1
J
Maandag 15 December.
N°. 7652.
jEerste Blad»
A°. 1890.
t
Vier-©n-yeertia:ste Jaargrang*.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
Binneiilandsche Berichten.
UITGEVER; J. ODÉ.
u.
HE
COMMIT.
Abonnementsprijs, per kwartaal
franco per postdoor het geheels Rijk
Afzonderlijke nominees
1.85,
2.50.
- 0.10.
BUK. EAU: KA» KT, K 124.
L Advertentieprijs: van 1—10 gewone regels mat
inbegrip van eene Couraut1.10.
Iedere gewone regel meer 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal betekend.
v,/
Schiedam, 13 December 1890.
Tot de rijken, die ons -werelddeel uitmaken,
maar dar vin een hoogst onbehaaglijke rol
spelen, behoort Rusland, 't Is of er een vloek
op dat land ligtmen bekomt er nimmer een
tijding uit, die aangenaam verrast!t is altijd
willekeur, brutaal geweld, en krijgt men eens
een particulier bericht uit Rusland over
Russische toestanden, 't behelst steeds een
bevestiging van hetgeen de dagbladen mede-
deelen. Welk soort van lieden vormen toch
de omgeving van den czaar? Men spreekt
van diep gezonken personen, boe hoog ge
plaatst ze ook mogen zijnmen gewaagt er
van, hoe ze den czanr onkundig houden van
den leestand, en boe dus eigenlijk deze armste
onder de armen een vreemdeling is in zjjn
eigen land.
Men denkt terug aan de dagen van Peter I,
die een liei vormer van zijn land wilde zijn,
maar wien de noodige geestkracht ontbrak,
zich zalven te hervoimen. In elk geval, deze
halve bai baar keek uit eigen oogen, en moest
er een hooid of wat vallen, -welnu, ze vielen
maar hij had toch een plan, al kan men
:mjn testament", waarvan zoo tussclienbeide
eens wordt opgehaald, vrijwel voor een legende
houden. Doch welke zijn de plannen van den
man, die thans op den Russischen troon
zetelt, van den naneef des stichters van liet
ïHeilig Verbond". Zyn vader schafte de
lijfeigenschap af in zijn rijkmaardurfde
of kon niet verder gaan. Een deel van
het volk is rijp voor de invoering van een
andere staatsregeling; een deel van het volk
is verstandelijk wèl ontwikkeldmen gunt
het echter geen greintje aandeel in de behar
tiging van 's lands belangen. De zelfstandig
heid van de Oostzeeprovinciën is zoowat tot
nul teruggebracht; de Lutherschen worden
gemaatregeïd en hun predikanten hebben
zich wel in acht te nemenof een verban
ning naar een afgelegen oord zonder vorm
van proces hangt hun boven liet hoofd. Er
waart een booze geest in Rusland rond; hjj
heeft met het Duitsche rasdat zich onder
•de vleugelen van den czaar bevindt, afge-
.rekend. Thans heeft hij zich gewend tot een
ander ras, dat al meermalen met hem kenris
heeft gemnnkt, tot liet joodsehe, en hij heeft
aan de lijdensgeschiedenis van dit volk een
nieuw hoofdstuk toegevoegd vol treurige
bijzonderheden.
Dat hoofdstuk is ook in Engeland gelezen,
eu ziet, de verontwaardiging is vaardig ge
worden over de Engelsehe natie, en de grooten
en edelen hebben zich opgemaakt, en zich
vereenigd tot een bijeenkomst, een meeting,
waarvan de Engelschon liet geheim bezitten.
Te Londen is die bijeenkomst gehouden, en
de lord-mayor was er voorzitter van. Men
vergote nu voor een oogenblik, dat aan het
been van Engeland Ierland als een blok
gebonden is; men vergete nu voor een
oogenblik de weinig kiesche quaestie, die
in Ierland de gemoederen verdeelt. Men
stelle zich niets anders voor dan een verga
dering van de aanzienlijkste mannen en
vrouwen uit het Vereenigd Koninkrijkher
togen en graven, bisschoppen, generaals,
ook de generaal van het Heilsleger, do heer
Booth; wetenschappelijke mannen van den
eersten rang; ook joden en daaronder den
jood der koningen, Rothschildzij allen
waren opgekomen om te getuigen tegen den
rassenhaat, die daar in het OosteD, in het
land der duisternis, zijn triomfen viert.
De lord-mayor opende de bijeenkomst met
een toespraak, die zeer gematigd was, en
naar onze bescheiden meening een goede
dosis ondeugendheid onder de meest kiesche
bewoordingen bevatte. De spreker consta
teerde den treurigen toestand der Israëlieten
in Ruslandmaar, voegde hij er bijdie
toestand mocht heuscli niet aan den czaar
geweten worden; deze had immers herhaal
delijk verzekerd, datzjjne Israelietische onder
danen hen even nauw aan het hart liggen
als zijn Chistenonderdanen. Maar, geëeide
heer lord-mayor, dat is eigenlijk een kolos
sale beschuldiging tegen den machtigen czaar.
Als zijn Israëlietische onderdanen mishan
deld en vervolgd worden, en Zijn Majesteit
weet dat niet, wat is hij dan voor een vorst
Een verantwoordelijk ministerie heeft hij niet,
een volksvertegenwoordiging staat hij zjjn
onderdanen niet toe. Als hij niet weet, dat
duizenden zijner onderdanen in zijn naam
mishandeld worden, wat weet hij dan wel?
In 1863 moordde zijn voorganger Polen uit;
wist die dat ook niet? Dat deze armen als natie
vernietigd zijn, was hem zeker ook onbekend
"Wij vragen ook hier aan den lord-mayor van
de City van Londen: Einst of kortswijl?
Maar 't is waar: het doel was ongelukkigen
te helpende vorm moest dus buitengewoon
zacht zijn. Het eindresultaat was de aanne
ming eener motie van den hertog van West
minster van dezen inhoud:
De vergadering is van oordeel, dat het ver
meerderd lijden der Israëlieten in Rusland
ten gevolge van strenge uitzonderingswetten
diep moet worden betreurd en dat in deze
laatste 10 jaren der 19de eeu-w godsdienst
vrijheid een beginsel is, dat door elke Christen
gemeente moet beschouwd worden ids een
van de natuurlijke rechten van den mensch.
als dat niet een leekenpreek voor de reincn
van harte?" Maar nu, dat was een motie,en
ze werd natuurlijk aangenomendoch zoo iets
bereikt den czaar nog niet. "Vandaar een voor
stel van den graaf van Meath. Men moest den
czaar een besluit, een resolutie of hoe men het
noemen wil, toezenden, en de edele graaf
formuleerde deze gedachte aldusEr zat een
adres gericht worden aar» Z. M. den keizer
aller Russen, waarin dezen eerbiedig wordt
verzocht alle uitzonderende en beperkende
wetten en besluiten, die zijn Israëlietische
onderdanen betreffen, te herroepen en hun
gelijke rechten te verleenen als zijn andere
onderdanen genieten. Dit gedenkschrift zal
onderteekend worden door den lord-mayor
uit naam van de burgers vau Londen en door
hem u i den czaar worden verzonden. Ook
graai Meath, de voorsteller van dit besluit,
deed vooral uitkomen, dat hij niet geloofde,
dat de czaar kennis droeg van do mishande
lingen, waaraan zijne Israelietische onder
danen blootstaan. Jammer, dat er nu nog
geer. mensehenvriend opstond, die voorstelde,
dat eenige vertegenwoordigers van het En
gelsehe volk in persoon de resolutie der
Engelsehe burgers zou gaau overhandigen.
Wie weet, of het over de post verzonden,
Zijne nietvvetendo Majesteit wel in handen
komt
Is het niet treurig, dat aan eon avond van
de negentiende eeuw zulke bijeenkomsten,
zulke motion, zulke resolution nog noodig zijn
Troosten we ons echter met de gedachte,
dat de denkbeelden inarcheeren. Er zal
nog vry wat getwist worden, vrij wat bloed
vloeien, eer het ideaal godsdienstw-ijheidj'
in ons werelddeel verwezenlijkt is; maar
met het oog op de geschiedenis wanhopen we
niet. De negentiende eeuw heeft ons in elk geval
vrij wat nader gebracht aan het einde van
de baan, waar de spreuk van Pruisens grooten
koning in vlammend schrift te lezen staat:
»Ieder kan op zijn eigen wijze zalig worden"*
SCHIEDAM, 13 December 1890.
De derde spreekbeurt in dit seizoen bij
het Nutsdepartement alhier, op Woensdag
den 17n December a.s., zal vervuld worden
door den heer R. Koopmans van Boekeren,
van Leiden,
Naar wij vernemen, is heden door den
agent van de heeren De Jong Co., assura
deuren te Amsterdam, aan Willem Hoek,
meesterknecht in de distilleeiderij van den
lieer S. A. Maaseen bedrag in geld ter
hand gesteld, als belooning voor zijn energiek
optreden bij den brand die den 2n dezer ïn
de branderij van genoemden heer heeft plaats
gehad, en waardoor verdere uitbreiding werd
voorkomen.
Het bestuur der ijsclub Schiedam" geeft,
nu liet daartoe in de gelegenheid is, ook
blijk van zijn streven om het den leden
zoo aangenaam en gezellig mogelijk te maken.
Het zal daarom, blijkens achterstaande adver
tentie, Dinsdag a.s., des avonds ten 8 ure, een
jjsfeest geven, opgeluisterd door muziek,
bij welke gelegenheid het terrein verlicht
zal zijn. Ook heeft het bestuur er voor ge
zorgd, dat lampions met kaarsen aan den
ingang der baan verkrijgbaar zullen zijn.
H. M. de Koningin-Regentes heeft den
minister van oorlog uitgenoodigd aan alle
officieren en verdere militairen van de land
macht, die door hunne tegenwoordigheid of
door hun optreden in de laatste, treurige
dagen, hebben medegewerkt tot het brengen
eener laatste, eerbiedige hulde aan wijlen
Z. M. Koning Willem III, daarvoor Hoogst-
derzelver dank over te brengen.
H. M. deed den minister daarbij tevens
de mededecling geworden, dat Iloogstdezelve
liet leger erkentelijk is voor zijne deelneming
en voor zijne houding bij de droevige plechtig
heden waarbij de diensten der militaire
macht werden gevraagd.
De minister van oorlog heeft, ter voldoening
aan voorschreven opdracht van II. M. de
Koningin-weduwe-Regentes, het vorenstaande
ter kennis van de autoriteiten der landmacht
gebracht.
De inhoud dezer kennisgeving zal door de
commandanten van compagnieën, eskadions
en batterijende hoofden van militaire in
richtingen enz. aan hunne vereenigtle onder-
lioorigen moeten worden medegedeeldterwijl
chefs van diensten, commandeerende officieren
van korpsen enz. maatregelen zullen be
lmoren te treffen, opdat ook de onder hunne
bevelen gestelde officieren en verdere mili
tairen voor zoover zij die mededeeling
niet op de evenvermelde wijze, of recht
streeks uit het Reciicil Militair vernemen
daarmede in kennis gesteld worden.
De maand November is voor de schatkist,
blijkens het overzicht van de opbrengst van
's rijks middelen, niet zoo gunstig geweest als
haar naamgenoot van 1889. Zij komt tegen
over deze ongeveer 7 ton gouds te kort, maar
meer dan dit cijfer bleef liet recht van suc
cessie en overgang ten achteren, nl. f 730,000.
Ook de onder hetzelfde hoofd slndireete
belastingen" gerangschikte hypotheekrechten
waren f 2000 achter, alsmede de registratie
rechten f7000. Daarentegen brachten da
zegelrechten f36,000 meer op. De accijnzen,
hoezeer in totaal f 87,000 hooger, hielden niet
alle* gelijken tred, want dan zou die uitkomst
vrij wat gunstiger zijn geweest. Alleen de
suikeraccijns toch bracht f234,000 meer op
dan in November van het vorig jaar, maar
de overige accijnzen waren alle minder, als:
de wijn f 8000, gedistilleerd f 120.000, zeep
f4000, bieren en azijnen f 4000, geslacht
f10,000. Verder waren de rechten op deu
invoer ongeveer f 15,000 hooger, doch aan
directe belastingen werd eene som van f 80,000
minder geïnd. De domeinen bleven f 30,000
minder, de posterijen daarentegen f7000, de
rijkstelegrafen f1000 en de loodsgelden
f8500 meer
De maand November bracht in haar geheel
op f9,757,240.38V, of f 366,548.79 meer
dan de raming over 1/12.
De uitkomst over de elf verschenen maan
den dezes jaars is f 649,000 meer dan in
hetzelfde tijdsverloop van verleden jaar en
f1,894,000 meer dan de raming over 11/12.
De gewone audiëntie van den minister van
justitie zal op Dinsdag 16 dezer niet plaats
hebben.
Bij kon. besluit van 12 Dec. is de com
missaris des Konings in Zuid-Holland ge-,
machtigd tot bet buitengewoon bijeenroepen
van de Staten dier provincie op 30 Decem
ber, om dan aan de orde te stellen de ver
kiezing van een lid van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal, in de plaats van wijlen
jhr. mr. J. Huydecoper van Maarsseveen.
(St.-Ct.)
De lieer L. van Riet, coosul-generaal te
Buenos-Ayres, bij kon. besluit van 14 Febr.
II., no. 17, teveqs benoemd tot consul-generaal
voor de republiek Paraguay, is als zoodanig
door de regeering dier republiek erkend.
(St.-Ct.)
Naar het Dagblad verneemt, zullen prins
en prinses van Wied in den aanstaanden
zomer geruhnen tijd met HD. gezin te 's-IIage
doorbrengen. liet verblijf zou alsdan verdeeld
worden tussclien Scheveningen en het huis
»De Paauw".
Naar in de Ncd. Mn. wordt medege
deeld, heeft de Nederlandsehe handelmaat
schappij gisteren de orders om de loopende
prolongation aan te zeggen, ingetrokken.
Zooals men weet, is op den 6n dezer op
liet standbeeld van Koning Willem II, zooals
altijd, een krans neergelegd, thans van rouw
voorzieu. Misschien naar aanleiding hiervan,
werd onlangs in eene vergadering van de
onderoffioiers-vereeniging der zeemacht »Yau
Speijk" de wenschelijkheid besproken ook
voor onzen overleden Vorst Willem III een
standbeeld op te richten, hier te Amstmdam,
en wel in admiraals-uniform, waarin Z. M.
zich zoo gaarne vertooude en welke dracht
Z. M. op het praalbed versierde. Men begreep
