A° 1893.
Zondag 16 en Maandag
17 April
N°. 8252.
z
Eerste Blad
enenveertigste Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
UITGEVER: J. ODÉ.
Binnenlandsclie Berichten.
OiUUANT.
Abonnementsprijs, per kwartaal 1.85.
Franco per post, door het geheels Rijk - 2.50.
Afzonderlijke nommers0.10.
BVKEAF: BOTKHITKAAT, B 2 7.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant. 1.10.
Iedere gewone regel meer. 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen TWEEMAAL berekend.
Dit nummer bestaat uit óf 4e
bladen.
Schiedam 15 April 1893.
Een hachje 1 Zoo zou men geneigd zijn
den jongen Alexander, koning van Servië, te
noemen, die in den nacht van Dondei dag op
Vrijdag een staatsgreep heeft uitgehaald, die
klinkt als een klok. Na den afstand van
zijn dooi tuchtigen vader, was de jongen onder
een regentschap van enkele personen, op den
troon verheven, en hij is thans ruim zestien
en een halfjaar. Welnu, in den bewusten
nacht dan heeft hij zich zelf meerderjarig
veildaard, de regenten niet slechts ontslagen,
maar ook in hechtenis doen nemen, en door
de troepen den eed van trouw doen afleggen.
Tevens is ook de bij dergelijke gelegenheden
gebruikelijke proclamatie verschenen, en ten
overvloede wordt er nog gemeld, dat alles
rustig in zijn werk gegaan is. Hebben we
hier met een vroegrijp jongmensch, misschien
■wel met een genie te doen Hoogstwaar
schijnlijk, -* liever zeer bepaald met een
werktuig, _n wel met een werktuig m de
handen der Russische diplomatie. Reeds
sedert geruimen tijd heersehte er tusschen
de verschillende partijen in Servië een ver
bazende spanning.
De radicalen in de Kamer maakten door
een werkstaking allen wetgevenden arbeid
onmogelijk. Al had men de Kamer ontbon
den, de toestand zou daardoor niet veranderd
zijn, en de Russische gezant stak het vol
strekt niet onder stoelen en banken, dat hij
-den radicalen volkomen gelijk gaf Men zal dus
denjongen Alexanderbewerkthebben, omzich
van de regenten te ontdoen, en een ministerie
in radicalen zin samen te stellenen alzoo
is geschied. Rusland alzoo aan de propaganda
.voor de radicale ideeën. Men kan er op aan,
dat Rusland in Servië de teugels van het
bewind krachtig zal voeren. Hoe de Bulgaar-
sche buren de tijding wel zullen opnemen?
Hun vorst is voor het oogenblik afwezig;
hij bevindt zich thans in Italië, waar eerlang
zijn huwelijk zal worden voltrokken. Dat rijn
voornaamste minister Stamboeloff door den
keizer van Oostenrijk in audiëntie is ontvan
gen, zal in Rusland zeker diepen indrukmaken.
Rusland zou zoo gaarne ook in Bulgarije het
heft in handen hebben; maar de Bulgaren
houden zich nu sedert ongeveer zeven jaren,
nadat hun eerste vorst verdreven was, ferm
ook is het hun niet onbekend, dal de groote
mogendheden van Europa, Rusland uitge
zonderd, niets tegen de erkenning van vorst
Ferdinand van Saksen-Coburg zouden hebben,
en dat de vormelijke erkenning alleen ter
wille van Rusland wordt nagelaten, en Rus
land wacht zich om dezelfde reden feitelijk
in het vorstendom op te treden. Door het
gebeurde in Servië wordt, hoe men de zaken
ook bezie, de toestand in het Oosten weer
meer ingewikkeld! En ware nu alleen het
Oosten op dit oogenblik maar in staat van
gisting, in het Westen deden zich in den
loop der week bedenkelijke verschijnselen
voor, in een land, als Bulgarije door een
Saksen-Coburg bestuurd, in België.
Men heeft in den laatsten tijd geen courant
in handen kunnen nemen, of over het kies
recht in Belgie kon men er het een en ander
in lezen. Nu zijn er deze week na langdurige
beraadslagingen allerlei voorstellen, en daar
mede de meest ver reikende, verworpen, en
stond het te vreezen, dat uitstel van deze
gewichtige aangelegenheid het einde van de
historie zou zijn. Doch zoo ver is het niet
gekomen. De heer De Kerkhove, die een
voorstel tot uitstel der discussien over de
zaak in quaestie had gedaan, heeft zjjn voor
stel ingetrokken. Daarom kan nu o. a. da
aandacht gevestigd worden op een voorstel
van den afgevaardigde, dat een me^rtoudig
stemrecht bedoelt, volgens verschillende be
wijzen van welstand. Dit voorstel is zelfs
door den heer Janson, een der meest vooruit
strevende radicalen, gunstig ontvangen, wel
een bewijs, dat ook deze bekwame afgevaar
digde voor het tegenwoordige de onmogelijk
heid van algemeen stemrecht inziet. Intus-
schen, wat een verstandig man begrijpt, valt
niet zoo dadelijk onder het bereik van de
groote menigte. Ze was, vooral te Brussel,
kunstmatig opgezweept door de voorspiegeling
van algemeen kiesrecht, van de beraadsla
gingen in de Kamer heeft ze waarschijnlijk
niets begrepenhaar is echter duidelijk ge
maakt, dat ze haar geliefd algemeen stem
recht niet krijgt. De voornaamste leider
Volders heeft het vuur aangeblazen, de vlam
is uitgeslagen, de ongeregeldheden zjjn uitge
barsten. Brussel moet in deze laatste dagen
een helder beeld te aanschouwen geven van
wat het in de Augustusdagen van 1830 was.
Natuurlijk moesten de groote spiegelruiten het
ontgelden en op de Groote Markt moet het gis
teren veel vaneenformeeloproerhebben gehad.
Met steenen luciferspotten werden de gendar
mes begroet. Dez§n zijn daarop een wij nhuis bin
nengedrongen, waaruit genoemde projectielen
werden geworpen er heeft bloed gestroomd,
er zijn verscheidene zwaar gewonden. De
leiders Volders en Van de Velde hebben het
zelfs gewaagd, zich naar den burgemeester
Buis te begeven, met het verzoek, dat hij
het verbod zou intrekken, waarbij samen
scholingen in het Volkshuis, de vergaderplaats
der socialisten, werden verboden. Doch de
heer Karei Buis heeft den heeren kort en
goed te verstaan gegeven, dat van intrek
king van dit bevel geen sprake kon zijtl, en
dat hÜ, met alle hem ten dienste staande
middelen het gezag zou handhaven.
Woensdag ontving de heer Woeste, af
gevaardigde, van een socialist een vuistslag in
het gezichtmen schroomt niet, te zingen
van een papieren koningmen doet weer
galmen den kreet»laat ons Leopold den
kop afwringen", en eindelijk men decre
teert de algemeene werkstaking. In Hene
gouwen, het voorname mijndistrict, waar de
arbeiders het inderdaad slecht hebben, is de
werkstaking algemeen, en neemt de toestand
het karakter aan van den opstand. Te Gent
hebben ïeeds duizenden het weik gestaakt.,
elders worden banicaden opgeworpen.
Natuurlijk zal het uiterste worden beproefd
om de orde te herstellen maar de groote
fout is geweest het op de lange baan
schuiven van de oplossing vati een vraag
stuk, dat nu eenmaal de hoofden van het
volk vervulde. De geest van uitstel, die reeds
zooveel kwaad heeft gebrouwen, mag zich in
een gewichtige overwinning verheugen, en
wat nu m België gebeurt, mag alom tot een
waarschuwing strekken.
Dat alom de ernst der tijden gevoeld
wordt, en de hoofden der meest ontwikkelden
vervult, blijkt uit een artikel van professor
Quack in de Gids. Dit belangrijk artikel
bevat enkele uitdrukkingen, die te meer
indruk moeten maken, daar ze zijn neerge-
schieven door eenman, als staathuishoudkun
dige zoo vermaard, door professor Quack. Hij
gebruikt onder anderen de uitdrukking »de
mannen van den buidel", en zegt verder:
Weten enkel onze staatsheden zich aan den
knellenden handgieep der plutocratie te
ontworstelende bezittende klassen zeiven
toonen zich inert en werken lijdelijk tegen".
En over de groote vraagstukken, die hij ons
te lande aan de orde zyn, het kiesrecht en
de algemeene dienstplicht, spreekt de hoog
leeraar een scherp oordeel uit. De conscrip
tie noemt hij onzedelijk en het kiesrecht is
volgens den schrij ver geen vergif, dat op een
goudschaaltje door den apotheker moet ge wo
gen worden, eer hij het als geneesmiddel
stempelt.
En in een fraai gebouwden zin wordteen oor
deel geveld over de conservatief geworden libe
ralen, die de schouders.ophalen over wie in
de ziel van het volk een edeler hartstocht
durven werpen. Jhr. Rochussen heeft dit
artikel van professor Buys in het Dagblad
vcm Zuid-Holland een grievende verdacht
making genoemd, en is daarover alweder in
het Vaderland terechtgezet. We zouden ons
vergissen, als nog niet meer pennen over dit
artikel in beweging komen. Reeds zijn door den
heer Rochussen de heeren professor Buys enDe
Beaufort, als mede-redacteuren van de Gids
opgeroepen, om hun oordeel over des profes
sors woorden uit te spreken. Voorzeker, als
professor Quack schrijft, dat hij gelooft: de
toekomst is aan het idealisme, dan wordt
het standpunt duidelijk, waarvan hij hij zijn
beschouwingen is uitgegaan. Professor Buys
zou zyn mede-redacteur deze woorden niet
naschrijven maar hi zal hem begrepen heb
ben, en dat is met velen, ook met den heer
Rochussen, niet het geval geweest. Jammer
evenwel, dat met zulk een artikel een wapen
in de handen gegeven wordt van velen, met
wier denkbeelden de hoogleeraar Quack het
wel allerminst eens zal zijn.
SCHIEDAM, 15 April 1893.
Vergadering van den raad der gemeente
Schiedam, Dinsdag den 18n April 1893, des
namiddags ten kwartier voor 2 ure.
Te behandelen onderwerpen:
Ingekomen stukken.
Benoeming van
4o. Een lid in de commissie van voor
lichting, bedoeld in art. 19 der verordening
op de heffing eener pi. dir. belasting naar
het inkomen.
2o. Een onderwijzeres 3e klasse aan de
openb. school met uitgebreid leerplan voor
meisjes.
Voortzetting der behandeling van de oiit-
werp-verordenïng regelende de pensioenen
en wachtgelden van de ambtenaren der ge
meente.
Rapport der commissie om den raad te
dienen van advies en eventueel voorstellen
te doen omtrent maatregelen tot vermindering
van de kosten van het gemeentelijk hooger
en middelbaar onderwijs; met de naar aan
leiding van dat rapport ingekomen stukken.
Voorstel van burgem. en wethouders om
tijdelijk te voorzien in de overbevolking aan
de 2e openbare kostelooze school.
Voorstel van de raadsleden de heeren
Maas c. s. tot wijziging van het beschrijvings
biljet der plaatselijke directe belasting naar
het inkomen.
Bezwaarschriften van aangeslagenen over
hunnen aanslag in bovengenoemde belasting;
en advies daarop van de betrekkelijke com
missie van onderzoek.
Missive van de Ged. Staten met bemerkin
gen op de hun toegezonden verordening rege
lende het gebruik en de bescherming van
gemeentegrond en gemeente-eigendommen
en voorstel te dier zake van de comm. voor
de pl. strafverordeningen.
Voorstel van burgemeester en wethouders
tot vaststelling van een reglement voor de
wegers van visclimet ontwerp-reglement
en daarbij behoorendememorie van toelichting.
Ontwerp-reglement „voor de kolenmeters-
wegers.
Ontwerp-strafverordeningenbetrekking
hebbende op de openbare reinheid en ge
zondheid.
En verdere voorstellen en mededeelingen.