Gei»engfle "Berichten.
PER TELE Git A AF.
Land- en Tuinbouw.
0 n de pw ijs.
Met de bestelling op het platteland wordt
voorts reeds gehandeld, als in het verslag
wordt aan de hand gedaan, namelijk, dat zij
is beperkt tot eene bestelling éénmaal daags.
Het in "t geheel niet bestellen van pakket-
postgoederen op Zondag is aan bezwaar onder
hevig, omdat er te waken is tegen het onbe-
steld laten gedurende eenen geheelen dag van
goederen, als versch vleesch, wild, groente,
bloemen en meer andere, die aan spoedig
bederf onderhevig zijn.
Mr. E. Bergsma, vice-president bij dearrond.-
rechtbank te Rotterdam en lid van den ge
meenteraad aldaar, is hedennacht overleden.
Het thans tnsschen de exploitatie-maat
schappij en de expeditie-onderneming Van
Gend Loos bestaande contract voor het
houden van factorijen is voorloopig voor een
jaar, dus tot ultimo December 1893, verlengd.
Teneinde den Nederlandschen Schaatsen
rijders-Bond" zooveel mogelijk aan zijn doel
te doen beantwoorden, acht het bestuur het
wenschelijk dat alle mogelijke bestaande
ysclubs in Nederland bekend worden. Den
besturen der ijseiubs wordt dan ook ver
zocht, den naam der club roet opgave van
naam en woonplaats van éen der bestuurs
leden, op te geven aan den heer mr. B. van
Eeten, Aert-van-Nesstraat 143, te Rotterdam,
2den secretaris van den j>Nederlandschen
Schaatsenrijders-Bond".
Als gecommitteerden van den algemeenen
Nederlandschen politiebond hebben de voor
zitter en de secretaris van dien bond aan den
heer mr. C. Cardinaal, eervol ontslagen
hoofdcommissaris van politie te Rotterdam,
aangeboden de gouden medaile van den hond
met bijbehoorend diploma voor bijna 40-jari-
gen politiedienst in die gemeente.
De regeering van de Transvaal heeft be
noemd tot ambtenaar bij de Ned.-Znid&fri-
kaansche spoorweg-maatschappij de heer E. A.
Speijer, te Zutfen.
A. Holters, uit Suchtelen, die op verzoek
van de Pruisische regeering te Heithuizen
werd gearresteerd, is weder ontslagen, omdat
het verzoek door de Pruisische regeering is
ingetrokken.
Uit Winschoten wordt van 20 dezer aan
de Ar. B. Ct. geschreven
Hoewel het rustig blgffc, heerscht er onder
het groote publiek eene onaangename stem
ming, die zich lucht geeft in allerlei min
of meer onderdrukte uitingen.
De voorstellingen in verschillende bladen
gegeven, zijn niet alle even juist. Er zijn
in het geheel uit Deventer gekomen 240
huzaren, van welke 50 in inschoten zyn en
blijven. De overige zyn over de omliggende
dorpen verspreid. Het hoofdkwartier is ge
vestigd te Winschoten.
Ook is de kapitein der marechaussee, Oos
terman, van Assen naar Winschoten ver
plaatst, om het bevel te voeren over de talrijke
marechaussee ddar en in den omtrek gelegen.
Telkens hebben op de dorpen, nu hier, dan
daar, min of meer ernstige schermutselingen
plaats. Zondag is o. a. te Beerta van achter
de heggen op de huzaren geschoten, die
echter, ter wille van de vrouwen en kinderen,
niet hebben teruggeschoten. Te O.-Pekela
werd Zaterdag duchtig gechargeerd op de
menigte, waaruit een paar mannen zwaar
gewond werden door de sabelslagen. By Delf-
zijl moeten gisteravond ongeregeldheden heb
ben plaats gehad. Heden heeft de inspecteur
der cavalerie alhier eene conferentie gehad
met de verschillende detachernents-comnian-
danten uit de omliggende dorpen, en door
hem moeten strenge orders zyn uitgevaardigd
om met geweld de wanordelijkheden te onder
drukken.
De bevolking in Winschoten is kalm, hoe
wel tusschenbeïde des avonds wel eens een
pistoolschot wordt gehoord, in de lucht afge
schoten, waaruit blijkt dat het volk gewapend is.
Zaterdag hield de rechter van instructie
ten gemeentehuize te Oude-Pekela zitting,
om eenigen in het verhoor te nemen van de
laatst plaats gehad hebbende ongeregeldheden.
Eenigen daarvan hadden na afloop te veel
sterken drank gebruikt, gingen zingende
en joelende langs den weg, dreven den
spot met den staat van beleg en wierpen de
openbare macht met steenen. Bij de brug
voor de Hanekamp werden ze gesommeerd
uiteen te gaan en toen na herhaalde aan
maning daaraan geen gevolg werd gegeven,
werd de menigte met de blanke sabel uit
eengedreven. Later bleek, dat er een drietal
gewond waren, evenwel niet doodelsjk.
Hoewel velen op de been waren, bleef het
dien avond rustig. Zondagavond was het niet
drukker dan gewoonlijk en is het rustig toe
gegaan.
Dinsdagnacht is met een kogel geschoten
in de woning van den rijksveldwachter briga
dier-titulair Strooij, te Bil varenbeek. De kogel
is gedrongen in het beschot eener bedstede,
waar de kinderen sliepen, zonder evenwel
een hunner te treffen. Men denkt aan eene
wraakneming.
Uit Kollum wordt van 19 dezer gemeld
Een landbouwer uit den omtrek had zich
dezer u&gen minachtend over de arbeïoers
uitgelaten, naar deze beweren. Toen hij nu
vandaag de weekmarkt kwam bezoeken, werd
hij door een grooten troep volk opgewacht en
beleedigd en, terwijl hij in een herberg zijn
toevlucht zocht, deze aan alle kanten afgezet.
Dit heeft eenige uren geduurd, tot de man
door toedoen van den burgemeester, uit zijn
positie werd vei lost en uit het dorp gebracht.
Later op den avond zijn -baldadigheden ge
volgd, ruiten ingeworpen bij den armvoogd,
hij den secretaris en bij verschillende parti
culieren, o. a. in een huisgezin, waar patiën
ten aan typhus liggen. Meest waren het op
geschoten jongens; de ware aanleggers
hielden zich achterbaks.
Aan de N. Gr. Ct. wordt nog gemeld, dat
de te Blijham wonende landbouwers dreig
brieven hebben ontvangen, inhoudendeéen
van tweeënóf het getal arbeiders zoowel als
het dagloon verdubbelen binnen een klein
getal dagen, óf de boerderij iu brand.
Uit Nieuwolda schrijft menVernam men
Zondagmorgen, dat een party stroo bij de
boerdery van de wed. Hamstra iu brand
stond, eergistermorgen bij die van P. ten
Have, gistermorgen is het stroo, gekocht voor
de fabriek van Halbach, verbrand, en dat
alles in den korten omtrek te Nieuwolda-
"Waar zal dat heen?
Een dertigtal huzaren zijn reeds aangekomen
en eergisteren is de staat van beleg afge
kondigd.
Men hoopt, dat de hartstochten spoedig
zullen bedaren en plaats maken voor een
rustiger stemming.
Gisterochtend 6 uur voer de stoomboot
Cornelia, van de heeren De Beer en Co.,
op reis van Heusden naar Rotterdam, onder
de gemeente Nederhemert, door het licht
van een schip misleid, op het land, dat
wegens hoog water onderstaat. Drie stoom-
booten beproefden in den loop van den dag
tevergeefs het schip, dat onbeweeglijk bleek,
er af te sleepen. IJet water is vallende.
'g-Gravenliage. Bij circulaire zijn de
leden van den algemeenen Nederlandschen
politiebond in de provincie Zuid-Holland, uit-
genoodigd tot het bijwonen eener vergadering
op Dinsdag 10 Januari 1893 in het lokaal
ïDiligentia" alhier. In die vergadering zal
van gedachten worden gewisseld over het op
richten eener provinciale afdeeling in Zuid-
Holland.
In de provinciën Groningen, Noord-Holland,
Noord-Brabant en Zeeland werden reeds af-
deelingen opgericht, terwijl Friesland weldra
zal volgen.
By de behandeling in den gemeenteraad
van het voorstel om optochten boven 4000
personen te verbieden, werd het door de
heeren Polak, Daniëls en van Kempen be
streden. De heer Pape vroeg; naar aanleiding
van de discusssies in de Tweede Kamer over
de houding van den burgemeester tegenover
de stemrechtmeeting, aan den burgemeester,
den raad in te lichten omtrent hetgeen van
wege de gomeente-poiitie geschied is bij den
optocht en de meeting van 18 September.
De burgemeester zal later op deze interpellatie
schiiftelijk antwoorden, en zeide dat het hoofd
doel der voorgestelde wijziging in de politie
verordening was, de verantwoordelijkheid oy
het toestaan van optochten nader te regelen,
daar die alleen op hem te zwaar drukt.
Leeuwarden. De Kamer van koophandel
en fabrieken alhier heeft besloten bet adres
te ondersteunen van het hoofdbestuur van
den Ned. bond ter bestrijding van overdreven
Zondagrust op net gebied van post- en tele-
graafverkeer, inhoudende het verzoek van een
opnieuw door hem aan den minister van
waterstaat ingediend adres tot uitbreiding van
de diensturen der post- en telegraafkanto
ren op christelijke feestdagen.
IJzendijke. De commissaris der Koningin
heeft den raad dezer gemeente op eene des
betreffende vraag geantwoord, dat de bezo i-
gingen van gemeente-ambtenaren niet voor
vermindering in aanmerking kunnen komen,
tenzy hunne betiekkingen opnieuw moeten
worden vervuld.
Uit Gommen try (Fransch departement Allier)
wordt weer een dynan>iet-onl|>loiïing bericht.
Het gebouw der mijumaatschappij Comment!y
Fourchambault aldaar is nagenoeg gebeel ver
nield door een bom, welke er van buiten af in een
luchtgat was gelegd. Deuren, vensters, meubelen,
plafonds, vloeren werden verbrijzeldtot in de
kelders toe werd alles vermorzeld. Da huisbe
waarder, de eenige die zich in liet gebouw bevond
(het was nacht), werd onder het puin bedolven,
maar gelukkig zoo, dat hij geen letsel bekwam.
Van den dader is nog niets bekend een paar
klompen, vermoedelijk van hens, zijn het eenige
gegeven dat de politie heeft bij hare naspoi ingen.
Er zijn in de mijnstreek van Allier in den laat-
sten tijd herhaaldelijk dynamietaanslagen ge
pleegd. a
De Senaat van Hamburg is druk in de weer
om de stad van goed drinkwater te voorzien.
Niet minder dan 141 Abessynische bronnen
zijn geboord, waarvan ongeveer 100 reeds goed
water geven en waar geen Abessynische bronnen
te maken waren, zijn van stadswege tocomobilen
geplaatst tot het koken van groote hoeveelheden
water, terwijl nog gewerkt wordt aan het maken
van artesische putten. Het water uit de water
leiding is dan ook nog niet te vertrouwen. Het
groote bekken, aangelegd tot zuivering van het
Elbewater, zal intusschen in October 1893 gereed
komen. Talrijke buizen van de waterleiding, die
sederst 1842 m gebruik zijn, woiden opgegraven
en óf schoongemaakt óf afgekeurd.
Bij Lady Miles te Londen zijn Dinsdag ju-
weelen gestolen, ter waarde van 30,000. Het
geval dioeg zich uiterst eenvoudig toe. De familie
zat aan tafel en de diamanten waren in Myiady's
slaapkamer, in eene brandkast en onder de hoede
van eene kamenier. De kamenier echter was een
oogenblik juist lang genoeg voor de dieven
afwezig; en wat de brandkast betrof, deze zou
ongetwijfeld haren plicht hebben gedaan
indien de sleutel niet in het slot gestoken had.
In het vorstendom Wales (Ierland) worden
tegenwoordig zeer vele aanrandingen en roof-
aanvallen gepleegd," vooral in de bergdistricten
Betwelity en Llanishon. Het is, zegt een der
bladen, seen epidemie van misdaden". Roover-
benden zoogenaamde sManeschijnmannen"
vallen herders aanplunderen afgelegen boer
derijen, dooden en stelen vee, kippen enz. Bi]
een enkelen grondeigenaar, den heer Fothergill,
in Pembrokeshire, zijn 115 stuks vee gedood en
is een herder vermoord.
De politie neemt maatregelen om de «epidemie"
te onderdrukken.
Uit Oporto verneemt de Times, dat het mond
en klauwzeer in den omtrek' uitgebroken j«,
waardoor het verkeer gestremd wordt, daar m
die streek de ossen voornamelijk als trekdieren
gebruikt worden.
De consulaire rechtbank te Konstantinopel
heeft het huwelijk van mej'. Georgidas, het rijke
15-jaiige meisje dat op slmksche wijze buiten
de kostschool aldaar was gelokt, met een attaché
der Griekscbe legatie onwettig verklaard, als
zijnde gesloten zonder toestemming van den
voogd.
De groote vulkaan Mauna Loa, op Hawaï, is
weer in uitbarsting gekomen. De dorpen Hilo en
Waiaka, die aan den voet van den berg liggen
zullen, naar men vieest, onder de lava bedolven
worden, met hunne cacao- en suikeiplantages.
's-GRAVEMIIAGE 22 December.
Tweede Kamer. Aangenomen werden de be
groetingen der landsdrukkerij, van het pen
sioenfonds en van het domeinfonds, en de
onteigening voor den locaalspoor Sittard
Herzogenrath. Op de interpellatie van den
heer Tijdens over de werkloosheid, aandrin
gende op den steun tot het productief maken
van vele gronden, antwoordde de regeering
dat een algemeen voorstel niet kan gedaan
worden, maar bij aanvragen van gemeenten
om rykssteun in elk bijzonder geval onder
zoek zal volgen. De droogmaking der Zuider
zee wordt onderzochteene nieuwe onteige
ningswet wordt voorbereid. De suppletoire
begrooting van waterstaat (instelling land
bouwraad enz.) werd aan genomen» .Het
debat over de waterstaatsbegrooting voor
1893 is aangevangen.
Gevallen van mond- en klauwzeer hebben zich
te Overschie vooigedaan onder de runderen van
de wed. Jacobsen, aan den Kleiwegvan P. Hoi en-
weg, J. Kooij en A. Hoogland aan de Schans
van A. Noordermeer en A. Voorwinden aan den
Binnendijk.
Het mond- en klauwzeer is uitgebroken onder
bet vee op den stal van den veehouder J, Stigter
Lzn., te Maassluis.
Mej. M. Tongeler, onderwijzeres aan de open
bare school te Poeldijk, is in gelijke betrekking
benoemd aan de Roomsch-katholieke parochiale
school te Overschie.
Aan de universiteit te Utrecht is het cand.-
examen in de classieke letteren met goed gevolg
afgelegd door de heeren W. van Dis en C. L.
Jungius, oud-leerlingen van het gymnasium te
Schiedam.
Aangezien de positie van den onderwijzer
dringend vei betering behoeft, heeft het hoofdbe
stuur der vereenigmg «Volksonderwijs", ter uit
voering van een besluit der algeraeene vergadering,
in een adies aan H. M. du Koningin-Regentes
gewezen op de wenschelijkheid om tot aen andere
klassifieatie te komen, dan nu gebruikelijk is,
door
a. de onderwijzers te verdeelen in onderwijzers,
hoofdonderwijzers en hoofden van scboien, met
verhoogde minima de jaarwedden voor die drie
klassen, en vs-ieerende naar de toestanden en
grootte der verschillende gemeenten;
b. verplichte verhoogingen, geregeld naar
capaciteit en dienstj iren
c. uitbreiding der pensioenregeling voor onder
wijzers, tot hunne weduwen en weezen j