Itiiiiicnlaiidsclic Berichten.
Gemengde Berichten.
Onderw: s.
A r m enz o rg.
Heclitzalien.
V i s s c h e r ij.
K e r It n i e u w s.
S t e (1 e 1 ij k Nieuws.
Marktberichten.
A
en generaal Isodore Gonzales op de vlucht
geslagen moet zijn. Vijf duizend man, allen
gewapenden, rukken noordwaarts op. Castelho,
gouverneur van Rio Grande, zal zich waar
schijnlijk bij de opstandelingen aansluiten.
Een telegram aan de Times uit Santiago dd.
gisteren meldt, dat de binnenlandsche en noor
delijke provinciën van Brazilië zich hebben
vereenigd tot opstand tegen den dictator De
Fonseca.
Berichten uit Para melden dat de gouver
neur en de wetgevende Kamer dier provincie
op de hand is van het ontbonden congres.
De telegraphische gemeenschap met Rio de
Janeiro is daar afgesneden.
De Times trekt in een hoofdartikel de
officieele berichten uit Brazilië sterk in twijfel.
In Chili is de ministerieele crisis nog niet
opgelost. Er bestaat mogelijkheid dat de tegen
woordige ministers aanblijven.
SCHIEDAM, 14 ïiOYember 1891.
Van zeer geachte zijde wordt ons gemeld,
dat eene uitnoodigïng aan de katholieke
Kamerleden van de heeren De Bruijn c. s.
nog niet ontvangen is, en als zij komt, de
vergadering waarschijnlijk voor Kerstmis zal
plaats hebben.
Maar van wijziging der leidende beginselen
zal in geen geval sprake zijn. Door de
Centrumsparlij aangenomen en door de
kiezers bekrachtigd, zijn en blijven zij onaan
tastbaar.
Het bericht van het Centrum is dus vol
komen onjuist en de bedoeling, waarmede
het in de wereld gezonden is, vrij tastbaar.
(Maasbode.)
Onder de velerlei zaken op het christelijk
sociaal congres besproken nam ook eene plaats
in de vraag of werkstaking geoorloofd is. De
heer Wïersing hadgelijk wij reeds mede
deelden, de stelling verdedigd«het betrek
kelijk recht van werkstaking kan geenszins
worden ontkend". Naar aanleiding daarvan
besprak de ''•eer Miedema de werkstaking in
het Bilt. Hij achtte eene werkstaking nooit
vol te houden wegens den invloed van vreemde
arbeiders.
De heer Van Gheel Gildemeester wees er op
dat de mogelijkheid van werkstakingen de
patroons soms dwong goed te zijn voor hun
volk. Hij deed echter uitkomen, dat werksta
king veelal eeu schrikbewind wordt.
De heer P. van Vliet Jr. meent, dat werk
staking een lastig recht, is, waarmede men
voorzichtig moet zijn, ook omdat het een duur
middel is.
Spr. gaat zijnerzijds de oorzaken van de
werkstaking van s Broedertrouw" na. Op het
Bilt was het loon eenige centen minder dan
in een nabijgelegen plaats, waar de arbeid
veel gemakkelijker was.
Opheffing van vrouwen- en kinderarbeid
en loonsverhooging zou een hoofdoorzaak van
werkstaking doen verdwijnen. Spr. zal niet
alles verdedigen wat «Broedertrouw" deed
wel wijst hij op de verkeerde houding der
boeren, die niet begrijpen dat hun stand met
dien der arbeiders te gronde gaat.
Ds. L. J. van Rjjn stelde voor de volgende
getoijzigde stellingen'.
3. Het recht van werkstaking mag, van
christelijk standpunt, niet worden ontkend.
4. Het is een eisch der christelijke
consciëntie in het gebruikmaken van dit recht
uiterst voorzichtig te zijnin sommige ge
vallen evenwel kan dit plichtmatig zijn.
De afgevaardigde van Enschede bestreed
alle werkstaking en wilde daarom de volgende
stellingen laten vervallen.
Nog door 10 sprekers is het woord gevraagd,
waarom eikeen 5 minuten wordt toegestaan.
De heer Van Gheel Gildemeester stelde voor
stelling 4 te lezenHet is niet geooi loofd van
dat recht gebruik te maken, voordat alle
andere middelen zijn uitgeput; en als tweede
alinea op te nemen de woorden thans in de
5e stelling opgenomen.
Verder is door eenige sprekers gevraagd, in
stelling 3 het woord betrekkelijk te doen ver
vallen.
De heer Poesiat wil alleen het werkstaken
ter eere Gods, en sluit zich overigens bij het
amendement-Gilderneester aan. Dit laatste
doet ook de heer Hovy, die verder de bezwaren
tegen werkstaking breedvoerig uiteenzet. Hij
stelt voor in de 4e stelling de laatste zinsnede
te laten vervallen.
De heer Wiersinga beantwoordt de sprekers
en behandelt in de eerste plaats de amen
dementen. Hij verdedigt behoud van het
woord «betrekkelijk", vooral met het oog op
politieke werkstakingen.
Spr. is bereid de amendementen-Van Rijn
en Gildemeester over te nemen, maar is
sterk tegen het arnendement-Hovy (toe
juiching).
Het congres moet z. i. de plichtmatigheid
eener werkstaking in sommige gevallen uit
spreken.
Tot toelichting herinnert spr. aan den 80-
jarigen oorlog, toen opstand niet alleen recht
matig, maar plichtmatig was, alhoewel alleen
maar een menschelijk recht geschonden werd.
Dr. A. Kuyper (onder de laatste woorden
binnengekomen) zegt daarin aanleiding te
vinden op te komen voor de eer onzer vaderen.
Nooit hebben zij het standpuut ingenomen
vau het recht van opstand wegens schending
van rechten. Hun standpunt was, dat zij
nooit recht van opstand hadden tegen
tyrannen en verdrukking, zoolang hun niets
werd opgelegd ot bevolen, dat in strijd was
met Gods woord en eer. Alleen tijdelijk
verzet paste hun; die straffen moesten zij
dragen.
De schuld van de thans zoo geheel andere
begrippen en toestanden wijt spr. aan be
ginselen der revolutie, overgenomen door het
ellendige liberalismedie demoraliseerend
werken op alles.
Niemand mag zich inbeelden, dat zijn ver-
'houding van arbeider tot patroon een andere
is dan een contractueele. Voor hem die aan
den arbeid blijft als anderen staken, ligt
daarin dus geen verzaking van den plicht.
Toch kan de tyrannie van den patroon een
karakter aannemen, waardoor het noodig
wordt den weg van werkstaking in te slaan.
Spr. zou een wijziging willen voorstellen,
omdat de redactie hem te absoluut is.
De voorzitter, ds. H. Pierson, doet opmer
ken dat deze zoo zacht mogelijk is gesteld.
Dr. Kuyper herhaalt dat men vooral op de
consciëntie moet letten, en den werkman
moet leeren dat hij meer heeft aan God en
Zijne vreeze, dan aan wat kaas op zijn brood.
(Dr. Kuyper, die in den deurpost staande,
deze toespraak heeft gehouden, verwijdert
zich hierna.)
De vooizitter wil nu de stellingen in stem
ming brengen, en stelt voor in no. 3 op te
nemen de woorden: mits nooit als politiek
instrument. Op verzoek wordt hierover ge
stemd. Het amendement wordt met over-
groote meerderheid aangenomen. Op verzoek
worden verder nog ingevoegd de woorden
oj als moedwillige contractbreuk.
Nadat deze stelling is goedgekeurd, oppert
de heer Wormser bezwaren tegen de opge
nomen beperkingen, omdat daardoor de andere
werkstakingen zijdelings werden goedgekeurd.
De voorzitter verwijst den spreker met
zijn bezwaren tegen de aangenomen stelling
naar de algemeene vergadering.
In de 16e jaarlijksche algemeene verga
dering der vereeniging voor lijkverbranding,
te houden op Zaterdag 21 November te
Utrecht, zal o. a. mededeeling worden ge
daan betreffende de plannen tot het bouwen
van een crematorium hier te lande, met
een voorstel daaromtrent.
In September 1889 besloot de vereeniging
in beginsel, zoo spoedig mogelijk een lijkoven
hier te lande op te richten.
Ylaardingen. Schipper L/Noordijk, voe
rende den logger Blevo III, feeder de heer
P. H. van Abshoven, heeft Donderdag jl. op
52° 45' NBr. en 3° 25' OL. in zinkenden
staat aangetroffen de vischsloep no. 84 van
Ostende; 4 man zijner equipage gingen on
middellijk over en heeft hij het geluk gehad
schip en equipage hier behouden binnen te
brengen met opoffering van zijne reis, daar
hij de visscherij natuurlijk heeft moeten ver
laten en slechts 40 kantjes haring aangebracht.
Rotterdam. De gemeenteraad heeft Don
derdag besloten tot het bouwen var: een nieuw
noordelijk stoomgemaal en het uitvoeren van
eenige daarmede in verband staande werken,
te zamen voor f298,500, n.l. f280,000 voor
het stoomgemaal en f18,500 voor een ont
smettingslokaal. Het gedeelte der Singehvete-
ring, tusschen de brug aan den Hofdijk en de
Rotte gelegen, zal gedempt worden. Het noor
delijk stoomgemaal wordt gebouwd aan het
begin van den Zwaanshals en door buizen in
verbinding gebracht met het westelijk gemaal,
dat in de rivier het water doet uitloozen.
De overige voorstellen, o. a. tot verkoop voor
f'12,000 van grond aan den Sumatraweg op
Fijenoord en tot overneming van deBernar-
dinastraat, werden ongewijzigd goedgekeurd.
Den 8n dezer heeft mevr. Marie von Schwarz, op
het eiland Kreta, haar 7Un verjaardag gevierd en bij
die gelegenheid van 58 vereemgingen voor dierenbe
scherming tn verschillende landen een prachtig artis
tiek bewerkt plateau ten geschenke ontvangen. Onder
den naam van Elpis Melena heeft zij zich reeds sinds
jeugdigen leeftijd met veel succes in schrift en woord
aan de dieienbescherming gewijd. Ilare werkzaam
heden op dit gebied strekten zich over Doitschland,
Engeland, Italië, Griekenland, Turkije en Zwitser
land, waarvoor haar door vereenigingen vooi dieren
bescherming in deze en andere landen het eere-lid-
maatschap is verleend. Zij heeft in met minder dan
vijf talen geschreven. Thans vei schijnt te Hannover
een werk over hare ervaringen op Kreta, alwaar zij
op haar landgoed sKhalepa" woont.
De influenza verspietdt zich in Posen meer
en meer, in verscheidene gevallen met doode-
lijken afloop. Een groote aantal schoolkinderen
moeten te huis blijven doordien zij aan influenza
lijdenook verscheidene onderwijzers liggen
ziek.
In het bosch van Aisbö, nabij Sönderhamm
in Zweden, is Zondagnacht de postkar door
struikroovers aangevallen en geplunderd. De
postiljon werd door een revolverschot gedood.
Te Kohlscheid, nabij Aken, is Maandag reeds
een jongmensch, die zich op het broze ijs van
een vijver waagde, er doorgezakt en verdronken.
Zijn makker, die even onvoorzichtig was, kon
nog gered worden.
Bij het gisteren te 's-Hage gehouden examen in
de vrije en orde-oefeningen der gymnastiek is ge
slaagd de heer J. II. Klein te Schiedam,
Het jantal leeraars aan de theol. school te Kampen
is weder met een vermeerderd, vooreerst voor de
eerstvolgende 2 cursussen. Als leeraar in de classieke
letterm is namelijk benoemd de heer 11. Reinink,
doctorendus in classieke talen te Amsterdam.
Namens de groot-hertogin van Saksen is aan be-
stuurdeis van het Willem-Barendsfonds te Terschel
ling een geschenk gezonden van f100, na kennis
making van den inhoud der statuten en ais blijk
van de ingenomenheid van II. IC. H. met dit nuttig
en hier zoo onontbeerlijk fonds.
De Rotterdamsche rochtbank heeft den redac
teur der Medusa, wegens het lossen van een
revolverschot in het doolhof, tot vijf dagen
gevangenisstraf veroordeeld.
SCHIEDAM. Heden kwamen 3 schepen
van da haringvisscherij binnen, alsds logger
Excelsior, schipper W. Seis, van de 4e reis, met
7 last haringde logger Schiedamschipper A.
Schouten, van de 3e reis, met 15 lust haring;;
de logger Harmonie II, schipper W. Wapenaar,
van de 5e reis, met 3 last haring en verlies
van vele netten.
GAARDINGEN. De aanvoeren van haring
blijven zeer gering, er kwamen deze week slechts
3 loggers binnen en een paar bommen aanbren
gende van 9 tot 18 last. In publieken afslag werd
betaald voor: vollef 17.25 a -17.50, homzieke
f 17.75, kuitzïeke f 15.75, hom- en kuitzieke
f 16.75, landzieke f 17.25, ijle f 12.50, volle
haring Eng. wal f 16 per ton.
Ilaringvisscherij-statistiek tot en met 12 Nov.
's avonds: Ao. 1888 jagerij 1013 ton, 703 log
gers 2 booten en via Leitb 177,351 ton', bom
men 91,821 ton, te zamen 270.185 ton; Ao.
1889 jagerij 2076 ton, 784 loggers en satoe
210.781 ton. bommen 103.077 ton, tezamen
315.934 ton; Ao. 1890 jagerij 1368 ton, 741
loggers 206.767 ton, 547 bommen 110.740 ton,
te zamen 318.875 ton; Ao. 1891 jagerij 2026-
ton, 637 loggers 161,758 ton, 707 bommen
141.944 ton, te samen 305.778 ton haring. De
aanvoer bedraagt nu 13.097 ton haring minder
dan het vorig jaar.
Donderdag kwamen binnen 2 bommen met
418 kantjes pekel- en 58 kantjes stern-haring.
Donderdag was er niets aan den afslag.
Gisteren zijn alhier binnengekomen 10 schepen,
gezamenlijk aanbrengende 137 last haring.
KRALINGSCHE VEER. Gisterochtend werden
ter markt alhier aangevoerd 5 winterzaimen, die
voor fl.90 tot 2.20 per l/5 kilo werden verkocht.
Jieil.-Herv. Kerk.
Beroepen: te Druten (Geld.) de heer J. M.
Jahnk, cand. te 's-Hagete Zuiderwoude de heer
J. Visser, cand. te Amsterdam; te Bruinisse ds,
J. W. van ICooy, te Steenderen; te Zwammer-
dam de heer W. A. Keers, cand. te Hazerswoude f
te Schraard de heer B. teil Cate Bz., cand.
te Kantens ds. F. J. Kïjff Boerma, te Hoogkerk c. a.
Aangenomen: naar Schipluiden door ds. I.
3. Derraout, emer. pred. van Scheveningen, thans te-
Zeist.
Bedankt: voor Echteld door ds. D. J. van Dalf-
sen, te Scherpenzeel (Geld.).
Door het provinciaal kerkbestuur van Zeeland is
de beer J. B, Vegter te Aduard, theol. cand. aan
de universiteit te Groningen, tot het predikambt toe
gelaten.
OU R G E R L IJ K E STAN jl
Overleden13 November. Cornelia Ma
ria "Vlasveld, oud 4 jaar en 7 maanden, Ifoord-
vestsingel. Arij van Vliet, oud 29 jaar,
Buitenhavenweg. Theodoras Waltman, oud
69 jaar en 41 maanden, Kethékiraat,
Schiedam, 44 November.
Rogge en Gerst zonder handel.
noutivljnnoteering der makelaars
f UVA.
Jenever: Amsterd. proef f45'A per hech
Ct. zonder fust en zonder belasting.
Spoeling: f2.40 per ketel.
Leiden, 13 November.
De aanvoer en prijzen ter veemarkt van heden
waren als volgt20 stieren f 51 a 245 206 vette
ossen en koeien f 138 a 270, of 52 a 70 c. per
kilo, 306 vare dito f 85 a 182, 218 graskalveren
f14 a 50,37 vette dito f40 a 85, of 75 a 85 c. per
kilo, 22 nuchtere dito f6.a 15.610 vette
schapen f 16 a 30.of 45 a 50 c. per kilo, 218
weide dito f 11.a 22, lammeren f
a120 magere varkens fl 7 a 26,180 biggen
fl.75 a 12.456 kalf- en melkkoeien f98 a 255,.
11 paarden f28 a 65, veulens fa
Amsterdam, 14 November.
Rogge op levering iets lagerMaart f 267
266, 267.
Langstraat, 12 November.
Hooi. Bij weinig handel bleven- de prijzen sta-
