m
0.1
A
INGEZONDEN.
Kort
Gemengde Berichten.
Stedelijk Nieuws.
voor
6
ADYEltTENTXEN.
RUNDVLEESCII en YET,
YERSCH cu GEROOKT SPEK,
AARDAPPELEN,
BRUINE BOONEN,
GROENE ERWTEN,
RIJST,
GORT,
GEBROKEN GRUTTEN en
BOEKWEITMEEL.
u
l T
„"H
moeilijk te rijmen met hetgeen lord Vivian
in do zitting der conferentie van 10 Mei te
Brussel verklaarde, namelijk: Wat het cijfer
van het te heften recht betreft, gelooven wij
dat de conferentie het voorgestelde (10 pCt.)
kan aannemen, want als men een lager recht
stolde, zou het grootste deel der opbrengst
verslonden worden door de kosten, die ver
oorzaakt worden door het oprichten van
douane-posten en bezoldiging van het perso
neel."
Hoe langer hoe meer vindt men zich in
het vermoeden versterktdat het voorstel
om artikel IV der Berlijnsche Congo-akte te
wijzigen, heel wat andere bedoeling had dan
om te voorzien in de kosten die de anti-
sla vern ij-akte voor den Congo-staat na zich
sleept.
Daartegen heeft Nederland gelukkig ge
waakt de tegenstand togen het voorste! van
inkomende rechten op handelsgoederen te
lieflen was dan ook niet om het voorgestelde
bedrag, maar om het beginsel. Zelfs
met een voorstel tot heffing van een half
percent zou Nederlands weigering zeker even
stellig zijn geweest.
Naar men verzekert, komt het voorstel,
door den minister van koloniën aandeBilli-
ton-maatschappij gedaan ter beëindiging van
het concessie-geschilhierop neder, dat de
onderneming voortaan jaarlijks in den vorm
van cijns aan hel gouvernement zal opbren
gen '1Ü van bet bruto-product, zijnde 7
meer dan thans wordt geheven, en verder
dat, wanneer de maatschappij meer dan
f500,000 winst maakt, van dit meerdere
50 al?,',-i de helft, aan bel gouvernement
van Ned. Indië zal worden uitgekeerd.
De llaagsch.: Cl. deelde onlangs mede,
dat de Braziliaauscbe regeering aan den
ingenieur van 's rijks waterstaat R. P. J.
Tutein Noltlienius den bouw bad opgedragen
van de ontworpen havenwerken te Kio
Grande do Sul,
Thans verneemt het blad, dat de minister
van waterstaat aan den lieer Noltlienius bet
door dezen aangevraagde verlof van twee
jaren beeft geweigerd.
Een der redenen, die den minister tot deze
weigering bewogen, was hoogst vleiend voor
den heer Noltlienius, nt, dat liet vaderland
zijne diensten als chef bij het werk dei-
verlegging van den Maasmond niet missen kan.
Ovev liet monumentdat voor de graven
Bodewijk en Hendrik van Nassau te Heumen
zal worden opgericht, ontvingen wij op ons
verzoek van de commissie de volgende inlich
tingen
Be hoofdgedachte van het monument is, de
namen van twen Nassausche hel len, graaf Bode
wijk en graaf Hendrik van Nassau, rneda-
grondleggeis onzer onafhankelijkheidaan de
vergetelheid ie ontrukken. Daarom is ia het
midden van het monument de allegorie als relief
dor geschiedenis geplaatst, met de schrijfstift on
met het omkranste zwaard.
In de hoeken der omlijsting zijn passende
emblemen lot versieiing aangebracht, bijv. het
vlammend altaar als symbool van het vaderland,
de omgekeerde toorts als zinnebeeld van liet
verloren en geofferde leven de spopr met den
vr ij he ids hoed als symbool van de vrijheid, palm-,
oranje-eike- en hndotakkenbetrekking heb
bende op de NasKiiiacho genealogie, enz. Naast
het middenstuk zijn in nissen de beelden geplaatst
van moed on trouw aan het vaderland welke
beelden zijn voorzien van de gebruikelijke plas
tische atnibuten. Boven dit geheel is tusschen
twee leeuwen, do helden symboliseerendeen
tusschen rijk bladwerk bet Nassausche wapen
geplaatst, terwijl boven dit wapen eene knielende
figuur is aangebrachtdie op eene breede ban-
derolle do woorden vertoont
»Phu6t mort que vaiticu, généreux sang de
Nassau", welk devios Lodewijk had gekozen.
Aan de basis van het monument is op een
groote zwarte marmoren plaat met vergulde
letters een eenvoudige korte inscriptie gesteld.
liet monument wordt vervaardigd van lijnon
Franschen steen, met onderdeelen van verschillend
gekleurd gepolijst niarmor. Het zal worden ge
plaatst aan een der transeptmuren in de kerk
te Heumen en beslaat de geheele mnurvlukle van
ongeveer 7 M, hoogte on ongeveer 4 51. breedte.
Het project is onderworpen geweest aan het
ooideel van et-n der grootste autoriteiten op
architectonisch gebiedvan wiens opmerkingen
een dankbaar gebruik is gemaaktterwijl ook
van do raadgevingen van Nederlandschc kunst
kenners niet minder gaarne partij is getrokken.
Bet monument wordt vervaardigd door den
bekenden beeldhouwer den heer F. Stracké te
Haarlem.
Wanneer de onthulling zal plaats hebben, is
nog niet mot zekerheid te zeggen, vermoedelijk
echter in den loop van December.
Eenigo aanzienlijke ingezetenen van Nijmegen
on Heumen hebben zich reeds welwillend bereid
verklaard, de commissie alsdan ter zijde te staan.
(iV. R. Ct.)
Bij de overname van de flijnspoor door
mr. J. Pli. van Bosseais rijkscommissaris
voor den stnat optredende, werd de directie
der Rijnspoor gelijktijdig door een deurwaar
der gesommeerd om de f 950Ü0 leges te
betalen, wat geweigerd werd, zoodat nu de
rechter heeft uit te maken of de Rijnspoor
tot de betaling verplicht is.
Men schrijft uit Bridle aan de N". II. Cl.i
De anti-revolutionmiire partij heeft in een
strooibiljet als candidaten voor de Provin
ciale Stalende hoeren Beijorinck en Schooling
aanbevolen, en daarbij zooals gebruikelijk
is een zoudcuregistei- van de liberalen
gegeven.
Een der posten op die zondenl'ijst is, dat
de centrale vergadering tot het stellen van
candidaten, gehouden was op Zondag, den
dag des II eer en.
Doch diezelfde circulaire is le -'s-IIage op
het postkantoor afgestempeld Zondag 12
October, zoodat de postambtenaren door
diezelfde klagers op den tl a g des
11 eer en aan het werk zijn gezet, om de
2000 circulaires te verzorgen, die Maandag
13 October in het kiesdistrict verspreid zijn.
Men schrijft uit Brugge aan het JV. v. d. D.
Op omtrent twee uitren afstand van Brugge
ligt het lieflijke dorp Jabbelio, dat eenobevolking
heeft van 2040 inwoners.
Jongstleden Zondag beklom do heer pastoor
den preekstoel onder de hoogmis en begon een
sermoen over de aanstaande kiezing.
ilij riep, in hevige gramschap ontstoken, dat
de liberalen nl het geld der gemeonte verkwist
hebben aan de scholen, dat al degenen, die
voor de liberalen zonden stemmen, verdoemd
zijn, en dat er nbmand in de kerk was, die
zou durven zeggen, dat hij de gelden in den
raad gestemd had, om de officieele scholen
staande te honden.
Op eens stond er een man recht en vroeg:
«Geeft gij mij hot woord, mijnheer de pastoor,
om hierin de koi k tnve woorden te wederleggen?"
Het woord werd hem verleend en M. da
burgemeester, want hij was het zelf, heeft ge
durende een half uur, tot voldoening van alle
inwoners, het degelijk officieel onderwijs niet
alleen verdedigd, maar al hut goede, dat daaruit
voortgesproten ;s, doen uitschijnen. M. do pastoor
had zijn kansel verlaten.
Stichtend, niet waar?
Zou men niet zeggen, dat de zostiendo eeuw
is wedergekeerd?
Het genootschap tot bevordering der
natuur-, gono-s- en heelkunde te Amster
dam heelt Woensdag op feestelijke wijze
zijn lüö-jarig bestaan herdacht. De voor-
zittel', professor J. W, R. Tilanus, opende
de bijeenkomst met eene schets van de
werkzaamheid van het genootschap.
Nadat de Swammertlam-medaiUe aan prof-
f'essor Ernst Haeckel uit Jena was uitge
reikt, werden de gewone werkzaamheden
verricht.
Namens de commissie voor de prijsvraag
omtrent lier stelsel-Lavoisier en de geschie
denis der geneeskunde bracht prof". Gunning
rapport uit. Daarin werd aangetoond, dat
de ingekomen antwoorden niet als voldoende
konden beschouwd worden. De vergadering
besloot toen dezelfde prijsvragen weer uit
te schrijven, en wel tegen l Jan. -1893.
Ten slotte werd overgegaan tot benoeming
van een aantal nieuwe leden.
Met een gemeenschappelijken maaltijd,
waaraan een tachtigtal leden deelnamweril
de feestelijke herdenking besloten.
De beer W. van Oosterwijk Bruyn, bestuur
der vau nVeldwijk" en voorzitter van het
Ned. Jongelingsverbond, is, naar de Standaard
bericht, door een ziekte aangetast, die zijn
verpleging in het buitenland noodzakelijk
maakt. Alle arbeid is hem onmogelijk en de
toestaud is nog steeds zorgelijk.
Te Geervliet werd voor eenigo dagen een
verzakking in den rijweg ontdekt. Bij onder
zoek bleek, dat die veroorzaakt was door
liet instorten van een omieraurdseh verwulf
van 5 a 0 M. lengte. Boven dat verwulf
moet vroeger een der stadspoorten gestaan
hebben. Üp liet hof' achter de tegenwoor
dige kerk stond vroeger een fraai landhuis,
'waarin Cornelis de Witt, ruwaard van Put
ten, verblijf hield. Van dat huis is nog een
gang over, welke van het hof onder den
grond doorloopt tot aan den Geervlietschen
korenmolen.
Nabij Geldern, in het dorp Harteveld, is
sn den nacht van Dinsdag op Woensdag der
vorige week bij den kapelaan aldaar inge
broken. Deze werd door een gerucht wakker,
juist toen een kerel vóór zijn bed stond, mot
een dolk in de hand. De inbreker verbood
hem. geluid te maken, wilde hij niet ver
moord worden. Vervolgens honcl hij hem
beide handen samen en deed hem opstaan,
om oen aanrander de kamer der diehstmeid
tc wijzen.
De kapelaan, die volkomen bij zijn be
wustzijn was, voldeed aan dit bevel en ging
voorop, docii aan de deur van do gang gaf
hij met zijn gebonden handen den indringer
een zoo geweldigen stoot, dat deze neerviel
en het licht uitging. De kapelaan vluchtte
door hot venstor naar een nabijgelegen
woning, waar men hulp bood. lu de vlucht
kreeg de kapelaan een 4 centimeter diepen
dolksteek in de zijde, die gelukkig niet
gevaarlijk is.
Aan het station ȕemplerbend" te Aken
namen de Duitsche rijksambtenaren 11. Zater
dag ruim 20.000 Kg. Amcrikaansch spek in
beslag, waarvan de invoer, zooals men weet,
verboden is.
De afzender te Maastricht had die koop
waar verzonden als spek afkomstig van varkens
hier te lande.
Als een bijzonderheid deelt mon mede,
dat bij den marinier Zegerius, welke 13
October 1874 bij een gevecht in Atjeh
(achter den kraton) een kogel in liet been
kreeg, deze er thans, dus na zestien jaar,
in het Israëlietisohe gasthuis te Amsterdam
uit verwijderd is.
Engolsehe dagbladen vertollen, dat koning
Leopold van België den sehilJei' Emile Wouters
verzocht -zijn portret te maken, maar met deze
voorwaarde, dat de koning er niet voor zou beboe
te gaan zitten. VVauters antwoordde, dat hij niet
kon schilderen naar photographieun en uit het ge
heugen. De koning liiold ann maar de kunstenaar
weigerde flinkweg, zogeonde dot hij te veel eer
bied voor zijno kunst had en te veel prijs stelde
op zijn goeuen naam als kunstenaar om aan 's
komngs verlangen toe te gevon. Do koning
achtte zich boleedigd, maar Emilo Wnuters ver
huisde naar Parijs, waar hij zijn atelier heeft
gevestigd in de nabijheid van dal van Munkaezy.
Door eon der Patijsche bladen is weder de ge
wone onbescheidenheid begaan dooi'het openbaai-
maken der akte van beschuldiging tegen Eyraud
en Gabriolle Bompard over den moord van den
deurwaarder GoufTté, welk stuk eerst publiek had
mogen worden bij de voorlezing ter openbare
terechtzitting. Natuurlijk wordt dit nieuwtje door
het groote publiek verslonden, vooral nu het
blijkt, wie van de twee beschuldigden eigenlijk
de uitmeting van den moord had op zich
genotnon.
De akte verklaart nu dat Gabricfte minstens
evenveel schuld heeft als Eyraud, dat zij in de
bewuste kamer den deurwaarder had doen neer
zitten op den eenigen stoel, die er beschikbaar
gelaten was eene chaise longuedat zij
daarna op zijn schoot was gaan zitten, en toen
a! schertsende een koord, dat zij om haat' middel
droeg, had gelogd om den hals van den deurwaar
der, dat zij daarna achter zijn hoofd de twee
einden van het koord door elkaar gestoken en
gebankt had in een inousquetondie door Eyraud
verborgen achter een gordijn ijlings omhoog
gehoschen was. Betden, zoowel Gabrielie Bompard
als Eyraud, hadden dus Gouliié opgehangen met
koorden en werktuigen, die zij vooruit gekocht
en voorbereid hadden, evenals den linnen zak en
den koffer waasin het lijk was gestopt. Dit alles
is weken vooruit in gereedheid gebracht op de
meest doortrapte, manier, zelfs voordat men nog
met juistheid had uitgekozen, wien men lokken
zou in dezo hinderlaag.
Het is zonderling, dat iemand als Eyraud, die
de uitvoering van den moord zoo geniaal over
legd en daarna tot stand gebracht heelt, volsla
gen gefaald heeft in don daarop beraamden
diefstal. Hij heeft do sleutels genomen uit den
zak van den vermooide, is daarmedo gegaan naar
diens kantoor, on heeft aldaar blijkbaar lint hoofd
verloren, want hij heeft geen geld gevonden, in
weerwil dat er veertien duizend franken aan bank
papier bijna voor het grijpen lagen.
Een andere zwakke kant in liet beraamde plan
is do noodzakelijke medewerking van Gabrielie
geweest. Eyraud zalf heelt zicit toch nimmer
kunnen wijsmaken, dat deze juffer, die een der
gomeensto canailles is welke er ooit over den
aardbol heeft rondgeloopen, hem niet te eeniger
tijd verraden zou, zoodat daarom aiïeon het ge
heele, zoo mooi beraamde plan hem naar het
schavot zou brengen.
Misschien heeft hij bij zich zeiven die laatste
moeilijkheid opgelost door to zeggen als ik eens
in Amerika ben, zal ik Gabrielie Bompard ook ver
duisteren. Maar hiervoor heeft do lieve Gabrielie
hem geen tijd gelaten, want zij heeft nog juist
bijtijds to Montreal haro biezen gepakt om te Pa
rijs Eyraud te gaan aanklagen als den dader,
eeno aanklacht welke door de instructie na de aan
houding van Eyraud is aangevnld ten laste van
Gabrielie Bompard.
Mijnheer de Redacteur.
Mag ik nog een klein plaatsje van U vragen?
Ziehier wat mij tot schrijven bewoog. Van
meer dan éen zijde vernam ik, dat kinderen
thuis gekomen waren, met zooals sij zeiden
het huiswerk: Op Ce zoeken hoe dikwijls het
ivoonl anderszins in den Bijbel slaat.
Was dat de opgave niet, ii qui la faute? Aan
mij niet. Omdat ook ik den Bijbel hoog schat,
vond ik die opgave zeer ongepast, omdat zulk
werk den Bijbei vervelend doet vindon. (Ik geloof,
dat die vrees wel uit mijn vorig schrijven bleek.)
Ook hoorde ik, dat sommige kinderen gezocht
hadden in een beekje, dat mij omschreven werd,
als in mijn vorig stukje aangeduid is; dat daar
mede een concordantie bedoeld werd, kon ik
niet vermoeden.
Dat mijn stukje getuigt van mijn fallen haul
tegen de school m/d Bijbel, geloof ik niet. Ik
laat daarom de beschuldigingen buiten bespre
king. Die doen hior ook niets ter zake. Ik vond,
en vind nog, dat zulk zoeken geen nut oplevert,
en het lezen in den Bijbel niet zal bevorderen.
Wat mij betreft, M. d. Rbehoeft Gij de
debatten over deze zaak niet te sluiten, lk heb
publiek gemaakt, wat velen (zelfs voorstanders
van oen school m/d Bijbel) tegon de borst stuitte,
en gevoel geen lust, nog meer hierover te
schrijven.
Dankend voor de plaatsing,
18 Oct. '90. Uw Lezer,
BURGERLIJKE STAND.
«eboren 18 October. Gerardus Johannes
Jacobus, zoon van G. J. J. Mulder en B. C.
Zondag, Singel. Willem Frederik George
Lodewijk, zoon van W. F. G. L. Koningen
D. Burki, Broersvcst. Cornelia Jacoba
Liduina, docht.ev van G. J. A. Mulder enJ.
Denies, Kortlanistraal.
Bevallen vau een ZOOS'
M. J. A. MEIJERNiedfeld.
Schiedam, 17 October 1890.
om
Tt
all
te ir
uit t
in di
Vaat
dss
tenei
te sc
wens
Bij
ondei
REGENTEN van hat St.- JACOBS-GAST-
HUIS te Schiedam vragen prijs-op-
gaven voor liet leveren van:
Inlichtingen zijn te bekomen bij den
Binnen-Rcgent van het Gesticht, dagelijks,
des voormiddags van negen tot twaalf uur.
De schriftelijke prijs-opgaven moeten uiter
lijk den 20n October, des middags ten
twaalf ure aan het Gesticht bezorgd
worden.
Regenten van het St.-Jacohs-Qastlmis
P. J. VAN DIJ K VAN MATE NESSE,
Voorzitter.
G. A. J. BEUKERS,
Secretaris.
Schiedam, 9 October 1S90.
(volgt
Zij,
kunw
da
