1
J
üb. 1889.
Maandag 30 December.
N°. 7405.
Eerste Blad.
Nieuwjaarswenschen
Kennisgeving^
Drie-en-veert g-ste Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
kostelooze inenting en herinënting
legen pokken.
Binnenlandsche Berichten.
U IT GEVER: j7b D
•worden in het nummer dezer Courant,
dat in den vroegen morgen van den
.Nieuwjaarsdag zal verschijnen, ge
plaatst voor VIJFTIG CENTS.
GDUHAN
Abonnementsprijs, per kwartaal
Franco per post, door het geheels Rijk
Afzonderlijke nommors
1.85,
- 2.50.
- 0.10.
RDBEACi II AB H if, B, 111.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant. 1,10
Iedere gewoner egel meer- 0,10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweeïui. berekend.
van 1—6 regels
Burgemeester en Wethouders vanScuiEDAU,
Gelet op art. 18 der Wet van den 4deo
December 1872 (Staatsblad No. 134) tot
voorziening tegen besmettelijke ziekten
Brengen bij deze ter kennis van de Ingeze
tenen dat ten huize van den Stadsheelmees
ter, den Heer J. A. Rulschy wonende aan de
Nieuwstraataldaar, wijk E. No. 294, driemaan
delijks, en wel op den eersten Dingsdag van
elk kwartaal, gelegenheid zal bestaan tot
Schiedam, den 28 December 1889.
Burgemeester cn Wethouders voornoemd,
P. J. YAN DDK VAN MATENESSE,
De Secretaris,
A. W. MULDER.
Schiedam, 28 December 1889.
Voorbg zjjn de dageD alweder, waarin het
liefelybe woord vrede voor een oogeubhk in
vervulling schynt te komen; voorbg de uren,
dat zij, die elkander vaak elk kruimeltje, dat
van de tafel des levens den ander ten deel
valt, ieder vriendelijk lachje der fortuin be-
iSydeu, ten mioste elkander zonder wangunst
en njjd beschouwenvoorbg de gelukkige
stonden, waarin de stryd om 't leven althans
een weinig minder fel wordt gevoerd.
Veel ouder dan 't Christendom is het vieren
van het winterfeest. Wortelende in het heiden
dom, evenals de meeste onzer christelyke
feestdagen, hebben de eerste Christenpredikers
de oude Heideusche zaak laten bestaan, maar
baar een christelyken naam eo christelijke
beteekems verleend. Als Midwinter verstreken
was, als de kortste der dagen bereikt was en
bet licht opnieuw de duisternis overwon,
dan vierden onze heidensche voorouders leest:
want te midden van den winter, rustende
van den arbeid, die voorbg was, genietende
van de vruchten, welke .lie ai beid opgeleverd
had, verheugden zjj zich over den vooruitgang
naar den zomer, die nieuwen arbeid, maar
ook nieuwe vruchten brengen zout
Kindeiijjke, doch tevens dichterlijk gestemde
.gemoedeten moeten er geklopt hebben onder
die heidenen, welken wij zoo vaak onbeschaaf-
den, wildeu noemen. Of is het niet dichterlijk
te noemen, het afnemen en lengen der dagen
«te beschouwen als esn sirjjd tusschen het goede
en booze element, waarin het eerste ten slotte
overwint? Ja, wjj weten hoq weinig de zaak
zelve uiet poëzie te maken heeft; hoe voor
ons, zonen der negentiende eeuw, dat afnemen
zelfs de natuurlijkste zaak der wereld is wjj
redeneereo geleerd over keerkringen, dieren
riem, asbeweging, aphelium en zoo al meer,
maar hebben wjj mogeljjk niet evenveel aan
gemoedsleven verloren, wat het verstandsleven
aan icht won?
Intussclien, wat ook veranderde, sinds het
heidendom in zjjn heilige wouden hier z\ju
goden offerde, hoe levens en wereldbeschou
wing gewijzigd werd, hoe geslachten verrezen
en uitstiervenonveranderd blijft het leit
dat met Kerstmis het licht de duisternis
verwint,... ten minste zooals de heidenen
dit opnamen. Kan dat ook dit jaar gezegd
worden op maatschappelijk gebied?
Wjj allen weten het groote feitdat de
Decembermaand van het jaar 1889 ons land
en volk een nieuwe schoolwet schonk. Voor
gesteld door den antp-revolulionnairen minister
Mackav, aangenomen door de clericale meer
derheid der Tweede Kamergesteund door
zeventien leden der liberale minderheid, heeft
het ontwerp ook genade gevonden in de oogen
der liberale Eerste Kamer en is reeds, na
's Konmgs bekrachtiging, in de Staatscou
rant verschenen. sVrede op aarde" galmden
de vurige voorstanders vaa het ohtwerp-
Mackay, ongestoorde vrede zal er heerschen
Da de aanneming dezer nieuwe schoolwet I
Maar in het harte van menig onderwijzer, die
een leven van inspanning en toewydmg
achter den rug heeft, klopt het acders, dan
de spreuk vrede op aarde" zou doen ver
wachten. Maaï de luide tromsteeds ge
roerd door clericale geestdrijvers, heeft de
vredesmelodie nog niet gevoQdeo. Maar tal
van mannendie toch ook sinds jaren hun
stem lieteo weerklinken onder de strjjders voor
waarheid en licht, voorspellen ons heel wat
anders dan dieo vrede op aarde, ons beloofd
door minister Mackay. Zou het waar zgn, dat
in December 1889, in tegenstelling met alle
vroegere jaren, de duisternis het licht verwon
Wjj slaan by de aanneming der schoolwet
voor tal van onopgeloste vragen Welke zal de
invloed dier wet zgn op het ondei wjjs in het
algemeen Hue die op het openbaar onder
wijs? Hoe die op het byzoudar? Welke
fluancieele gevolgen zal de wet na zich blee-
pen Zal de oude party-gruepeering big ven
bestaan of een nieuwe door den drang der
omstandigheden geboren worden Zal het
bondgenootschap der beide clericale partijen
blyven voortduren of weidia ontbonden wur-
den Of, wat ons zeker meer ter harte gaat,
zal de aanneming der schoolwet eeu scheuring
in de liberale partij veroorzaken, die deze, de
sterkste politieke party in den lande, voor
goed tot machteloosheid doemt?
De honderden adressen, die uit alle oorden
des lands de Eerste Kamer toegezonden wer
den, bewjjzen dat een groot deel des volks
tegen deze wet gekaot is. Moet nu, evenals
in 1878 door de clericalen geschiedde, een
stryd op leven en dood aangevangen worden
tegen de nieuwe wet? Moeten de liberale
woordvoerders, die zich vóór Mackay'e ont
werp verklaarden, uitgestoolen worden Wjj
gelooven van neen.
Tot het laatste oogenbhk hebben wjj be
hoord lot de mannen, die de adresbeweging
steunden, die in de verwerping door de Eerste
Kamer niet die onherstelbare ramp zagen,
welke sommige leiders vroospeldenmaar
thans, nu het ontwerp tot wet verheven
weid, zij ook ons woord: vrede op aarde,
Y/ij gelooven niet, dat het der clericale party
om viede te doen iste juist werd uitgedrukt
door een lid der Eerste Kamer, waarin de
kracht der anti-revolutionnaire party steekt:
in ^orirust, stokendoch thaus moet niet van
liberale zyile opnieuw de schoolstrijd opge
rakeld. By elk verschil van meening over da
waardeering der nieuwe wet zy men aan
dachtig, dat geen lid der liberale partjj zijn
stem verleende aan het ontwerp, omdat hjj
het zoo goed oordeelde, maar oodanks het
vele dat hy er in afkeuren moest.
Ofllcieele Mededeellngen.
By Kon. besluit is jhr. dr. J Six benoemd
tot hoogleeraar by de rjjks-academie van beel
dende kunsten te Amsterdam.
Ue gewone audiëntie van den minister vaa
justitie zal op Dinsdag 31 December aan
staande niet plaats hebben,
SCHIEDAM, 28 December 1889.
Verslag van het verhandelde in de verga-
deiing van het Nuts departement, gehouden
den 24n December 1889.
I. Goedkeuring van de notulen der laatst
gehouden vergadering.
II. Missive van het hoofdbestuur der maat
schappij ten geleide van een exemplaar van een
door de maatschappij uitgegeven geschrift, ge
titeld »Da sti ijd tegen smetstoffen" door dr.
C. A. Pekelharing, hetwelk voor de departemen
ten en de leden verkrijgbaar is tegen fl.25 do
50 exemplaren, enkele exemplaren voor 5 cent.
Aan de vergadering wordt medegedeelddat
wanneer de leden een of meer exemplaren van
dat weikje mochten verlangen, zij daarvan vóór
15 Januari n. s. opgaaf moeten doen aan den
secretaris van liet departement.
III. Voorstellen en balloteeren van leden.
De beide voorgestelde candidaten worden aan
genomen.
IV. Verslag en rekening en verantwoording der
commissie voor de volksvoorlezingen.
Het verslag wordt, na voorlezing, voor ken
nisgeving aangenomenterwijl do rekening
bedragende in ontvang f 180.56 en in uitgaaf
f 165.12, sluitende dus met een batig saldo vaa
f 15.44wordt goedgekeurd.
V. Een verzoek van directeuren der departs-
mentale bewaarscholenom voor het volgend#
jaar opnieuw een subsidie van het hoofdbestuur
te mogen ontvangen, ten behoeve van de bestaand#
kweekschool voor hewaarschoolhouderessen.
Op voorstel van het departementsbestuur wordt
besloten aan het hoofdbestuur opnieuw een
daartoe strekkend verzoek te richten.
VI. Vervolgens worden uit de ingediend#
voordrachten herbenoemd
a. Tot bestuurder en voorzitter van het depar
tement, de heer dr. C. J. Vaillant.
b. Tot directeuren der Spaarbank de taeeroit
J. Dijkmans Gz en H. W. M. Roelants.
c. Tot commissaris der volksvoorlezingen en
tot commissaris van den cursus in handenarbeid
de heer II. W. M. Roelants.
en wordt benoemd tot directeur der bewaar
scholen, de heer E.Visser, in desolaats van dplt
heer J. J. Vormerdie met 1 Januari a. s. aan
de beurt van aftredingdoch niet herkiesbaar if,
VII Bij de hoofdelijke omvraag wordt het
woord verleend
lo. aan den heer W. F.Tak, die tot het bestuur
de vraag richt of do hooge kosten, dia aan d»
jaarl. algameene vergadering verbonden zijn en
circa f4000 bedragen, niet to verminderen zou
den zijn. Hij zou wenschen dat in de eerstvol
gende atgemeene vergadering dit punt door den
afgevaardigde ter sprake werd gebracht.
De heer J. W, J. van Harwegen den Breems
zegt het denkbeeld van don heer Tok ta steunen.
Na de mededeelingen van den voorzitter en
de stellige verzekering van don secretarisdat
deze zaak reeds herhaaldelijk een punt van bespre»
king op de algemaene vergaderingen heeft uit»
gemaakt, doch het hoofdbestuur telkens verklaard
heeft, dat op die kost«n, hoe hoog ze ook zijn;
niet moer kan worden bezuinigd, geeft de heer
Tak te kennen dat hij van het door hom aan
gevoerde geen voorstel wenscht te maken.
2o. aan den heer S. A. Maasdie aan het
bestuur een door hem en nog twaalf leden vaa
het departement ondorteekend voorstel overhan
digt, waarin onder opmerking dat de financiën
van het departement door de spreekbeurten bijnd
geheel worden verslonden verzocht wordt eenfl
commissie van zeven leden, waarin minstens two#
bestuursleden zitting zullen hebben, te benoemen,
om te onderzoeken in hoever hetzonder d#
belangen van 't departement te schaden, tnogelijlt
zal zijn voor het vervolg ook eenige gelden
beschikbaar te stellen tot ondersteuning van die
instellingen van het departement, welke daaaraan
behoefte mochten hebben
Overeenkomstig het bepaalde bij het reglement
zal dit voorstel in de eerstvolgende vergadering
worden behandeld.
Is het museum der ïVereeniging voor
Geschiedenis en Kuust" (Nieuwehaven 61
te Rottetdam) ten allen tyde eeo bezoek
over waai dig door de interessante verzameling,