Land- en Tuinbouw.
0 n d e r w ij s.
Reelat zaken.
Visscherij.
Kerknieuws.
Roomscli-katholicke Kerk.
Mar kt berichten.
Cargalijsten.
We meenen dit schrijven met de daarbij
behoorende vragen als een merkwaardig stuk
te kunnen beschouwen, als een daad, ja,
verricht door de Maatschappij tot Nut van
't Algemeen", maar die met politiek of kerk
geloof niet in het minste verband staat.
Die in staat zijn, op meerdere dezer vragen
afdoende antwoorden te geven, doen daarom
een goed werk als zij die niet achterhouden.
Het vraagstuk der werkloosheid toch is
van liet grootste belang.
Naar aanleiding van het schrijven van het
hoofdbestuur is door het bestuur van het
departement Schiedam aan de besturen van
een veertiental vereenigingen te dezer stede
de volgende brief gericht:
Het bestuur van het Nutsdepartement alhier
ontving van het hoofdbestuur de opdracht, een
onderzoek in te stellen naar de werkloosheid
hier ter stede en naar de middelen tot bestrij
ding dier treurige kwaal.
Het bestuur verzoekt beleefd uwe medewer
king, zonder welke het zich buiten staat acht,
de gewichtige doch moeilijke taak behoorlijk
te volbrengen. Het neemt de vrijheid hierbij
een exemplaar der opdracht en vragenlijst te
voegen, met beleefd verzoek de vragen zoo
nauwkeurig en volledig mogelijk te beantwoorden
en de ingevulde lijst uiterlijk 23 Aug. a.k. aan
den ondergeteekende te zenden.
Het behoeft nauwelijks gezegd te worden, dat
voor een goede beantwoording de medewerking
der vertegenwoordigers van de onderscheidene in
Schiedam uitgeoefende vakken zeer gewenschi is.
Het groote belang van de zaak voor de geheele
samenleving, in 't bijzonder voor de werklieden,
doet ons vertrouwen, dat vve niet vergeefs uwe
medewerking inroepen.
Hoogachtend,
Schiedam, Namens voornoemd hesluur,
8 Aug. 1893. M. C. M. de Groot.
Oostsingel.
Het departementsbestuur verzoekt ons mee
te deelen, dat allicht enkele vereenigingen
kunnen zijn gepasseerddat dit dan zonder
opzet is geschied en dat het voor opmerkin
gen daaromtrent zich zeer aanbeveelt. Even
zeer voor inlichtingen over de werkloosheid
zelve. Een en ander te richten aan bovëuge-
noemden heer De Groot, bij wien nog exem
plaren van het schrijven van het hoofdbe
stuur verkrijgbaar zijn.
De cursus voor houtslifjd van den heer
A. Mihkelsen, te KiJibenliavn.
IV.
Het schaven mot een gewone blokschaaf wordt
verdeeld in de volgende onderdeden 1. Schaven
van een smalvlak 2. van een hreed vlak3.
van een kopeind 4. van een schuin viak; 5.
van schuine kanten. Heeft men teikens van ieder
onderdeel een oefening gehad, dan volgt de ver
vaardiging van een eenvoudig voorwerp, waarop
die oefening wordt toegepast. Voor no. 1
moesten we met de linkerhand en in de maat
een lat zagen van 30 cM lang en 3 cM breed, uit
een plank van 2 cM dik. Hiervan moest men
twee aangrenzende kanten glad schavonmet
het kruishout de breedte en dikte aangeven, om
daarna de andere kanten af te schaven. Voor
velen duurde het eenigen tijd eer zij een latje
met vier vlakke zijden klaar hadden. Voormen
tot het moeilijker vlakschaven overging, eerst
nog eenige voorwerpen, waarin het smalle vlak
schaven werd toegepast.
Het moeilijkst was echter het kopschaven.
Daarmede werd menig stukje hout ver
knoeid, vooral omdat er niet genoeg op de
houtnerf gelet werd en men vaak dóór onop
lettendheid de laatste houtvezels losstiet. Na veel
inspanning gelukte het ons ook die moeilijkheid
te overwinnen en werd er last gegeven met
aanteekenboekje en potlood bij 't bord te komen.
Er werd een voorwerp besproken, waarbij behalve
de zaag, ook de schaaf gebruikt moest worden
om de eerste drie schaafoefeningen toe te passen.
Het was een klein stoofblad, rustende op twee
pootjes.
Met het oog op het boren en kopschaven werd
onze aandacht gevestigd op de kwasten in het
hout. Uit een plank van ongeveer 2 cM dikte
werd een stuk gezaagd 17 cM lang en breed.
Dé leider bespreekt het model, maakt alle
mogelijke opmerkingen omtrent hout en werk
tuigen, teekent daarna het voorwerp in eenige
standen op bord met opgave van maat en geeft
ons daarna bevel de bewerking in de volgende
onderdeelen te" splitsen. 1. Gladmaken,-d. i. van
,van het ruwe plankje een breed en smal vlak
schaven,., met het kruishout do dikte aangeven
om het daarna af te schaven. 2. De teekening
wordt aangebracht. 3. Dwarsdeeling, de verdee-
ling van het hout dwars over de nerf, gaat
vooraf, omdat ze verdeeld wordt in dwarszagen,
kopschaven en soms snijden. Bij deze bewerking
worden vaak de lengtevezeles aan de einden
beschadigd, die evenwel bij de latere lengte-
deeling worden weggenomen. 4. Gaten boren
met een centrumboor, waarbij gewezen wordt
öp de richting van het boorijzer. Is het middel
punt der boor door het boui, dan beginne men
aan de andere zijde. 6. Smalle vlakvorming, d. i.
het aanbrengen van een ornament aan de pootjes
met behulp van boor en mes. 7. Afboeken of
de vier hoeken van het plankje afnemen met
zaag en mes. 8. Priemen of gaatjes maken voor
de spijkertjes, noodig voor het in elkaar zetten.
9. Afpoetsen, d. i. alle vezels aan de kopeinden,
door het kopschaven ontstaan, en de lijnen der
teekening, te doen verdwijnen door alles meteen
zoet schaafje nog eens een beurt te geven. Ten
slotte volgt 10, de samenstelling. Schuurpapier
gebruiken we nog niet. De heer Mikkeisen is
daar een groot vijand van, zoolang onze werk
tuigen het gebruik niet noodzakelijk maken. De
schaaf en het mes rijn de aangewezen werktuigen
om het hout glad te maken. Het schuurpapier
werkt nu nog twee kwade zaken in de hand,
n.l. het wegmaken van fouten met de schaaf
begaan en het verdwijnen van alle scherpe kanten,
die het werk zoo versieren. Wij mogen nog niet
schuren, omdat het nog niet noodig is. De werk
tuigen, die tot het maken van liet voorwerp
gebruikt worden, verdeelt men in hoofd- en
hulpwerktuigen. Tot de eerste rekent men bier
zaag en schaaf; tot de tweede: mes, winkel
haak, kruishout, centrumboor en hamer. Nog zij
hier vermeld, dat het model nooit gebruikt mag
worden om na te meten of te teekenen. Dat is
ten strengste verboden. Een der hoofdzaken bij
den slöjd moet zijn, den ieerling te leeren denken.
Wanneer een voorwerp besproken en van alle
kanten bezien wordt, om daarna met behulp
van de gemaakte aanteekeriingen vervaardigd te
worden, dan is bet juist de oplettendheid, het
overleg en de zelfstandigheid, die ontwikkeld
worden. Het voorstellingsvermogen moet hot ge
mis van het voorwerp vergoeden, waardoor de
inspanning grooter, maar ook de waarde van
het werk hooger geschat wordt. Dat men hier
volgens een vast plan leert werken, hebben vele
cursisten tot hun schade ondervonden, wanneer
ze niet in de aangegeven volgorde de verschil
lende oefeningen uitvoerden.
Na inspanning volgt uitspanning, zoo ook bier.
Aan gidsen geen gebrek, zoodat wij Hollanders
dikwijls in de gelegenheid zijnzeer mooie
plaatsen in de omgeving van ICiöbenhavn te
bezoeken. Een der mooiste tochten, die wij ge
maakt hebben, is zeker wel die naar Frederiks-
borg. Het is een groot kasteel, dat door Christiaan
IV, omstreeks 1610, midden in een meer is
gebouwd, in de nabijheid van het station
Ililleröd, anderhalf uur sporens van Kiöbenhavn.
Het hoofdgebouw heeft vier verdiepingen, behalve
de "souterrains onder de wateroppervlakte. In den
nacht van 17 December 1850 werd het met bijna
alle schatten, die er in waren, door brand ver
nield. Door ruime vrijwillige bijdragen werd do
geheele herbouw verzekerd. Vooral de ridderzaal
met een prachtig bewerkt plafond, een spiegel-
gladden vloeren rijk versierde wanden treft de be
zoekers. Vele kamers en zalen geven ons oudheden,
schilderijen, wapenen en vaandels te zien, zoodat
het met recht den naam van een nationaal
historisch museum verdient. Een grooten steun
verleende de heer Jacobson, een rijke bierbrou
wer, die in 1879 en 1880 telkens een som van
200,000 kronen schonk, en bovendien de jaar-
lijksche rente van 10,000 kronen-om het slot
te versieren met schilderijen uit de geschiedenis
van Denemarken. De hofkapel is zeker eene der
schoonste uit Europa. Van Frederiksborg reden
wij per 'tram naar Gribsö en maakten van daar
uit een wandeling door een groot woud tot aan
Esrom-see, een uitgestrekte waterplas met prach
tige gezichten. Het is een prettige dag geweest,
dien wij daar doorbrachten. Een ander maai
bezochten wij de badplaats Klampenborg, aan
de Sond gelegen, een half uur sporens van
Kiöbenhavn.
Niet ver van die plaats bevindt zich de Tier-
garten, een prachtig beuken- én eikenwoud,
waar vele herten en reeën gevonden worden.
Het jachtslot sEremitogen" werd in 1736 door
Chistiaan VI gebouwd. Een schoon gezicht leverde
de kust van Zweden aan de overzijde der Sond.
Steeds door bosschen wandelende, bereikten wij
Skodsborg, een landelijk plaatsje, waar wij in
de open lucht onZen vermoeiden beenen wat rust
en onzen hongerigen magen wat eten gaven. Hier
was men zeer gezellig' samen. Spel en zang
wisselden elkander af en de Hollanders werden
beleefd uitgenoodigd nog eens enkele vader-
landsche zangen te laten hooren.
K i b e n b a v,n, 7 Aug. 1893.
A. van WAART.
Bij de Duitsche spoorwegen te Venlo is thans
aanschrijving ontvangen dat de invoer van fok-
vee geoorloofd is. De bezwaren welke aan het
station aldaar gemaakt werden tege den ver
dere verzending van waggons fokveo, komende
uit Nederland, zijn daarmede opgeheven.
Op de markt to Scheemda werden gisteren
voor eene vereeniging te Weener (Pruisen) ruim
zestig eerste soort kaifkoeien gekocht voor f 175
tot 250 per stuk. Kooplieden uit België kochten
eveneens vele kaifkoeien voor lioogo prijzen.
De R.-k. bisschop te Roermond heeft benoemd
tot leeraar aan hot pro-gymnasium te Venlo
den heer Packbier, priester uit bet seminarie.
Het 50-jarig bestaan van de katholieke onder-
wijs-inrichting to Rolduc en tevens het 25-jarig
directeurschap van dr. W. Evers is Woensdag
en Donderdag met grooten luister gevierd. Het
feest werd vereerd mot de tegenwoordigheid
van de volgende hoogwaardiglieidsbekleeders
den kardinaal-aartsbisschop van Keulen, mgr.
Phillippus Krementz, mer. Bed. Lorenzelli, inter
nuntius in Den Haagmgr. A. H. Boerruans,
bisschop van Roermond mgr. A. 11. Fischer,
titulair bisschop van Juliopolis; mgr. Jean Hem
mens, bisschop van Victoria, Van Couverseiland.
Nadat des Woensdagochtends de gonoodigden
(een 400-tal) aan de grens der gemeente waren
ontvangen door de professoren en leerlingen, werd
door den bisschop van Roermond een pontificale
mis gecelebreerd. Des middags had een séance
in de academie-zaal plaats, waarin werd uitge
voerd sitolduc", dramatisch gedicht in 3 be
drijven,, door A. II. M. Ruyten. Jluziek van B.
A. Polhast, leeraren to Rolduc.
De reünisten boden dr. Evers en de inrichting
als geschenk aan de hernieuwing van het prach
tige koor in Rouieinsclien stijl.
Aan het banket is. behalve door vele kerke
lijke en wereldlijke autoriteiten, door een 3- a
400-tal reünisten deelgenomen.
Door de rechtbank te Leeuwarden is liet vonnis
uitgesproken tegeri J. van der Ploeg, 22 jaar,
arbeider te St.-Anna-Parochie, thans in hechtenis,
die terechtgestaan heeft ter zake, dat hij den
18n Juni 1.1. te Stiens een met kogels geladen
revolver tot vier malen toe heeft afgeschoten op de
marechaussees Zeevat, en Knol en da rijksveld
wachters iluizinga en Matthijs, met het oogmerk
hen dood te schieten.
De rechtbank heeft hem, met vrijspraak dat
li ij op Knol heeft geschoten, schuldig verklaard
aan poging tot doodslag en veroordeeld tot 1
jaar gevangenis, met korting der preventieve
hechtenis.
Eenige weken geleden heeft voor de recht
bank te Amsterdam terechtgestaan zekere S.
wegens het ter verspreiding in voorraad hebben
van afbeeldingen en blaadjes, die aanstooteiijk
waren voor de eerbaarheid. Duizenden photo-
graphieën, gedrukte geschriften enz. werden te
zijnen huize in beslag genomen. Hij werd des
wege veroordeeld tot gevangenisstraf voor den
tijd van twee maanden met last tot vernieti
ging van al het in beslag genomene, In hooger
beroep heeft het hof dezer dagen de straf ver
hoogd tot drie maanden. De Amsterdammer
meldt, dat nog verschillende vervolgingen tegen
andere personen wegens dezelfde feiten worden
ingesteld.
SCHIEDAM. Hedenochtend kwam van de
haringvisscherij binnen de logger Paulina, schipper
A. Schouten, met 23 last haring.
KRALINGSCHE MEER. Gisterochtend wer
den ter markt alhier aangevoerd 444 zalmen,
die de groote voor f 0.85 tot 1.10 en de kleine voor
f 0.80. tot 1.per }/3 kilo werden verkocht. Nog
werden aangevoerd 365 St.-Jacobsznlmpjes, die
fl.10 per Va kilo golden, en 1 steur.
Ned.-IIerv. Kerk.
Beroepen: te Charlois en Kateudreeht ds.
J. van Boven, te Ede; te Schoonhoven ds. J.
H. Goselschap, te Berkol en Rodenrijs te
Lobit ds. A. Wunder, te Noordgouwe c. a.
te Zegveld ds. P. Bongers, te Zevenbergen.
Bedankt: voor Hommerts en Jutrijp door
ds. J. van der Weijden, te WorUum.
De bisschop te Haarlem heeft in de kapel van
het groot-seminarie te Warmond aan de vol
gende theologanten de tonsuur en de vier min
dere orden toegediend J. Mes, MiddelburgJ.
Castelijn, Roelofarendsveen C. W. A. de Gruijter,
's-Gravenhage N. L. Wanna, Leiden J. H. M.
Stieger, GoesS. J. van Rijn, Zoeterwoude
A. A. A. P. M. Guilonard, DelftJ. W. van Hees-
wijk, 's- GravenbageA. M. R. Beguin, Voorburg;
B. T. de Jong, GoudaTh. J. F. Bergansius,
's-Gravenhage H. Pieterse, ZoeterwoudeJ. G.
van Kelckhoven, Wieringen; C. J. Duivesteijn,.
LeidschendaroL. A. J. C. Speet, Leiden J.
Pellen, Amsterdam; H. Verdegaal, Vogelenzang;
A. W. Hulsbosch, Haarlem M. C. M. Colli,
Amsterdam H. M. D. Hellebrekers, Rotterdam.
Israëlietiselie Kerk.
Tot vorming van eenon sBond voor Israël,
godsdienstleeraren in Nederland" is een comité
samengesteld uit de heeren J. L. van Baren Iiz.,
Assen W. Bouteljo, Groningen A. van Cre-
veid JIz., Amsterdam B. Ilildesheim, Rotter
dam E. Italië, Leeuwarden B. de Jong, 's-tlage;
D. M. Klein, Arnhem M. Koekoek, Hoogeveen
M. Mendels, A. Polak Jz., S. Scliorlerheini, te
Amsterdam II. Yloescliliouwcr, DeventerS. Ph,
de Vries M*., Haarlem.
Punten, die van belang worden geacht bij de
vaststelling der statuten, kunnen tot en met 29
dezer door belangstellenden worden ingediend
bij den voorloopigen voorzitter A. Polak Mz.,
Spinozastraat 7 te Amsterdam, die ouk betui
gingen van adhaesie iri ontvangst neemt.
Schiedam, 12 Augustus.
Kogge en Gerst zonder handel.
Mout ir i]iino leering der makelaars f S'/s.
Jenever: Amsterd. proef f 12'/s per heet.
Ct. zonder fust en zonder belasting.
Spoeling 10.80 per ketel.
Maassluis, 11 Augustus.
Kaas. Aanvoer 32 stapels, wegende 8517 kilo;
prijs 20 a 28 '/s ct. per kilo. Handel geregeld.
Naaldwijk, 10 Augustus.
Heden waren de marktprijzenaardappelen
fl.20 a 1.75, peren f 0.00 a 1.60, appelen f 0.55
a 0.75, per kin aalbessen 3 a 6 cis. per KG
perziken 4 tl 7 cl., meloenen 35 a 75 ct. par stuk.
Op de veilingen stoofperen 1 0.59 a 0.85,
dito appelen fO.GO a 0.70, fijnere soorten f 1.10
a 1.40 en f 0.90 a 1.25, zandaardappelen f
a Engelsche fa hoorntjes f
a pruimen 15 a 50 ct. per Vt partroode
bessen 3 a 5 ct., witte 4 a 6 ets., druiven f0.60
a 95 ets. per KG; komkommers V2 a 4ct., perziken
1 Va R 7l/s cts., meloenen i 0.25 a Ü.S5, pruimen
1 a 3-/s ets., snijboonen 8 a 15 ets., suikerbounen
3 a 4'/e ets. per 100.
Leiden, 11 Augustus.
Dc aanvoer en prijzen ter veemarkt van heden
waren als volgt: 68 stieren f53 u 248, 150
vette ossen en kooien f120 a 262, of 54 a 70 c.
per kilo, 140 vare dito f84 a 1ST, 40 gras
kalveren f 15 a 45, 48 vette dito 30 a 78, of
60 a 75 c. per kilo, 27 nuchtere dito f4.50 a
13.801 vette schapen flG.a 28.of
30 a 35 c. per kilo, 886 weide dito f5.50 a
23.518 lammeren f5.a 11.174
magere varkons fla a 32, 174 biggen f5.50
a 14.192 kalf- en melkkoeien f112 a 25C,
paarden fa veulens fa
Amsterdam, 12 Augustus.
Rogge op levering hooger; per October f 118,
117, 116, 117; ;er Maart fU9, 118.
Antwerpen, 12 Augustus.
Petroleum kalm; Amerik. in loco fr. 11 Va-
laatste 4 md. fr. l l'/si eerste 3 md. fr. 11%;
Russische in loco fr. 10%.
DRAMMEN. Tvende Brödrekapt. J. Hoim,
met eene lading gezaagd hout.
Wegens bcurs-vacantiedag heden
geen noteering der effecten enz.
Omtrent de stemming der beurs op gisteren
zegt het N. v. d. D.
Bijzondere vermelding verdienen lieden Subsi-
diebonds Mexico, daar deze een groot gedeelte
van het vroeger geleden konden herwinnen, de
stemming voor do overige Buitenlandsche Staats
fondsen was eerder wat flauwer.
Amerikaanscho sporen waren over het algemeen
wat vaster, alhoeveel dit tot geen meerdere affaire
aanleiding gaf.
Nationale Staatsfondsen Vs a ilager.
Buitenlandsche mcerendeels a lager,
alleen Subsidiebonds Mexico 3'/.i hooger.
Van Industrieolen stegenTabaks waarden
1 Vé a '15) llandel-Mij. Rescontre doch daal-
