1
1
1
1
i
1
1
f
j
if
f
1
i
j
li
i
i
Hu
1
w
Jit? 'tfjiS.^-üV'iSKc'*"*^»?! V-jp'Jil&.f'It~f -y-»—*j^(vv»*^«wcflmrt*«w
geheel aangenomen met 15 tegen 2 stemmen,
en wel die van de heeren Elzevier Dom en
Hoogendam eerstgenoemde omdat er in was
opgenomen de demping van het Broers veld
enz. en de tweede omdat hij de lasten door
aanneming van de waterverversching op de
burgerij gelegd, te bezwarend vond.
Daarna werd da vergadering gesloten.
Gisteravond opende de vereeniging sPaulus"
hare bijeenkomsten in dit seizoen met een uit
voering vhd deafdeeling: Zanggezelschap,onder
directie van den heer J, v. Katwijk. In grooten
getale wareo de leden opgekomen, en geen
wonder, want het programma deed veel schoons
verwachten, ten eerste doordat er uitstekende
componisten op vertegenwoordigd waren en
ten tweede doordat de heer F. Haverschmidt
enk»la bijdragen zou leveren. Nu, in die ver
wachting werd men niet teleurgesteld. De
zangnummers werden voor het meerende'l
goed uitgevoerd, vooial de «Ode aan God",
cantate van J, E. Schmitz, en het Bruilofts
lied uit «Lohengrin", van Wogner, welke
nummers weer getuigden van de groote vor
deringen vao het zanggezelschap. Ia de »Mo-
telte" van Mozart, dubbel quartet, onder direc ie
van den heer B., was ook veel goeds. De heer
F. Haverschmidt herinnerde in de eerste afdee-
ling zjjn hoorders aan den hervormingsdag,
en schilderde hun Luther; doch niet alleen
als hervormer, maar meer nog in zyn huise-
ljjkeo kring, In de tweede afdeeling werden
door hem een viertal gedichtjes van Bogaers
voorgedragen, op een wjjze, zooala hg alleen
dat vermag. Zjj waren getiteld: «De dorps
pastoor", «De preek voor de visschen", een
uiterst geestig gedichtje, en «Truitje", zoo
eeoig voorgedragen, dat er aan de bijvalsbe
tuigingen geen einde scheen te zullen komen
en spieker genoodzaakt werd nog iets ten
beste te geven, waarvoor h\j koos De jonge
baars", een leerzaam gedichtje van denzelfden
dichter.
Hiermede was het programma afgeloopen
en met een woord van dank aan den heer F.
H., aan het zanggezelschap en zijn bekwamen
directeur en aan mej. FeltzerWerner, die
weer zoo bereidwillig de moeilijke pianobege
leiding had op zmh genomen, besloot de voor
zitter deze bijeenkomst en keerden de leden
zeer voldaan huiswaarts.
Bij de rjjksveldwacht is aangesteld tot
rijksveldwachter- 3e kl. L, Nagtegaai, agent
van politie en onbezoldigd rijksveldwachter
te Schiedam (standplaats Hellevcetsluis). Ver
plaatst met 7 Nov. a. s. de rijksveldwachter
J. Damen, van Schiedam naar Sprjkenisse,
A.A. Hemhuis van Schoonhoven Daar Schiedam.
Hedenmorgen ten 11 ure is het vaartuig
Dwaal ik, wacht u, schipper C. Boerman»,
wonende te Nederstandiogveld, geladen met
hoepels, bestemd voor Vlaardmgen, ten gevolge
van een wind» laag in de Maas voor deze
gemeente omgeslagen en gezonken. Deschip-
per en zijn knecht hebben zich met behulp
van hun roeiboot gered. De hoepels zijn op-
gevischt en zuilen naar Vlaardiogen worden
vervoerd.
De minister van koloniën heeft de «Brande-
wijnsbaai" met 's Kouiugs vergunning ver
doopt in ïWilheiniina-baai" en de daarbjj
gelegene nieuwe haven den naam gegeven
van «Emma-haven".
In de N. 22, Ct. van heden lezen wjj
onder de ingezonden stukken het volgende
van mr. L. J. Godefroy, oud-O.-I. rechterl,
ambt. te Utrecht.
Het nieuwe wetsontwerp op het lager
onderwijs.
Nu ook uit het niet-clericale kamp stemmen
zich verheffen, waaronder eene zoo invloedrijke
als die van prof. R, Fruin, tot aanneming van
bovenbedoeld ontwerp door de Eerste Kamer,
reken ik het een plicht voor ieder, wion onze
volksvrijheid en ons volksonderwijs nauw ter
harte gaan, daartegen op te komen.
Daar anderen reods op voldoende en zoo uit
muntende wijzo op de nadoelen hebben gewezen,
welke voor onze volksontwikkelingen onze volks-
cénhoid uit die aanneming zouden voortvloeien,
wenschte ik nog vooral de aandacht te vestigen
op dén punt, waarop m. i. niet genoeg de nadruk
is gelegd, namelijk de schending van het
groote beginsel van scheiding van slaat en
kerk, in al onze staatsregelingen van 1798 tot
heden toe gehuldigd, welke schonding het nood
zakelijk gevolg van do aanneming van dat
ontwerp zoude zijn.
Dat beginsel, wel geen radicale scheiding be-
doolende, maar slechts een eenvoudige grens
scheiding, met behoud van zeer nauwe betrek
kingen tot de kerk, welke in de artt. 108 en
v. Gw. nader zijn omschreven, sinit in ieder geval
pertinent uitéénheid van staat en kerk.
De clericalen, daarentegen, zoowol katholieke
als pi'Otestantsche (Calvinisten), gaan juist van
dit laatste beginsel uit, en, al doen zij "zich
soms voor als ook voorstanders te zijn van eene
scheiding van kerk en staat, dan kunnen zij
nooit cone andere bedoelen, dan de radicale
scheiding, welke bii kon dan ook nooit anders
kan zijn dan mid 1, en niet doel, omdat
zij krachtens hun theologische dogmatiek, naar
eenheid van kerk en staat moeten streven,
en wel alioen naar die éénheid, waarin destaat
zich geheel oplost in de kerk, de kerk alles
is. Daarom bevatten ook hunne scholen reeds
in hare kiem dat theocratisch element. Immers
al hunne handelingen, al hunne inrichtingen,
waaronder de school eene eerste plaats bekleedt
ais het beste middel om don kinderen reeds
hunne leerstellige begrippen in te prenten, zijn
niet andors dan zoovele wegen, welke tot die
eenheid moeten leiden. Mag nu de staat met
zijn beginsel van scheiding van kerk en staat,
in den bovengemelden zin, zoodanige schoion
subsidieeren, zoodanige kiemen helpen zich te
ontwikkelen, en zoudoende medewerken tot om
verwerping van zijn eigen beginsel t Niemand
toch, die hierop een bevestigend antwoord zal
geven. Derhalve, reeds daarom alleen is het
zeer te wenschen, dat de Eerste Kamer het ont
werp verwerpen zal, want het ontwerp tast onze
grondwet aan, dien hechtsien steun, dat palladium
van onze volksvrijheid en van onze vrijheid van
denken en onderzoek, al valt het dan ook zeer
te betreuren, dot ook thans nog geen conciiiante
houding in den schoolstrijd te verkrijgen is.
Ook de typographische vereenigiug «De
Eendracht" ie Arnhem heeft zich met een
adies lot de Eerste Kamer gewend, om aan
te dringeu op verwerping der schoolwet.
Da Rotterdamscbe tramwegmaatschappij
vervoerde u de rnaaud Oct. 1889 475,20./
reizigers met een opbrengst van f35,996.66,
tegen 437,829 reizigers met eeu opbrengst van
f33,099.08 in Oct. 1888.
Het totale vervoer over de 10 afgeloopen
maanden van 1889 heelt bedragen 5,127,410
razigeis met een ontvangst van 1383,0 77.77,
tegen 4,698,385 reizigers met eeu ontvangst
vau I 353,238.81 Va over datzelfde tijdvak in
1888; gevende dit jaar een vooiuitgang van
429,025 reizigers en vau 1 29,838,95Vj in ont
vangsten.
De buitengewone ontvangsten over de
algel. maauden van '1889 beliepen (133,672.47,
terwijl die over datzelfde tijdperk van 1888
f 126,118.40 bedroegen.
De totale ontvaDgst over datzelfde tijd
perk iu 1889 beliep f516,750.24, terwyl die
over datzelfde tydperk in 1888 f 479,357.27l/j
betiep.
Eerstdaags zullen rechtstreeksche enkele-
reis-couponhoekjes voor derde-klasse-reizigers
van Rotterdam naar Fraukfurt a/M. worden
verki ijgbaar gesteld. Ia omgekeerde richting
wordt deze relatie ook ingevoerd. De prjjs
van zulke biljetten bedraagt f 11.60.
De directeur der Haagsche broodfabriek,
de heer F. W. van der Putten, die reeds
jaren geleden voor zijn bakkersgezellen een
werktyd van 72 uren per week vaststelde,
met betaling van de overwerkuren naar even
redigheid van het weekloon, dat zoo niet
hooger, althans niet minder was dan in andere
bakkerjjen, heeft thans het initiatief genomen
om, met behoud van den werktijd (72 in
plaats van 78 uren, zooals thans te Rotterdam
is geëischl), aan zijn werklieden voor de over
werkuren twintig cent per uur, en voor het
werken op Zondag, indien zulks uoodig is,
eene ruimere belooning toe te staan.
Gisteravond zou te Amsterdam de
JJstroom, stoomschip, van Londen, van de
Huil. Stoomb.-Mjj., gelost woiden, doch ook
daar heeft het werkvolk (een 20 inan) ge
weigerd voor het gewone loon van 20 ct. per
uur te werken.
Huu verzoek is op den weekdag 25 cent
per uur te mogen verdienen, wat hun voor
Zondags- en nachtwerk ook wordt uitbe
taald. Het werk ontvangen zy vau een wei k-
baas of scheepsaannemer, aan wien het lassen
en laden, tegen een vast bedrag, per ton is
uitbesteed. Hy neemt het werkvolk aau en
betaalt hen. Thans wordt de U&troom gelost
door de equipage en los werkvolk. Gisteravond
zou naar alle waarschynlykheid da equipage
varvangen worden door werklieden van buiten
af, zoodat het stoomschip vermoedelijk weer op
tijd vertrekken kan. De directie is met bereid
den werkaannemer in de gelegenheid te stellen
het verzoek der werkweigerenden in te wil
ligen.
Gelyk men weet is e8ne algemeeoe klacht,
dat de loonen in enkele heibergen worden
uitbetaald. Aan deze grief heeft de directie
reeds eenige weken geleden een eind gemaakt.
(Ulld.)
Dinsdagavond was er te Rotterdam weer
eeu anti-socialistische beweging. Voor hun
vergaderlokaal aan de Binnenrotte zong eene
menigte het bekende deuntje; «Weg met de
socialisten. Een der socialisten kwam naar
buiten en mishandelde eene vrouw. Kort
daarop werd een ruit ingeworpen, doch de
politie wist, door de menigte uiteen te drjjven,
nog bylijds verdeie ongeiegeldheden te voor
komen. Ook iu de Raamstraat wei den Woens
dagavond eenige socialisten moeilijk gevallen.
In den nacht van Dinsdag op Woensdag
jl. is sn de Steigersclte kerk te Rotterdam
door middel van bi aak uit een lessenaar, staande
in een lokaal, io gebruik by deu suisse, ont
vreemd ongeveer f 70 aau specie. B'y een
spoedig door de politie ingesteld onderzoek is
het mogen gelukken den dader, een jong-
mensch met ongunstige antecedenten, in han
den te krjjgen. Deze had zich des avonds
bevorens laten insluiten en wist den volgen
den morgen bij het openen der keik onge
merkt te ontkomen. Het ontvreemde geld
was reeds tea deele uitgegeven. Hy zal ter
beschikking van de justitie worden gesteld.
(2V. 22. Ot.)
LI. Zoudag ontving een op de Hoogstraat
te Rotterdam wonende heer een brief, waarin
hem werd bericht, dat hy zich aan verregaande
onzedelijke handelingen had schuldig gemaakt,
en dat openbaarheid aan die zaak zou gegeven
worden, indien hjj niet in bemiddeling trad
met den schrijver van den brief. De heer,
dadelijk begiypende dat het te doen was om
hem geld af te persen, zeide tot de brenger
van den brief, die hem ook mededeelde dai.
de zaak voor geld wel af te maken zou zjjn,
dat de schrijver den volgenden dag maar
eens by hem moest komen. Daar het den
ontvanger van deD brief te doen was om
den dader aan de politie over te geven,
bereidde hy zijn komst voor door twee zjjner
knechts met een eind touw en ieder met
een stok gewapend in zyne keuken te plaatsen,
naast de kamer, waarin hy den man wilde
ontvangen. Te 42 uren 's middags kwam'
werkelijk de brenger vau den brief weer
by hem aan huis met eea als heer gekleed
man, die zeide de patroon Ie zyn, terwjjl-
de ander zich voor knecht uitgaf. Hy lief
den «patroon" by hem binnenkomen en
den knecht buiten wachten. Na dan man>
in bedoelde kamer eeo stoei te hebben aan--
gebodeo, zoodanig dat hjj met zjjn rug zat-
naar de deur, in de nabijheid waarvan de
beide knechts zich bevoudeo. en naar eene-
andere deur, waar da echtgenoote van den
heer des huizes zich iu een nevenvertrek-
bevond, begon er een gesprek, waarin-
de man den heer weder mededeelde, en
ditmaal zeer gedetailleerd, dat hy zich aan
zeer onzedelyke handelingen had schuldig-
gemRakt, terwyl hij beweerde couranten
en feuilletODSchryver te zijn, en hein dreigde-
het geval publiek te zullen maken, indien
hjj niet eene zekere som betaalde. Na lang
praten bood de heer hem f 25 aan, mits
hjj een bew'ys van ontvangst schrref, waar
mede de man ten slotte genoegen oam. Nadat-
dit bewjjs geschreven was, nam de heer
des huizes het van de tafel, en dreigde den
man aan de politie te zullen overgeven,
waarop da man ourniddellyk opsprong en
op deu heer aanvloog, Onmiddellijk sneldea-
nu de beide knechts toe, grepen den man
vast, bonden hem aan handen en voelen
en bals, e« legden hem zóo in een hoek-
van de kamer neer. Hierna werd politie-
gehaald en de man, na losgemaakt te zjjo;
gearresteerd. Hy bleek een oude bekende-
der politie te zyn en is naar de strafgevan
genis overgebracht. (2F, 22. Ct.)
De notaris De Vries te Munnekebureo, dis-
Zaterdag gearresteerd werd, is in staat van-
kenneljjk onvermogen verklaard,
Er zyn personen die zich opzettelijk laten-
veroordeelen om in eene ryksinrichling ge
plaatst te worden, en niet zonder reden, zooals-
uit het volgende blijktA. S„ te Tilburg, werd
wegeus herhaalde dronkenschap tot 6 maanden
plaatsing in eene rijkswerkinrichting veroor
deeld. Toen hy dezer dagen te Tilburg terug
kwam, ontving bjj als uitgangskas nog de som-
van f58.26'/s, nadat al zyne aldaar gemaakte-
verteringen waren betaald. Zoo'n straf kan
niet afschrikkend werken.
In 1889 zjjn met minder dan Slotelingen
uit de gemeente Barradeel vertrokken naar
Amerika. Minder aangenaam voor de plaats
vervangers.
Gislervoormiddag omstreeks halftwaalf
uur bespeurde men aau boord van de stoom--
boot Zieriksee—Rotterdam dat de stoomboot
Telegraaf, varende tusscheo Rotterdam eo
Antwerpen, op het Hoüandsch Diep bijge
draaid lag en dat een kleiner vaartuig daarby
als het ware zoekende was.
Van boord der Telegraaf werd toegeroepen
dat een passagiers was overboord gevallen,-
die waarschijnlijk zal zjjn verdronken, omdat
er geen spoor vao hem werd ontdekt,
DordOt.)
In den avond van de laatste Zuidlaarder
markt vervoegden zich ten huize vao een tol--
meester te Borger-compagnie drie personen,
van welke de eerst binnenkomende, gekleed
in een blauwe kiel en een zweep in de haod,
een borrel vroeg. De beide anderen kwamen
nu ook met eeo soortgelyk verzoek naderbjj»
Aan ieder hunner werd een glas jenever ge»-
schonken, en de gast, doelende op de wel wat-
zonderlinge wyze van tappen - want dB'
tolmeester haalde een zwarte flesch met
jenever uit een ander vertrek vroeg of dat-
tappen hier op deze manier kon worden
gedaanwaarop de tolmeester antwoordde -
«ja, dat doen wjj hier maar zoo." Spoedig
vroeg een van de gasten of hjj dan ook ver
gunning bad om te tappen, en toen dit bleefc-
niet het geval te zyn, ontmaskerden de gastee-
zich
verb
besl
T
een
met
geld
Ver
3
i
H
geld
gebi
gem
gem
zeer
U
E
de
Z
i
vaai
-wat
vroi
de
zjjn
de
de
gen
S
Sch
nin|
pho
gev
de
bjjz
ver]
i
I
kne
kor
«ge
altb
I
den
wej
ink
I
mei
POR
lot.
eist
Zoi
H
Uit
bet
fila)
gec
vo)
vas
we
ste
in
be/
bei
Le
spi
da
ECl
ga
da
da
dii
ha
lie
W(
op
he
h
di
i
h
di
