gelegd en hem daarna naar het hoofd werd
geworpen, naar het politie-bureau gebracht.
Niettegenstaande dit, blijft de politie rustig
toezien, waarvoor zeer veel valt te zeggen,
daar, zoo de kinderen zijn afgetrokken, de
betooging wel niets zal blijken te zijn. De
politie heeft echter strenge orders alle buiten
sporigheid dadelijk met kracht tegen te gaan.
Dit zijn wij van onzen burgemeester gewend.
Steeds heeft hij vroegere relletjes dadelijk
krachtig onderdrukt, zoodat het thans niet
aan Z.E.A. zal liggen of bet zaad, door For-
tuyn gezaaid, zal blijken niet veel levensvat
baarheid te hebben. De drie politie-amblena-
ren worden vaak uitgejouwd.
Tegen 6 uur werd het voller op de Markt.
Een troep jongens van 4 tot 15 jaar orga
niseerden optochtenzingende Oranje boven,
trokken zij de stad door, te gelijker tijd de
ruiten inwerpende bij een bewoner in de
Barteljorisstraat. Kwam de troep weder op de
Markt en zag zij agenten, dan klonk het:
Kees daar komen de bouten aan,
Kees ga je mee,
waarop zij dan beenen maakten zoo spoedig
zjj maar konden. Tegen half-8 had een inci
dent plaats. Een 15-jarige knaap sloeg een
politie-agent in het gelaat, deze pakte dert
jongen beet en bracht hem onderhevig protest,
ook van grooteren, die daarbij met geweld
moesten worden teruggedrongen, naar het
hek. Tegen 8 uur begonnen de socialistische
liederen te weerklinken, de Markt werd hoe
langer hoe voller, doch de grooten bleven
bedaard.
Typische gesprekken werden gevoerd tus-
schen een aantal ferme arbeidersvrouwen,
die betuigden maar niet te kunnen begrijpen,
hoe de menschen zoo dwaas waren een ge-
heelen dag op de Markt te blijven staan.
Eten kregen ze hier toch niet door en werk
evenmin. Als ze eten wilden, konden ze bet
meer dan voldoende krijgen. Hier, zoo zeiden
wordt zooveel gegeven, dat niemand ge
brek behoeft te lijden. De jongens die zich
op het Verwulf hadden gewapend met stee-
nen van een daar onbewaakt liggenden hoop,
wierpen de ruiten in op de Ged. Oude Gracht,
de Krocht" Nassau straat en "Warmoesstraat,
waarheen zich tegen haif-9 de tocht bewoog.
De politie begon nu meer macht te vertoonen
en met patrouilleeren werd aangevangen.
Tegen 9 uur sloeg eeu troep de Kruisstraat
in naar het huis van den burgemeester, dat
slechts door twee agenten in politiek werd
bewaakt.
De ruiten in de naast liggende huizen
moesten het reeds dadeljjk ontgelden en hier
op ook die in het huis van mr. Jordens. Meer
ten meer drong de troep op. Het was een
kritiek oogenblik. De twee agenten stonden
daar met den heer L. Glaser, die met hun
drieën moedig stand hielden en op de signaal-
fluiten bliezen.
De majoor-commandant der dd. schutterig,
die in politiek aanwezig was, spoedde zich
naar het politiebureau en spoedig verscheen
nu een sectie agenten, aangevoerd door de
inspecteurs Scherpenhuizen, Nolthenius en den
adjunct Keizer op het terrein. Het «trekt
sabels" weerklonk, en toen werd er een charge
gemaakt met de twee inspecteurs voorop,
waarbij zeer gevoelige slagen vielen. In min
der dan geen tijd was nu het plein schoon.
■Waar c'c bende zoo spoedig gevlogen was,
is niet te zeggen.
Het bleek dat een tiental ruiten het had
den moeten ontgelden.
Op de Markt kon men het aantal personen,
de nieuwsgierigen mee, op een 4000 schatten.
Na de charge concentreerde men zich dnar
en in de aangrenzende straten.
Op het plein bij den burgemeester werd
ook, onder hevig verzet, een jongen ingerukt,
doch de goedgezinde werklieden hielpen
dapper mee.
Velen "hunner werden door "mij aange
sproken en algemeen werd Irkëncf, dat het
een schande was zooals de «apen van jongens",
zoo was de uitdrukking, het voor de "werk
loozen verknoeien. «Als ik rijk was*", zei er
een, jen ze gooiden bij mg de ruiten in,
kreeg nooit een hunner een cent meer van
mij."
Dat de eerste charge eerst te 9 uur is
gemaakt hgt hem alleen hieraan, dat de po
litie niet tegen kinderen wilde ageeren. Haar
bedaard optreden verdient allen lof, hoewel
menigeen het verstandiger zou hebben gevon
den als reeds 's middags de Markt was ont
ruimd. De baldadigheden, dm-r toen reeds
gepleegd, hadden dit ten volle gerechtvaar
digd. De troepen waren geconsigneerd
Op de Gedempte Oude Gracht werd nog,
vóór de charge bij den burgemeester was
gemaakt, gechargeerd door den heer Keizer
met een aantal agenten, zonder dat de sabels
werden getrokken.
Te half-10 werd nogmaals een charge
gemaakt op de Nassaulaan onder de inspec
teurs Nolthenius, Balkensteyn, Keizer en v.
Asperen.
Nog zijn ruiten ingeworpen in de Lange
Wijngaardstraat, Parklaan, Hooimarkt, Schag-
chelstraat en Paarlaersteeg. Te halfelf ston
den nog een 200 personen op de Markt. Voor
verdere rustverstoring wordt heden niet ge
vreesd.
De bevolking van Amsterdam bedroeg
einde December 1892 207,000 mannen en
230,434 vrouwen, te zamen 437,441 zielen,
tegen 426,798 op 31 Dec. 1891. Eene ver
meerdering van 10,643 zielen.
Zekere Slichting, die bij de wanordelijk
heden te Amsterdam in de vorige week de
menigte aanspoorde om «te nemen", als men
geen hulp kreeg, is door de politie opge
spoord. Hij houdt verblijf in een berucht
huis en durft zich niet op straat vertoonen.
Er is nu bij de rechtbank een bevel tot
zijne gevangenneming gevraagd.
Visser, die wegens zijne opruiende taal
gearresteerd werd, was vroeger zaakwaar
nemer en kwam reeds destijds wegens zijne
opruiingen met de justitie in aanraking. Hij
hield laatstelijk een kroegje in eene buiten
wijk van de stad.
Volgens het Hblad. heeft Slichting, wiens
woning door de politie streng werd bewaakt,
gelegenheid gevonden om in de duisternis
over de daken te ontsnappen. De politie heeft
hem nog niet kunnen opsporen.
Door de politie te Amsterdam is aange
houden, wegens het bezigen van opruiende
woorden, een 49-jarig man, wonende Schut
tingpad, tegen wien door den officier van justi
tie bevel tot gevangenneming was verleend.
Het blijkt niet waar te zijn, dat Luitjes
gesproken heeft van seen moordenaar blijft
een moordenaar".
Het was de voorzitter per vergadering
waar Luitjes optrad, die zich aldus he»ft
uitgelaten.
Te Winschoten zjjn biljetjes aangeplakt,
waarin de militairen worden aangespoord om
niet te schieten op de weerloozen en zich aan
te sluiten bij den sociaal-democratischen
militairenbond.
Te Wijtgaaid (Fr.) is een man bij het
schaatsenrijden zoo ongelukkig gevallen, dat
},tj nog denzelfden dag aan de gevolgen is
overleden. Hij laat eene weduwe en 3 kinde
ren na
De burgemeester van Menaldumadeel heeft
op verzoek van de bestaande commissie uit
weikgevers en werklieden te Beetgum, de
gezamenlijke weikgeveis en werklieden uitge-
noodigd tot eene bijeenkomst op Maandag
avond a.s. te Beetgumermolen.
De trein van Winterswijk naar Amsterdam
welke Dinsdag avond te 6 u. 52 m. moest
aankomen, is tusschen Asselt en Apeldoorn
blijven zitten, wegens overstrooming. Men is
onmiddellijk aan het werk getogen, om den
geregelden treinloop te herstellen, maar het
oponthoud, daardoor veroorzaakt, zal groot
zijn.
Zondagmiddag is op het kanaal Dieren
Apeldoorn de 24-jarige J. R., woonachtig te
Esnpe (gem. Brummen), bij het schaatsenrij
den plotseling overleden. Men denkt dat een
hartader gesprongen is, wellicht een gevolg
van overmatige inspanning.
Tengevolge van het ontsporen van de ma
chine van den eersten trein van Utrecht, tus
schen de stations Amersfoort en Nijkerken
de daardoor ontstane wegversperring, ont
stond er gistervoormiddag een belangrijke
vertraging in den treinenloop op de N. C. S.
lijn.
Daar de treinen van beide richtingen niet
verder konden dan de plaats van het ongeval,
heeft men ze, zoolang de versperring niet
was opgeheven, heen en terug doen rijden en
moesten de reizigers dientengevolge over
stappen.
De reizigers van de eerste treinen van de
N. C. S. werden te Zwolle aangebracht te
circa ±i.ys uur, zoodat de aansluiting naar de
verschillende richtingen gemist werd, hetgeen
voor hen nog meer oponthoud veroorzaakte,
daar zij nu eerst met de middagtreinen hunne
reis konden vervolgen Persoonlijke ongeluk
ken hebben niet plaats gehad. De tender
alleen is ontspoord en zwaarheschadigd. (Z. O.)
Te Klundert (N.-Br.) is Dinsdag een 26-
jarig jonkman, bij het openen eener sluis, in
eene bijt getaakt en vei dronken. Zijn lijk
wérd dienzelfden avond opgehaald.
Te Rozendaal (N.-Br.) zijn al de laag ge
legen straten overstroomd. Niet minder dan
200 weilanden staan onder water. De Vucht en
de Vrouwenmade staan blank.
Door den aanhoudenden dooi zijn tal van ge
meenten langs de Maas en hare zijtakken in
België overstioomd. Reeds is er veel schade
aangericht.
's-Gravenhage. Het aantal werkloozen
schijnt in deze gemeente met den dag te
verminderen. Althans de gistermiddag in «'Wal
halla" gehouden vergadering, waarvoor veel
propaganda was gemaakt, was te twee uur
door nauwelijks v,r a 70 personen bezocht.
Toch trok men er, ondanks het verzet van
het comité, dat een belachelijk figuur duchtte,
op uit door de voornaamste straten en keerde
daarna weder naar «Walhalla" terug. Daar
wees de voorzitter op het gering succes van
dezen rondgang en nam ontslag, wijl hij
heden weer aan 'twerk kon gaan.
In «Walhalla" was hedenmiddag geen
genoegzaam aantal werkloozen voor een rond
gang in de stad.
Haarlem. Na afloop van een Dinsdag
avond door Fortuijn gehouden lezing, waarbij
de regeering en de kapitalisten menige veer
moesten laten, verzamelden zich een troep
grootendeels kwajongens, die zingende door
eenige straten naar 's burgemeesters woning
gingen en daar poogden te demonstreeren.
Toen dit door de politie belet werd, trok
de tioep a' en ontbond zich voor het politie
bureau.
Men wete dat in Haarlem ieder, die geen
werk heeft, 's morgens brood en 's middags
een goeden waimen pot kan krijgen.
Leeuwarden. In eene morgen alhier te
houden buitengewone vergadering van de
•vereeniging Y89 burgemeesters en secretaris-
sen in Friesland zal het vraagpunt worden
overwogende taak der gemeentelijke over
heid tegenover de heerschende werkloosheid.
Groningen. Het gemeentebestuur had
Zaterdag 900 en Maandag 1400 werklieden
in dienst gesteld, teneinde de sneeuw- en fa-
massa's op te ruimen. Dinsdag werd besloten,
dat er dien dag niet, maar Woensdag ge
werkt zou worden. De arbeiders waren daar
mede niet tevreden en begaven zich in groo
ten getale naar het bureau van gemeentewer
ken, waar zij, naar de Pr. Gtron. Ot. melde,
op dreigenden toon werk eischten. Onder het
zingen van het "Vrijheidslied en de kreten t
BWerken of klappen" en «Brood of dood",
drongen ze de deur open en wilden den wet
houder van openbare werken spreken. Deze.
die inmiddels op het bureau gekomen was,
verklaarde zich gaarne bereid hun te woord
te staan, wanneer een paar man op ordelijke
wijze hem over den toestand wilden onder
houden. Nadat hieraan voldaan was, is het
genomen besluit veranderd en zijn de heden
weder aan het werk gesteld. Een der arbei
ders had een rooden doek om zijn schop
gebonden.
Gemengde Berichten.
PER TELEGRAAF.
's-ftKAVEXlIKÏlï26 Januari.
Eerste Kamer. Bij de algemeene beraad
slagingen over de staatsbegrooting verklaarde
de heer De Savornin Lohman dat, waar de
wil der kiezers gebleken was tot uitbreiding
van het kiesrecht en deze regeering het
vooretel had gedaan, deze Kamer haar niet
kon tegenhouden. De heer Van Royen spoorde
aan tot gematigdheid in de kiesrecht-quaestie.
De heer Melvil van Lijnden bestreed sterk
de democratische uitbreiding; de heer Six
hoopte dat eene eventueele verwerping niet
zou leiden tot eene Kabinets-crisisde heer
Pijnappel had vele grieven tegen het minis
terie; de heer Wertheim diong bij de regee
ring aan in de kiesrechtzaak rustig voort te
werken De minister van buiten] zaken ver
klaarde dat de regeering homogeen is omtrent
het kiesiecht en de defensie, en an'dere voor
stellen te willen behandelen in het tijdperk
tusschen de aanneming en de invoering der
kieswet.
Land- en Tuinbouw.
Uit Praag wordt gemeld, dat in de mijn
ïFoitschritt" bij Dux Dinsdag een mijngasontplof-
fing beeft plaats gehad. Door de dagblad en wordt
het aantal der slachtoffers op i30 geraamd.
In de mijn bevonden fch nog 80 personen die
echter onmogelijk beieikt kunnen worden.
Volgens mededeehng van dr. Armng, t« Ham
burg, breidt de melaatschheid zich in Europa uit
en eischt dit de bijzondere aandacht dn regee
ringen. In Spanje, Rusland en Duitschland zijn
nieuw© brandpunten van besmetting ontstaan.
Naar dr. Arnings schatting zijn in Noorwegen
i200 leprozen, in Spanje i200, in Poi tugal 300.
in Frankrijk en Noord-Italié 300, terwijl alleen
in de Panjsche hospitalen 80 leprozen in behan
deling zijn en te Hamburg mede verscheidene
gevallen wrotden aangetroffen, welke uit den
vreemde aldaar zijn aangevoerd. Laats'ehjk
een nieuw biandpunt van besmetting bij Meinei
ontslaan, vermoedelijk uit Rusland oveigabiacbt.
Dr. Arning dringt er op aan. dat de regeerin
gen der verschillende staten in Europa zich zul
len verbinden tot het nemen van maatregelen
om verdere verspreiding der ziekte tegen te gaan.
Dezer dagen is te Zurich een dwergin, de
dochter van den dwerg «Admiraal Piccolomini",
bevallen van een meisje, dat 40 cM langen 2 KG
zwaar is. De moeder Js 25 juar oud en 8(^cM
lang Het is, naar men verzekert, nog nooit ge
beurd, dat een dwergin moeder werd van een
levend kind. De vadet van bet kind is 1.72 M
lang.
Aan de oproeping tot de oprichting eener
vereeniging van landbouwers te Poortugaal tot
aankoop van zaaigranen en kunstmeststoffen voor
gezamenlijke rekening, gaven 15 personen gehoor.
De voorloopige commissie tot het ontwerpen der
statuten van de vereeniging. bestaat uit de heeren
J. v. d. Hoek. van Pernis; C. Eenhoorn en F. C.
Tunmers, van Hoogvliet: Joh. de Koning van
Poortugal, en N. Dekker Az„ van Roon.
De contnbutie is bepaald op twee gulden
's jaars.