Letteren, Kunst en Wetenschap.
Gemengde Berichten.
?ER TELEGRAAF?
Koloniën.
0 n d erw ijs.
Arm enzo rg.
Visscherij.
NIEUWEDIEP.Door 40 korders werden
gisteren 10 tot 70 tongen, 2 tot 20 roggen, 1 far-
hot, 5 tot 40 mandjes kl. schol en 1 tot 2 manden
schar, door 1 beuger 70 roggen en door trekkers
200 tal haring aangevoerdtong gold 55 a 45
et-, rog 70 a 75 ct. per stuk, de tarbot f6,
touw, omdat zij tallooze wormpjes, slakken
en insecten verslinden, waarvan de land
bouwer en hovenier veel nadeel hebben.
Wel verie van hun bescherming te verke
nen, wordt die genoten door hunne dood
vijanden de ooievaars. Deze hebben den
naam geluk aan te brengen en doen niets dan
kwaad.
Een ooievaar te schietpn wordt een gruwe
lijk misdrijf geacht en de man moet nog
komen, die bewijst dat 2g iets anders doen
dan kwaad. Maai' het volksgeloof aan de ooie
vaars is te diep geworteld om te hunnen aan
zien eene verandering van inzicht te ver
wachten.
Geen wet tot bescherming van nuttige
dieren zal ooit de ooievaars prijsgeven.
Uit 's-Hertogenbosch meldt men aan het
N. v. d. D., dat door een meisje dejustitie
de moordenaars te Os op het spoor is gekomen.
Op den St.-Pietersberg nabij Maastricht
hebbep in den laatsten tijd twee grondver
zakkingen plaats gehad. Bij de eene verdween
eene oppervlakte van ongeveer 80 Ms en
werd een kuil van bijna 40 voet diepte ge
vormd. Bij de andere ontstond eene diepte
van 20 voet, bij eene middellijn van 30 voet.
Beide instortingen zijn uit een geologisch
oogpunt zeer merkwaardig.
In de serie volksgeschriften van de »Maat-
schappij tot Nut van 't Algemeen" (verkrijg
baar den uitgever M. E. de Grauw, te
Ouderkerk) is als no. 24 verschenen hDs
Midden-JSuropeesche Handelrtractaten"door
C. B. E. Enklaar.
överscllle. Bij de gisteren in het de
district, hoofdplaats Overschie, gehouden Stem
ming voor twee heofdingelanden en twee
hoofdingeland-plaatsvervangers voor het hoog
heemraadschap van Schieland zijn verkozen
tot hoofdingelanden de heeren P. Visser, te
Hillegersberg, en Jan van den Berg, alhier,
en tot hoofdingeland-plaatsvervangers de hee
ren P. N. Hoogerbrugge en P. Zeeuw Jz.,
beiden alhier.
Botterdam. In eene gisteravond in het
Nutsgebouw aan den Oppert gehouden ver
gadering is tot de oprichting van sDe libe
rale ltiesvereeniging Rotterdam" overgegaan.
Besloten werd zich bij de ILiberale Unie"
aan te sluiten. In deze vergadering werden
een reglement en de statuten vastgesteld,
waarbij door eene commissie ontworpen con
cepten tot grondslag der besprekingen dien
den. Voorts werd bij acclamatie besloten de
koninklijke goedkeuring aan te vragen.
Ten slotte werden tot leden van het be
stuur gekozen de heeren Blr, J." Rombach,
mr. S. J. L. van Aalten, mr. W. Baartz, D.
de Klerk, dr. G. J. W. Bremer, dr. J.
Vroesom de Haan en P. Ledeboer; eerst
genoemde tot voorzitter. "(TV. B. Of.)
Delft. Bij de gehouden verkiezing van
eenen hoofdingeland en diens plaatsvervan
ger in het Ie district van Delfland (Delft),
is gekozen tot hoofdingeland de beer W. J.
van Sandick, te 's-Gravenhagevoor plaats
vervangend hoofdingeland moet herstemd
worden tusschen de heeren J. P. Mooi aan,
te Stompwijk, en D. C. Lans, alhier.
's-Gravenhage, Ter gelegenheid van den
verjaardag van H. K. H. Sophie, grootherto
gin van Saksen-Wöimar, morgen 8 dezer,
zal door het garnizoen hier een groote parade
worden gehouden.
Naaldwijk. Voor de verkiezing van een
hoofdingeland in het 2e district van Delfland
moet worden herstemd tusschen de heeren:
J. F. "Wesstein, te Qonselersdgk, en P. R.
Dingemans van de Kastcele, te 's-Graven-
zande. Voor de verkiezing van een hoofd
ingeland-plaatsvervanger moet herstemming
J plaats hebben tusschen G. J. v. d. Bergh, te
j Loosduinen, en M. P. van Rujjven,te Poeldijk.
Amsterdam. Als een vergoeding voor den
zwaren dienst, die van het politiepersoneel
in de maanden Januari en Februari 1893 is
gevergd, is ter verdeeling onder dat personeel
ontvangen eene som van f 10,321.99Vs. Daar
van is een bedrag van f1772.50besteed voor
het verstrekken van brandstof (cokes) aan
709 personen, die 5 hectoliter per hoofd
kregen. Verder werd uitgekeerdaan 5
inspecteurs f20 per hoofd, aan 32 inspecteurs
f 15 per hoofd, aan 37 brigadiers f 11.80
per hoofd, aan 19 brigadiers-titulair f 11.80
per hoofd, aan 3 telegrafisten f 12.80 per
hoofd, aan 3 agenten f 14.80 per hoofd, aan
19 agenten fll.80 per hoofd, aan 633 agen
ten f 10.80 per hoofd en aan 22 klerken-
scb rij vers f7 per hoofd.
De gewonde en de door steenen getroffen
inspecteurs en agenten ontvingen een hocger
bedrag dan de overigen.
"Wageningen.Gisteren werd de rijksland
bouwschool alhier bezocht door 3 professoren
en 26 studenten van de landbouw-universi-
teit te Cretonne, m Frankrijk. Onder geleide
van den directeur werden alle gebouwen,
benevens de proefvelden en de boerderij met
de meeste belangstelling bezichtigd.
Het Nieuws van den Dag bevat het volgende
bericht:
sAls een gevolg der bemoeiing van het bestuur
van ïArti et Amicitiae" is dit door de vMilnch'ner
Kiinstler Genossenschaft" gemachtigd, om, te
zamen met het bestuur van zPulchii Studio",
te *s-Gravenhage, de geheele Nederlandsche
kunstinzending te regelen op de tentoonstelling
te München.
Voor dit jaar is dit recht verleend onder zeker
voorbehoud, dat echter het volgende jaar waar
schijnlijk zal worden opgeheven. De besturen
zijn daarbij gemachtigd, buiten de Mtinchener
toelatings-commissie om, te beslissen, welke
Nederlandsche kunstenaars daarvoor naar hun
oordeel in aanmeiking behooren te komen.
Deze aldus goedgekeurde inzendingen zijn vrij
van vracht".
Het huis van Kant, te Koningsbergen, zal
eerstdaags afgebroken worden. De voordeur en
de gedenksteen blijven behouden.
De Fransehe Kamef heeft de regeeritig een
som van 500.000 francs toegestaan voor het aan-
I koopen van kunstvoorwerpen uit de vermaarde
verzameling van Spitzer.
Te Biussel zal de eerste groote jaarmarkt voor
paarden in dit jaar den 26n April as. gehouden
worden in de Zuid- en Slachthuislanen aldaar.
De tweede wordt den laatsten Woensdag in
October gehouden.
1700 timmerlieden, die werkten op de ter
reinen der wereldtentoonstelling te Chicago,
hebben het werk gestaakt, omdat hun geen hooger
loon werd toegestaan.
Nu eenmaal de kogelwerende stoffen aan de
orde zijn, hoort men telkens weder van nieuwe.
Behalve die van Dowe en van Scarned is nu
nog een derde stof van dien aard uitgevonden, en
wel door den directeur eener jute fabriek te
Pressburg (Hongarije), Sylander genaamd. Het
nieuwe fabrikaat moet geen metaal bevatten,
zeer licht wezen en ondoordringbaar zijn voor de
kogels der geduchte Mannhcher-geweren.
Die gewerenuitvinder is zeer sceptisch gestemd
tegenover de genoemde nieuwe uitvindingen.
»Als die stoffen werkelijk ondoordringbaar zijn,"
zeide hij, »en het lood van de kogels er op af
stuit, ombuigt of smelt, dan moeten wij die kogels
"veranderen en in plaats van lood een metaal
verbinding gebruiken, die er doorheen dringt."
Het dorp Rotnme in Opper-Savoye is nagenoeg
geheel een prooi der vlammen geworden. Niet
minder dan 58 huizen alsmede de dorpskerk zijn j
verbrand.
Ook te Londen heeft, evenals te New-York
een dame rondgewandeld met een groote crino
line, om de publieke opinie ten opzichte daar
van te beproeven. Zij deed die wandeling door
het West-End, voor rekening van de Wcstmin-
ster Gazelle. Het Londensche publiek betoonde
zich al evenmin ingenomen met de omvangrijke
rokken als het Newyorksche. De dame kwam,
gelijk zij aan genoemd blad berichtte, ïhalfdood"
thuis, tot aan hare deur achtervolgd door een
schreeuwende en scheidende menigte.
Het plan is in onderzoek om een spoorweg
tunnel te bouwen onder de Groot Belt, tusschen
Seeland en Fühnen, teneinde over Esbjerg, ook
des winters, bij ijsgang, tusschen Duitschiand en
Engeland een verbinding te houden. De Groote
Belt is 18 kilometer breed en op sommige punten
140 voet diep. Het werk wordt op 20 millioen
kronen geraamd.
Volgens een telegram uit ctome aan het Ber
liner Tageblalt, heeft men bij de opgravingen
op den Palatijnschen hemel, »met het op bet
aanstaand bezoek van den Duitschen keizer"
ondernomen een vrouwenbeeld van houge kunst
waarden gevonden.
Volgens een bericht uit Madrid moet in den
omtrek van Aguilas, prov. Almeitaa, een rijke
goudmijn ontdekt zijn.
Een hevige brand heeft te New-Yoik voor
f3,500,000 sihade veroorzaaki. Een brandweerman
kwam er bij om het leven en verscheidene andere
menschen werden ernstig pewond.
De bark King James, op reis van Newcastle
(N. Z,-Wallis) naar Sun Francisco, ib in volle zee
veibrand. De bemanning bevocht de vlammen
elf dagen langmaar eindelijk moest zij het
opgeven en het schip vei laten. In een dei booten
gingen de eerste stuurman en 15 andeten, in
I de tweede de kapitein, zijn zoon en de 15 overigen
van de bemanning. De booten voeren te zamen
van 13 Maart tot 1 April; toen raakten zij van
elkander af. De boot van den stuurman kwam
Maandag, na 21 dagen zwervens, op de Califor-
nische kust, bij Point Conception, aan. Van de
andere boot is nog niets vernomen.
I >s-G HAVEN II AGE, 7 April. Eerste j
Kamer. Aangenomen zijn met eenparige stem
men de Indische mailcontractenmet 36 tegen
4 stemmen de bouw van de brng bij Heus-
denmet eenparige stemmen de wijziging
der wet op de spoorwegdiensten, de ont
eigeningswetten voor Zwolle, het kanaal
Drachten en de tramweg SchouwPurmer-
end; de wijziging van art. 469 rechtsvorde
ring, de verkoop van het capucijnerklooster
te Velp, de wijziging der quarantainevvet en
de wijziging der wet op de besmettelijke
ziekten.
De Kamer is daarna uiteengegaan.
Batavia4 Maait.
De gouverneur van Sumatra's Westkust, de
heer De Mutimck, die hedenmorgen weer naar
Padang is teruggegaan, heeft eenige dagen te
Batavia en Buitenzoig vertoefd, teneinde met de
regeering te spreken over het verlangen van
den minister van koloniën om de gouvernements-
koffiecultuur m het gouvernement Sumatra's
Westkust af te schaffen en aldaar een hoofde
lijke belasting in te voeren.
De heer De Munnick heeft indertijd geadviseerd
tot het invoeren van eene geldelijke belasting
onder de inlandsche bevolking en het geleidelijk
opheffen vande koffiecultuur in het genoemde
gewest.
In de Atjehsche Courant van lSFebr. leest men
Op den 22n Februari as. zal Poeloe Way
(Sabang) worden bezet. De tioepen zullen ver
moedelijk derwaarts vervoerd worden met den van
Java verwacht wordenden stoomer Maelsuijeher.
Van de Oostkust ontvingen wij het bericht
dat verleden week door een gewapende sloepen-
flotille van llr. Ms. marine de Djingkirivier werd
opgestoomd en bij Aleer- niri een landings divisie
is gedebarkeeid om hel hoold van die kampong
op te lichten. Dat hoofd echter heeft deze op
lichting niet afgewacht en reeds wier of ,ynf
dagen te voren zijn kampong verlaten om zich
bij de bende van Nja Makam te voegen. Öa
kampong met bijt&boorende mandarsah, schuren
enz. werd toen ten vuurdood gedoemd.
De Tanah-Djawaquaestie kan nu geacht wor
den uit de wereld te zijn, want het voortvluch
tige hoofd van Dolok Periboean, Si Raimbang,
is te Siberna gevangengenomen en gebondèn
aan den controleur van Batoe Bahra uitgele
verd. Ook werd een Beaumont-geweer van een
politie-oppasser teruggebracht. De smaad ons
aangedaan door den aanval op de controleurs
Van Dijk en Kroeser is dus gewroken.
Naar men ons uit de Preanger i agentschappen
meldt, wordt door de spoorwegingenieurs nage
gaan wat het leggen van een tweede spoor
naast de bestaande lijnen wel zou kosten, en dit
om handels- zoowel als defensiebelangen te
bevorderen.
Te Solo en Djocja wordt te gelijkertijd onder
zocht of er mogelijkheid bestaat om tusschen
die plaatsen een tusschenrai! te leggen en daar
door de spoorbieedte gelijk te maken aan die
van de staatsspoorwegen. Zooals bekend heeft
de Nederlandschindische spoorweg-maatschappij
op de lijn SamarangSoloDjoija een groo
teren afstand tusschen de iaÜs dan de staats
spoorwegen, tengevolge waa> van rechtstreekse!)
verkeer tusschen Oost- en West Java ctee.ls on
mogelijk zal blijven. Men hoopt nu door het
leggen van een tusschemail de lijnen van rteN. J.
S. M. ook voor i ij tuigen den staat berijdbaar
te maken en zoodoende het lastige en tijdroo-
vende uit- e» oveistappen te vootkomen. De
kosten hiervan zullen duur den lande worden
gedragen.
Den 27n Febiuaii is te Semarang in den
ouderdom van 68 jaar ovei leden de gepensicm-
neerde kapitein der infantei ie C. P. J. Kauffman,
ridder de Militaire Wiliemsoide 4e klasse.
Verleden week trachtten een 2-t,il gewapende
sloepen van llr. Ms. Merapi, de Atjehers het
visschen nabij Kwala Gigin te beletten en tevens
eenige op het strand gehaalde prauwen door
hun vuui te vernielen. De Atjeheis, achtereen
dijk gezeten, b-amwoordden dit vuur krachtig,
zoodat ouzeizijils de adelboist der Ie klasse G. den
Berger ui den linkerschouder gewond werd. De
Merapi zette hierop dadelijk koets naai Oleli-
leh, waarna de gewonde in het hospitaal alhier
werd getransporteerd.
Veelvuldig zjjn w«er in den laatsten tijd de
verwondingen, die uit Atjeh worden bericht en
waarbij door de Atjehers blijkbaar stelselmatig
woidt te werk gegaan; zij leggen het, naar het
schijnt, speciaal toe op official en en onder-
officiei en.
De verwonding van sergeant Grebe te Boekit
Karang zou ook wel m verband staan met de
desertie van daar van den artillerist Forstermann.
Aan het Bat. A bid. is uit Kota Radja geseind,"
dat de le luit. der infanterie G. E. Spiriet
Zaterdag j 1. te Lambaioe door eon vijandelijk
schot in de kuit is gewond, en dat Maandag de
sergeant Giebe te Boekit Karang mede door een
schot doodelijk m de borst is getroffen.
-s ss, 1 ■-j'jiu
In de jaarvergadering der unie nEen school
met den Bijbel" )s ook de leerplicht besproken.
Het bestuur deelde mede. dat het naar den besten
weg zocht om te komen tot eene algemeene ver
gadering van voorstanders van christelijk onder
wijs, met het oog op den leerplicht. De ver
gadering machtigde het bestuur veidere stappen
in die richting te doen.
Wegens gebrek aan sollicitanten is het salaris
van twee te benoemen onderwijzers aan schooi
no. 1, te Giesendam, tot f550 verhoogd.
In de afgeloopen week werd volgens opgave
van den heer J. van 't Lindenhout, het comité
voor landloopers en bedelaars vei Wijd meteene
gift van f 1000 uit Utrecht, voor het stichting
fonds.
SCBEVENINGEN. Gisteren kwamen alhier
een 40-tal schuiten aan, die hare visch verkoch
ten tot de volgende pi ijzen tong f0.35 a 1,
griet f 0.75 a 1.25, taibot f4 a 9, schol f4 a C,
kokaat f2 a 2.75. braad f3 a 4, schar f3 a 3.50,
bot fl a 1.25, bolk f0.75 a 1 en hanen f j.5Q
a 2.25.