De heer mr. W, H. K, Mouthaan is opge
treden als voorzitter van het hoofdbestuur der
maatschappij tot nut van 't algemeen.
Graaf Van Bylandt, te 's-Gravenhage, hpeft
de candidatuur voor de Tweede Kamer (vaca-
ture-Gr^ove) niet aanvaard.
Van conservatieve zjjcle was de candidatuur
aangeboden aan den minister van staat, mr.
3. Heemskerk Azn,, die evenwel daarvoor
bedankt heelt.
Jhr. rnr. Vau Haersma de "With, die can-
didaat gesteld werd door de plaatselijke anti-
revolutionnaire kiesvereeniging te Breukelen,
heeft zich teruggetrokken en de kiezers ver
zocht hunne stemmen uit te brengen op
mr. Schout Velthuijs, candidaat der centrale
aoti-rev. kiesvereeniging.
±je commissie, onder voorzitterschap van
prol. H. vau der Hoeven, met de sameustel-
liog van een wetboek van krijgstucht voor
zee- en landmacht belast, is met hare taak
gereed. Het ontwerp ia aan de regeering in
gediend en zal, evenals dit is geschied met
het ontwerp-militair strahecht metb'ybe-
hoorende memorie van toelichting enz. weldra
in druk verschijnen.
De verlofgangers, behoorende tot het reg.
grenadiers en jagers, het 4e en het 7e reg.
infanterie, zuilen dit jaar niet opkomen, zooais
aanvankelijk was bepaald, omdat voor die
regwneoten de gewereu eu daarby behoorende
uilrusting nog niet gereed zyo.
Naar men ons mededeelt, zouden tegen 25
November miliciens van drie lichtingen infan
terie wot den opgeroepen, om zich te oefenen
in het gebiuik van het repeteergeweer.
(Arnh, Ot.)
Naar men meldt, is door het legerbestuur
het verbod uitgevaardigd om militairen de
betrekking te lateu vervullen van magazijn
meester m de coöperatieve vinkeivereeuigmg
van jEigen Hulp".
In de vierde serie, groot 1300,000, der geld-
leemng der prov. Zuid-Holland, ten behoeve
der vaartvei betei ing tusschen Ryn en Scliie,
is ingeschreveu voor 035 aandeelen van f 1000,
De geviaagde 300 aandeelen werden gegund
tegen lOO'/i pCt. De laagste inschrijving was
{t pari, de hoogste -101 pCt.
Op de 3Vs pCt. leenmg van f 150.000 der
gemeente Nijmegen is vour f 293,000 inge
schreven. Ue gemeenteraad heelt de leeniug
toegewezen tegen den koers van 1002"/lai> pCt.
De gemeenteraad van Maassluis heeft de
leening grout l 31,000 toegewezen tegen koer
sen, wisselende luw-chen '102 en lOOVs pGt.
De Haagsche correspondent der AL Or.Ot.
sehryft:
i"Wanneer de werkzaamheden in de Tweede
Kamer worden hervat, zuilen die in de Eerste,
wat aangaat de schoolwet-herziening, wel zijn
afgaloopen. Wat ik omtrent do vooruitzichten der
Stemming in ons lloogorhuis vernam heeft roe
pijnlijk aangedaan. Men verhaalt toch zonder
voorbehoud dat de aanneming der schoolwet
in de Eerste Kamer is verzekerd ja, men noemt
zelf# het stemmentnl voor cn tegen de wet en
weetin politieke kringen, precies te verzekeren
hoe elk lid zal stemmen 1 Men weet dat de heeren
Van de Putte, "Vening Meinesz, Van derBreggen,
Mulder, Van Tienhoven, Werthelm met de katho
lieken en nog eenigo anderen o. a. de meeste
Geldersche leden, de voordracht verdedigen, en
de heeren Kappeyne SixPijnappel, Van Lier,
BreuningMooienburgBlijdenstein en anderen
het wetsontwerp bestrijden, althans er tegen stem
men zullen. Ik noem dat bedroevendniet om
de zaak zelve. Go weet hoe ik daarover denk.
Doch ik acht het beneden de waardigheid van
ons Hoogerhuisdat reeds te voren de neuzen
geteld en huiten do Kanier de eindstemmingen
afgekondigd worden. Waartoe dan het onderzoek
in de secties Waartoe het debat Acht men
het volkomen ondenkbaar, dat er leden, die op
dit oogonblik werkelijk een opinie hebben gevormd,
door de gedachtenwisseling zich laten overtui
gen, dat het plicht is en in 's lands belang om
een andere zienswijs tr omhelzen Vooral in deze
aangolegenheid komt mij dit alleszins denkbaar
voor."
In eene tal rij k bezochte vergadering van de
kiesvereeniging ^Burgerplicht" te Amsterdam,
onder voorzitterschap vao den heer Henny,
werd de aanneming door de Tweede Kamer
van de onderwijswet besproken en de vraag
behaudeld om zich tot de Eerste Kamer te
weudeu, teneinde de aanneming ook door dat
lichaam te voorkomen. De volksvertegenwoor
diger door Amsterdam afgevaardigd, waren
tot bgwoning van de vergadering uitgenoo-
digd. De heer Gleichman had geantwoord, dat
het z, i. niet op zijn weg lag om ra zyne
stem over de verschillende voorstellen en de
wet te heboen uitgebracht, in afwachting vao
de beslissing der Eeiste Kamer, in deze ver
gadering opnieuw deel te nemen aan de
discussie. In denzelfden geest aotwooidden de
overige afgevaardigden, Behalve de heerFut-
gers van Rozenburg, die zich opnieuw tegen
de wet verklaarde evenals in de Kamer,
De heer Levy toonde de nadeelen van het
het wetsvoorstel aan: de heer "Voute sprak
een alkeurend oordeel uil over de houding der
Arnslerdainsclie afgevaardigden, die vour de
wet stemden. Hij zeide dat, wanneer de Eerste
Kamer de wet aannam, de liberalen hun
eigen graf delven. De heeren Jolles, Arinaud
Sassen, Asscher, Zeehandelaar spraken ia
denzelfden geest. De heer Spruyt was van oor
deel, dat een adres gelijk dour den heer Levy
was voorgesteld niets zou baten. De heer
Andiies wees op liet recht der Eerste Kamer
om naar eigen oveituigiug haar vulum uit te
brengen. De heer Lalleman bestreed de bepa
lingen eer wet, op giond zyner 55-jange
ondervinding. De heeren Levy en Voüle weer
legden nog den heer Sprugt. Ten slotte werd
met 97 tegen 4 stemmen besloten het bestuur
te machtigen een adres te richten aan de Eerste
Kamer, met verzoek aan de aangeboden Wet
hare goedkeuring niet te verleenen.
Het hoofdbestuur oer maatschappij tot nut
van 't algemeen beeft ter zake van de wet op
het lager onderwijs het volgende adres aan
de Eerste Kamer der Stateu-Generaal gericht:
»Als vertegenwoordigers van een maatschappij,
die te allen tijde voor do eischen van een deugde
lijk ingericht volksonderwijs is opgekomen, heb
ben wij, hoofdbestuurders van de maatschappij
tot nut van 't algemeen, de eer ons tot uwe
vergadering te wenden, naar aanleiding van het
door de Tweede Kamer der Staten-Gensrna!
aangenomen ontwerp tot herziening dor wet op
het lager onderwijs, dat thans aan uwe goed
keuring is onderworpen. Reeds werden voor de
behandeling in de Tweede Kamer in een uit
voerig adres aan dezen tak der volksvertegen
woordiging door ons de groote bezwaren ont
wikkeld, die wij tegen het voorgestelde ontwerp
hadden, met het oog op het groote belang der
algemeeno volksontwikkeling. Ofschoon nu op
enkele punten aan onze grieven is tegemoet ge
komen, is deze verbetering niet van dien aard,
dat wij onzen tegenstand zouden mogen laten
varen. Integendeel, wij achten het ontwerp, ook
in zijn tegenwoordigen vorm, een belangrijke
verzwakking van da bestaande waarborgen voor
deugdelijk lager onderwijs. Do opleiding van
onderwijzers, ook door hoofden van scholen, zal
aanleiding geven tot dressuur en ten gevolge
hebben, dat het hoofd der school zich mindtr
aan zijn eigenlijke taak in de school wijdt.
De verhooging van het aantal leerlingen per
onderwijzer moot het peil van het onderwijs doen
dalen. De thans voorgestelde regeling der
rijks-bijdrage in de kosten van het lager onderwijs
der gemeenten zal den bestaatiden prikkel om het
onderwijzend personeel ook boven het minimum
uit te breiden, grootendeeis wegnemen. De
bepaling omtrent de verplichte schoolgeldheffing,
jn verband met de vrijheid der bijzondere school
om geen schoolgeld te heffen, kan in de handen
van eene het openbaar onderwijs niet welwillend
gezinde regeering. door onderhandsche pressie
of door rechtstreoksche tusschenkomst, leiden tot
liet opvoeren van het schoolgeld en als gevolg
daarvan tot wat men van kerkelijke zijde eigen
aardig genoemd heeft liet leegpompen der open
bare lagere school. Zal dus het openbaar
lager onderwijs bij aanneming van liet ontwerp
in belangrijke mate worden geschaad, daarnaast
wordt aan het bijzonder onderwijs een recht op
rijks-subsidie toegekend, zonder dat in het wets
ontwerp de noodige waarborgen zijn opgenomen,
dat de rijks-bijdrage slechts voor deugdelijk bij
zonder onderwijs zal worden verstrekt. Einde
lijk wordt in het ontworp zelfs geen enkele stap
gedaan, om binnen een zekeren termijn te komen
tot de invoering van den leerplicht, waardoor
ook die kinderen de zegeningen van het lager
onderwijs zouden deelachtig worden, wier ver
waarlozing een beschaafden staat tot schande
strekt. Wij nemen do vrijheid ons eerbiedig
tot uwe vergadering te wenden, met het dringend
verzoek, bij de beoordeeling van het aanhangige
wetsontwerp do opgasomde bezwaren in ernstige
overweging te nemen."
Er is twijfel geiezen, of het zalmtractaat
wel evengoed in Duitschland wordt nage
leefd als hter te lande. Zooals men weet,
mag er volgens dat tractaat tot en met den
15n October met met zegens op zalm gevischt
worden. Nu doet zich echter het verschijnsel
voor, dat er in dezen verboden vischtyd hier
te lande zalmen op de markt komen, die
uit Wezel aan den Ryo worden arngevoerd
en blijkbaar met de zegen zijn gevangen.
Het bestuur der vereenigii.g voor zoetwa-
tervisschery heeft ia eene te Rotterdam ge
houden vergadeiing beslaten, zich te dezer
zake tot de regeering te wenden en haar te
verzoeken de gedelegeerden der Rijnoever-
stalen uit te noodigen een onderzoek in te
stellen omtrent de wjjze, waarop in Duitsch
land het zalmtractaat wordt nageleefd.
Bij de op deo 11 n Oct. jl. gedane peilingeu
in den Nieuwen Waterweg door de beambten
van den waterstaat en het loodswezen is als
volgt waargenomenin de Westgeuiaan de
zwarte-tonnenzjjde 67.0 decimeter; 50 meter
benoorden de lijn der roode geleidelichten 75.0
decimeter; op de lijn der roode geleidelichten
73.0 decimeter50 meter bezuiden da lyn der
roode geieidehchten 76.0 decimeteraan de
witte-tonneozijde 53.0 decimeter; verder bin
nenwaarts van af bovengenoemde lijn: 50
meter benoorden de lijn der groene geleide
lichten 71.0 decimeter; op de Ijjn der groene
geleidelichten 76.0 decimeter50 meter bezui
den de lijn der groene geleidelichten 67,0 deci
meter; grondslag voor getyseineD, by gewoon
laag water, bij dag en nacht 67.0 decimeter.
Als grondslag voor de getijseinen wordt, by
gewoon laag water, aangenomen 67 dM., zyoda
het minste water in de 100 M, breede vaargeul,
gerekend van 50 meter benoordeu tot 50 meter
bezuiden de iichteriljjnen.
Voor een paar weken is door een inwoner
van Den Haag het volgende voorstel gedaan
aan den directeui -generaal der maatschappij
aZeebad"
De belanghebbenden bij het behoud van Scheve-
ningen ais badplaats verbinden zich om jaarlijks
te zamen 15- a 20 000 gulden in de gemeente
kas te storten voor het mderhoud van een
zeehaven, die, als de heeren Clifford" cn Steers
niet spoedig kunnen gereedkomen, 'door de ge
meente ter hoogte van het ververschingskanaal
zou moeten worden aangelegd en er mede ver
bonden. Het grachtwater zon aisdan zoo ver in
zee gebracht worden, dat van verontreiniging der
kust aangenomen dat deze zich voordoet
geen sprake meer kan zijn.
Wordt deze zaak met spoed behandelddan
zou reeds in 1891 gedurende liet badseizoen ge
spuid kunnen worden.
De ontwerper verwacht een oplossing dezer
zaak in dien zin, dat Scheveningen, zonder na»
doelige fmancieele resultaten voor de gemeente
een zeehaven zal verkrijgen waavdoor de vis-
scfaerij in bloei zal toenemen en Scheveningen
als badplaats zal behouden blijven.
Bedoelde Hagenaar heeft nu de permanente
commissie voor de zeehaven to Schoveningen met
den directeur-generaal van het zeebad in relatie
gesteld en aan gemelde commissie verzocht om
hst bedrag voor het onderhoud te verhoogen door'
de readersindien zulks noodig mocht blijken.
De directeur-generaal moet liet voorstel gun
stig ontvangen hebben en naar alle waarschijn
lijkheid zal spoedig een verzoek in gameiden zia
den gemeenteraad van Den Haag bereiken.
Als nader bewys dat de moeilijkheden,
die langen tyd het tot stand komen vau
den spoorweg in de Transvaal hebben tegen
gehouden, nu voorgoed zijn uit den weg
geruimd, kan dienen dat door de directie
der Zuidafrikaaosche spoorwegmaatschappij
aan de firma J. G. van Hattum Cse. de
uitvoering van het werk is opgedragen.
Dit zal zonder twijfel voor geschikte per
sonen de gelegenheid openen, in dat land
een nuttigen werkkring te vinden.
Het lijk van den heer T., vroeger directeur
van rSeiopost" te Scheveningen, is te Ylaar-
dingen uit de Maas opgehaald.
Te Groningen heefteen jongen van 10jaar
een van 11 jaar by het uitgaan der school met
een mes een belangrijke wond toegebracht in
den rug, omdat de broeder van laatstbedoelden
jongen, die onderwijzer aan die schooi is, den
aoder strafwerk had opgegeven.
Proces-verbaal werd opgemaakt, terwijl bur
gemeester en wethouders art. 34 der veror
dening opdeopenbarescholen hebben toegepast,
zoodat de dader van de school verwijderd is.
Te Groesbeek is Donderdagavond, in debos-
schen van jhr. Van Nispen, het lijk gevonden
van een armoedig gekleed man, dat naderhand
bleek te zyn dat van mr, W. C. J. van der Moo
re, vroeger advocaat-procureur by het hoog
gerechtshof van Nederl. Indië. Niet alleen de-
aanstellingen, die h'y by zich had, bewezen dit,
maar ook werd hy door iemand, die hem vroe
ger gekend had, herkend.
Zaterdagochtend is het lyk onder toezicht
der justitie ter aarde besteld.
Op het station Arnhem geraakte Zondag der
rangeerder B. tusschen de bufferswaardoor
hem du borst werd ingedrukt. De ongelukkige'
was spoedig een ijjk.
De f100,000 is door een echtpaar teVBoscb
getrokken.
Den Hang. Van wel onderrichte zyde ver
neemt het Vad-, dat de geruchten omtrent deo
verkoop van bouwgrond van de bezittingen
hier ter stede van H. K. H. de groothertogin
van Saksen, ongegrond zyn, en dat er uit
den aard der zaak zeker geen sprake kan
wezen van doortrekking van de Tasman
straat io de richting van den Scheveningschen
weg.
Don Haag, Twee van da vier kogels,
die jl. Vrijdag alhier op vrouw d, H. door
haren vroegeren minnaar werden afgevuurd,
zyn thans in bet ziekenhuis uit haar lichaam
verwyderd.
Gisteren is in het water van het Sp*'< .met
een magnetisch werktuig gevischt na., 'iet
vermoedelijk door den dader in de vaart ge
worpen vuurwapen.
Alblusscrdam. Maandagavond omstreek#
halfacht brak er alhier, in de kuiperij van
den heer A. "W. Broere, een hevige brand
uit, welke zich zoo snel uitbreidde, dat de
vier aangrenzende huizen, benevens degrut-
lery van den heer "W. Bioere, dus de geheele
rij van hel woonhuis van den heer W. Broere
at tot aan de kerk der chr. ger. gemeente,
