen.
De maatschappij ïApolio", wier doel is aan
kunstenaars boven 65 jaar, of na hun dood
aan weduwen eu weezen een jaarlyksche uit-
keering te vei zekeren, zal weldra haar veertig
jarig bestaan vieren, en zy wenscht dit onder
andere te doen door te trachten bij deze
gelegenheid een fonds te slichten, teneinde
de thaos uitgekeerde jaailyksche toelage van
f 250 zeker voor een oude van dagen, die
nieibeeft kunnen sparen,wel vau belang, maar
immers ver van voldoende te kunoen ver-
hoogen.
Daartoe heeft zich een Draad van bijstand"
gevoimd, met den heer mr. G. van Tienhovefl
als eere-voorzitter ar n het hoofd, en die verder
bestaat uit beoefenaars of beschermers der
kunst. Deze Draad" wil trachten, jaailyksche
donatiën van f6 of f10 te verkrijgen, om
daardoor den toestand dezer maatschappij °P
beter grondslagen te vestigen.
s Wanneer ieder kunstvriend een klein offer
brengt op het altaar der dankbaarheid voor
gesmaakt genot, zal het altaar der kunst nooit
zonder priesters eu priesteressen blij ven," zegt
de Draad" in zijn circulaire mogen velen met
de daad toonendat zy met deze uitspraak
instemmen.
De heeren Koppeschaar en Van de Vegt heb
ben een onderzoek ingesteld naar den invloed,
dien het spuien der Ilaagsche grachten heeft
op het zeewatervlak langs ScheveuingeDS
kuststrook. De heer Koppeschaar komt in zyn
bieedvoerige beschouwingen tot de conclusie:
dat men op 11 Juni gerust had kuoneu doorg
gaan met spuien, en dat noch het water voor
het Kurhaus, noch dat voor hotel Rauch, noch
dat voor Loosduinen m eenig opzicht minder
goed zou geweest zijn dan nu op het oogen
blik en dat het water der stadsgrachten door
voortdurend intreden van Maaswater zuiver
zou zijn gebleven.
Ook de hoogleeraren Oudernans uit Delft en
Franchimont uit Leiden zijn deze meenin
toegedaan.
"Wie de tentoonstelling van landbouw, die
thans buiten Haarlem, aan heleinde van den
schoonen Hout, wordt gehouden, nog denkt
te bezoeken, raden we zeer aau een opmerk-
zamen blik te werpen op de inzending vau
landbouwwerktuigen, ingezonden door da
ingenieurs Landré en Glinderman te Rotter
dam. Het nieuwste en beste, wat op dit gebied
iu het buitenland wordt geleverd is hier byeen,
eo ievert voor den deskundige een bron van
kennis op, waarmede hy winst kan doen, voor
den leek een verrassende proeve van vooruit
gang op het gebied van een tak van nijverheid,
met welks welvaren dat van ons vaderland
nauw samenhangt,
In het Sociaal Weekblad wordt het plan
voor wedstrijden van handwerkslieden in Ne
derland door eene commissie van gedelegeer
den van verschillende instellingen tot bevor-
deriug van de welvaart der arbeidsklasse
nader ter sprake gebracht en op krachtige
wyza ondersteund.
In die richtiDg is hier te lande, naar het
blad doet opmerken, wel degelyk reeds het
een en ander geschied. De prijskamp, in
April 1886 in Den Haag gehouden, was zeker
een der best geslaagde pogingen. Maar op
hoe vetren afstand ook deze van de volmaakt
heid bleef, bewees het verslag, dat door da
