o
•9
u
e
a
a
■o
*9
2
E
cO
1
w
6 2
a
2 2
CS
K
O
5 f
I
is
5 I S
a
1884
598.419
9.75
1882
387.842
9.36
4883
394.695
9.40
1884
399.174
9.39
4885
391.866
4886
389.904
8.94
4887
396.061
8.96
1888
395.574
8.83
1889
3Ö6.982
8.77
1890
401.883
8.79 0
c. bij bouw van3 keukentjes en 1 ambachtswerkplaats.
Ingevolge de fabriekswet werden de volgende vergun
ningen verleend:
door Burgemeester en Wethouders.
a. tot o prïchtïng van1 brood- en besehuitbak-
kerij, 1 brood-, koek- en banketbakkerij, 1 beschuit
en kleingoedbakkerij, 1 mineraal waterfabriek, 2 slach
terijen voor runderen en varkens, 1 kuiperij, 1 dis
tilleerderij, 1 zouterij en rook e rij van vleesch.
b. tot uitbreiding van21 branderijen, 1 stoom-
branderij, 4 spoelingmeelfabriek4 grofsmederij,
ketelmakerij en metaalgieterij, 4 bakkerij, 1 kaarsen
fabriek (en wel met een ambachtswerkplaats), 4
bierbrouwerij.
Door de Gedeputeerde Staten of door den Koning wer
den geeu vergunningen verleend.
Door Burgemeester en Wethouders werd een verzoek
om vergunning tot oprichting eener bergplaats voor lom
pen en beenderen afgewezen.
b. Fabrieksnijverheid,
Op 34 December 4890 bedroeg het aantal gewone
branderijen 224dat der dubbele branderijen 7dat
der spiritusfabrieken 3 en een alcoholfabriek.
Het aantal distilleerderijen der eerste klasse bedroeg 19
en 5 der tweede klasse.
Er werden 472 067 63 hectoliter gedistilleerd vervaar
digd ad 50 pCt
Vele branderijen weiden uitgebroken, terwijl de
prijs der branderijen aanzienlijk daalde. Als voorbeeld
noemen wij slechts, dat bij een der laatste openbare verkoo-
pingen voor een branderij met daarneven staande mouterij
slechts ƒ4700 weid besteed. De werkzaamheden in ge
wone branderijen bleven beperkt, in die ingericht naar de
nieuwere methode werd met nagenoeg alle kracht gewerkt.
De mouterijen hadden in het voorjaar door den
geringen voorraad gerst weinig werk, in het najaar echter
verbeleide die toestand en konden de werkzaamheden
geregeld worden voortgezet.
De 1 i k e u r s t o k e r ij e n leverden geen gunstige uit
komsten op.
De windkoren- en moutmolens hadden ge
regeld werk. Vooral het toenemend maïsgebruik en het
niet gebruiken van bloem had hierop een gunstige» invloed.
De stoomkoren - en m outmolen )>de Dvbbele
Arendvermaalde 2 464 425 kilogram rogge; 4 041 461
kilogram mout en 2 512 216 kilogram maïs;
y>dc West" 4 456198 kilogram rogge7 995 436 kilo
gram mout en 3 323 400 kilogram maïs
T>de Draak3 308 376 kilogram rogge; 7 491 580 kilo
gram mout en 3 641520 kilogram maïs;
ï>de Cycloop3 092 300 kilogram rogge; 5 887 500
kilogram mout en 2 252 800 kilogram maïs.
De stoomkorenmolen van de firma Th. C. Mei
ehert vermaalde SOOOOoO kilogram graan.
De b a k k e r s- en pelmolen leverde vrij bevredi
gende uitkomsten op. De lage prijzen van spoeling en
veevoeder drukten echter de marktwaarde der verwerkte
goederen.
De m aag naar de producten van de stearine-kaar-
senfabriek sApol/owas minder levendig dan in het
voorafgaand jaar, evenwel heeft die fabriek toch voldoende
kunnen weikeu. Op 31 December II. waren in dienst 410
werklieden (waarvan 215 mannelijke en 495 vrouwelijke
werklieden).
De ruwvetsmeltery en vetkaarsenfa-
b r i e k ging achteruit.
De fabrieken van o 1 e n e en loog leverden
gunstige finaneieele resultaten op.
üe k u r k e n s n ij d e r ij e n hadden geregeld werk.
De bierbrouwerijen werkten minder voordeelig
dan in het voorafgaand jaar. Het minder gunstige weder
in de zomermaanden en de strenge koude in het laatst
van het jaar oefenden een nadeeligen invloed uit op het
debiet, waardoor de omzet iets kleiner was dan in het
jaar 1889.
De s d e 1 a z ij n in a k e r ij e n werkten onbevredigend
doordien de concurrentie steeds toeneemt.
De miner aalwater fabrieken werkten, de
ongunstige tijdsomstandigheden in aanmerking genomen,
vrij gunstig.
De koperslagerijen hadden druk werk. Vooral
gaf het inrichten van brauderijen voor de vervaardiging
van Weener of sehepgist veel arbeid.
De fabriek van stoom- en andere werktui
gen, ketelmakerij en kunstsmederij van de
firma G. J. Vincent Co. mocht zich gedurende het
afgeloopen jaar in eene geregelde drukte verheugen. Voor
veie fabrieken alhier en elders vervaardigde zij verschil
lende belangrijke werken, als stoomketels, drijfwerken,
koperen ketels voor stoombranderijen enz., terwijl ook
tal van ijzeren hekken en andere kunstsmeedwerken door
het geheele land werden geleverd. Ook werden zoowel
alhier als elders een aantal Westinghouse-stoonunaehines
van de fabriek te Pittsburg in Amerika door haar geleverd
en ia werking gebracht.
Het aantal werklieden is aanzienlijk uitgebreid en reeds
tot 100 geklommen.
De g sraeterfabriek Schiedamvan de firma
Bryan, De Groot Co. nam in bloei toe en gaat met
vertrouwen de toekomst te gernoet.
Van de door haar afgeleverde droge gasmeters hoorde
zij niets dan lof over de voortreffelijke diensten daardoor
Eene branderij wordt in dit verslag slechts dan voor dubbel
gerekend, wanneer zich daarin twee lokalen bevinden.
bewezen en van alle gasfabrieken, waar deze meter in
gebruik is, ontving zij toezegging van protectie.
De werklieden konden geregeld 42 uur daags arbeiden.
De manden maker ij en gingen achteruit. De ver
pakking van gist in houten kistjes nam sterk toe, zoodat
dt vraag naar manden wederom afnam.
De zakkenmakerijen werkten ongunstig. De
werkzaamheden bepaalden zicli bijna uitsluitend tot Ver
stelwerk en nieuw werk behoefde slechts zelden te worden
vervaardigd.
De touw slager ij en leverden bevredigende uit
komsten op.
De z e i 1 m a k e r ij e n hadden weinig werk, doordien
het aantal stoomschepen steeds toeneemt.
De fabriek van lakken, oliën en vernissen
ging achteruit.
Doordien de zalmvangst zeer schraal was, leverde de
z a 1 m r o o k e r ij niet zulke gunstige uitkomsten op als
in de voorafgaande jaren.
De sigarenfabrieken werkten zeer ongunstig, even
wel kan toch binnen een niet al te verwijderd tijdsverloop de
oprichting eener nieuwe fabriek worden te gemoet gezien.
De kuiperijen werkten zeer voordeelig. Zoowel door
het in werking treden van den Mc. Kinley Tariff Bill
als door de strenge vorst was een groot aantal nieuwe
fusten noodig en kon de oude voorraad geheel worden
van de iiand gezet.
De k i s t e n in a k e r ij e n werkten onvoordeelig, door
dien de uitvoer van gedistilleerd naar het buitenland
steeds afneemt.
De boekdrukker ij en bloeiden. Die van de firma
H. A. 31. Jloelauts gaat voort met het leveren van alle
soorten van diukwerk, zoowel op het gebied van hout
gravures, als op dat van stereotypie en galvanoplastiek.
De h o u t z a g e r ij e n hadden door den overvloed van
in het buitenland gezaagd hout, geen genoegzaam werk.
Aangemoedigd door de hooge prijzen, die in het voorjaar
van 4889 voor gezaagd hout weiden besteed, zijn in het
buitenland vele zagerijen opgericht, waardoor natuurlijk
overproductie ontstond. Teneinde daarin verbetering, te
brengen hebben nu de Finsehe exporteurs besloten de
zagerijen dit jaar langer te doen stilstaan en den uitvoer
tot 50 °/o- te beperken, waardoor men eene prijsverhooging
van dit artikel te gemoet ziet.
Evenals in liet vorige jaar kon de spoelingmeel
fabriek der Schiedamsche spoelingvereeniging, ten
gevolge van den overvloed van spoeling, steeds werkzaam
blijven, terwijl thans ook door bijbouvving van een eest
met alle kracht kon worden geaibeid.
Met groot succes werden eenige waggons ingedikte of
verdampte spoeling uaar België verzonden en de vraag
naar dit artikel was toenemend.
Jammer slechts dat een lievige brand de fabriek op
24 October li. in de asch legde, zoodat de vele orders, hetzij
geheel, hetzij gedeeltelijk onuitgevoerd moesten blijven.
Ook eene verzending van 80 000 kilogram meel naar
Duitschland kon slechts gedeeltelijk plaats hebben, daar
door de groote spoorvvegdrukte de resteerende hoeveelheid
niet ter verzending kou worden aangenomen. Het door
deze fabriek vervaardigd en in den handel gebracht meel
wordt ten zeerste geroemd en beschouwd als een voor
deelig en aanbeveleusvvaardig krachtvoeder.
Op de landbouw-tentoonstellingen te Dordrecht en Til
burg werden twee stuks vee met dit voeder geniest
respectievelijk bekroond met eenen derden en eeisten prijs,
terwijl het op de tentoonstellingen te Tilburg en Dordrecht
eveneens geetaleerde spoelingmeel den tweeden prijs als
krachtvoeder verwierf.
In den afgeloopen zomer had de vereeniging een nog
grooteren overvloed van spoeling dan in liet vorig jaar,
zoodat zelfs putten te Overschie en Delft moesten worden
gehuurd om de overtollige spoeling te bevatten. De hoofd
oorzaak van dezen overvloed mag zeker wel gezocht wor
den in den geringen voorraad mager vee, zoodat onze
landbouwers afgeschrikt werden door de hooge prijzen,
die daarvoor dien ten gevolge vierden gevraagd.
De vereeniging betaalde oter het boekjaar Mei 4889/4890
een gemiddelden spoelingprijs van f 4,02 per ketel, tegen
f 4.30 in het voorafgaande jaar.
Omti ent de glasfabriek is, ouder gewoonte, geen
opgave ontvangen.
De fabriek tot herstel van stoom-en andere
werktuigen van de firma Fran* van Dtjck leverde
redelijke uitkomsten op. Wel is waar was het met de werk
zaamheden in sommige tijden zeer stil, doch men gebruikte
dan die tijdelijke stilte tot het verrichten van alleilei repa
raties als: het scherpen van bascules en balansen en het
hersteilen van naaimachines en andere kleine werktuigen.
De afname van machine-olie, talk en verpakkingen was
geringer dan die in 1889de vraag naar drijfriemen
echter was toenemend.
De fabriek voor machinale bewerking van
hout en de machinale kuiper ij werkten niet met
voordeel. Eenig leven gaven de vele bestellingen van houten
kistjes voor de gistverpakking.
De Schiedam sc he alcoholfabriek verwerkte
in het afgeloopen jaar 7700 hectoliter moutwijn ad 50 °/0.
De handel in gemethyleerde spiritus was levendig en
vooruitgaande, de uitvoer naar het buitenland echter was
betrekkelijk gering, een gevolg van het bijna overal vi-
geerend protectie-stelsel.
De waterleiding pompte 604 637 MJ water op.
Op 31 December jl. bedroeg het totaal der gemaakte
aansluitingen 1967 en dat der aangesloten perceelen 4987.
Bij de g a s f a b r i e k werden verbruikt 64 380 hecto
liter steenkolen en 11000 kilogram Cannelkolen. Volgens
aanwijzing van den fabrieksmeter werden daaruit ver
kregen 1450 732 stères gas.
e, Vissciierij.
De hier bestaande maatschappij voor de haring
visscherij wierp zeer bevredigende resultaten ah
Den aandeelhouders kon 44 dividend worden uit
gekeerd.
Op eene algemeene vergadering van aandeelhouders werd
besloten het maatschappelijk kapitaal te verdubbelen ten
einde de vloot te vergrooten. Terwijl tot heden met twee
loggers werd geviseht, wordt een derde reeds in gereedheid
gebracht, de vierde zal waarschijnlijk weidia volgen.
HOOFDSTUK" H.
Handel.
a. Binnenlandsche Handel.
Op de den 14 Maait gehouden paardenmarkt waren
aangevoerd 140 paarden, waarvan slechts 50 werden ver
kocht. De hoogste bedongen prijs was/250, de laagste f 70.
Op de den 14 November gehouden varkenmarkt was
geen enkel varken aangevoerd.
De prijzen van den moutwijn varieerden van f 9 tot
42. De laagste prijzen werden besteed in de maanden
Maart en April, de hoogste prijzen in de maanden
October en November.
In 4 889 varieerden de prijzen tusschen 8.25 en f 12.50,
in 1888 tusschen f 7.25 en f 14,
Voor de gist werd gemiddeld bedongen f 0.263.
De prijs der spoeling was volgens beursnoteering van
1 Januai-j tot 1 November j.l. van f 0.10 tot f 1.80 en
volgens de noteering van de Schiedamsche spoeling-ver-
eeniging van 1 Januari tot en met 31 December j. I. van
f 0.20 tot 1 80. Hierbij valt op te merken, dat de prij
zen van f 0.10 en f 0.20 slechts gedurende enkele dagen
zijn besteed, en wel in de maanden Juni en Juli.
Op den 1 November j.l. heelt de spoelingbeurs opge
houden te bestaan, vandaar dat die noteering slechts tot
op lien datum is vermeld.
van een belangstellende ontving de Kamer de navolgende
statistische opgaven:
2
t»
2
pS
mm
-me
fm
a
O
tm
mm
fi
O
Q
(8
fc»
C
O
N
9
CJ
O
O
Om
m
bo SP
c .r
'Z te
a>
■S o
o u
£5 S
CO
O cJ
CO
ED
H
5 e
u
N
<o
•«J*
h a
.*5
T* T* T* T* T* O
o in co io co m ic o
V co r. n m g>i c ct
öoööööööö
Cl c. Cl 00 W ff» r O l-
o o to cd o t- i>
03
"S c
tu C3 C
'y 3
s? -2
O
O
O
CS
O
Eh
CO
CS
ts3
O
O
oooooooor-or^r-
tOOT'OOCOCÜCI'è'
- ui 00 O h' ffi 05
'CO
o Oi k-5 00 •»-
C-1 ci si C O ri' cd d O
C* CO GO «*-»
C a) l>
G* T* T* T*
co r- o t* co co
l"- O CO W {O Li
fjco^ifltot^oocao
COCCOOCOOOOOCOOOC5
COOOOOOOOOOOOOoOOO
ra
O
Hierbij valt op te merken
De gerst- en roggeprijzen zijn bedoeld voor partijen van
2 a 20 last in loco. betaling op twee maanden. Het zijn
de gemiddelden der prijzen niet van éene qualiteit maar
van de verschillende qualiteiten, die in den loop van het
jaar gestookt werden; elke maand werd de doorsneêprijs
vastgesteld van die voorhanden qualiteit, die de voor-
deeligste uitkomsten beloofde en van de dus verkregen
12 prijzen het gemiddelde genomen.
Veraccijnsd binnen- en
Verbruik per hoofd der
buitenlaudsch Gedistilleerd.
bevolking van Nederland.
H.L. ad 50
L. ad 50
9.10
Het verbruik per hoofd is berekend naar de gemiddelde be
volking op 1 Januari en 31 December van elk jaar. Het bevolkings
cijfer van 31 December 1890 is nog niet bekend en daarom benaderd-.
