cm den gevierden schrijver en spreker te
hooren. In eene vloeiende, heldere rede leverde
deze een kraehig pleidooi voor de aanneming
dezer wet. Niet als liberaal of als anti-liberaal
moest men dit ontwerp beoordeelen, maar
als zonen van een zelfde vaderland moest
men zich afvragenWat eischt onze onaf
hankelijkheid 1 De tegenwoordige troepen
macht was onvoldoende, de schutterij door
gebrek aan oefening, aan krijgstucht en
samenwerking bij de snelle bewegingen dei-
legers in onze dagen onbruikbaar. De be
zwaren, die de oude grondwet stelde door
het voorschrijven van 5-jarigen diensttijd
voor het leger en door de verklaring, dat de
schutterij eene gemeentelijke instelling is,
zijn vervallen. Verbetering onzer strijdkrachten
wordt dus nu gebiedend gevorderd. In het
Jmtwerp, dat de regeering aanbiedt, wordt
de maximumsterkte der jaarlijksche lichting
gesteld op 16,300 man. Hierin is begrepen
een bedrag van 7,5% voor latere afkeurin
gen, vrijstellingen enz,, zoodat het jaarlijksch
contingent op 15/100 man kan gesteld worden.
De diensttijd bij het leger wordt gesteld op
8 jaar, met eene reserve van 5 jaar. Aan de
hand eener berekening, die we hieronder laten
volgen en waarvan den aanwezigen een afdruk
was gegeven, toont spreker aan, dat de ge
middelde diensttijd per hoofd volstrekt niet
verzwaard, integendeel nog verlicht wordt. De
bestaande wet eischt gemiddeld eene eerste
en voortgezette oefening van 20 maanden
en 3 dagen per hoofd, het wetsontwerp vraagt
daarvoor 13 maanden en 13 dagen. De gelde
lijke lasten zullen zwaarder worden, ja, doch
minder dan vermoed wordt. De memorie van
toelichting stelt de verhooging van het rijks-
budget op ongeveer l'/s millioenmaar de
gemeente-budgetten worden door de afschaf
fing der schutterijen met eene zeer aanzien
lijke som ontlast. Over eenige détailpunten
laat spreker een helder licht vallen. Hij ver
klaart zich vóór de vrijstelling der R.-k. orde
broeders en vóór de meeste andere vrijstel
lingen. Het privilege voor eenige zoons acht
hij verkeerd. Ten slotte geeft spreker eene
krachtigeverdediging van de in het ontwerp
opgenomen persoonlijke dienstplicht. Per
soonlijke dienstplicht is dringend noodzakelijk,
lo. vóór goede kadervorming, '-o. uit het
oogpunt van billijkheid tegenover de lagere
volksklasse, 3o; om de 'instructie in het leger
gemakkelijker te inaken4o. in het belang
van de rust van den staat, zoo oproerstokende
volksmenners het optreden der troepen tegen
volksmassa's noodig mochten maken, 5o. ter
verbetering van de positie van den soldaat. De
oppositie tegen den persoonlijken dienstplicht
achtte spr. onverstandig. Alles te zamen ge-
nomen, moest de liberale partij de regeering
met alle kracht steunen, om een strijdmacht
in het leven te roepen, waaraan wij in tijden
van gevaar onzen grond met gerustheid
mogen toevertrouwen.
Na een korte pauze was er gelegenheid tot
debat. Hiervan werd door 3 heeren gebruik ge
maakt. Allereerst door den heer I. Hoogendam.
Deze verklaarde zich aan te sluiten bij de
meening van den heer Van Houten, hoewel
hij overigens volstrekt geen geestverwant van
genoemden heer was. Volgens spreker was
de legerwet niet nationaal. Wij moesten ons
niet van kikvorsch tot os willen verheffen.
Reeds nu werden jaarlijks meer dan 30
millioen bijna weggesmeten. Bovendien eischte
bet anti-revolutionnair program eerst verbe
tering van'het kazerneleven. Dit laatste was,
volgens spr., schandelijk. Een nieuwe leger
wet was niet noodig, daar een klein leger
voor de waterlinie, en de schutterij voorde
binnenlandsche rust voldoende waren.
Hierop kreeg het woord de heer J."van der
Hout. Deze spi eker was een voorstander van
het wetsontwerp, maar bracht op geestige
•wijze zijn bezwaren te berde tegen de vrij
stelling der studenten in de theologie en
der R.-k. ordebroeders.
De derde spreker was de heer A. A. Beek
man. Deze betuigde volkomen instemming
met de rede van den heer Spruyt. Wel had
hij uit een militair oogpunt enkele dingen
gaarne anders gezien, maar de regeering heeft
in de eerste plaats getracht, den druk op de
bevolking niet te groot te maken, en dat
streven is lofwaardig. Spr. wijstop den al te
korten oefeningstijd der depottroepen en op
het gemis van voldoende herhalingsoefeningen
voor de reserve. Hij bestrijdt de bewering
van den heer Hoogendam, als zou de tegen
woordige legersterkte voldoende zijn. Het
kazerneleven is niet zoo slecht; de inrichting
der kazernes wordt veel verbeterd.
Nadat de heer Spruyt de sprekers had
beantwoord, en o. a. er op gewezen had,
dat persoonlijke dienstplicht vanzelf ver
betering van het kazerneleven.zou meebren
gen, stelt de voorzitter een motie voor,
waarbij de kiesvereeniging volkomen instem
ming betuigt met het preadvies der com
missie uit de Liberale Unie. Deze motie wordt
met algemeene stemmen aangenomen, waarna
de vergadering met een woord van dank aan
den heer Spruyt wordt gesloten.
Berekening' van den gemiddelden tijd, waarop
de Milicien tot eerste en tot voortgezette
oefening (z.g. blijvend gedeelte) onder
de wapenen kan worden gehouden.
A. Volgens de toef van 19 Augustus 1861, Sthl. no. 7
600 man bij de zeemacht 12 maan
den maakt7200 md.
10400 s bij het ieger 12 maanden
maakt124800
11000 sterkte van het jaarlijksch
contingent.
O 10400 X (z.g. blijvend ge
deelte) 12 maanden maakt 89143
te zamen 221143 md.
voor 11000 man, geeft per hoofd 20 maanden
en 3 dagen.
Art. 123. Behalve de ligting, die voor het eerst
dient, kan steeds een zevende van het geheele
bedrag der vijf ligtingen van de militie te land
onder de wapenen worden gehouden of geroepen.
B. Volgens het ingediende Wetsontwerp.
550 man bij de zeemacht 12 maan
den maakt 6600 md.
2331 bij het leger voor korte
oefening 3 maand, raaakt 6993
11273 bij het leger voor volle
dige oefening onbereden,
12 maanden maakt '135276
946 bij het leger voor volle
dige oefening bereden, 18
maanden maakt 170^8
O 15100 s sterkte van het jaarlijksch
contingent.
9164% zijnde der volledig ge-
oefenden (z,g, blijvend ge
deelte) 4 maanden maakt 36657 i>
te zamen 202554 md.
voor 15100 man, geeft per hoofd 13 maanden
en 13 dagen.
(5) De maximum-sterkte der jaarlijksche lichting be
draagt 16300 man. Daarin is begrepen een bedrag
van 7,5 percent voor afkeuringen, vrijstellingen,
ontheffingen enz. Zie de memorie van toelichting
pag. 20 al. 5
Volgens de berekening op pag. 11 bijlage A der
memorie vau toelichiug zijn jaarlijks in te deelen
het navolgend getal dienstplichtigen:
Bjj de zeemacht 550 tnan.
het leger voor korte oefeningen 2331
i volledige a on
bereden 11236
Bij het leger voor volledige oefeningen
bereden946 t
te zamen 15063 man.
Bij de berekening hierboven is eene speling in het
meerdere genomen van 37 man voor de volledig te
oefenen, om het contingent te brengen op het rond
cijfer van 15100 man.
Door de politie is te Rotterdam opgespoord
en aangehouden de persoon van M. B. B.,
die zich Dinsdagavond van den zolder eener
woning alhier heeft schuldig gemaakt aan
diefstal van verschillende kleedingstukken ten
nadeele van O. B. is heden naar de ge
vangenis te Rotterdam overgebracht.
Bij de regeering is bevestiging ontvangen
van het bericht uit Suriname aan het Vad.
dat 't tusschen gouverneur Lohman en den
procureur-generaal Kalff tot een openlijke
botsing gekomen is.
Het bericht van de Amst. Cf. betreffende
de kon. subsidie aan het »Nederl. Tooneel"
is, naar men aan het Vaderland bericht,
geheel onjuist.
De commissie van rapporteurs uit de Tweede
Kamer over de loonwet komt deze week
bijeen, met het doel de beraadslaging over
dit ontwerp voor te bereiden ter behandeling
na het reces.
Uit Den Haag schrijft men o. a. aan de
Zw. Ct.
Van een zomerverblijf der Koningin blijkt
nog niets. Wel beweren sommigen, dat het
Huis ten Bosch, dat steeds keurig onderhou
den wordt, als zoodanig dienen zal, maar
alles spreekt daar nog van koningin Sophie,
eu het zou mensehelijke eigenaardigheden
in acht genomen niet vreemd wezen,
dat dit juist geen aantrekkingskracht oefende
op haar, die de plaats der overledene innam.
Het niet groote maar bevallige Oranje-
Nassau-oord, bij Wageningen, is een plekje,
waar Koningin Emma vroeger gaarne ver
toefde, en dat dus groote kans heeft, nog
maals te worden uitverkoren. Bovendien kan
men zeker wezen, dat, zoodra de etiquette
het toelaat, een bezoek aan verschillende
steden des lands zal worden gebracht. En
dan zullen de noordelijke provinciën met
haar welvarende en sierlijke hoofdsteden al
licht het eerst aan de beurt zijn. Zeker is
het, dat de Koningin vroeger reeds haar
verlangen heeft uitgedrukt menig merkwaar
dig plekje van het land te leeren kennen,
maar dat zij dien wenseh heeft laten rusten,
zoolang haar plicht haar riep bij den Koning
met zijne wankelende gezondheid.
Volgens het Dagblad zal de Koningin in
de tweede helft van Mei eeri bezoek aan
Amsterdam brengen.
Ter bevordering van de werving is bepaald,
dat jongens van 43'/s-jarigen leeftijd reeds
eene verbintenis kunnen aangaan bij 's rijks
zeemacht. Tot heden was de minimum-leeftijd
vastgesteld op 14 jaar.
In het tweede gedeelte zijner studie over
Amerikaansche toestanden neemt mr. A. R.
Arntzenius een brief op, doorMacaulay in 1857
aan den Amerikaan Randall geschreven.
De hoogst behartigenswaardige opmerking
van den menschkundigen, scherpzienden ge
schiedschrijver laten wij hier volgen:
Waarde heer, gij zijt verwonderd te vernemen,
dat ik den heer Jefferson geen groot man vind,
en ik ben verwonderd over uwe verwondering.
Ik ben zeker dat ik nooit een letter schreef en
dat ik nooit, in het parlement, in gesprekken of
zelfs in eene kiezersvergadering eene plaats
waar het mode is aan de menigte het hof te maken
een woord uitte, waaruit zou kunnen worden
afgeleid dat naar mijne meening het hoogste
gezag in een staat behoort toevertrouwd te wor
den aan de meerderheid der naar hoofden getelde
burgers, in andere woorden aan het armste en
onwetendste deel der maatschappij. Ik ben sedert
langen tijd overtuigd dat zuiver democratische
instellingen, vroeger of later, de vrijheid of de be
schaving of beide moeten vernietigen.
ȕn Europa met zijn dichte bevolking zou het
gevolg van zulke instellingen bijna onmiddellijk
voor den dag komen. Wat kort geleden in Frank
rijk geschiedde, is een voorbeeld.
ïGij kunt meenen dat" uw land tegen die
ongelukken gewaarborgd is. Ik beken openhartig
dat ik van eene geheel andere meening ben.Ik.
geloof dat uw lot zeker is, al wordt het,uitga-,
steld door eene natuurlijke, oorzaak. Zoolang gij,
een onmetelijke uitgestrektheid vruchtbaar land
hebt, dat niet in bezit is genomen, zal uwe ar
beidende bevolking beter af zijnjdan de arbeidende
bevolking der oude wereld, en zoolang dit het
geval is, zal de politiek van Jefferson bij voort
during gevolgd kunnen worden zonder eenige
noodlottige catastrophe te veroorzaken. Maar de
tijd zal komen waarin Nïeuw-Engeland even
dicht bevolkt zal zijn als Oud-Engeland. De
loonen zullen even laag zijn en evenzeer varieeren
bij u als bij ons. Gijj(zultj[uwo Manchesters en
Birminghams hebben en in die Manchesters en
Birminghams zullen somtijds honderdduizenden
arbeiders zonder werkjzijn. Dan zullen uwe instel
lingen eigenlijk op de proef gesteld worden. Ellende
maakt den arbeider overal oproerig en ontevreden,
en beweegt hem met ingenomenheid te luisteren
naar opruiers, die hem vertellen dat het een schan
delijke ongerechtigheid is, dat de eene mensch
een millioen heeft, terwijl de andere niet genoeg
te eten krijgt. In slechte jaren is hier vee! geroor
en somtijds eenige oproerigheid, maar het doet
niet veel af, want de leiders zijn niet de regeer
ders. De hoogste macht is in handen van eene
wel talrijke, maar toch uitgezochte klasse, van
eene beschaafde klasse, van eene klasse die groot
belang heeft, en weet dat zij grootbelang heeft,
bij de zekerheid van den eigendom en de hand
having van de orde. Derhalve worden de onte
vredenen op strenge, maar zachte wijze bedwon
gen. Men komt door den slechten tijij, heen, zon
der dat de rijken geplunderd worden om de armen
te helpen. De bronnen van den nationalen voor
spoed beginnen spoedig weder te vloeiener is
weer werk genoeg en alles is kalm en opgewekt
Ik heb in Engeland drie of vier malen zulke kri
tische tijdperken bijgewoond als ik beschreef.
Zulke tijdperken zullen ook voor de Vereenig-
de Staten in den loop der volgende eeuw, indien
niet van deze, aanbreken, Hoe zult gij die door
komen Ik wenseh u van harte een goeden af
loop. Maar mijn verstand en mijn wenschen
strijden met eikander en ik kan niet nalaten het
ergste te voorspellen. Het is zeer duidelijk dat
uwe regeering nooit in staat zal zijn eene ellen
dige en ontevreden meerderheid te bedwingen,
want bij u is de meerderheid de regeering en
zijn de rijken, die altijd de minderheid uitmaken,
geheel aan hare genade overgeleverd. De dag
zal komen, waarop in den staat New-York eene
volksmenigte, van welke niemand een voldoend
ontbijt genoot of meer dan een half middageten
te wachten heeft,"een wetgevend lichaam zal
kiezen. Is het mogelijk te betwijfelen welke soort van
wetgevers gekozen zal worden 7 Aan de eene zijde
staat een staatsman, die geduld, eerbied voorver-
kregen rechten, strikte inachtneming van publieke
eerlijkheid predikt. Aan da andera staat een
volksmenner, die doorslaat over de tirannie van
kapitalisten en woekeraars en die vraagt waarom
het iemand geoorloofd zou zijn champagne te
drinken en in een rijtuig te rijden, terwijl duizen
den eeilijke menschen het noodige missen om
te leven. Wie van deze candidaten heeft de beste
kans om gekozen te worden door een werkman,
die zijne kinderen om meer brood hoort schreeu
wen Ik vrees ernstig dat gij in zulk een tijdperk
van tegenspoed als ik beschreef dingen zult doen,
welke den voorspoed zullen beletten terug te
keeren. De eene of andere Caesar of Napoleon zal
met eene sterke hand zich van de teugels der
regeering meester maken, of wel uwe republiek
zal in de 20ste eeuw op even vreeseltjke wijze
geplunderd en verwoest worden door barbaren, als
de Romeinsche republiek in de vijfde eeuw; met
dit verschil alleen, dat de Hunnen en Vandalen,
die het Romeinsche rijk verwoestten, van buiten
kwamen en dat uwe Hunnen en Vandalen binnen
uw eigen land door uwe eigene instellingen
zullen zijn voortgebracht,
uZoo denkende kan ik Jefferson natuurlijk
niet rekenen onder de weldoeners der menschheid,
al geef ik gereedelijk toe dat zijne bedoelingen
goed en zijne bekwaamheden zeer groot waren".
In de Vragen des Tijds ontwikkelt mi'.
Treub zijne denkbeelden omtrent het erf-
recht en komt tot de volgende slotsom
D.Het bestaandeerfrecht is verouderdhet
behoort zoodanig hervormd te worden, dat
ook de gemeenschap als erfgename harer
