Tweede Blad.
Feuilleton,
DE VERLOREN ERFENIS.
A". 1889.
Maandag 23 September.
N°. 7337.
Drie-en-veertigstJaargang-.
U IT gëvërTIl"odé.
t*4?
Versch nt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
BCRKiLHi MA BRT, E 124.
AovKRtBNTiiPRua: van 1—10 gewon» regel, mat
inbegrip van eene Oonranl. f 11#,
Iedere gewone regel meer,lf,
öriesaal geplaatst wordt tegen v wanna al berekend.
Schiedam 21 September 1889,
Behoefte eo een betrekkelijk gemakkelijke
communicatie doen tegenwoordig ïoo hier als
elders velen den vaderlandscheu bodem ver
laten om ta trachten elders beter in hun
onderhoud te voorzien. Was bet in den laatsten
tijd Zuid-Ameriba, dat velen trok, thans belooft
de landverhuizing naar een ander oord in het
-werelddeel Amerika goede uitkomsten te zuilen
opleveren. Veertig jaar geleden was de naam
.daarvan op ieders lippen, orr dat er goud gevon
den werd, en juist daardoor is het bekend
geworden als een by uitstek vruchtbaar oord;
■yyB bedoelen California.
Voor ons ligt een boekje, dat tot titel heeft:
jHollaod California Land Company, gevestigd
te Sao Francisco". In den aanhef lezen we:
slndien ooit een streek ter aarde ngezegend"
genoemd mocht worden, zeker mag men spre
ken van het ïgezegend: California". Nergens
aijn Gods zegeningen zoo talrijk en ruim over
een land verspreid als hier maar nergens
■ook heeft het zooveel tijd gekost dit in te zien.
Afgeschrikt door den eersten indruk, noem
den de Spaansche ontdekkers het ïCalifornia"
de beete oven en sedert werd het lange
aren ongeschikt geacht als woonplaats voor
beschaafde roenschen en bleef het overgelaten
aan Indianen en Spaansche zendelingen, welke
laatsten vooral zorgden dat de booze wereld niet
te weten kwam welk een paradys het land was,
In 1848, tjjdens den oorlog tusschen de
Vereenigde Staten en Mexico, werd Califoroië
eigenlijk eerst bekend. Een energiek en onder
nemend ras nam het bestuur van het land in
banden, een.nieuw tijdperk brak aan.
Toch had da ontwikkeling van het land nog
lang kunnen aanhoudeD, zonder da ontdekking
der goudvelden in 1849. Het land was rijk
door bodem en klimaat, doch arm in werk
krachten en had gebrek aan geld. Beide brach
ten de goudvelden aan.
>jEureka", (ik heb gevonden) luidt de spreuk
op het wapen van den staat Californië, en
nooit was een grooter feit in de geschiedenis
van een volk in korter term saamgevat.
De sleutel, die de schatten der natuur zou
ontsluitenwas gevonden.
Het was dezen zomer juist veertig jaar
geleden, dat het eerste goud in Californië ont
dekt werd op het oogeublik is de staat
goed opweg de eerste onder hare zusters te
worden en is nergens in de Amerikaansche
Unie de grondslag van welvaart zoo goed en
breed als hier."
"We hebben hier te doen met een onder
neming een maatschappijin welks bestuur
twee Nederlanders, de heeren rar, Wm. A.
Nygh en Johan H. de Veerde eerste als
vice-president, zitting hebben. Deze maat
schappij verzekerde zich p.m. 400Ü acres van
het beste land in Merced-County, dat zj) ver
deelde in twintig-acre-boerdeiijeo, die zij aan
Nederlanders wenscht te verkoopen en daarop
een kolonie te stichten, dienaar zjj hoopt
de kern worden zal van een groote, bloeiende
nederzetting van Hollanders in de gezegende
San Joaquio-vallei,
We getuigen gaarne d&t het boekje heel
wat anders is dan een opgeschroefd prospectus
van een of andere speculatieve onderneming.
Veelal is het een merkwaardige bijdrage tot
de kennis van een even merkwaardig land,
waarvan velen nauwelijks meer weten dan dat
er vroeger goud werd gevonden. Daarom meen
den we ouzen lezers er het eep en ander uit
te mot.'en mededeelen, Voor heden bepalen
we ons tot hetgeen over den bodem wordt
gezegd, om daarna met behulp van de officieels
statistiek eenige opgaven mede te deelen, die
van buitengewone productiviteit getuigen.
»De bodem van Californië is de rijkste der
wereld. Het uiterlijk aanzien van het land is
afwisselend in de hoogste mate, De kustlijn
biedt in snelle opvolging zandige stranden,
rotsachtige oevers, steile voorgebergten, rivie
ren bd baaien aan. Lage heuvels en bergen,
diepe en glooiende dalen, wouden en gras
velden vormen het landschap langs de kust
streek. De graote valleien scheiden die streek
van de hemelhooge alpen van de Sierra
Nevada en daar tusschen stroomeo groote
rivieren.
Geen land biedt zooveel en velerlei klimaat
als dit, geen plantenrijk zulke ongeloofeljjke
afwisseling aan. De eik wordt in veertig soorten
aangetroffen, de den is wellicht door evenveel
vertegenwoordigd. Dadels typen 300 myl be
noorden San Francisco, graan groeit tot nabij
de Mexikaanscho grens in het zuiden.
Hetzelfde land brengt pisang, amandelen,
tijgen, sinaasappelen, citroenen, olyven, appe
len, peren, abrikozen, perziken, noten en elke
andere vruchtensoorf, der gematigde en half
tropische luchtstreek voort. Geen wijnstok
ter wereld of hij wordt in Califoroië aange
troffen, geen graansoort die er niet verbouwd
wordt.
De vaak nog uiterst gebrekkige resultaten
met allerlei teelt, deden de verderzienden in
Californië nadenken en weldra begon men te
spreken van kunstmatige besproeiing van da
dorre woestenij der San Joaquin valleida
uit een klimatologisch oogpunt het meest ge
zegende streek der groote vlakte, die van
Mount Shasta tot Kern-county zich uitstrekt
en door de Sacrameuto San Joaquin en Merced-
nvivren besproeid wordt.
Maatschappijen werden gevormd en het
eerste besproeiingakanaal aangelegd. Dit was
in Fresno county en het kanaal heette naar
de rivier, waaruit bet zyn water ontving
het Koniugsrmar kanaal" (Kings river canal)
Het was gemakkelijk genoeg een kanaal ta
graven toen het geld eenmaal gevonden was,
moeielyker viel het koopers voor het te be
sproeien land te vinden. Kunstmatige be
sproeiing was nieuw en werd gewantrouwd.
Gaandeweg echter kreeg men kolonisten (dit
woord zal straks nader worden toegelicht) eo
wel uit den niet landbouwenden stand.
De onzekerheid van het welslagen der
proefneming, gevoegd by de kennis der moeia-
lykheden van een nieuwe ontginning zelfs op
natuurlijk besproeid land, weerhield de boeren
van deelname althans in den aanvang.
Schoolmeesters, dokters, kaotoorkleiken, ge
wezen zeelieden, enz. enz. waren de eerste
landbouwers in de koloniën van Fresno, Een
aantal dames waren er zelfs onder en geen
van dezen althans heeft berouw gehad over
haar stap.
Zoo was miss Austin de eerste, die de cul
tuur van druiveu voor rozyuen begon en aan
haar heeft Fresno daarvoor veel te danken.
Bozynenbouw, naast kippeoteelten schapen
fokkerij, voor het eerste paar jaar, toen da
wynstok nog niets opleverde, heeft de koloniën
van Fresno mogelijk gemaakt. Geen cultuu?
toch geeft zulke snelle en tevens groote voor»
deelen mits met Ijver, zorg an overleg aan
gevat.
Het spreekt van zelf dat de eerste kanaal
maatschappijen moesten aanvangen met goed
koop en dus slecht land. Het was tnoeieljjk
genoeg geld te vioden voor de benoodigde
werken, de pry3 van liet land mocht niet
hoog zjjn en de quuliteit was natuurlijk daar
aan geevenredigd.
De zandwoestijn van Fresno, waar land
nauwelijks 1.25 dollars of f 3.12i/g per aere(
Een acre is gelijk aan 0.4 bunder.
20.
Spoedig had hij zich geheel herstold, zooals altijd
-Jhet geval was, Zoodra hij zich weder krachtig ge
noeg gevoelde, wendde hij zich tot don baron met
de woorden:
ȕk lijd aan toetallcn, hoer baron, vooral wan
neer ik mij opwind. Ik zie nu, dat ik geen reden
gehad heb mij driftig te maken. Wanneer het uwo
belangen geldt, stel ik al hot mijne beschikbaar."
»Ik dank u, lieer markies, voor uwe bereidwillig
heid, mij bij een moeilijken kinderplicht tegemoet
te komen. De onfrissclie lucht in deze doffe ruimte
zal u ook gehinderd hebben. Ik voeg mijn verzoek
-bij dat uwer dochter; verlaat deze plaats e* adem
liever de vrije lucht in."
»Ik hen nu geheel hersteld," was liet antwoord.
rLaura is sterk genoeg om mij te steunen. Laat
zij luer naast mij plaats nemen en ga gij voort,
mijnheer, met uwen droevigen arbeid. Ik zeide u
immers reeds, dat uw vader mijn vriend was.
Ik stel in al wat liem betreft het levendigst be
lang."
Do baron boog zwijgend en keerde naar do lijk
kist terug.
Frederilc was gedurende dit korte onderhoud
voortgegaan do overblijfselen van den doodo te
voorschijn to brengen en in de kist neder te leggen,
liet ontbindingsproces had in doze opone, vochtige
ruimte snelle vorderingen gemaakt. Men vond
weinig meer dan de half vergane kleedcren en het
gebeente van den vermoorde. Dat deze werkelijk
een gewelddadigen dood was gestorven, bleek uit
do gaten, die Frederik ontdekte in rok en vest op
de hoogte van hot hart. Daar vond hij namelijk
driehoekige scheuren, zooals door de dolkstooten
der Itnliaansclie roovers worden veroorzaakt, liet
vest vertoonde bovendien nog de zwarte vlokken,
die door het uitvloeiend blood moesten zijn ont
staan.
De baron liet zich dit alles aantoonen met de
koelbloedigheid van een man, die bezig is «ene mis
daad aan het licht te brengen.
Voorts vond hij het bewijs, dat hij weldegelijk
te doen lmd met het lijk zijns vaders. Toen hij
nog eenmaal zijn blik liet gaan over de reeds in
do kist neergelegde beenderen, bespeurde hij aan
den ringvinger van de nog even door de verdroogde
pezen bijeengehouden linkerhand een kleinen
gouden ring, die aan het onderzoek van den roo-
ver scheen ontsnapt. Hij trok dien van den
vinger, beschouwde hem en herkende hem voor
zijns vaders tiouwring. Op de binnenzijde stonden
twee ineongosloten handen gegraveerd met aan
weerszijden de letters; K. v, St, en E. v. G.'t
Waren de initialen zijner oudersKurt von Stanffen
en Emma von Glcichon.
llij schoof den ring weer aan den vinger dos
dooden, beschouwde toen nog eenmaal do ledige
nis achter hot altaar an beval toen de lijkkist te
sluiten. Toen dit gedaan was, werd deze op tien ge-
reedstaanden wagen gazet, die nu, door Frederik
begeleid, den terugweg naar de stad aannam. Do
volksmenigte was langzamerhand uiteengegaan
en de werklieden volgden den wagen, zoodat met
den jongen baron nog alleen de geestelijke en do
maikies met zijns dochter in de kapel over
bleven.
Zullen wij ons maar verwijderen, heer mar»
kies!" vroeg de eerste, toen deze nog scheen ta
aarzelen om heen te gaan. Mijn taak is hier af»
gcloopen en deze donkere, dompige ruimte heeft
weinig aanlokkelijks."
z Vergun mij. signore," sprak nu de geestclijk'ei
»u geluk te wenschon met uw welslagen. Gij hebt
ontdekt, wat gij, zeker na ijverig onderzoek, hebt
gemeend to moeten vinden. Ik twijfel niet, of het
volbrengen van uw Kinderplicht is uw zwaar geval
len. Laat de bewustheid, een goed, christelijk werk
te hebben verricht, u ook verder sterken."
»Ook ik, heer baron," zeide de mat kies, «raag
u e«n gelukwensch niet onthouden. Hoe gij zoo
&B0HHKWENT8PRUS, per kwartaal
jfranco per post, door liet geheele Rijlt
Afzonderlijke noimners
f t.85
- 2.50.
- 0.10.
