Gemengde Berichten.
De heer J. G. van den Bergh, oud-minister
van waterstaat, is heden te Maastricht plot
seling overleden.
Woensdagavond had in café Suisse te
Zaandam het geestelijk toernooi plaats tus-
sehen - de heeren Bax, predikant aldaar en
Domela Nieuwenhuis. Eerstgenoemde be
toogde, dat de drie geneesheeren, die de zieke
maatschappij wilden behandelen, het katho
licisme, het rechtzinnig protestantisme en de
sociaal-democratiewaron gebleken de
kranke niet te kunnen genezen. Hij ver
wachtte meer van de aankweeking van het
gemeenschapsgevoel, zelfbeheersching, zelf
verloochening, vlijt en eerlijkheid. Domela
Nieuwenhuis beantwoordde hem met de
bekende aanvallen op het kapitaal en lof-
tuttingen op de communards, de martelaars
van Chicago, enz.
Tot eenig resultaat, hoe gering ook, leidde
deze gedachtenwisseling niet.
Van de personen der strijders geeft een
berichtgever van de Tijd de volgende aan
schouwelijke schets:
ïEen karakteristieke tegenstelling vormden
deze twee mannen. De gemoedelijke dominé
met zijn blozend, welgedaan uiterlijk en zijn
onuitputtelijke bonhomie tegenover den ten-
geren cx-prudikant met zijn van kwade trouw
v vervloeiend sarcasme, de apostel der sociaal
democratie, op wiens gelaat men geheel iets
anders kan lezen dan stille berusting of
idyllische, herderlijke kalmte. Daar was iets
natuurlijks in dit toevallig contrast van blozend
en bleek, van opgeruimd en dweperig, van
gezond en ziekelijk, al zullen de aanhangers
van Domela Nieuwenhuis het misschien met
kapitalistische voldaanheid en democratische
verontwaardiging vertaald hebben".
In een schrijven uit Soerakarta aan het
Vaderland wordt de benoeming van den
heer Bumaby Lautier tot resident van Soera
karta als hoogst gevaarlijk voor het behoud
van de rust voorgesteld, sis hetgeen schan
daal", vraagt de sclnijver, xlat de regeering
de rust, de orde, de goede verstandhouding,
zoowel met het Solosche hof als met de tal
rijke landheeren, op onverantwoordelijke wijze
in de waagschaal stelt, door een stokebrand
met zulke archi-ongunstige antecedenten te
benoemen tot resident van een gewest, in
wien in de eerste plaats gevorderd worden
loyauteit, tact, gepaste flinkheid, gepaard aan
humaniteit. Noemt ge het geen grooter
schandaal, wanneer ik u zeg, dat instede van
sen man, die in zijn carrièie getoond heeft
beleid en tact te bezitten, tot resident van
.•join liet moeilijkste gewest van .lava in
alle opzichten benoemd woidt een man,
wiens eenige titel op het oogenblik is, dat
hij gebruikt wordt om den afgetreden minis
ter oen klap in het aangezicht te geven en
met zijn opvolger, als met de volksverte
genwoordiging, den draak te steken 1"
De briefschrijver zegt dat, zoolang de
minister Keuchenius aan het bewind was
men dit stoute stuk niet aandurfde, maar
het thans waagt nu een minister aan het
bewind is, die met de Indische toestanden
en personen volmaakt onbekend is. Door
deze benoeming worden rust, orde en goede
verstandhouding in de waagschaal gesteld."
Aldus eindigt de brief.
Het hoofdbestuur der Broederschap van
eandidaat-notarissen" zal liet 40-jarig bestaan
der Broederschap feestelijk herdenken op 29
en 30 Juni en 1 Juli a. s. te Amsterdam.
«Een oud-emigrant" doet in het Utrech tsch
Dagblad een beroep op de Nederlanders, die
liefde koesteren voor de taal van hun land,
o;.; studiebeurzen te stichten ten bate van
de Trarisvaalsche jongelieden, voor wie een
academische opleiding gevvensebt is. Na den
vrijheidsoorlog werden hier te lande studie
beurzen voor Transvaalsche jongelieden aan
geboden; doch voldoende hulp om het Nedcc-
landsche element te versterken, de beschaving
te bevorderen, was dit niet.
Thans wil men een eigen hoogeschool
stichten, doch dit raadt de schrijver af, wijl
het klimaat van Zuid-Afrika bezwaren daar
tegen in het leven roept.
De Ned. Zuidafriknansche vereeniging heeft
echter door het uitreiken van studiebeurzen
aan de jongelingen van Transvaal en den
Oranje-Vrijstaat getoond een ruimen blik te
werpen op de toekomst, die ze haren be
schermelingen en eigen zonen scheppen wil.
«Ik kom, zegt de schrijver o. a., derhalve
tot u, dierbaar Nederlandin naam van ons
toekomstig geslacht, dat u zegenen zal, met
de vurige bede: Sticht nog meer studie
beurzen, houdt niet op met geven van sub
sidie, ook al krijgen wij hier (in de Z.-Afr.
republiek) eene academie. Laat elk gegoed
Nederlander, die liefde koestert voor (letaal
van het moederland, ons helpen!
»Ik roep tot u om hulpt
«Zullen er nog niet een honderd duizend
Nederlanders in Holland zijn, die zooveel
liefde voor de Hollandsche taal gevoelen en
er belang in stellen, dat er nog een ander
land dan Nederland' op de wereldkaart ge
vonden wordt, waar het Hollandscli gesproken
wordt? Ik twijfel niet ofzijzijner. Of geven
de Nederlanders niets meer om hunneschoone
taal? Ik weet wel beter. Laat die honderd
duizend ieder den gulden geven aan jonkheer
Beelaerts van Blokland of aan den heer dr.
G. B. Spruyt, secretaris der Z.-A. vereeniging,
om het studiefonds te sterken, want het ts
zwak en de strijd om het behoud der taal
eischt een krachtig, goed aaneengesloten korps
van honderdduizend strijders of meer. Ik ben
overtuigd, dat er wel honderden Nederlanders
gevonden worden, die honderd gulden elk
voor dat doel zullen willen geven, indien zij
de zaak recht begrijpen en verstaan.
n Laat deze studiebeurzen den naam dragen
van sHarting-beurzen", ter eere van den
edelen, grooten hoogleeraar Pieter Harting,
den stichter der Zuidafrikaansche vereeniging,
aan welke instelling wij reeds zooveel te
danken hebben, niet alleen in onzen vrijheids
oorlog, maar vooral na dien strijd.
«Zulk een gedenkteeken zal kostelijker zijn
dan het schoonste marmerbeeld."
De algerneene vergadering der sNederl.-
Zuidafrikaansche Vereeniging" zal 31 Mei
a s. te Amsterdam worden gehouden. Aan
de orde is de benoeming van zes leden van
het bestuur, waarvan er vier, de hh.D. Cor-
des, mr. N. A. Calisch, W. Dull en mr. H, A. L.
Hamelberg herkiesbaar zijn. Verder een voor
stel van het bestuur, om aan bestuurders vau
het «Studiefonds voor Zuidafrikaansche stu
denten" eeu krediet te verleenen tot het
aanstellen van een bezoldigden adjunct-
secretaris.
Blijkens het verslag Min het bestuur over
1889 90, is het ledental ongeveer 1400.
In Europa nam het aantal leden af, in Zuid-
Afrika toe. Correspondenten in Nederland
zijn de heeren mr. \V. H, van Weideren
baron Rengers, te Leeuwarden; mr. W. K.
baron van Dedem, te Hoorn, en mr. H. C.
Peuninck, te Zulten. Te Leiden en Amster
dam heeft men afdeeiingen van studenten.
De raming van t Mei I8l)0 tot 30 April 1891
stelt de uitgaven op f855!,40, de inkomsten
op f7400 Bij het verslag zijn gevoegd opgaaf
van de samenstelling van het bestuur, lijst
der 14u0 leden, statuten der vereeniging, ver
slag \au bestuurders van het «Studiefonds
voor Zuidafrikaansche studenten" over 1889;
reglement van dat fonds en een artikel van
dr. C. B. Spruyt, getiteld De vooruitzichten
van Nederiandsche onderwijzers in de Zuid
afrikaansche republiek.
Uit het thans in druk verschenen verslag
van den toestand der gemeente Rotterdam
blijkt, dat de bevolking in 1889 is vermeer
derd door geboorte en vestiging met 22.232
personen en verminderd door sterfte of vertrek
met 16,482, zoodat de werkelijke vermeerde
ring dus bedroeg 5750 personen en de totale
bevolking dus op 31 Dcc. jl, bedroeg 203.472
personen, waaronder 121.150 Ned. herv.,
59.989 katholieken en 7520 Israëlietende
overigen zijn over verschillende godsdiensten
verdeeld.
Voorts bevonden zich 188 personen, be-
hoorende tot de zeemachtde gevangenissen
waren bevolkt met 303 gedetineerdenin het
krankzinnigengesticht waren 174 personen.
Levend geboren werden 7351 kinderen,
waarvan 416 onecht; levenloos geboren
wex'den 349, waarvan 45 onecht. Onder de
geboorten kwamen voor 114 tweelingen,
waarvan 6 onecht. Het getal huwelijken
bedroeg 1413 en dat der echtscheidingen 47.
Door burgemeester en wethouders van
Zwolle, aan wie door den raad dier gemeente
was opgedragen de benoeming van een des
kundige voor het onderzoek naar een bron-
waterleiding, is daartoe benoemd de ingenieur
J. Schotel, te Botterdam.
De oudste der oud-strijders van 1830 te
Hoorn is in den ouderdom van 89 jaar be
zweken. Aangezien de laatste hunner zich in
een zeer bedenkelijken toestand bevindt, is
het te voorzien, dat binnen enkele dagen niet
een hunner daar meer over is.
Den ln Juni wordt te Haarlem de univer-
siteits-i'oeiwedstrijd gehouden. Njord (Leiden)
zal mededingen in alle nummers, Laga (Delft)
in Jonge en Oude Vier, Triton (Utrecht) in
Oude Vier, Jonge Vier, Oude Twee en mis
schien Jonge Twee, Nereus (Amsterdam) in
alle nummers, uitgenomen skiff.
De internationale tentoonstelling vanboeken
en alles wat op den boekhandel en aanver
wante vakken betrekking heeft, welke te
Antwerpeu gehouden wordt, zal den 3n
i Augustus a. s. geopend worden en minstóns
tot 28 September duren.
Aanmeldingen moeten voor 31 Mei gericht
worden tot den secretaris van het comité
J. L. Hasse, «Rue Osy", Antwerpen, die ook
nadere inlichtingen geeft.
Vrijdag werd medegedeeld, dat tegen me
vrouw Bulkley een bevel van gevangenneming
was uitgevaardigdthans wordt aan de Zv
Cf. geseind, dat deze dame werkelijk te
Freiburg, in Breisgau, iu hechtenis is geno
men, wegens aanzetting tot moord en aan
hitsing tot laster.
Door de politie te Delft is tegen M. E.,
tot voor korten tijd vrachtrijder van daar
op Rotterdam en onlangs met de Noorderzon
naar Amsterdam vertrokken, proces-verbaal
opgemaakt wegens verduistering van f24.33,
ten nadeele van een winkelhouder te Delft.
Te Stadskanaal zag een schipper iets in het
water drijven, greep er nam* met een haak
en haalde een ruim tweejarig meisje op. De
drenkelinge was geheel blauw en men be
merkte geen teeken van leven meer. Alle
pogingen werden aangewend, maar vruchte
loos, het kind werd voor dood neergelegd.
Toen kwam er zekere werkman Lammert
Vos, uit de gasfabriek te Nieuwbuinen, voorhij
deze greep het kind, hing 't met de beenen
op z(jn rug, en liep er eenigen tijd mee op en
neer, zoo hard als hij loopen kon, tot er
eindelijk vrij wat bloed los kwam en daarna
een massa water. liet kind is door dit middel
weer springlevend geworden, terwijl't reeds
het vierde kind is, dat Vos op deze wijze van
een anders vrij gewissen dood heeft gered.
Het «Leger des Heils" heeft in Exeter-
Hall te Londen zijn groote algerneene Mei
vergadering gehouden, die doorafgevaardigden
uit alle landen, waar het «Leger" werkzaam
is, werd bijgewoond.
Het «Leger" is thans in 32 landen aan het
werk en beschikt over 2799 korpsen8800*
officieren hebben den strijd met het kwaad
aangebonden, waarvan 4376 buiten Engeland
aan het strijden zijn. De beide organen Oor
logskreet en de Kleine Soldaat hebben, de-
bui tenlandsche (niet-Engelsche) uitgaven mee
gerekend, een oplaag van 678,420 exemplaren,
per week.
Generaal Booth kwam met de tijding dat
hij weer f60,000 noodig had voor het «Legor'U
In het atgeloopen jaar bedroegen de inkomsten
slechts f10,296.
De vrouw van generaal Booth, den stichter
van het «Leger", is reeds lang lijdende aan
kanker haar dood is spoedig te verwachten^
Uit Maastricht wordt aan de N. Jl. Ctr
gemeld
Het aantal bewaarscholen in Limburg, dat
thans 48 bedraagt, wordt weder met éene
vermeerderd, nl. te Simpelveld, waar door
eene geestelijke orde eene zoodanige school
wordt opgericht Meest al deze bewaarscholen
worden door geestelijke zusters gehouden.
Openbare bewaarscholen worden in Limburg
niet gevonden.
Ketel en Spaland. Zaterdag jl. werd hefc
bouwen van een raadhuis alhier aanbesteedr
waarvoor 8 inschrijvingsbiljetten waren inge
komen. De laagste inschrijver was de heer
J. van Kempen, te Overschie, voor f7600.
Hengelo. Naar wij vernemen, bestaat
alhier het voornemen den 75-jnrigen gedenk
dag van den slag bij Waterloo, 18 Juni a, s,
feestelijk te vieren. Reeds heeft zich eene
commissie gevormd van 12 personen, waaruit
tot voorzitter werd benoemd de heer J. Horst
Adema, tot onder-voorzitter de heer M-
Troelstra, tot secretaris de heer J. Bouterse,
en tot penningmeester de heer W. de Monchy,
Cl.)
Dokkum. Te dezer stede is vanwege do
«Maatschappij tot Nut van't Algemeen" een
ziekenfonds opgericht, dat eerstdaags in wer
king zal treden.
Donderdag jl. ontlastte 2ich boven Versailles1
een ontzei tend onweer, gepaard met een ver-
schrikkelijken wervelwind, waardoor een deel'
van liet park verwoest werd. Al do hoornen der
Oranje-laan werden ernstig beschadigd, terwijl
verscheidene zware boomen werden ontworteld"
en ook eene zware bronzen-groep opgenomen
en een eind werd weggeslingerd.
Bij het onweer van jl. Vrijdag, dat op ver
schillende plaatsen in Westfalen groolo verwoes
tingen heeft aangericht, sloeg de bliksem in het
schoolgebouw te Emkutn, bij Ludinghausen,
terwijl de onderwijzer met -100 kindeten daarin
tegenwoordig waren en de ramen van het lokaal1
wijd openstonden. De bliksem veroorzaakte alleen
schade aan het gebouw, terwijl de meeste kin
deren door den zwaveldamp in zwijm vielen.
Uit Italië komt het treurige bericht van liet
verzwelgen van bijna een geheel dorpje door de1'
rivier de Po. Het koikje, de school en enkcler
huizen zijn het eenige wat nog van het plaatsje
rest. Drie en veertig huizen werden geheel weg*
gespoeldzestig ge/.iifnen zijn daardoor letter
lijk van alles beroofd, daar bijna alle bewoners
kleine landbezitters waren.
Een rijk weeuwtje uit Australië is thans te*
Londen. Toen haar man voor eenigen tijd stierf,-
liet hij haar in treungen financieelen toestand
achter. Kort daarna bleek echter de zilvermijn,
waarin bij aandeel had, een uitstekende zaak
te zijn. llat aandeel, door hem voor 120pd.st„
gekocht, vei kocht zij toen voor 190.000 pd. st.,
terwijl zij een juarli]ksch inkomen van 25.0ü0v
pd. st. zal behouden.
