A0. 1893.
Zondag 21 en Maandag 22
Mei.
N°. 8276
Berde Blad.
evenenveert: gste Jaargang.
IJimienlandsche Berichten
Gemengde Berichten.
•schijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
IT G K V E ItJ. O I)
Letteren, Kunst en Wetenschap.
De Vrije Vrouwen" eischen, dat het despo
tisch gezag van den huisvader vervangen zal
worden door het gemeenschappelijk gezag van
den vader en de moeder over de kinderen.
Post en Telegraphia.
Koloniën.
SCUM
AnoKKEaESTSl'KiJS, per kwartaal 1.85.
Franco per post, door het geheele Rijk 2.50.
Afzonderlijke nommers 0.10.
Vcjr
50 1' it KA 5,1 a O T K Sfi. T B a .4 V 2 7.
ADVERTENTIEPRIJS: van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant1.10.
Iedere gewone regel meer0.10.
DRIEMAAL geplaatst wordt tegen TWEEMAAL berekend.
SCHIEDAM20 Mei 1803.
Naar men ons meedeelt, heeft de algemeene
maatschappij van borgstellingen, te Antwer
pen, die met goedkeuring van de Nederland-
sclie regeering voor de staats-, gemeente- ea
spoorwegambtenaren voor den voor hun beheer
noodigen waarborg zorgt, haren weikkring
binnen Nederland uitgebreid tot de beambten
en het personeel van particulieren, en ver
zekert zij bi individueel^ en collectieve po-
bssen alle risico's tegen eene kleine premie.
De heer P. J. Raaymakers, directeur der
maatschappij, kantoor Prinsengracht 800, te
Amsterdam, heeft zich tot dé Nederlandsche
regeering gelicht met het aanbod, om voor
allerekenplichtige staatsambtenaren in Neder
land borg te blijven met een kapitaal van
ruim 10 millioen gulden. (N. v. d D.)
Een verdienstelijk man.
In de Volksstem, te Pretoria (Transvaal)
verschijnende, komt een woord voor over een
Nederlander, dat wij gaarne overnemen. Van
weinigen toch kan zulk een getuigenis worden
afpelegd.
Het blad schrijft onder dagteekening van
11 April 1893:
Het vertrek na volbrachten diensttijd van
den heer Verwey, hoofdingenieur der Ned.
Z.-A. spoorwegmaatschappij, is een gebeur
tenis van grooter beteekenis voor ons land
dan het publiek kan vermoeden. Degenen
echter, die weten hoe gewichtig de positie
van hoofdingenieur van de Dèlagoabaai-lijn
geweest en met hoeveel bekwaamheid, goede
trouw, eerlijkheid en onverschrokkenheid de
heer Verwey zijne betrekking vervuld heeft,
zullen gevoelen dat zijn heengaan een verlies
is voor de republiekzij zullen tevens erken
nen, dat het land dank verschuldigd is aan
den man, die voortdurend zonder eigenbaat
heeft gehandeld en steeds het oog had op het
welzijn van zijn onderneming en van den
staat, welks regeering aan hem haar volle
vertrouwen had geschonken.
Er zijn gedurende de laatste jaren weinig
openbare betrekkingen geweest, waarin het
najagen van eigen voordeel zoo gemakkelijk
te vereenigen ware geweest met de alle-
daagsche opvattingen eener gewone plichts
betrachting, als in de betrekking die de heer
Verwey met zooveel eer bekleed heeft. En
om nog een stap verder te gaan or is
misschien geen positie geweest, die voor een
bek waam man met een rekbaar geweten en
speculatieve neigingen zoo gemakkelijke ge-
leg 'tiheden aanbood om ten koste van het
publiek zich zelf te bevoordeelen, als de positie
van hoofdingenieur der Ned. Z.-A. spoorweg
maatschappij. Doch de heer Verwey heeft
nooit een enkele daad begaan die met te
toetsen is aan de allerstrengste beginselen
van ambtelijke eerlijkheid en rechtschapen
heid hij heeft nooit met zijn geweten be
hoeven te transigeeren bij het nemen van
groote of kleine maatregelen, bij het vatten
van belangrijke of nietige besluiten. Hij heeft
nooit het weirijn van dit land trachten vast
te koppelen aau het streven naar persoonlijke
voordeelen. Want de genegenheid van den
heer Verwey voor onze republiek sproot uit
een zuivere bron voort en was niet vermengd
met zelfzuchtige bedoelingen.
De jaren, gedurende welke de heer Verwey
hier te lande getoefd heeft, zijnjaren geweest
van onophoudelijken strijd en voortdurende
inspanning. Er was een tijd toen allen hem
aanvielen en alles tegenover hem stond er
was haast geen courant die niet de scherpste
critiek van zijne daden bevatte. Wat de lieer
Verwey deed was verkeerd wat hij naliet
was ook verkeerd Langzamerhand heeft de
openbare meening zich gewijzigd; men erkent
thans de verdiensten van den hoofdingenieur,
de deugden van den rnensch. En naast de
herinnering die van den heer Verwey hier
te lande zal blijven voortbestaan, dat hij een
hoogst bekwaam ingenieur was, zal bovendien
de overtuiging veld winnen en vasten wortel
schieten, dat hij een oprecht en belangloos
vriend van onze republiek en een onbetwist
baar eerlijk en fatsoenlijk man was.
ïOnberaden huwelijken zijn een der oor
zaken der slechte toestanden in Friesland en
Groningen." Men zou meenen, dat bij deze
wetenschap het getal huwelijken zou worden
teruggebracht tot een minimum. Toch schijnt
dit niet zoo, daar wij in de laatste twee
nommers van het Weekblad voor Opsterland
niet minder dan 160 aankondigingen van
ondertrouw aantroffen. Moge er onder deze
190 geen enkel onberaden voorkomen, al
vinden wij onzen wensch zelf wel wat over
dreven gunstig gezind. ArnhCt.)
Men schrijft uit Haarlem
Het schijnt nog lang met genoeg bekend te
wezen, dat de bibliotheek van het museum voor
kunstnijverheid alhier een a.intal platen en tee-
keningen bevat, welke voor een ieder, waar ook
hier te lande wonende, kosteloos in bruikleen te
vei krijgen zijn.
Het reglement zegt daaromtrent, data malle
aanvragen ten spoedigste zal worden voldaan.
Men heeft slechts op te geven wat men verlangt,
benevens naam. bedrijf en woonplaats.
Genootschappen op kunstindustrieel gebied
kunnen, op aanvrage, plaat wei ken van kunstbe
schouwingen voor éen of meer dagen in de bruik
leen ontvangen. Alloen de tianspoitkosteu, hoen
en terug, komen voor lekening van den aan
vrager.
De bibliotheek bevat platen en werken over
kunstgeschiedenis, mythologie, heialdiek, schil
derkunst. beeldhouwkunst, ornecaentale werken.
bouwkunst bouwstijlen, kameiinrichtingen, stof
fering, meulnleoting, kostumes, textiele kunsten
metaalwerken, ij/erweik, bronzen, drijfwerk,
goud- en /ilversmulsvveik, ceramiek, glas, porse
lein en airdextork, graphische kunsten, boeken
en boekbanden, technische kunsten en ambachten,
tappinten, inrichtingen van museums, onderwijs
en tentoonstellingen, zoodat een ieder, in welk
ambt of ambacht ook geplaitst, er iets in kan
vinden, waaruit voor hetn leering is te trekken.
Bij gelegenheid van de te Amersfoort te houden
jaarlijksche algemeene vergadering van de
vMaatvch tjipij tot bevordeiing der Toonkunst"
zal aldaar op Zaterdag 10 en Zondag 11 Juni
een huishoudelijk muziekfeest en kunslenaarscon-
ceit gegeven woiden. onder leiding van den
heef M. W. Petri, in de zaal nAmicitia".
Op het Zatei dagavond-concert zullen uitge
voerd watden ïHet groote Lied", gedicht van
B. ter Haar Bzn voor sopraan-solo, gemengd koor
en oi kust, door Richard Hol (le uitvoering)
vijolcunceit van Beotlioven »De Roze",
gedicht van Verwey, voor bariton met orkest,
van Dan. deLmge;»Lobgesang"symphonie-
cantate van Mendelssohn. Solisten zijn de dames
A. Reddingius en E. Hol on deheerenj. J Rug
mans, A. Spoel en H. Petri (laatstgenoemde
als violist).
Naar Amsterdam en Utrecht vertrekt dien
avond do laatste trein 10.59.
Het programma voor het kunstenaarsconcert
van Zondagmiddag 11 Juni is nog niet geheel
vastgesteld.
Rembrandts portret der x>"Vrouw van den
Buigemeester Six" heeft dezer dagen op een
veiling te Londen 7035-10 sh. of f84.426
opgebiacht. Voor 's meesters portret van Bur
gemeester Six" werd op dezelfde veiling 5775
of t 69.300 betaald.
De verkooping der kunstverzameling van Spitzer,
te Parijs, hooft tot dusver 4.411.180 francs opge
bracht. Dinsdag werd er het poisolem van Ber
nard Pahvsy en Italiaansch aardewerk vei kocht.
Daarbij weid voor oen schotel (Caffagiolo)52,000
fr. beiaaldvoor een anderen 48,000 fr.; voor
een kan (Saint Potchalire) 32,000 fr.; vooreen
zout vat 20,000 fr., enz.
Over de oorzaken van graveel heeft dr. Ga-
iippe een hoogst belangwekkend verslag inge
diend, dat op de jongste vergadering der Aca
démie des Sciences te Parijs is voorgelezen. Acht
jaar heeft dr. Galippe het onderwerp bestu
deerd en proeven genomen. Alle steenen door
hem onderzocht, bevatten een bijzonder soort
van microbe, die de chemische decompositie
veroorzaakt, welke kalkachtige afscheiding te-
wcprrbieilgt. Hij nam de ploef op de som.
Hij hoeft in speeksel vijf jaar lang deze micro
bon gekweekt, en honderden kleine steentjes
werden er in afgescheiden, die volstrekt gelijk
waren aan die, welke in het menschelijk lichaam
worden gevotmd. De geleerdeu van de academie
verklaarden, dat zij het onderzoek van dr.
Galippe van de grootste waarde achtten voor
de voorkoming en genezing van een zeer pijn
lijke ziekte.
D e berichten over de influenza zijn nog altijd
weinig beviedigend.
In Parijs schijnt de ziekte te blijven lieerschen
er stierven daar in de berichtsweek 4623
April nog 96 personen aan die ziekte. Ook te
Lyon breidde de ziekte zich in April uit ei: blijft
zij te New-Yotk, Kopenhagen. Stockholm. Dussel-
dorp en Frankfort voorkomen. In Londen neemt
zij echter af.
Op last van den Duitschen keizer wordt thans
nabij het nieuwe paleis te Potsdam in hetpaik
van Sanssouci, tegenover den Drakenberg, voor
de keizerlijke prinsen een vestingfort gebouwd,
overeenkomstig de plannen van een ingenieur
der fabriek van Krupp te Essen. Deze kleine
vesting, welke zoo groot wordt als een gewone
ketk, zal voorzien worden van alle verdedigings
middelen der hedendaagsche vesting-bouwkunde
als draaibare pantsertorens, grachten, ophaal
bruggen enz., terwijl zij ook met Krupp-kanon-
nen zal worden bewapend. Nog in dezen zomer
zal het nieuwmodische stuk speelgoed gereed
komen.
Een troepje blinde wielrijders is Dinsdag uit
Londen naar Birmingham vertrokken. Het waren
leerlingen van het »RoyaI Noitnul College for
the Blind", die te Biimirighnru de opening van
een blinden-gymnasium gingen bijwonen. Twee
ziende gidsen vergezelden hen.
Wegens de hevige influenza te Rome zijn alle
pelgrimstochten daarheen vootloopig uitgesteld.
In den staat New-York is deze eisch ingewil
ligd bij besluit van den gouverneur Flower is be
paald, dat de gehuwde vrouw voortaan mede
voogdes over hare minderjarige kinderen is. Zij
heeft dezelfde macht, dezelfde t echten en dezelfde
plichten als haar echtgenoot. Na den dood van
een der echtgenooten heeft de overblijvende
van rechtswege het voogdijschap over de min
derjarige kinderen.
De staat New-York is nu reeds de zesde in
Amerika waar het vaderlijk gezag vervangen is
door het ouderlijk gezag. De andere vijf staten
zijn Iowa, Kansas, Nebraska, Oregon, Was
hington.
De gelegenheid tot vt '-zending der correspon
dentie naar New-York en Baltimore (via Amster
dam) bestaat door middel van het stoomschip
Schiedam. De laatste buslichting aan het post
kantoor te Rotterdam is bepaald op 24 dezer,
des voormiddags ten 435 ure spoortijd.
De wijze van verzending behoort duidelijk op
adres vermeld te worden.
Do Locomotief bevat een schrijven van Teng-
koe Amin over het Atjeh-iapport van professor
Snouck Murgronje. Do schrijver gelooft dat de
modedoelingen van de Deh-Courant niet heel
juist zijn.
Volgens zijne informaties bestaat Snouck's
rapport uit twee hoofddoelen, in het eerste van
welke luj de Atjehsche staatsinrichting, recht-,
spraak, zeden en godsdienst beschrijft en met
de eischen van het Mohammedanisme vergelijkt.
Veel nadruk schijnt in dit gedeelte van bet
