iegrooting tot opr'chtiog van landbouw-
proefstations in Indië, door er een te vestigen
aao 's lands plantentuin te Buitenzorg (met de
noodige personeelvergrooting) door den hser
VaoNunen, die ertegen, en den heer Levys-
sohn Norman dia er vóór was.
Daarna had de eindstemming plaats over de
schoolwet en werd deze aangenomen met 71
tegen 27 stemmen.
Tegen stemden de heeren Visser, TakKer-
d'yk, Goeman BorgesiusVan der FeltzBool,
Hartogh, De Beaufort, Lieftinck, Van der Kaay,
Schepel, E. Cremers, Van DeldeD, Goekoop,
SmidtVeegens, Heldt,Van Houten, Domela
Nteuwenhuis, Rutgers, Norman, Land, Zyiker,
Be Meijier, Znaijer, Smeeuge en Viruly.
Zeventien liberalen stemden met da rechter
zijde voor. Afwezig waren de heerenVan Iierk-
wyk eu De Geer.
Vooraf had de commissie van voorbereiding
eenstemmig do aanneming in 's lands belang
aangeraden.
By de opmaking der nominatie voor een
raadsheer in den Hoogen Raad werden gekozen
tot eersten candidaat mr. Haolo, raadsheer
in het gerechtshof te 's-Gravenhage;
tot tweeden candidaat het Kamerlid mr.
Huber en
tot derden candidaat mr. Van Bemmelen
raadsheer in het gerechtshof te Arnhem.
Na debat is het ontwerp tot uitbreiding van
het personeel voer 'siijks plantentuin te Bui
tenzorg met het oog op het proefstation, aan
genomen.
Morgen zyn de andere ontwerpen aan da orde.
Offlcleole Mededeeltngen,
By kon. besl. van 25 Sept. is S. E. IJpej
benoemd tot burgemeester der gemeente
Ketel en Spaland.
SCHIEDAM, 27 September 1881).
Den in October zal de winterdienst langs
deu Hollandschen spoorweg aanvangende
treinen vei trekken alsdan van Schiedam:
Naar Amsterdam: 6.17,8.06,10.47,11.41,
■2.59, 3.44, 5.26, 7 38 en 8.59.
Naar 's-llage: 12.32.
Naar Leiden 9.57, staat in verbinding met
Amsterdam, le en 2e k)., die 11.2 uit Leiden
vertrekt, 10.09 en 11.35.
Naar Rotterdam7.41, 8.53, 9.20, 10.02,
11,11, 11.29, 12.58. 1.34, 3.15, 4.27, 5.05,
«.50, 8.01, 9.09, 10.40 en 11.44.
Nanr den Helder: 8.06, 10.47.11.41,2.59
en 7.38.
De edelmoedige sympathie in Nederland
betuigd jegens de familiëa der slachtoffers
van de ramp te Antwerpen, heeft de leven
digste dankbaarheid opgewekt by den koning
der Belgen, bij zijne regeering en in het ge
heels land.
De Belgische gezant, baron d'Anethan, is
belast geworden aan het Nedertandache gou
vernement de gevoelens van oprechte dank
baarheid van België over te brengen.
Het is te verwachten dat de werkzaam
heden der herziening van de belastbare op
brengst der ongebouwde eigendommen in de
onderscheidene schattingsdistricten van het
ryk m 1889 voltooid zuilen worden.
In 1890 zal een aanvang gemaakt worden
met de overbrenging der uitkomsten van de
herziening in de kadastrale leggers, bij de
gemeentebeduren en ontvangers der registtatia
berustende.
Nanr aanleiding vau de toepassing der
diankvret is door den minister van justitie
eene circulaire gericht aan de heeren procu
reurs-generaal, fuogeerende directeuren van
ryk«politie.
Da minister zegt daario:
Dat mat gestrengheid wordt gewaakt tegen
oveiHellingen van de wet tot regeling van den
kleinhandel in sterken draok en tot beteu
geling van openbare dronkenschap, kau niet
anders dan mjjae goedkeuring wegdragen.
Zelfs zou ik hier en daar het toezicht op de
naleving van het verbod tot verkoop van
sterken drank in het klein, zonder de ver-
eischte vergunuing, nog wenschen veischerpt
te zien, opdat die verkoop, welke in sommige
streken in vry grooten omvang schjjnt voor
te komen, worde te keer gegaan.
ïlntusschen mag daarbij nooit op zoo
danige wijze door de politie worden te werk
gegaan, dat zy aanleiding zou kunnen geven
tot het verwijt overtredingen uit te lokken.
Dit laatste is allerminst hare roeping. Zy
bepale zich tot het opsporen en constateeren
van overtredingeu.
»Deze hare taak belet evenwel niet, dat
politie-ambtenaren, indien vermoeden bestaat
dat deze of gene zich aan ongeoorloofden
verkoop van sterken drank schuldig maakt,
onder 2ekere omstandigheden zelf mogen be
proeven in hoever dat vermoeden juist is,
onder andere door zelf, niet in uniform
gekleed en dientengevolge onbekend bjj den
verdachte, eene hoeveelheid drank te be
stellen. Volgt op hunne bestelling hetzjj eeue
weigerend, hetzy een weifelend antwoord, dan
behoaren zy niet verder aan te dringen."
De minister verzoekt heeren procureurs
generaal hiervan de onder hen ressorteerende
ambtenaren te willen in kennis stellen en te
zorgen, dat dienovereenkomstig worde ge
handeld.
Zoolang de schoolwet aan de orde is, wordt
een eigenaardige pennestryd gevoerd tusschen
twee Limburger blaadjes, het ïVenloosch
Weekblad", dat als orgaan van den heer
Haffmans grooten invloed bezit, en de
>Limburger Koerier", het goedkoope volks
blad, dat door zya oplaag van meer dau
10,000 exemplaren in Limburg een groote
kracht vertegenwoordigt.
Laatstgenoemd blad heeft terstond de
schoolwet bestreden, omdat zy de neutraliteit
der openbare school onaangetast laat. De
heer Haffmaos daarentegen tracht zijn geest
verwanten te verzoenen met het behoede-
van art. 33 door de bewering, dat de open
bare school in Limburg niet neutraal is,
maar eeu katholieke school. Men moge,
beweert hij, gepoogd hebben haar te neutra-
liseeren, het is niet gelukt, en ouder het
tegenwoordige ministerie zal het nog veel
minder gelukken, zal het niet eens meer
beproefd worden. Hjj acht da openbare school
voor jongens zeer bruikbaar, en hjj zou 't
een ramp achteD, ais Limburg geuoodzaakt
werd op groote schaal bijzondere scholen op
te richten. Nog meer is hy voor de toekomst
gerustgesteld, nu zelfs een liberaal, als de
heer Ruyaards, ioader eenige tegenspraak
van de zjjda zjjner geestverwanten, voor
relatieve neutialiteit heeft gepleit. Zoo 'n
liberaal zou bij bijna willen ombelzen.
De redactie van de iLimburger Koerier"
denkt er heel anders over. De school moge
in Limburg niet overal absoluut zjjn, zoolang
art. 33 ii de wet staat en moet worden
uitgevoerd, is zy voor katholieken slechts
in geval van nood bruikbaar. Zij valt den
heer Haffmans nogal kras aan en brengt hem
in tegenspraak met het mandement der
bisschoppen. Naar haar eigen verklaring
heelt zy II. morsdood geslagen en zij besluit
haar moordpartij met deze conclusie: sWeg
met de godloosheid der openbare school!
Weg met art. 33! Weg dus ook met allen,
die zicli verbonden hebben niet meer tegen
art, 33 te strijden!"
Naar de N. 12. Oi. gisteren in haar avond
blad mededeelde, is de werkstaking van de
sjouwerlieden der stoombooten thans een vol
dongen feit. Tot zells de graan- en ertswer
kers hebben den arbeid geslaakt.
Vrijwillig is oit evenwel van den kant van
een groot aantal sjouwerlieden het geval niet
geweest. In den vroegen morgen was aau
onderscheidene booten het wei kop de gewone
wjjze hervat-, aan de eene boot omdat het
volk volkomen tevreden waa met het gewone
loon, aan de andere omdat de eisch om
loonsverhooging van 20 op 25 ct. per uur
reeds eenige dagen geleden was toegestaan.
Dit alles werkte echter de plannen van de
werkstakers tegen. Zy kwamen daarom by sen,
en trokken gezamenlyknaar de aanlegplaatsen
der stoombooten, waar zich op dat oogenblik
geen voldoende politiemacht bevond. Het
volk, dat rustig aan den arbeid was, liet zich
schrik aanjagen door de bedreigingen van de
werkstakers, en staakte op zyne beurt het
werk, niettegenstaande het, gelyk gezegd, óf
reeds de verhooging vau icon had bekomen
óf die niet eens verlaDgde omdat het gewone
loon hoog genoeg was.
Weldra heerschte dientengevolge op do
rivier en laogs de kadea Zondagsrust. Alleen
de Amerikaansche stoom vaartmaatschappjj
had nog volk aan het werk, terwyl de Har
wich boot, thans beschermd door eene vol
doende politiemacht, met hare eigen equipage
aan den arbeid was om althans de aan be
derf onderhevige goedereu, zooals geslacht
vee enz., aao boord te nemen en daarna de
reis te aanvaarden.
Later, des namiddags, werd het ook op het
terrein van de Amerikaansche stoomboot
maatschappij woelig, met bet gevolg dat,
Daar wij vernemen de directie het werkvolk
huiswaarts moest zenden.
Laogs de kaden van de Boompjes tot aan
de Westeikade begon van lieverlede mede veel
drukte te heerschen, waartoe niet slechts de
werkstakers, maar ook een aantal nieuwsgie
rigen het hunne bjjdroegen. Bijna al de booten
aan de kade der Boompjes waren nu aan het
laden en lossendoch slechts met eigen
equipage en eenige werklieden die by haar
vast in dienst zjjn. Tegen dit laatste trachtten
de werkstakers in verzet te komen. Zoo
brachten zij een oploop teweeg voor de boot
der Nedeil. stoombootmaatschappij en dedeo
bedreigingen hoorenmaar het werk op de
stoombooten aan de Boompjes werd niettemin
voortgezet en alles liep ten slotte rustig af.
De stoombooten op stroom konden laden noch
lossen, daar geen werkvolk was opgekomen.
Op het oogenblik waarop dit blad tor perse
gaatheeft de toestand zich weder gewijzigd.
Ooder den druk van de weikstakende menigte,
is aan al de booten de arbeid weder gestaakt
er wordt ook met eigen equipage niet gewerkt.
Een later bericht luidt:
De Seagull heeft gisteren in den vroegen
avond, hoofdzakelijk met de hulp der equipage,
en onder bescherming van de politie, een
gedeelte lading iDgenomen, en is toen dadelijk
naar Huil gestoomd.
In het vergaderlokaal der sociaal-democraten
werd eene gesloten vergadering gehouden, en
het scheen dat sommigen verwachtten dat
socialisten en werkstakers daarna eeoen op
tocht zouden houden. Er hadden althans
eenige nieuwsgierigen op de Hoogstraat en
by de Iloofdsteeg post gevat. Zij die de ver-
gaderiog hadden bijgewoond, giogen echter
zonder meer na het sluiten der bijeenkomst
terstond uiteen, hetgeen niet belette dat nog
een uur daarna zeker wel een paar honderd
nieuwsgierigen de komst van den stoet onder
de viaduct vóór het vergadeilokaal afwachtten.
Door eeu en ander heerschte er eenige woelig
heid, maar het bleef overigens overal in
stad volkomen rustig.
De boot- en scheepwerkers hebben in hun
program van eischen de volgende wijzigingen
gebracht: lo, dat voor alle soorten vaneits
wordt gevergd 6 cent per lost2o. voor
spoorwegrails en slakkenmeel IVs cent per
last.
De vereenigde expeditie- en beurtwerkers
eischen: f2.50 per dag van 7 tot 7 uur met
éen uur schafttyd, en des avonds na 7 uur
25 cent per uur.
De toestaad is heden van nog ernstiger
aard, bljjkens onderstaande berichten, welke
wjj aan do Af, 22, Ot. ontleenden:
De werkstakers hebben hedeu vrij wat
tumult veroorzaakt. In plaats van zich rustig
te gedragen hebben zij hedenochtend overal
getracht den arbeid aan stoombooten en
vaartuigen te doen staken, waar die met
eigen volk werd verricht. Reeds in den
vroegen morgen gaf dit tot eene botsing
met de politie aanleiding aan de Westerkade,
waar de stoomboot op Goole begonnen was
lading in te nemen.
Aan boord van het gisteren van Huil hier
aangekomen stoomschip Edith was men
gisternamiddag genoodzaakt den arbeid te
staken door de bedreigingen der losse sjou
wers, die tevens dreigden dat zy den volgen
den dag zouden terugkomen. Toen de beman
ning hedenochtend bezig was, kwam dezelfde
bende dan ook terug, de werklieden drei
gende hen aan riemen te zullen snijden,
waardoor deze zoo bevreesd werden dat zy
den arbeid staakte,
Gisteren na den middag begaven zich onge
veer veertig werkstakers aan boord van het
op stroom aan boei 5 liggend Engeisch
stoomschip John Readheadvan Petersburg,
dat met eipen volk bezig was graan in de langs
zijde liggende lichters te lossen. Met geweld
dwoDgen zij da arbeiders het werk testaken
en sneden zelf het los gerei van boven met
messen door. Naar wy vernemen heeft deze
wandaad, waarbjj de Eogelsche vlag werd
geschonden, reeds aanleiding gegeven tot het-
indienen eener klacht by den Britschen ge
zant te 's-IIage.
Heden in den voormiddag nam de zaak nog
ernstiger verhouding aau. De stoomboot Era,
die, ter hoogte van de Pottebakkerssteeg, aao
den wal lagwas met eigeo (Engeisch) volk
aan het werktoen een troep werkstakers
kwam aanzetten om dit met geweld te belet
ten. De politie, die daar het terrein had afge
zet werd aangevallen. Een agent werd bjj de
keel gegrepennaar een ander werd met eeo
zwaar stuk hout eeo slag gericht, enz. De-
politie zag zich toen verplicht tusschen beiden
te komen. Er ontstond een gevecht,waarbjj
de werkstakers werden teruggedreven. Som
migen kregen lichte wonden. Drie hunner
gekwetsten werden op de Era zelve opgeno
men en verbondenwaarna zy zich verwij
derden. i
De troep liep naar de Leuvehaveo, zag"
daar eeno schuit met telhouten, maakte zich
van een deei er van meester en keerde naar
de Boompjes terug, doch het kwam gelukkig'
niet tot een tweede treffen, waartoe meer
rustig gezind werkvolk het zyne schijnt te-
hebben bjjgedrageo.
Inmiddels had de burgemeester de comman
dant van het garnizoen en den hoofdcommis
saris van politie bij zich doen komen, en werd
op ziju last de kennisgeving afgekondigd en
aangeplakt waarbjj samenscholingen verboden
zijn.
Gelijktijdig werd de klok van den grooten
toren geluid, die de schutterij ooder de wa
pens riep. Schutters en officieren snelden
van alle kanten naar de verzamelplaats, het
beursgebouw, waar gelijktijdig met het op-
stelleo der schutterij, beurs gehouden werd,
liet beursgebouw was aan de voorzijde tot
aan de viaduct afgezet door mariniers, die
echter aan het verkeer zijn vrijen loop lieten.
Na het eindigen der beurs trokken de mari
niers naar de kazerne terug. De schutterij
trok grootendeels naar het entrepot in de
Boompjes, waar zy op het binnenplein tot-,
patrouilles werd gevormd, waai bij ziel) de
politie aansloot, Die gemengde patrouilles-
begonnen zich weldra laogs de voornaamste
kaden te bewegen ten einde de orde le hand
haven en de proclamatie des burgemeesters
te doen naleven.
Op da rivier varen heen ea weder roei-
booten, door stoombootjes gesleept met ge-
