Biinieiilaudschc Berichten.
STAT EN-GENERA AL.
dreigen de Portugeezen de inlijving van Goa
bij Britsch Indiü tc vragen.
T U li K IJ E,
Te bcginnon niet net nieuwe schooljaar
wordt in alle iuvichtingen van hooger en
middelbaar onderwijs in Montenegro het
onderwijs in de Russische taal ingevoerd.
0(> bijzondere scholen wordt reeds geruimen
tijd Russisch onderwezen.
Do af'ileelingen der Tweede Kamer hebben
benoemd tot rapporteurs over de wetsont
werpen betredende
Wijziging der wetten op de personele be
lasting (paarden) do hecren Glinderman
Rrantseu van do Zijp, Royaards, G. van
Deilom en .Schepelverbooging en wijziging
der bogrooiingen voor 1890 in verband met
de uitbetaling der koopsom aan do Ned.
Rijnspoorwegmaatschappij, de hoeren Bevers,
Mees, Gleichman, Van Velzen en Van Delden;
nadere bepalingen omtrent den suikeruceijns,
dc hoeren Baldmann, Dobbelman, Gleichman,
Sanders en Mutsaers.
SCHIEDAM, 25 September 1S80.
De nudienlie van den minister van water
staat, handel en nijverheid zal a.s. 'Zaterdag,
27 dezer, niet plaats hebben.
Biykens een van don gouverneur-generaal
van Nedcrhuidseh Indië ontvangen telegram,
wordt de gouvornomonts-koffieoogst op Java
voor dit jaar lliuns geraamd op 104,200 pikols.
met
Nov,
den
vee
Sthl. no. .152 bevat een kon. besl. van
den Gden Sept., lot wijziging van het kou.
besl. van 20 Mei 1888 (Stil. no. 80), waarbij,
herziening van het kon. besl, van 40
1884 (S/Al. no. 223), bepalingen wor-
vastgesleld omtrent liet vervoer van
langs spoor- en tramwegen en met
schepen, en de reiniging eu ontsmetting van
vervoermiddelen.
De wijziging bestaat uit een eenigartikel,
luidende
yin plants van do in art. 4 van Ons besluit
van 20 Mei 1888 (Sill. no. 80) voorkomende
woorden: »9 Augustus 1878 {Sthl. no. 124)"
wordt gelezen»2S October 4889 (Sthl.
no. 140)".
«Onze ministers van binnenkindsche zaken,
van financiën en van waterstaat, handel eu
nijverheid zijn belust mot de uitvoering van
dit besluit, dat in het Sthl zal worden ge
plaatst, ca waarvan afschrift zal worden ge
zonden aan den Raad van State".
Door het ministerie van waterstaat, enz.,
worden in de St.-Ot. no. 21G verschillende
jnededeelingen gedaan betreffende liet leggen
van meerlanden in de rivier Het Scheur, enz.,
De Staats-Coumnt, no. 224, bevat het
koninklijk besluit van den 43den September
jl,, ter uitvoering van art. 45 der wet tot
regeling \nn liet lager onderwijs, laatstelijk
gewijzigd bij die van 8 December 1880.
Ter aanvulling van het reeds medegedeelde,
volgen hier nog eenige bijzonderheden aan
gaande de Indische begroeting voor liet jaar
•1891, welke aan do leden der Tweede Kamer
der Staten-Geueraal is rondgedeeld. De dienst
van 1890 belooft nog gunstiger uitkomsten
dan (lie van 18S9, en wel een voordeelig saldo
van minstens 4*4 millioen, ia stede van een
tekort van 7i/a millioen aanvankelijk get'aamd.
Voor 1891 zijn geraamd de uitgaven op
130,840,GIG de middelen op f 110,414,315.
De begrooting sluit dus met een tekort van
120,420.331, of fl2,910,990 meer dan over
IS90 gewamd. De inkomsten zijn o. a. nog
lager geraamd f 770,000 wegens uitgaven in
liet belang van dn inlandsébe bevolking uit
liet excellent van het hoofdgeld vanheeren-
dienstplichtigen. Hooger zijn geraamd
1501,000 in- en uitvoerrechten; f533,000
verkoop van tin; f110,000 patentrecht;
f100,000 gutverkoop; f103,000telegraphie
en f188,000 spoorweg-exploitatie.
Voor de stoompakketvaart in den Indischen
Archipel is eene verliooging van f341,485
gevraagdvoor 't F.uropeeseh onderwijs is
f 09,000 eu voor 't inlandsch onderwijs
f 34,000 meer uitgetrokken, van welke laatste
som t'10,500 bestemd is voor een cursus tot
opleiding van inlandsche ambtenaren aan het
openbaar ministerie, aanvankelijk te openen
te Batavia, onder oppertoezicht van den direc
teur van onderwijs, en onder toezicht van
eene commissie. Voor opleiding van inlandsche
vroedvrouwen wordt f5400 aangevraagd.
Voor verbetering van liet ijkwezen is
f35,300 uitgetrokken. De kosten voor burger
lijke openbare werken zijn f721,142 hooger
dan die van liet vorige jaar. Voor verlenging
van den spoorweg en kolenstorlimichtingeu
op Sumatra wordt f 350,000 aangevraagd als
termijn van de voor de verbindingslijn noodig
geachte som van f 1,*190,000. Den bouw van
een kolenslortinriehting aan de Emma-haven,
waardoor schepen de kolen direct uit de
spoorwagens kunnen innemen, wenscht de
regeering onder handen te nemen, onafhan
kelijk van de beslissing omtrent do exploitatie
van de Ombilien-kolenveldcn, waarvoor in de
eerste helft van 4891 een voorstel aan de
Stateu-Genéiiml gedaan zal worden. Voor-
loopig wordt voor dit werk (50,000 aange
vraagd. De oorlogsuitgaveii zijn ongeveer 7
ton lager, ten gevolge van minder uitgaven
voor geniewerken. Voor de verdere oprichting
en instandhouding eener koloniale reserve is
eene som vnu f150,000 aangevraagd. Eerst
wordt de reconvalescenten-compagnie opge
richt. Onder de uitgaven voorde marine zijn
f517,000 bestemd voor aanbouw cn uitrus
ting van nog 2 zeestoomers voor de gouv.-
marine. Do opbrengst der koffie wordt op 52
cent begroot, tegen 48 cent ten vorigen jare.
Het patentrecht is f 130,000 hooger geraamd,
in verband mot. hof. voornemen de vrijstelling
te doen vervallen van het inkomen van
naaml vennootschappen, welke ter zake van
de uitoefening in Nederl. Indiü van eeuige
nijverheid of van eenig ander bedrijf in het
in Nederland gelieven worden recht van patent
zijn aangeslagen tot een bedrag van 2 pCl.
over het gezamenlijk beloop dor uitdoolingen.
De regeering is voornemens ten aanzien
van de opleiding van ambtenaren voor liet
boschwezen in Indiü een nieuwe regeling te
treden. Thans worden jongelieden, die in
het bezit van liet diploma dor landbouwschool
zijn (of, als de zoodnnigen zich niet in vol
doend aantal aanbieden, jongelieden die aim
het eindexamen eener hoogere burgerschool
met vijfjarigen cursus hebben voldaan), in
de gelegenheid gestold om in Pruisen
bij houtvesters en bij de boseliaradcmie te
Eberswalde de'speciale kennis op te doen,
welke zij voor den dienst bij het bosehwezen
in Indië behoeven. Dit stelsel van opleiding
voldoet niet geheel, en het wordt beter ge
acht om voortaan reeds bij de landbouwschool
te "Wagoningon een aanvang te maken met
dc speciale opleiding voor den dienst bij liet
bosehwezen, en die opleiding dan voort te
zetten te Tharond in Saksen, en ten slotte,
gedurende zes maanden, bij 's rijks herbarium
te beiden. Van de hier te lande aanwezige
middelen van onderwijs, voor zoover die
oven goed of beter zijn dan in het buiten
land, zal dan het noodigc gebruik worden
gemankt, en do studiën in liet buitenland
zullen slechts *17 maanden in stede van 3
jaren behoeven te duren en verricht worden
in eene bergachtige streek, die zich beter
eigent voor opleiding ten behoeve van den
Indischeu dienst dan de vlakke streken waar
de élèves tot dusver hunne studiën maakten.
Bij volledige toepassing der nieuwe regeling
zal voor toelageu aan negen leeraren tc
Wagcningen f2400 'sjaars en aan den ama
nuensis bij 's rijks herbarium te Leiden fGüO
'sjaars noodig zijn, en voorts aan de élèves
gedurende bun verblijf in Saksen f70
's maands en te Leiden f 100 's mannds moe
ten worden toegekend. Bij de Indische be
grooting is' echter nog slechts gerekend op
een overgangstoestand, waarbij jongelieden,
reeds in liet bezit van het diploma van do
landbouwschool, onder hot genot derzelfdo
toelage, die volgens den regel eerst na liet
vertrek naar üuilschland wovdt uitgekeerd,
geschikt worden gemaakt voor de opleiding
iu Saksen, weshalve voor toelage aan leeraren
bij de landbouwschool slechts f1200 noodig
zul zij u.
De lieer De Marez Oyens, administrateur
nau het ministerie van waterstaat, handel
en nijverheid, is gisteren naar Berlijn ver
trokken, als gemachtigde onzer regeering bij
de behandeling van spoorwegaangelegenheden,
waarbij Nederland betrokken is, aan liet
ministerie van openbare werken aldaar.
Bij het onderzoek van de wet op don
krijgsdienst in do afdeelingen der Tweede
Kamer is gisteren door door het lid den
lieer Baldmann in zijne sectie te dezer zake
eene nota overgelegd.
De staatscommissie voor de arbeids-euquète
zal 1 October te 's-Graveuhage in plenum
bijeenkomen.
In den loop van de maand October zat de
sub-commissie voor den arbeid op spoor-en
verkeerswegen hare verhoeren aanvangen,
welke daar ter stede zullen afgenomen wor
den onder presidium van den algomeenen
voorzitter der staatscommissie, jhr. Rochussen.
Overigens zou de enquête in andere doelen
des lands niet voor Januari van liet volgend
jaar worden voortgezet, waarbij de provincie
Groningen bot eerst aan de beurt zal komen.
Blijkens het plan der 335e Ncderlnndsche
staatsloterij zal de eerste klasse beginnen to
trekken op 47 Nov. e.k., terwijl de laatste
100 nommers op Zaterdag 7 Februari 1891
zullen getrokken worden.
Het voor gouvernements-rekening opnemen
en opleiden van kweekelingcn voor den vcc-
artscnijkundigen dienst in Ned. Indië, is
voorshands gestaakt.
Men meldt ons:
liet bericht, dat ook de betrekking van
vice-consul van Spanje te Scheveningen zou
worden opgeheven, berustte op eene verkeerde
inlichting, aangezien liet voornemen bestaat
dezen consalairen post eerlang weer te ver
vullen. (Ar. R. Ct.)
Wat de «Deutsche Ost-Afriea linie" betreft
(zie avondblad van Dinsdag) kan worden
medegedeeld, dat te Rotterdam van eene
verwisseling van daar naar Amsterdam nog
niets bekend is, daar de eerstvolgende boot,
Dor Reichstag. *15 November van Rotterdam
vertrekt. (Ilbld.)
De spoor vveg-comité's in zake het aanleggen
van eene lijn OklenzoalDenekampNord-
horn—Lingen hebben besloten, met bekwa
men spoed de werkzaamheden voort te zetten,
om van Noderlamlsehe zijde de voorloopigc
concessie voor het gedeelte OldenzaalDene
kamp-grens te kunnen aanvragen, terwijl
na ontvangst dier concessie van Pruisische
zijde hetzelfde zal geschieden.
De heer Henry Tintlal, die tot dusver bij
herhaling vergeefsche pogingen heeft aange
wend om bij de Staten-Generaal gehoor te
vinden voor zijne bedenkingen tegen den
toestand van ons tegenwoordig defensie
stelsel, heeft thans zijne toevlucht genomen
tot, eene proclamatie «Aan liet Nederlandsehe
Volk".
t - _wKc-
Do hoofdstrekking dezer proclamatie is, de'-
aandacht te vestigen op de omstandigheid
dat volgens door hem ingewonnen inlich
tingen Z. M. do Koning sinds eenige jaren
geheel onkundig gehouden wordt van de
beweging, welke sinds dien tijd op defensie-
gebied ontstaan is. Eene poging van den beer
Tindal om tot Z. M. te worden toegelaten
teneinde den Koning persoonlijk over deze
toestanden te spreken, was verijdeld door den
adjudant van dienst, die daartegen bezwaar
had op grond van 's Ivonings gezondheids
toestand. De heer Tindal verzekert, dat allerlei
verzoeken en brieven aan den Koning niet
aan Z. M. worden overgebracht, en dat onze
Koning zelfs niet weetdat or ooit eenige
aanmerking is gemaakt op het beleid van den
minister van oorlog.
Do heer Tindal is van meening, dal, indien
's Konings gezondheidstoestand werkelijk van
dien aard isdat eene zoodanige isoleering
noodzakelijk is de ministers dan verplicht
waren uitvoering te geven aan het voorschrift
in art. 38 der grondwet, hetwelk de instel
ling van een regentschap bepaalt «ingeval de
Koning buiten staat geraakt de regeering
waar te nemen". In verband hiermede wijst
hij op art. 3 der wet op de verantwoorde
lijkheid der ministers, waarin deze strafbaar
worden gesteld, indien zij nalaten uitvoering
te geven aan de voorschriften der grondwet.
De heer Tindal meent, dat deze vraag zoo
spoedig mogelijk opgelost moet worden.
De heer Du Toit, gewezen super-intendant
van het onderwijs in de Transvaalis den
25n Augustus te Pretoria teruggekeerd van
zijn Europeesche reis.
De afdeeling beeldende kunsten van de
sociëteit «Momus" te Maastricht zal iu de
maand December a.s. eene internationale ten
toonstelling van schilderijen, aquarellen,
teekeningen en etsen houden. Van verschil
lende zijden ontving de regelingscommissie
reeds toezegging van inzendingen, zoowel van
Nedorlandsclie als van vreemde kunstenaars.
Blijkens het nieuwe prospectus van de
«Kweekschool voor Machinisten", te Amster
dam, zijn de eisehen voor het toelatings
examen hetwelk in de maand Juli wordt
afgenomen gewijzigd. Het programma
luidt als volgt:
a. goed lezen en schrijven; b. beginselen
der Nederlandsehe taal, te blijken uit een
opstel zonder grove taal- cn stijlfouten; c.
do hoofdregels der rekeuknnde met geheole
getallen en breuken, het metrieke stelsel
en de evenredigheden; d. dc hoofdregels
der algebra met geheele exponenten, het
onlbindeu in factoren, de grootste gemeene
deeler, liet kleinste gemeene veehoud en
de vergelijkingen van den eersten graad;
e. de beginselen der meetkunde, de gelijk
en gelijkvormigheid, de evenredigheid der
lijnen en de gelijkvormigheid; f. voldoende
bedrevenheid in het teekenen van draad-
liguur en blokgroepen, met overlegging van
eenige teekeningen, door don onderwijzer
gewaarmerkt; g. de beginselen der Engel-
sciie en Iloogduitsche talen, te blijken uit
een eenvoudige vertaling; h. de aardrijks
kunde van Nederland en zijne koloniën; i
algemeen overzicht der laderlandsche en
de algemeone geschiedenis, voor zoover die
iu verband staat met die des vaderlands.
Het bestuur der «Yerecniging tot bevor
dering der veemarkten en van den klein
handel te Maastricht" heeft een adres gericht
tot den minister van oorlog, houdende hot
verzoek om deze stad als de vestigingsplaats
eener cadettenschool te willen aanwijzen.
Tot ondersteuning van dit verzoek wordt
o. a. aangevoerd, dat bijna alie steden iu ons
land van gelijke bevolking als Maastricht
reeds met de eene of andere rijksinrichting
zijn begiftigd en dat voorts de gezonde ligging
en
de
In
de
jan
gar
ger
I
Wij
arl
dez
en
levi
KO!
brc
woi
nop
I
wei
jan
arb
is
I
die
Lat
ze
ran
Dor
te
hy
Ap
te
mei
ten
tuig
VOO!
Wa
loof
Wj
hen
gen
wee
lede
prof
V
lijdc
hier
al tli
oorc
gelh
