IHiitenlandsclie Berichten.
Binneiilandsclie Berichten.
J
beheerscht, als belangrijk gevolg van de alge-
meene verlichting, vrucht van het denken
en onderzoeken der geleerden, vrucht niet
minder van het verbeterd en onder aller
bereik gesteld volksonderwijs, vrucht aller
meest van de ontwikkeling der samenleving
zelve.
En nu laat die beweging zich op maat
schappelijk terrein gelden, gelijk in 1789 op
staatkundig gebied.
Welnu, wat heeft de Maatschappij tot nut
van 't algemeen ten opzichte van het maat
schappelijk vraagstuk te doen?
Ons antwoord is: alles wat sij doen kan.
Het maatschappelijk leven van den tegen-
woordigen tijd is juist het terrein, waarop
z\j thans en voor de naaste toekomst hare
voornaamste werkzaamheid vinden moet.
Dieper dan tot heden geschiedde, moeten wij
doordringen in het eigenlijke volksleven de
behoeften van het volk leeren kennen, de
nooden van het volk onderzoeken en voor
zichtig, maar toch beslist trachten de juiste
middelen te vinden om die wonden te ver
zachten, kan het zijn, ze te genezen. Is,
niet geheel ten onrechte, van de bevoorrechte
burgerij van ons land gezegd, dat zij in de
laatste jaren soins in zelfgenoegzame traag
heid te veel aan zich zelve heeft gedacht,
dat de genotzucht in haar legerkamp hare
tenten heeft opgeslagen, dan past het ons te
vragen of het daardoor misschien komt, dat
het volk nog zoo weinig wezenlijk vooruitgaat
'jn maatschappelijke en zedelijke beteekenis?
Of het daardoor komt, dat de kerkelijke ge
lederen steeds meer triomfantelijk voorwaarts
trekken en dat de zwoegende menigte nog
jneerendeels gebukt gaat onder bekrompen
heid en vooroordeel, beide onder de hoede
gesteld eener heerschzuchtige geestelijkheid
Hebben wij te veel geredeneerd misschien
en te weinig ons zeiven gegeven? Hebben
wij te weinig gedacht aan en gedaan voor
de minder bevnorrec.hten
Hoe dit zij, het is duidelijk dat men op
daden wacht en aan woorden niet meer
genoeg heeft.
We bevelen de lezing van het geschrift
van den heer Riedel dringend aan, zoowel
aan leden als niet-leden. Neen, zij is nog niet
afgeleefd, de oude, goede maatschappij, als
Jeugdige krachten haar streven voortzetten
en welgozinden haar steunen. Hier, waar ze
reeds veel heeft gesticht en verricht, hier
is haar arbeid echter ook niet afgedaan.
Mogen velen tot haar toetreden en Schiedam
weldra op een uitbreiding van leden kunnen
wijzen, dat haar op gelijken voet plaatst met
andere departementen in plaatsen van ge
lijken omvang.
ÏUITSCHLAO.
Door Eugen Richter is thans eene openlijke
verklaring afgelegd, inhoudende, dat hij gaarne
de leiding der Duitsch-vrijzinnige party in
den Rijksdag uit handen wil geven, ja, zelfs
geheel uit het parlementaire leven scheiden,
wanneer de meerderheid der partij van oor
deel is, dat in de toestanden verandering moet
komen. Hij doet daartoe een beroep op eene
bjjeen te roepen partij-vergadering.
Naar te Berlijn verzekerd wordt, zal deEmin-
commissie, als dr. Peters Emin-pacha op zijn
terugweg naar de kust ontmoet, het overige
van het »bevrijdingsfonds" ter beschikking
ran den reiziger stellen, teneinde Emïn's
expeditie te steunen.
De regeering neemt betreffende Uganda
eene afwachtende houding aan. Er zal geene
beslissing genomen worden betreffende de
door dr. Peters gesloten verdragen, voor zij
zorgvuldig onderzocht en volgens internatio
nale overeenkomsten geldig bevonden zijn.
Het Pruisische Huis van afgevaardigden
Jieeft, na een somwijlen zeer levendig debat
van vijf uren, het wetsontwerp rakende do
ïSpcrrgclder", aangenomen, met eentusschen
de beide conservatieve partijen en de natio-
naal-libemlen overeengekomen amendement,
waarmede de minister van eeredïenst ver
klaard bad zieh te kunnen vereenigen
Volgens een telegram uit Weenen heeft de
Porte aan den Russiscben gezant te Konstan-
tinopel kennis gegeven, dat eerlang 5 rmjlioen
franc3 van de achterstallige 30 millioenoor- -
logsschatting zal worden afbetaald.
P R A N K K JU K._
Het decreet, waarbij -door den president
der republiek den hertog van Orleans gratie
wordt verleend, is kort en eenvoudig. Het
behelst niets meer dangelast dat de her
tog van Orleans buiten liet Fransche grond
gebied zal worden geleid. Omstreeks elf
uur gisteravond heeft de hertog de gevan
genis te Clairvaux verlaten en werd hij naar
het station gebracht, waar de expres-trein
van Bazel een oogenblik stilhield om hem
op te nemen. De hertog werd tot Delle
(Zwitsersche grens) begeleid door den com
missaris van politie Morin en ecnige agenten.
De prins is nu 117 dagen van zijne vrijheid
beroofd geweest. Of hij nog vergezeld is
geworden door den hertog De Luynes en
den kolonel Perceval, die steeds in de omstre
ken van Clairvaux op hot kasteel Ligniol
vertoefden, waar zg, in voortdurende betrek
king met den prins waren, is nog niet bekend.
President Carnot zal op 21 dezer hg den
Duitschen gezant te Parijs, graaf Munster,"
het middagmaal gebruiken.
ENGELAND,
Sir Fergusson verklaarde Dinsdag in het
Lagerhuis, in antwoord op eene interpellatie,
dat ten aanzien der dezer dagen door Stanley
geuite beschuldiging, dat de Duitschers in
Afrika ongehinderd 10.000 stuks vee hebben
ontstolen aan de op Britsch gebied wonende
inboorlingen, zonder dat daartegen het minste
protest is aangeteekeml, bij de regeering niets
hoegenaamd bekend is, en dat de regeering
evenmin aan Duitsehland .eenig grondgebied
heeft afgestaan.
Aan de Daily Dews wordt uit Weenen
geseind, dat een nieuw komplot tegen prins
Ferdinand is ontdekt. Eene bende van 25
goed gewapende mannen had het plan ge
vormd den prins, die met gevolg per spoor
trein van Zamboli naar Burgas zou vertrekken,
bij het tusschenstation Belova aan te houden
en als gijzelaar gevangen te nemen, todat de
majoor Panitza en zijne mede-veroordeelden
op vrije voeten werden gesteld. De heer
Stambouioiï, die lucht van de zaak gekregen
had, zorgde dat de expres-trein vijf uren later
vertrok dan aanvankelijk was bepaald en
doorstoomde zonder te Belova stil te houden.
B E L G 1 E.
De Patriate meldt, dat prins Boudewijn
weldra verloofd zal worden met zijne nicht,
prinses Clémentine.
In de omgeving van het hof beschouwt
men dit bericht als juist.
OOSTEN' K IJ K.
De Boheemsche Landdag heeft Dinsdag de
bijdrage des lands in de kosten van bevaar-
baarmaking der Moldau op 2 millioen florijnen
bepaald, en is daarna door den stadhouder, in
naam des keizers, verdaagd.
Bij de Hongaarsche delegatiën is de gemeen
schappelijke begrooting ingediend. De gewone
uitgaven worden geraamd op 116,523,518
florijnen en de buitengewone op '16,402,339.
De buitengewone uitgaven voor het leger be
dragen 14,4ö0.439 florijnen.
In de Hongaarsche delegatie is men voor
nemens Kalnoky te interpelleeren over de
gespannen verhouding tusschen Servië en
OostenrijkHongarije. Kalnoky zal daarop
antwoorden, dat de monarchie machtig genoeg
is om aan de vijandige gevoelens van Servië
geen beteekenis te hechten, zoolang er althans
geen werkelijk vijandige handelingen voor
komen.
B U L G A R IJ E.
Te Sofia zijn 20 Montenegrijnen gevangen
genomen, die een komplot hadden gemaakt
om 'majoor Panitza uit de gevangenis te be
vrijden.
De door den krijgsraad in zake het Panitza-
proces vrijgesproken Bulgaarsche officieren,
zijn uit hunnen rang ontzet en over de
Servische grenzen gebracht.
S E R V I E.
Dinsdag trokken een 800 Arnauten over
de grenzen in het departement Toplitza
om te plunderen. Er volgde een gevecht
tusschen Servische boeren, de grenswach
ters en de Arnauten. Laatstgenoemden wer
den teruggedreven naar het zuiden. Aan
beide kanten werden velen gedood en gewond.
Er is een conflict ontstaan tusschen den
metropolitaan-bisschop en den minister van
eeredienst wegens de benoeming van een
nieuwen bisschop.
Een bijzondere trein, waarin zich koning
Alexander, zijn vader Milan, de regen
ten Ristitch en Protitch, generaal Gruitch
en twee ministers bevonden, is dezer dagen
nabij Belgrado ontspoord. De stoker werd ge
wond, de andere reizigers bekwamen echter
geen letsel.
A M E R I K A
De onthulling van het monument voor Gar
field op de plaats, waar deze president der
Vereenigde Staten in '1881 door Guiteau ver
moord werd, is met groote plechtigheid ge
schied. Alle staatslieden van Washington
waren aanwezig, zoowel als de leden van beide
Huizen der volksvertegenwoordiging.
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL.
De afdeelingen hebben benoemd tot rap
porteurs over de wet tot goedkeuring van de
verklaring aangaande de bevoegdheid van den
scheidsrechter in het geschil betreffende de
grensscheiding tusschen Suriname en Fransch
Guyana de heeren Brantsen van de Zjjp,
Van Kerkv.-jjk, De Beaufort, Keuehenius en
Michiels van Verduynen; voor het wets
ontwerp tot verhooging van het maximum
bedrag der in Ned. Indië uit te geven pasmunt,
de heeren Geertsema, Cremer, W. van Dedem,
v. d. Velde en Roëll en voor dat tot her
ziening van de postwet, de heeren Mackay,
Van Gjjn, Borgesius, graaf Schimmelpenninck
en E. Cremers.
OfJlcieelo Berichten.
Bij kon. besluit is benoemd tot rijks-ont
vanger te Vlaardingen II. J. Lamoraal
Wichcrs, thans te Naarden.
SCHIEDAM, 6 Juni 1890.
Naar de Stand, verneemt, is het wetsont
werp »in zake de vaccine-quaestie" reeds van
den Raad van State terugontvangen, en kan
de indiening er van bij de Tweede Kamer
eerstdaags worden te gemoet gezien.
Op alle verzoeken van gemeenten, ook uit
die, waar algemeen de streng rechtzinnige
leer beleden wordt, om vrijstelling van de
heffing van schoolgeld, antwoordt mr. De
Savornin Lobman, dat er geen termen tot
inwilliging bestaan. Soms komt dat antwoord
zoo spoedig, dat er geeri tijd kan genomen
zijn voor onderzoek.
Dat de heer Lohman hiermede getrouw
blijft aan het consigne ïde openbare school
moet leeggepompt worden", erkennen wij,
maar dat dit eene toepassing is van de wet,
overeenstemmende met de bedoeling van den,
wetgever, zal niemand beweren. En daaraan
is tocli een minister gehouden.
Bij zoodanige toepassing als nu plaats heeft
had de derde alinea van art. 46 wel achter
wege kunnen blijven. Jammer, dat dat artikel^
het hooren van den Raad' van State slechts
verplicht stelt, ingeval er vrijstelling wordt
verleend en niet wanneer het verzoek daar
toe wordt geweigerd. ArnhCt.)
Bij de te Sliedrecht- gehouden verkiezing
voor een lid der Proviftfciale Staten is gekozen
de heer W. H. van' Haaften Jzn., (anti-
rev.) met 1069 stemmen, tegen 989, uitge
bracht op den heer W. M. van Haaften,
(liberaal en oud-lid).
Bestuurderen der vereeniging voor de
statistiek in Nederland hebben zich met een
adres tot den Koning gewend, met vei'zoek,,
van de regeering voorstellen te laten uit
gaan tot oprichting van een centraal-bureau
voor statistiek.
In de zomerdienstregeling van den Rijn
spoorweg zullen den 7n dezer nog de volgende
wijzigingen en aanvullingen in werking
treden
lo. zal de trein, die v. m. 8.10 uit Den
Haag en 8.22 u:t Rotterdam vertrekt, des
Maandags te Woerden stoppen.
2o. zullen de reizigers van de lijn Leiden
"Woerden met bestemming naar de Amster-
damsehe lijn, te 9.17 v. m. te Woerden aan
komende, zonder vrachtverhooging te 9.18
van daar naar Utrecht kuunen reizen, mits
zij vandaar te 10 u. naar een van de stations
der Amsterdamsche lijn vertrekken.
3o. zal de trein, die te 12.40 n. m. van
het centraal-station en te 12.55 van het
station-Weesperpoort te Amstevdam vertrekt,
niet tot Utrecht, maar tot ZeistDriebergen
loopen (aankomst 1.52 aldaar) en van daar
te 2.05 terugkeeren naar Utrecht (aankomst
2.25).
Naar wij vernemen, is de commissie be
noemd door de «Maatschappij tot Nut van
't Algemeen", tot het instellen van een
onderzoek naar den toestand en de werking
van de zieken- en begrafenisfondsen in Neder
land, thans zoo ver met haren arbeid ge
vorderd, dat iveldra haar onderzoek in
zake de begrafenisfondsen waaromtrent
zij liet eerst een rapport hoopt uit te bren
gen denkt te sluiten. Van een groot aan
tal fondsen en maatschappijen werden haar
inlichtingen verstrekt, terwijl zij met ver
scheidene personen uit verschillende deelen
des lands op hare vergaderingen een monde
ling onderhoud had. Wij vestigen er de aan
dacht op, dat de commissie bereid is alle
inlichtingen in ontvangst te nemen, zoowel
van besturen als van leden van begrafenis
fondsen, alsook van al die personen, die ver-
meenen op dit gebied voldoende bekendheid
te bezitten om de commissie van voorlichting
te dienen. Deze inlichtingen, mondeling of
schriftelijk verstrekt, worden tot uiterlijk 1
Juli a. s. gaarne ingewacht door den secre
taris der commissie, den heer J. L. Huijsin-
ga, civiel ingenieur, Hemonystraat 30, Am
sterdam.
De particuliere correspondent der iV. 11. Ct-
te Berlijn meldt het volgende
Naar ik verneem, heeft de diplomatie alhier
bericht ontvangen, dat bij de jongste beraad
slagingen van het Brusselsche congres over
de invoerrechten in het Congo-gebied geen
bezwaren daartegen ingebracht zijnmaar
door de regeering van den Congo-staat werd
verklaard, dat men niet voor alle ingevoerde
goederen gebruik wil maken van de voor--
gestelde tien percent aan rechten. Door den
Nederlandschen gemachtigde was vroeger
reeds vooral de wensch te kennen gegeven,
vooreerst dat er eane goede politie worde
ingevoerd, en ten andere dai betere han
delswegen worden aangelegd. Zoo hieraan
voldaan wordt, zullen ook de Nedcrland-
sche belanghebbenden voor de heifmg va»
invoerrechten te vinden zijn.
Vanwege de regeering van den Congo werd'
,verz
Tv
of dr
sigan
een
gedre
Ierlai
zaaml
Groot
land
hunni
vloot
bij de
met t
Alii
schap
Na»
een 1
voor i
in za
kanaa
hebbe
desk u
werd,
zijn d
's rijks
ter ze
l