kwam hij terug op de interpretatie, door
den minister van binnenlandsche zaken ge
geven aan de wet en het recht op vergade
ringen.,. De dankbetuiging, door den minister
den burgemeester van Enschede toegezonden,
noemde hij brutaal.
Door den heer Tak van Poortvliet werd
de regeering verweten, dat zij haar pro
gramma niet is nagekomen en van al de
toegezegde hervormingen na de grondwets
herziening weinig of niets is tot stand geko
men. Hij hoopt dat eene volgende regeering
meer rekening zou houden met de behoeften
des volks en zou trachten de grondwet niet
langer tot een doode letter te maken.
De heer A. van Dedem bestreed de heeren
Hartogh en Tak van Poortvliet, verdedigde
de regeering, die onmogelijk in 3 jaar alles
kon doen, en de meerderheid, die trouw blijft
aan het progiam. Zijn balans wijst een
groot voordeel aan voor deze regeering bij
de vorige liberale regeering. Hij noemt alle
wetten op, die zijn aangenomen of voorbereid,
o. a. de schoolwet, die een eind maakte aan
den schoolstrijd. Voorts bracht hij lof aan
de werkkracht der regeering, alleen op finan
cieel gebied had hij meer werkzaamheid ge-
wenscht. De kiesrecht-herziening zal hij met
vertrouwen afwachten.
Herziening der tarieven in fiscalen zin is
noodig, ook de oprichting van Kamers van
arbeid, evenals eene belasting op het roerend
vermogen, is gewenscht. De armoede zal
altoos bestaan, al jegeeren de sociaal-demo
craten.
De heer Seret sloot zich bij die verdediging
aan. De regeering trad onder ongunstige
omstandigheden op terwijl haar meerderheid
hier niet groot was en aan de overzijde niet
bestond, zijn. alle onheilspellende voorspel
lingen der liberalen gelogenstraft. Deze regee
ring deed meer dan eenige voorgangster, ook
liberale, en behoeft den rescontredag niet te
vreezen.
De heer Oppedijk steunde het Kabinet,
drong aan op eendracht tusschen de rech
terzijde en de regeering, en rekening te
hóuden met de omstandigheden.
De heer Heldt wees op de groote nooddruft
in het land, vooral ten platten lande. Hij
drong aan op krachtige hulp door het rijk
in den buitengewonen nood.
Morgen is de minister aan het woord.
Officieele Berichten.
Bij kon, besluit van 21 Jan. zijn benoemd
tot voorzitters en burgerlijke leden en hunne
plaatsvervangers, voor de lichting der nationale
militip van 1891Voor de prov. Zuid-Holland
in het 2e militiedistrict, tot voorzitter H. de
Bie, lid der Pi ovinciale Statentot zijn plaats
vervanger J. van Stolk Az,, lid der Provin
ciale Staten; tot lid mr. S. Muller Hz., lid
van den gemeenteraad van Rotterdam; tot
plaatsv. L. A. Gleichman, lid van den gemeen
teraad van Rotterdam.
SCHIEDAM, 23 Januari 1891.
"Wie er in de laatste dagen de aandacht
op gevestigd heeft, hoeveel er gevergd wordt
van de paarden, die met zwaarbeladen wagens
door de dik met sneeuw bedekte straten
moeten heenworstelengevoelt zeker wel
deernis met deze dierendie zich schier
hoven hunne krachten moeten inspannen,
om de vrachten te brengen naar de plaats
barer bestemming.
Wij vertrouwen daarom dan ook dat niet
alleen door het dagelijksch bestuur der
gemeente eu door alle belanghebbenden,
maar ook door alle stadgenooten gaarne ge
hoor zal gegeven worden aan de uitnoodiging
van de directiën der stoomkorenmolens (zie
achterstaande advertentie) om door het doen
opruimen der sneeuw van de straten het den
fleren kleppers, die ons zulke groote diensten
bewijzen, hunnen nu zoo moeitevollen arbeid
zoo dragelijk mogelijk te maken.
Het geheel of gedeeltelijk staken van het
vervoer der granen van de molens naar de
branderijen, een groot ongerief voor den han
del, zou van den tegenwoordigen toestand
der wegen het gevolg kunnen Zjjn.
Gisternamiddag is F. W., werkzaam in do
branderij van den '-.er M. de Bruijn aan
den Dam alhier, met een kit heet water van
de stellingtrap gegleden, waardoor hij zich
ernstig aan hoofd, hals en rechterarm heeft
gebrand.
Gisteravond is de 69-jarige M. van Wamelen
door de gladheid op den Singel gevallen,
waardoor zijn rechterbeen op twee plaatsen
gebroken is. Hij is per slede naar zijne
woning gebracht. De geneesheer La "Verge
verleende de eerste geneeskundige hulp.
H. M. de Koningin-Regentes heeft, op grond
van het nuttige en weldadige'streven der
vereeniging Kindervoeding" te Amsterdam,
zich bereid verklaard die instelling in Hare
hooge bescherming te nemen.
Het praatjedat de Koningin-Regentes
een telegram zou hebben gezonden aan den
paus en aan kardinaal Lavigerie over de on-
derteekening der Congo-conferentie, wordt
thans ook in de Nordd. All. Ztg. »uit de
beste bron" tegengesproken.
Naar w/j vernemen is, na de aftreding van
den heer Cremers als lid der Tweede Kamer,
de heer Smïdt aangewezen als leider der
liberale partij in die Kamer. (Fad.)
Voor twee jongelingen bestaat dit jaar
gelegenheid om te worden aangenomen, ten
einde onder het genot van eene subsidie van
f 5100 te worden opgeleid tot militair apothe
ker bij het Ned.-Indische leger, overeenkom
stig de bepalingen van het gewijzigd regle
ment, waarvan bij het depart, van koloniën
afdrukken zijn te verkrijgen.
De aanvrage om toelating (bij gezegeld
request) moet voor den 10 Juli e.k. bij het
depart, van koloniën zijn ontvangen. Het ver-
gelijkend examen zal. zoo noodig, gehouden!
worden op Donderdag 23 Juli ek. en opdei
beide volgende dagen te Utrecht.
Mr. Van Houten, die in zijn vierden Staatk.
Brief het vermoeden uit, dat de oneenigheid
in de clericale partijen de oorzaak zal zijn, dat
de liberale partij binnenkort de teugels van
het bewind in handen moet nemen, formu
leert wat zijns inziens het militaire stand
punt dier regeering moet zijn aldus
»Men putte 's lands hulpbronren niet uit in
wapeningen tegen een denkbaren, maar zelfs in
de verte niet in werkelijkheid zichtbaren buiten-
landschen aanvaller, en legge geen nieuwen druk
op de bevolking door verhooging van het militie
contingent en evenredige vermeerdering van het
budget van oorlog. Wat men op militair gebied
doet, zfj in de richting naar volks-wapening, niet
in den militaristischen geest der vorming van sol
daten, die op bevel van hoogerhand als wiilooze
werktuigen schieten, zonder te vragen in dienst van
welke zaak hup .wapens gebruikt worden. In het
leger kan deze volstrekte gehoorzaamheid niet
gemist worden, maar in het belang der staat
kundige vrijheid behoort daarnevens in een schut
terij of burgerweer een zeker tegenwicht te blij
ven bestaan. Men kan m. i. de handhaving der
orde niet uitsluitend aan het leger opdragen, zon
der zijne positie invloedrijker te maken dan in
een vrijen staat past. Rotterdam gaf nog kort
geleden in een ernstige industrieele crisis een tref
fend voorbeeld hoe het in een vrij land in zulke
omstandigheden kan gaan en zoo mogelijk behoort
te gaan, waar niet bijzondere omstandigheden,
als b.v. de deelneming van genoegzaam de ge-
heele bevolking aan eene werkstaking de oproe
ping der schutterij minder wenschelijk maken.
Ons volk is blijkbaar te zeer het gevaar voor bin-
nenlanscheconfictién vergeten, waarin de regeering
zich partij stelt en geneigd wordt, uiterste mid
delen aan te grijpen om zich te handhaven het
heeft zich helaas ook reeds te veel gewend tegen
sociaal-democratische opstootjes, niet in een milde
en rechtvaardige wetgeving, die geneest, maar in
den sterken arm, die onderdrukt, heil te zoeken."
Op deze woorden van mr. Tan Houten
teekent Met Centrum aan:
Het hier aangehaalde werpt zeker eenig nieuw
licht op het streven nabr volkswapening,' zooals het
door den heer Van Houten's anti-militaristi-
schen geest wordt beoefend. Wij zullen niet trach
ten door eene ontleding van het hier geschrevene
den iuruk daarvan te versterken. Het komt ons
voor, dat een aandachtige lezing er van den scherp-
zinnigen opmerker genoeg zal doen zien, hoe de
heer Van Houten, geheel tegen zijn wil, bezig is
de ii Volkswapening" in diserediet te brengen en
dat men hem dank mag wijten, nu hij de namen
van katholieke staatslieden en officieren, als
autoriteiten bij zijn programma voor de volkswa
pening, zooveel mogelijk verzwijgt en het vader
schap zijner denkbeelden voor den heer DeRoo
van Aldei werelt opeischt
In de hoofdstad van China heeft naar
aan het Haagssh Dagblad gemeld wordt
in officieele kringen de dood van onzen Koning
groote deelneming verwekt. Bij de Neder-
landsche legatie werd de treurmare direct
per telegraaf uit 's-Gravenhage ontvangen
van Zrjn Excellentie den minister van buiten-
landsche zaken. Den daaropvolgenden Maan
dag, 1 December, begaven zich prins Ch'ing
en vier ministers van de Tsung-li Yamên
naar de Nederlandsche legatie om hun rouw
beklag te doen bij den Nederlandschen minis
ter, Zijn Excellentie mr. J. Helen us Ferguson.
De prins en de Chineesehe ministers ver
klaarden belast te zijn door Zijne Majesteit
den keizer van China om aan den Nederland
schen vertegenwoordiger de levendige deel
neming van Zijn Keizerlijke Majesteit te be
tuigen met het verlies door de Nederlandsche
natie geleden door den dood van haar veel
geliefden Koning. De gezanten brachten tevens
de beste wenschen van Zijn Majesteit over
voor Koningin "Wilhelmina en voor de in
Haar naam gevoerde regeering van de Konin
gin-Regentes Emma der Nederlanden.
Als rouwbetoon waren gedurende zeven
dagen de vlaggen van de verschillendelegatiën
te Peking halfstok gehangen.
In de Antwerpsche bladen deelt de Neder
landsche consul-generaal aldaar, de heer Jacq.
de Kuyper, een schrijven mede van den heer
"Weiehen, ingenieur van den Rolterdamschen
Waterweg, waarin de gronden ontvouwd
worden waarom bij langdurige vorst de
Waterweg van Antwerpen wèl en die van
Rotterdam niet moet gesloten raken. 'tZijn
alle natuurlijke oorzaken, zooals de vorm
en breedte van de rivierde krachtiger
strooming van de Maas en de langduriger
ebbe op die rivier, enz., en dus geen nood
lottig toeval of een samenkomen van onver
wachte omstandigheden, welke den toestand
voor Antwerpen (ook voor Hamburg) ongun
stiger maken dan voor Rotterdam.
Onder de phantastische verhalen welke over
onze ijstoestanden de ronde doen, behoort ook
het bericht dat de Deuiz Kalher Zeitung.- dat
men het ijs tusschen Rotterdam en Vlis-
singen met dynamiet heeft doen springen om
de scheepvaart mogelijk te maken.
De Ned. Sport deelt mede, dat de minis
ter van binnenlandsche zaken afwijzend be
schikt heeft op de verzoeken der Ned. jaeht-
vereeniging »Nimrod", waarin er op aange
drongen wordt, dat de toepassing der wet op
de hondsdolheid niet uitgestrekt worde tot
honden, die zich onder toezicht hunner mees
ters jagende in het veld bevinden en op die,
welke ingezonden zijn op een honden-ten-
toonstelling van de vereeniging.
De afdeeling 's-Gravenhage van de Maat
schappij tot bevordering der Toonkunst" zal
omstreeks de helft der volgende maand, onder
leiding van den heer S. de Lange, eene uit
voering geven, gewijd aan werken van Ver
hulst. Het zijn de hymne Clemens est
Dominus", de hymne sEeuwig is God", het
Requiem en verscheidene liederen.
Maandag jl. heeft rich geconstitueerd het
bestuur van het herstellingsoord voor drank
zuchtigen te Hooghulien. Tot voorzitter is
gekozen prof Yan der Lith, tot onder-voor
zitter dr. Ruijsch, tot secretaris-penningmeester
de heer H. H. T. Hoijer, tot vice-secretaris
de heer Nijhoff, terwijl verder nog in het
bestuur zitting hebben: dr. Van Deventer,
directeur van het buitengasthuis te Amster
dam de heer Koch, voorzitter van de ver
eeniging tot afschaffing van sterken drank,
en mr. Goeman Borgesius, voorzitter van den
Volksbond tegen Drankmisbruik". De in
richting is nog niet officieel geopend, maar
reeds zijn een vijftal patiënten opgenomen.
Directeur-geneesheer is de heer dr. Wester-
hoflj adjunct-directrice mej. E. de Vries, en
administrateur-econoom de heerY.Marringa.
In beginsel is besloten het "landgoed »Hoog-
hulle", dat men thans in huur heeft, voor
de vereeniging aan te koopen.
Onder leiding van een officier der genie
werden Woensdagmiddag door een detache
ment genietroepen uit Utrecht, nabij Vrees
wijk, proeven genomen met het vernielen der
ijsbezetting op de Lek, door middel van
buskruit.
Een berucht colporteur in sociaal-demo
cratische geschriften, Jochem Lerk, is naar
aanleiding van opruiende taal, in een open
bare vergadering van werkloozen te Leeuwar
den gebezigd, door den.eommisaris van politie
aldaar in arrest genomen en ter beschikking
der justitie gesteld.
Door den burgemeester van Helder is uit
.Brummen, van iemand die onbekend wenscht
te blijven, een bedrag van f 100 ontvangen,
met verzoek dit te willen verdeelen onder
de redders der schepelingen van het op de
Razende Bol gestrande stoomschip JSktow.
De internationale wedstrijden te Hamburg
beleven zeer belangwekkend te worden. De
beste rijders van Europa zullen elkander
daar ontmoeten. Pander, Couvée en Eeden
uit Nederland, Norsing uit Noorwegen, Grum-
dem uit Zweden, Eifing uit Denemarken,
Schot, Underborg, Hille en Landaal en nog
vele anderen uitDuitschlandzullen deelnemen.
Te Rotterdam houden zich vrouwelijke
zakkenrollers op, die overal waar veel gedrang
is haren slag slaan.
In de Haarlemmermeer heerscht op vele
plaatsen gebrek aan goed drinkwater. De
regenbakken zijn ledig, het kanaalwater is
wegens den lagen stand en door verschillende
onreinheden bijna niet drinkbaar. Velen behel
pen zich derhalve met het smelten van de
sneeuw, welke in ruime hoeveelheid gevallen
is en nu voor velen weer een ware uitkomst
mag genoemd worden.
Hoe groot de nood is, welken vooral de*
kleine schippers lijden nu de strenge vorst
hunne vaartuigen houdt ingesloten, kan blijken
uit een geval, aan de Dord. Ct. uit Rotter
dam gemeld, maar dat zeker niet eenig is.
Na herhaardelyk vergeefs om betaling van
havengeld te zijn aangemaand, verzocht een
schipper den havenmeester, die hem met
proces-verbaal dreigde, aan boord te komen,
om zich van zijne onmacht te overtuigen. En
wat die ambtenaar daar zag, gaat alle be
schrijving te boven. In eene bedstede lagen
twee kinderen, slechts in een hemdje gekleed
en zonder dekking; nadat het huisraad stuk
voori stuk verkocht was, waren ook de kleeren
der kinderen dien weg opgegaan om voedsel
te koopen. In de roef stond alleen nog een*
flauw brandende kachel mot een pot water,
4 i