N°. 7387.
A". 1889.
Maandag 2 December.
cn
►or
Derde Blad.
D r i ©-© n-v eert gst© Jaargang.
3FS
Binnenlandsche Berichten.
Gemengde Berichten.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
U ITGK VKfTrJ." 0D R.
Koloniën.
Land- en Tuinbouw.
0 nderw s,
Armenzorg.
Rechtzaken.
A
KNMtMIS
CDont
5e"
Abonnementsprijs por kwartaal
Franco per post, door het gehecle Rijk
Afzonderlijke nommers
BamriknMs
SCHIEDAM, 23 November 1889.
Eon christelijk gereformeerd predikant te
Ambt-Vollenhoven, de heer M van den Boom,
brengt in de N. 22. Ot. van gisteren z'yn
advies «it in de onder wijs.quaestie. Hij stelt
op den voorgrond dat hij tegen het aanhan
gige wetsvoorstel is, omdat het christelijk
onderwijs daardoor aver wordt geschaad dan
gebaat: Rome zal er ontzettende propaganda
door maken. (Het Roomscb-kathobeke onder
wijs is alzoo volgens den heer Van den Brom
niet christelijk.) Hg beschouwt als het indi
cate middel om aan alle twisten een einde
te naken het schiappen uit de grondwet van
ait. 168 (ou 1) en 194 (nu I). (Tot de kn-ten
van eene editie dei grondwet van 1887 schijnt
de heer Van den Boom nog niet te kunnen
overgaan.) Daardoor kujgt Rome, volgens
hem, den grootsten k.iak en kunnen de libe
ralen de concmrenlie met het rhi isleijjk on
derwas aanvaarden. Tot ondersteuning van
dit denkbeeld wijst de heer Van den Boom
op de belasting die utgewonnen woidt, wan
neer de budgetten voor orutei wijs en eere-
dienst verdwijnen.
Konden wij hiertoe geraken, dan was de
groote kracht van burgertwist vei broken en
ieder kon zyn weg gaan."
Ook liet onderwijs zou dan niet zijn
weg maar eenvoudig rocygaan. ArnhOt.)
Lamine, de dader van den te Stuin ge-
pleegden moord, is Dimdaa jl. niet uaai Stmn
overgebracht om met zijn slachtuff-r, maar
wel om met eenige peisonen geconfronteerd
te wolden, die hem róor hut plegen van den
moord hebben gezien, zoomede om aanwij
zing te doen van de plaats of plaatsen waar
hg de stukken van het door hem na den
moord verbroken dolkmes zou hebben wegge
worpen. Ten gevolge dier aanwijzingen mocht
het den brigalier Kluit te Beek en Van der
Heijden brig, der rijksveldwaclit te Geleen,
gelukken twee stukken van den dolk te vin
den, terwijl liet onderzoek naar de overige
deelen, die door L. iu de langs liet dorp loo-
pende beek zijn geworpen, ijverig wordt voort
gezet.
Den Haag- Gisteren is alhier op 39-jarigen
leeftijd overleden de heer R. baion van Ileecke-
ren van Molencaten, ordonnans-officier van
Z. M. den Koning.
Fiiedrich Rüekert's landgoed Neusesz, bij
Coburg, waar de dichter van 1S48 tot aanzijn
dood (18G6) heeft gowoond on waar hij be
graven ligt, is thans, naar men bericht, te koop.
1,85.
- 2.50.
- 0,10.
if (I li IS AL 1 1ABÜÏ,
feno<ieagom«s»acmariunijtfK3c<ajca«ictifffcaii^wi
B, 13 1.
Adveiitentieprijs van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courantƒ1.10.
Iedere gewone regel meer- O.tO.
DniUJUAi. geplaatst wordt tegen twcemam, berekend.
'l'he Agricultural Gazelle doolt mede, dut
naai' aanleiding van een onderzoek, door de
justitie ingesteld, is gebleken, dat van Colches
ter honderden kisten paardonvieesch worden
verzonden naar Antwerpen, om daarvan vloesch-
extract te maken. Het feit weid ontdekt naar
aanleiding van hot feit, dat tegen een jongen
ceiio vervolging wegens dierenmishandeling was
ingesteld, omdat hij een ziek paard in den nacht
van Chelmsford naar Colchester had gedreven.
Batavia j 25 October.
Aan dc Atjcli-kroniek der Sum. Ct., loopende
tot den 17n October, ontleencn w j het volgende:
In den ochtend van 3 dezer vi nd oen Ohince-
sclio lemmer van het spoorwegpersoneel eene
welgevuldo granaat op het hoo'.dslntions-empla-
cemont to Kola-Radja zelf, en wel onder do rails.
Ware do trein er over lirnn gegleden en do
granaat gesprongen, het ongeluk, dat ons alsdan
zoudo getroffen liebbon, ware niet te overzien
gevvoest. Men sslcl dus dat de Atjclisc.be over
moed thans schier onbegrensd is, en wij midden
in Kota-R.idja zelf lang niet veilig zijn.
Bij officieelo order is thans den volko ver
kondigd, dat een honderdtal Gajoes, een maleisclio
stam die do gebergten van Atjeh van de west
tot do oostkust bewoont, onverhoeds patrouilles
en scbijfscbietcndo soldaton dunkt te overvallen.
Ter veiinindming der onveiligheid wordt nu het
terrein in do nabijheid van schijfschietplaatsen
geraseerdgroote ploegen rasours, beschermd
door lieelc bataljons soldaten, houden zich nu
met dien arbeid bezig.
Als men nagaat dat de Gajoes van liet begin
van den Atjcli-oorlog in 1873 af tot den luiidigen
dag, zich onzijdig hielden en dat dc schijfschict-
terroinon binnen onze linie gelegen zijn en onder
dc directe bescherming der verschillende bea
tings staan, dan kan men ook daarnaar onzen
politieken toestand to Aljch en de mate van
eerbied en ontzag, die halfnaakte wilden voor
westersche beschaving koosteion, afmeten en
bcoordeolon.
Toen in h"i voorjaar de commisie tel' ver
betering van do., aardappel- en fruithandel in
't Westlund o. a. ook. aandrong op liet teien van
aardappelsoorten, die in Engeland bijzonder go-
wild zijn, stelde zij zich in verbinding met een
Engelschcn commissionnair, door wiens bemid
deling zij voor een proefteelt den in Engeland
zoo hooggeschattenJersey-aardappel ontving, die
liet Westlandsulio product op de buitenlandsche
markt verdrongen heefc. Do teelt heeft echter
tot gunstig resultaat geleid, aangezien ten eersto
het gewas hier niet welig tierde, geen groot
beschot gaf, en ten andere do soort zeer veel
overeenkwam met do hier vcol voorkomende
hoorntjes, liet afgeloopen seizoen hoeft echter
roods nu bewezen, dat do Westlandscbe aardappel
wegens de qualiteit door don Engelscbman niet
veroordeeld wordt, manr dat hij ten gevolge van
andere oorzaken zijn goeden naam verloren heeft
en dien alleen kan herwinnen door eon nauw
keurig gecontroleerde!! en soliden handel,
De uitkomsten van dan landbouw zijn dit jaar
in do maatschappij van weldadigheid zeer be-
vrodigend geweest. Allo gewesten leverdon toch
eon opbrengst boven het gomiddetde. De rogge
leverde por hectare 29 mud, haver 43, book-
weit 19, aardappelen 290, koolrapen 80G, boonon
31, wortelen 700 en erwten 25'/i mud.
Gedurende don geheelon zomer was er over
vloedig voedsel voor het vee. Er kon dan ook
oen aanzienlijke hoeveolhoid ingekuild worden,
zoodat op vier der boerderijen een hoeveelheid
van 270.000 kilo porsvoeder werd verkregen.
Dit bestaat uil ma is, klaver, gras serradella,
wikken, spurrie en wortel bladeren.
Op een dor boerderijen werd ook een proef
gonomur. met Blunts vocderpers. liet voedsel
wordt dan niet ingekuild, maar boven den grond
opgestapeld en door middol van hofboomen ge
perst. De inkomsten van deze nieuwe methode
zijn viij bevredigend, danr liet voedsel in goeden
toestand bleef bewaard en gaarne door liet veo
wordt gogeton.
De uitvoerhandel van fokvee uit Friesland
naar Duitschland is nog steeds zoer belangrijk.
Gewoonlijk houdt dezo handel in het laatst van
October op, doch dit jaar houdt do handel langer
aan. Ook wordt tegenwoordig fokvee naar Enge
land gezonden. Ofschoon de veeprijzon na 12
Nov., den datum, waarop huur betaald moet
worden, gewoonlijk beduidend dalon, is daarvan
nu nog niets to bometkon. De prijzen zijn en
blijven boog. Een veehandelaar, dio geregeld èn
do markten èn do boeren bezoekt, vorzokerde,
dat de prijzen van kalfkoeien lo hoog waren.
Dit is oorzaak, dat sommige boeren op den
stal plaatsen leeg bobben. Zij willen niet togen
doze hoogo prijzen koopen, want al blijven nu
dezo vast tot het voorjaar, dan is nog nicls go-
maakt voor het voodor gedurendo den winter.
Do bemesting met schoorsteenroet ter vervanging
van de kunstmeststoffen neemt in het Noorden zeer
toe. O. a. wordt in de Groninger veenkoloniën veel
schoorstoenroct aangekocht, dat daar togen f3 per
heet. vvoult in dun handel gebracht, liet schoorsteen-
roet heeft dit bij de kunstmeststoffen voor, dat er
niet zoo licht vervalschiiig plaats heeft. Ook voor de
bessentuinen wordt aan het roet groote waarde toe
gekend. Een te Gieten aangelegde bossentuin wordt
thans geregeld met roet bemest, waardoor de productie
zeer s toegenomen.
Da hoeren II. Montanus en K. Rovers, te
Schiedam, zijn geslaagd voor de akte K12 en Q
voor schoolonderwijs in boekhouden (en niet,
zoonis wij hebbon medegedeeld, voor do huisakte).
leeraarscbap, hunne golukwenscliingen. Van leor-
lingon en oud-leerlingen -- vertegenwoordigd
door do lioogleeraron dr. W. L. van Heiten
dr. II. E. Moltzcr cn dr. J. Verdam ontving
hij con prachtwerk ten geschenke, waarin iedor
dor deelnemers oono bijdrage van zijne oigeno
hand en op zijn eigen gebied heeft geleverd.
Do serenade hoeft niet plants gelmd, omdat de
hoogtestuur daarvoor bedankt had.
Ontelbaar velen brachten prof. dr. M. do
Vries te Beiden, ter gelegenheid van zijne feest
viering ter herdenking van zijn 40-jarig hoog-
Uit Menaldumadeel wordt ons geschreven:
Het ontslag van den ondorwijzer aan ccno der
cliristelijko schoten te Borlikum werkzaam, heeft
heel wat tongen cn pennen in bewoging gebracht,
en de president van liet bestuur dier school
heeft zich gedrongen gevoeld, de redenen op to
gevendio do commissie genoodzaakt hebben
den onderwijzer zijn ontslag tc geven. In de
akte van beschuldiging komen dezo twee zware
misdrijven voor:
Eerstplijk, de ondorwijzor heeft op Zondag ge
reisd en ton anderen, hij hoeft op Zondag een
brief geschrevente zamen goqualificeerd onder
den naam: ^onchristelijke wandel".
Van doleerende zijde wordt alle moeite gedaan
om oventueelen sollicitanten naar de v^coorende
betrokking ten sterkste tè ontraden, onder ds.
Nijhuis cn zijne commissie dienst te nemen, en
te golijk om den ontslagen onderwijzer weder
aan een ambt te holpon. Wij kunnen mededeelen,
dat de man nog zijn eigen brood eet, on in de
eerste wekon niet bezevgd behoeft to zijn, daar
or milde barton zijn, dio zich over hem ontfer
men. (iY. if. Cl.)
De vereeniging «Hulp aan behooftige zieken"
te Otid-Dolfishaven hield dezer dagen hare janr-
lijkscho algomoene vergadering.
Uit hot verslag van den secretaris bleek, dat in
bet laatst afgeloopen verconigingsjaar aan 57
zieken lm!p was verleend, waarvoor eon bedrag
van f 173.08'/2Wfts uitgogoven, terwijl de ontvangst
fl08.80'/s had bedragen, en voorts dat hot
ledental thans 90 bedraagt.
Tot leden van hot bestuur werden herkozen
de hoer en mevrouw J. T. A. Timmorlmus
Van der Valk.
Door wijlen do barones Van Wassenaor van
Gatwijck, geboren Hofman, is aan de diaconie
der Ned. horv. gem. to Voorburg gelegateerd
f5000.
De nfancy-fair", dezer dagen te Breda gehou
den ten bote van behoeftige protestantsche
kinderen, teneinde die godurondo don winter
van warme kleeren enz. te kunnen voorzien,
heeft, na aftrek van kosten, f1700 opgebracht,
Eene strafzaak wegens het uitgeven van valsche
bankbiljetten van f 25 is Donderdag voor de recht
bank te Amsterdam begonnen.
