Kolonel Espina, die met twee buitgemaakte
torpedobooten een aanval op de vloot be
proefd heaft, is gevangengenomen en 2al
vermoedelijk gefusilleerd worden.
Een bankiershuis te Londen heeft eene
depeche van Rio-de-Janeiro ontvangen, vol
gens welke het bombardement zoo zwaar is,
dat de banken waarschijnlijk gesloten zullen
worden. Dinsdag werd een bediende van de
sLondon and Brazilian Bank" door een kanons
kogel gedood.
De Tmics verneemt uit Philadelphia, dat
de metaalwerkers te Pittsburg een loonsver
laging van 10 pCt. aannemen.
AFRIKA.
Uit Kaapstad wordt van gisteren gemeld
De overste Ferreira, van de Transvaal,
heeft aa>i tien lieer James, directeur der Brit-
sche Zuidafrikaansche compagniedoen
weten dat duizend Boeren binnen eene maand
bereid zijn de compagnie to helpen tegen
Lobongula, mits zij hoeven ontvangen ter
belooning.
P» Transvaalsche Volksraad besloot met 17
tegen 5 stemmen, op voorstel van generaal
Smit, doch niet dan na een heftige bestrijding,
honderd pond sterling beschikbaar testellen
voor een steen op het graf van president Tho
mas Burgers.
CHINA.
De Standard verneemt uit Shangai dat
de regeering op de collectieve nota der
mogendheden, waarin wordt geprotesteerd
tegen Je barbaarsche behandeling van vreem
delingen in sommige Chineesche landstreken,
voornamelijk in die, onder 't bestuur van
Chang Chilitung, heeft geantwoord met de
verzekering, dat die gouverneur zal worden
gedegradeerd of ontslagen, indien de vergrij
pen tegen \reemdelingenzichmochtenhihalen.
Bliiiienlaudsclie Berichten.
SCHIEDAM, 2S September 1893.
De tooneelvoorstellingen in onzen schouw
burg zijn gisteiavond wederom aangevangen,
en wel met de opvoering van Erckmann
Chatrian's sVriend Fritz", tooneelspel in 3
bedryven.
Dat deze voorstelling voortreffelijk was, zal
wel geen nader betoog behoeven, wanneer
men in aanmerking neemt, dat het puikje
der vereenigde Rotterdamsche tooneelisten
er in optrad en dat de titelrol werd vervuld
door Willem van Zuylen. Deze ging geheel
m zijn rol opin hem zag men het type
van een rentenierend vrijgezel, die het leven
van vroolyken Frans verkiest boven de z. i.
knellende banden des huwelijks. Evenwel is
hij geen losbol, doch integendeel een ernstig
man, die goed is voor iedereen en helpt waar
hij kan. Karakteristiek zijn zijne gesprekken
met den rabbijn, den vriend zijns vaders, die
hem voortdurend zijn dwaalbegrippen onder
het oog brengt en krachtige pleidooien houdt
voor den zegenrijken invloed van het huwelijk.
Hoewel zich steeds heftig tegen die raad
gevingen velzettende, blijkt toch zijn theorie
niet bestand tegen de practijk. De hardnek
kige Epicurist leert een engelrein, onschuldig
meisje kennen, hetwelk zulk een indruk op
hem maakt, dat hij in strijd komt met zich
zelf en ten slotte zwicht voor de macht der
oprechte liefde.
Niet minder kranig acteerde Rosier Faassen
als de raokijn David Sichel. Deze bedaarde
oude man, geplaatst in een hem bestrijdende
omgeving, waar hij vaak het voorwerp is van
spot en hoon, gaat kalm zijns weegs, houdt
vort bij stuk en bereikt ten slotte zijn doel.
Vriendelijk is zijne verschijning, liefelijk zyn
stem, zacht maar ernstig zijn vermanend
woord tot de bestrijders van het huwelijks
leven, waarvoor hij juist uit innige overtui
ging ijverig propaganda maakt. Voorzichtig
gaat hij evenwel daarbij te werk, uiterst
kiesch zijn de middelen, door hem te baat
genomende titel van koppelaar zou voor
dezen braven man een beleediging zijn.
En dan Suze Christel (mevr. Van Eysden
Vink)! Hare verschijning reeds is voldoende
om den juisten indruk te ontvangen van haar
innerlijk wezen. Dat zachte, vrome gelaat
getuigt van goedheid en liefelijkheid, van
onschuld en edele gedachten. Bij haar optre
den bekoort en betoovert zij hare omgeving;
spreken behoeft zij nauwelijks, hare actie drukt
geheel haar karakter uit. Hoe innig vroom
was dat onderhoud met den rabbijn, hoe onge
kunsteld en naïef dat met Fritz bij den kerse
boom Wij zien het meisje lijden tengevolge
van het onverwacht vertrek van Jen door
haar in stilte beminden man en onder een
haar tegen de borst stuitend huwelijksvoor-
stel haars vaders. Doch welk een zalig gevoel
overmeestert haar op het beslissend oogenblik,
waarop Fritz aan haren vader zijne liefde
voor diens dochter bekent.
Catherine, huishoudster van Fritz, kan niet
beter verpersoonlijkt worden dan in mevr.
FaassenVan Vel zen, de drukke, snappende,
beweeglijke verschijning, die bij al bare onnoo-
zelheid zulke aardige zetten deed en zich
steeds even hulpvaardig en dienstwillig be
toonde.
Wat hier gezegd is van de hoofdpersonen,
geldt evenzeer van de overige rollen, welke
wegens de mindere beduidendheid geen
afzonderlijke vermelding behoeven; allen
werkten samen tot een voortreffelijk geheel.
Ten opzichte van den heer Van Zuylen wen-
schen wij, dat zijn eerste optreden hier ter
stede niet tevens het laatste moge geweest zijn.
Ten slotte een kleine opmerking aan het
adres van den regisseur. De boeren en boe
rinnen kwamen op met zeis, sikkel, vlegel,
hooiharken en houten gaffel, zooals op 't zaad
kleed wordt gebruikt. Een zeis eneenhaik
worden bij het hooiwinnen, een sikkel bij het
graansnijden gebruikt, terwijl de vlegel wordt
gebezigd als het giaan binnengehaald is, zoo
dat deze combinatie op een tijdstip ons wel
wat zonderling voorkwam.
Hedenmiddag omstreeks halfeen is D. Nels,
werkzaam in de branderij van den heer
J. L. Gouka, aan de Raam, bij het storten
van heet watei gevallen, tengevolge waarvan
hij een arm ernstig gebrand en een been
gekneusd heeft. Nadat de geneesheer La
Verge de eerste geneeskundige hulp verleend
bad, is Nels naar zijne woning in de Nieuwe
Buurt vervoerd.
H. M. de Koningin-Regentes heeft gister
namiddag te 5 uur de commissie uit de
Tweede Kamer der Staten-Generaal ontvan
gen, belast met de aanbieding van het adres
van antwoord op de troonrede.
Het comité van het Bredasche diaconessen-
huis heeft van de Koningin f 200 ontvangen
en van de Regentes gelijke som als bijdrage
voor den aankoop van een eigen huis.
Terwijl meer en meer de meening veld
wint, dat de kieswet door de Tweede Kamer
zal worden aangenomen, oppert men nu reeds
het vermoeden dat de Eerste Kamer er zich
niet mede vereenigen zal en herinnert men
aan de woorden door den heer Scliaepraan
in eene rede te Beverwijk gesproken
»Dit is zeker, zonder gemeen overleg komt
die wet niet tot stand. Men kan haar met
éene stem meet derheid aannemen; maar als
zij niet met waardigheid en staatsie naar de
overzijde van het Binnenhof wotdt gebracht,
dan sterft zij in handen van hem, die haar
overbrengt, voor zy aan de fontein van den
Roomscheu Koning is aangekomen. Zij komt
niet tot stand, of zij moet evenals de school
wet een werk zijn van pacificatie".
De Haagsche kroniekschrijver van de
If. Gr. Ct. deelt mede, dat de commissie
van rapporteurs over de kiesrecht-ontwerpen
zelfstandig werkende een leiddraad voor
dat onderzoek heeft opgemaakt, die 17 pun
ten bevat en een geleidelijk onderzoek zal
bevorderen, maar ook een breedvoerigheid,
even groot als die bij het algemeen debat. Men
kan een volumineus verslag te gemoet zien en
als vanzelf, als gevolg daarvan, eenig tijdver
lies, dat, naar zijne meeuing, zijn vroeger
geuit vermoeden wel zal bevestigen, dat men
't openbaar kiesrechtdebat niet vóór Februari
1894 zal kunnen hervatten.
Tot lid der Provinciale Staten van Noord-
Holland in het district Hoorn is bij herstem
ming gekozen de heer Kool (lib.) met 921
van de 1626 stemmen. De heer Zuurbier
(ultram.) had 705 stemmen.
Tot lid der Prov. Staten van Noord-Brabant
is te Eindhoven gekozen de heer G. Wijnen,
te St.-Oedenrode, met 885 van de 1387 gel
dige stemmen. De lieer Borrenberger, te
Stratum, verkreeg 193 stemmen.
De commissie, die zich heeft gevormd voor
een huldeblijk aan de nagedachtenis van
wijlen den heer J. P. Hofstede, hoofddirec
teur der posterijen, deelt mede, dat zij in
staat zal zijn aan hare plannen volledige uit
voering te geven.
Van 17 tot en met 23 September zijn
langs den Nieuwen Rotterdamschen water
weg binnengekomen 83 stoom- en 10 zeil
schepen; vertrokken 86 stoom- en 10 zeil
schepen.
Tengevolge van den buitengewoon lagen
waterstand op den Rijn liggen in de Boven-
Rynhavens vele groote rivierschepen stil. De
stand der rivier is thans 14 M beneden het
laagste peil van dezen zomer.
Het voorloopig comité voor de tentoonstel
ling van het Hotelwezen en de verpleging
van den reizenden raensch", het volgende
jaar te Amsterdam te houden, heeft eene
prijsvraag uitgeschreven voor het ontwerpen
van tijdelijke gebouwen op het terrein achter
het Rijksmuseum, waar de tentoonstelling
wezen zal. In het prospectus zijn die gebou
wen omschreven. Drie pi'ijzen werden uitge
loofd van f 400, f 200 en f 100. Voor
16 December moeten de ontwerpen worden
ingzeonden. De jury bestaat uit de
heeren dr. P. J. H. Cuypers en A.
Salm te Amsterdam, J. J. van Nieukerken
en W. Schut te 's-Gravenhage.
De krankzinnigengestichten hier te lande
zijn zoodanig overvuld, dat de krankzinnigen
uit het noorden des rijks naar België worden
gezonden, bij gebrek aan gelegenheid tot
verpleging in eigen land.
Het leger des heils houdt eene rinterna-
tionale week van zelfverloochening en gebed",
die in Nederland is bepaald van Zondag 1
tot en met Zaterdag 7 October.
Door het afdeelingsbestuur Delft der »Ver-
eeniging tot bevordering van Zondagsrust"
is aan de algemeone vergadering het voorstel
gedaan, om liet hoofdbestuur te verzoeken,
zich te wenden tot de regeering met een
verzoek om postzegels te doen vervaardigen
met smet bestellen op Zondag", zooals die
in België in gebruik zijn.
In de laatste dagen zijn niet minder dan
vier personen door de Haagsche politie aange
houden en ter beschikking \an de justitie ge
steld, verdacht van misdrijven tegen de zeden.
Twee personen zijn naar het huis van be
waring te 's-Hage overgebracht.
De politie in Den Haag heeft een man
aangehouden, die zich had schuldig gemaakt
aan majesteitsschennis. In eene herberg aan
de Paveljoensgracht had hij zich namelijk
op beleedigende wijze over H. M. de Koningin
uitgelaten.
Een 18-jarig jongmensch te Barendreeht
kwam van de jacht en ontmoette zijn broa
der, die hem vroeg behulpzaam te zijn bij
het optillen van een zak aardappelen. De
jager gaf daarop zyn geweer aan een jongen,
die bij hem was, om het even vast te houdenr
terwijl hij zijnen broeder hielp. Het schot
ging op welke wijze weet men niet
af en trof den broeder van den jager, een
26-jarig man, in het gezicht. De man weid
zóo zwaar gewond, dat hij aan de gevolgen
is overleden.
Door de politie te Haarlem is in beslag
genomen een valsche rijksdaalder met de
beeltenis van Koning Willem III en het
jaartal 1S50.
Maandagochtend is gevankelijk te Heeren
veen binnengebracht, onder verdenking van
brandstichting, eene 21-jarige vrouw, moeder
van drie kinderen, van welke zy het jongste,
elf maanden oud, by zich had.
De zich noemende W, Schnippes, vstudent
in de letteren", naar nu blijkt een zekere
Snippe, oude bekende der justitie, huurde
voor eenigen tijd eene kamer met bediening
by eenen kiuidenier te Meppel. Het ver
trouwen genietende van zijnen hospes, wist
hij onder allerlei praatjes veelgeld van dezen
los te krijgen. De sstudent" verloofde zich
dezer dagen zelfs met eene dochter eener
achtenswaardige familie uit eene naburige
gemeente en zond verlovingsbrieven rond naar
personen, met wie hij zelden of nooit gespro
ken had. Doch ten slotte is hij, zooals gemeld,
door de politie gearresteerd.
Het uitgestrekte landgoed Mariendaal aan
het kanaal te Apeldoorn is aangekocht tot
vestiging van een rijkstuinbouwschool.
Te Rotterdam zijn in de laatst verloopen
24 uren 2 lijders aan cholera asiatica aan
gegeven, een dezer lijders is reeds overleden.
Twee personen zijn van de ziekte hersteld,
terwijl 6 nog in behandeling blijven.
Te Hillegersberg deed zich een geval van
pokken voor.
Op een modderbak in het Scheur onder
de gemeente Rozenburg is een geval van
Aziatische chokra geconstateerd.
Gisteren zyn te Zwijndrecht aangegeven
als te Groote Lint sedert Maandag over
leden aan de cholera vier personen.
Te Hagestein bij "Vianen is weer een gevat
vau cholera met doodelijkeu afloop voorge
komen.
Te 's-Graveland hebben zich twee gevallen
van cholera asiatica voorgedaan. De twee aan
getaste personen beiden van beroep blee-
ker zijn overleden. Het water in de
's-Gravelandsche vaart hetwelk gemeen
schap heeft met verschillende stroomen is
besmet verklaard.
Te Enkhuizen heeft zich Dinsdageen tweede
geval van Aziatische cholera voorgedaan,
nu bij een vrouw, de moeder van de eerste
cholera-lijderes.
Dinsdagmorgen heeft zich op een schip,
liggende in de Ringvaart bij Aalsmeer en
komende van Alkemade, een geval van Azia
tische cholera met doodeiijken afloop voorge
daan bij een gehuwden schippersknecht.
De Ringvaart is besmet verklaaid, omdat
de uitwerpselen van den lijder buitenboord
zijn geworpen.
Door den geneeskundigen inspecteur is een
geval van Aziatische cholera geconstateerd
in een schip onder LItwellingerga (gemeente
Wijmbritseradeel), bij Sneek.
In de gemeenten Veendam,Meeden en
Muntendam heerscht sedert de laatste beide-
maanden in zeer erge mate febris typhoïdea.
