I
Gemengde Berichten.
PER TELEGIIAAF~
Koloniën.
0 n d e r w ij s.
IReelitzakeu.
V i s s c h e r ij.
Kerknieuws.
•vrouw, die zich eerder zou laten neerschieten
dan iets te doen wat verkeerd was,
ïEvenmin geloof ik, dat zij onder gewone
omstandigheden zelfmoord zon hebben ge
pleegd.
Natuurlijk is het mogelijk, dat zij na den
schok, dien zij ontving, toen zy tot de ont
dekking kwam welk een schurk De Jong was,
het besluit opvatte de hand aan zich zelve te
slaan, doch dan zou zq ons eerst geschreven
hebben. Wij vreezen het ergste voor onze
zuster."
Te Rotterdam is in de verloopen 24 uren
geen geval van cholera asiatica aangegeven,
sterfgevallen hadden ook niet plaats. Acht
lijders blijven nog in behandeling.
Te 's-Gravenhage heeft zich weder een
geval van cholera asiatica voorgedaan. De
lijder is een man in dienst der gemeente-
reiniging, hij wordt in zijn woning verpleegd.
De choleralijder, die in zijn woning in de
Hamerstraat werd verpleegd, is gisternacht
overleden.
Te Aarlanderveen is Zaterdag het 3e
geval van cholera aangegeven.
Sedert 10 September is te Leerdam geen
geval van cholera aangegeven. In het geheel
zijn 35 lijders aangegeven, waarvan er 22
gestorven zijn. De overigen zijn hersteld. Men
mag aannemen dat de ziekte thans geweken is.
De drie patiënten te Zwolle, in de barak bij
het ziekenhuis opgenomen, zgn gebleken wer
kelijk lijjdende te zijn aan aziatische cholera.
De moeder en het oudste meisje zijn nog ern
stig ziek, maar het jongste meisje is veel beter.
Te Uitwellingerga heeft zich een tweede
geval van Aziatische cholera voorgedaan, en
wel op hetzelfde schip, waarop het eerste
geval werd geconstateerd.
Te Dedemsvaart is weder een geval van
cholera voorgekomen met doodelgken afloop.
Botterdam. Zooals bekend is, sluit de
begrootiug dezer gemeente voor 1894 met
een tekort van f 40,000, zoodat burgemeester
en wethouders zich genoodzaakt hebben ge
zien, niet alleen de inkomstenbelasting van
3.4 op 3.5 te brengen, maar ook de opcenten
op het personeel van 80 tot 90 te verhoogen.
Een plan ter verbinding van het Lago-Maggiore
met Venetië is ontworpen door den Itaüaan-
schen ingenieur Canavesio. Het kanaal zou van
Venetie om Ferrara, Mantua, Cremona, Pavia,
Milaan en Arona, naar Locarno loopen, de
noordelijke havenstad van het meer.
Het kanaal wordt van groot belang geacht
voor het handelsverkeer, maar het zou alweder
de Nederlandsche havens concurrentie aandoen.
Thans worden namelijk ieder jaar duizenden
tonnen graan uit de Zwarte-zee-havens te Am
sterdam en Rotterdam aangebracht, om van daar
naar Zuid-Dnitschland en Zwitserland vervoerd
te worden en dat vervoer zal als het kanaal
gereed is wel geschieden langs dezen nieuwen
waterweg, die de schepen een omweg van 3000
kilometer over zee bespaart.
Dezen zomer is door doorgraving van den
bergrug Maanselka de IJszee in verbinding ge
bracht met den Atlantischen Oceaan, een kanaal
voert van het Kitta-meer, dat met de Witte
zee in verbinding staat, naar het Livojarvi-meer,
waarvan het water door rie rivier Ijo in de
Bothnische golf stroomt. Eenige zaagmolen-
bezitters hebben het kanaal, voornamelijk voor
houtafvoer dienende, doen afmaken.
Het contract voor de doorboring van den
Simplon is geteekend door de directie van de
Jura-Simplon eenerzijds en het huis Brand-
Brandau van Hamburg en verscheiden andere
firma's, die samen da nSociété pour l'entreprise
du tunnel dn Simpion" vormen, anderzijds. De
tunnel, die voorloopig voor enkel spoor wordt
gemaakt, moet in 5ys jaar voltooid zijn. Het
werk zal 69 i/3 millioen francs kosten, de Zwit-
sersche staat geeft een subsidie van 4Vj millioen.
In het nieuwe boofd-postkantoor te Brussel is
aan al de loketten, waar het publiek voor de
verschillende takken van dienst betalingen kan
doen, de volgende vermakelijke bekendmaking
aangeplakt
>Het vreemde scheidemont is in
de staatskassen niet meer ont
vangen,"
en zulks ter vertaling van den daarnaast
staanden Franschen tekst:
sjCe Lilian élranger n' est plus admis dans
les caisses de l' Etat."
Het bekende i Hotel de gouden draak" te
Königswinter is Zaterdagavond plotseling inge
stort. Zeven personen zijn onder de puinhoopen
bedolven vier lijken zijn reeds gevonden ook
de drie andere personen zullen er vermoedelijk
niet meer levend van onder te voorschijn
komen.
Aanzienlijke overstroomingan hebben in
geheel Italië plaats gehad, waardoor tal van
spoorwegverbindingen afgebroken en huizen
omvergeworpen zijn. Er is veel schade aange
bracht. Ook heeft men eenige slachtoffers te
betreuren.
Een vreeselijke storm heeft in de omstreken
van Nieuw-Orleans gedurende een gedeelte van
Zondag gewoed. Volgens tot dusver ingewonnen
inlichtingen zijn er 80 personen gedood en een
grooter aantal nog gewond. De orkaan richtte
ook groote schade aan te Mobile, in den staat
Alabama, en nog op andere plaatsen.
'«-«B.WBS UiiCE, 4 October.
Tweede Kamer. Heden is, na uitvoerig debat,
het wetsontwerp tot onteigening voor den
aanleg der duinwaterleiding te Haarlem aan
genomen met 52 tegen 23 stemmen.
Morgen is de suikerwet aan de orde.
Batavia, 29 Augustus.
Uit Macasser wordt dd. 26 Augustus aan de
Java-Bodc geseindGisternamiddag zijn de
cavalerie en 100 man infanterie van Pankadjene
alhier teruggekeerd. Ter verzekering van de
veiligheid bieven er 50 man achter. De gou
verneur en de overste Riesz worden Maandag
hier terugverwacht,
De gouverneur-generaal heeft aan mevrouw
Van der Schoor gratie verleend, op grond dat
er naar het oordeel tan den chef van den ge
neeskundigen dienst bij een langer veiblijf in
de gevangenis gevaar bestond voor het leven
van de veroordeeide. Alle adviezen waren tegen
bet verleenen van gratie.
Batavia, 1 September.
Aan de Java-Bode werd uit Medan dd. 31
Augustus geseind
sliet. Tamiangsche hoofd Kedjoeroean Moeda,
die aan de onlusten had meegedaan, doch zich
sedert weer had onderworpen, is den 27sten
Augustus door lieden van Nja Mohamad en
Silang van Karang vermoord. Hij was opge
roepen tot eene bijeenkomst met Nja Mohamad
te Anjer Tenang en begaf zich met vijf volge
lingen daarheen, doch werd bij het oversteken
van de rivier met zijne volgelingen neergescho
ten. Volgens spionnenberichtpn te Silang was
Karang de hoofdschuldige. Vermoedelijk zal
tot eene excursie worden besloten ter tuchti
ging. Men verwacht hier dat de regeering ko
lonel Van de Poi nu nog hier zal laten".
(Van een anderen correspondent.) »Do Deli-
Courant meldt dat het bevriende Tamiangsche
hoofd Kedjoeroean Madoe den 27sten Augustus
met drie volgelingen bij Ajer-Tenang door Nja
Mohamad is vermoord."
Het blad teokent hierbij aan De Kedjoeroean
Marang en de Medjoeroean Moeda in de voren
staande telegrammen uit Medan genoemd, vor
men het westelijke deel van Tamiang en zijn
door de rivier de Tamiang van elkander ge
scheiden, terwijl Ajer Tenang aan die rivier
ligt, een eind verder landwaarts dan Seroewaij,
Het gebeurde toont duidelijk dat de rust in Ta
miang nog niet is hersteld.
Van Atjeh zijn berichten gekomen, dat er
plan bestaat een tocht naar Kemala te onder
nemen.
(Jit Kota-Radja werd 25 Augustus aan de
Sum.- Ct. getelegrapheerd
De controleurswoning te Telok Semawé werd
in den nacht van 20 op 21 dezer door een
groote bende Atjehera, vermoedelijk afkom
stig uit Simpang Olim aangevallen, bij welke
gelegenheid een poiitie-oppasser om het leven
gebracht werd, zoomede een ander oppasser en
een Atjehsche vrouw zwaar verwond werden.
De controleur van Telok-Semawé met zijn
gezin en de boormeester voor de artesisc.be put
ten aldaar zijn ongedeerd gebleven. Toen de
militaire patrouille kwam, was de bende ver
dwenen. Men kon niet gissen, hoe sterk de
bendt was.
De lading goederen, bestemd voor Soesoe en
Tempat-Toean ter westkust bezuiden Melaboe,
kon wegens de onveiligheid, door het stoomschip
G. G. Lansberge niet aldaar gelost worden, om
weike reden ze te Oieh-leh gelost werd. De betrok
ken gezagvoerder had geen dekkingstroepen aan
boord gekregen en achtte zich niet verantwoord,
die plaatsen zonder gewapend geleide aan te doen.
Toekoe Oetoar en de Kedjoeroean van Loöng
(westkust van Groot-Atjeh) zfjn heden alhier aan
gekomen om bnn opwachting bij den generaal
tevens gouverneur Deykerhoff te maken en dezen
hun onderwerping aan te bieden. Die beide Atjeh
sche hoofden zijn gelogeerd bij den inlandschen
zendeling panglima Tibang op kampong Djawa.
Van den resident van Timor en onderhoorighe-
den is het volgende telegram ontvangen, gedag-
teekend Koepang 23 dezer:
»Geen politieke bijzonderheden. Gezondheids
toestand minder gunstig. Veeziekte op Pariti
zoogoed als geweken, op Rotti stationnair",
Voor een vrij talrijk publiek aanvaardde prof.
A. J. H, Brandt gisteren aan de universiteit te
Amsterdam bet ambt van hoogleeraar in de
encyclopedie der godgeleerdheid, de geschiedenis
van den Israelietibchen godsdienst en de uitleg
ging van het Nieuwe Testament met eene reda
in de aula der universiteit.
De titel van sprekers voordracht wasHet
pructische bestanddeel in het onderwijs, ooi: in
het theologische, aan de openbare hoogeschooi
door haar karakter als maatschappelijke instel
ling zoowel geëischt ais binnen grenzen bepaald.
Totonderwijzeres te Ketel is benoemd mej. D. E.
Klaasien te Amsterdam.
In de gisteren gehouden zitting der arrond.-
rechtbank te Rotterdam stond terecht
C. D. de P., brandersknecht te Schiedam, be
klaagd van het toebrengen van een hevigen
slag aan P. Brouwer aldaar. Het feit was op
15 lull gepleegd in het gebouw aan de Lange
Haven, waar het heilsleger zijne oefeningen
hield, en waar bekl. en anderen zooveel i umoer
maakten, dat zij door de politie en P. Brouwer,
die heilssoldaat is, er uitgezet werden. Eisch 14
dagen gevangenis.
Uitspraak over 8 dagen.
Wegens mishandeling met doodeiijken afloop
heeft Maandag voor du liaagsche lechtbank
terechtgestaan de 19-jange P. L voorheen ket
tingmaker op de koninklijke giofsmederij te
Leiden.
Den Sn Augustus had een zijner kameraden
naar hem roet een stuk cokes geworpen, waar
door P. L. zoo driftig werd, dat hij een hamer
greep om daarmede den plaaggeest te treffen.
Het zware voorwerp miste zijn doel en trof
een 17-jarigen knaap in den nek, die binnen
eenige oogenblikken bezweek.
Do beklaagde, die diep berouw toonde, be
kende dat hij zich door zijne drift had laten ver
leiden. Natuurlijk was het niet zijne bedoeling
geweest den knaap te treffen, die hem niets mis
daan had.
Het O. M., den treurigen samenloop van om
standigheden in aanmerking nemende, -orderde
de veroordeeling van P. L. tot 7 maanden gev.
Uitspraak 12 October. 1
Van de vijf personen te Os, aanvankelijk ver
dacht van medeplichtigheid aan den moord op
den .wachtmeester Hoekman, zijn de vier navol
gende G. van Gelder, 30 jaar, jagerA. van
Berkum, 23 jaar, kuiperJ. G. de Bie, 27 jaar,
boterwerker, en- P. de Bie, 33 jaar, allen wo
nende te Os, vei wezen naar de terechtzit
ting en zulke ter zake dat zij, na opzettelijk het
voornemen opgevat, hot plan beraamd en het
besluit genomen te hebben om den wachtmees
ter, brigade-commandant Gerard lloetman van
het leven te berooven, althans zwaar lichame
lijk letsel toe te brengen, ter uitvoering van
dat genomen bosluit in don nacht van 26 op
27 Maait 1893 omstreeks 10 uur te Os op den
openbaren weg, ter plaatse genaamd den Eiken
boomgaard, zijn bij eikander gekomen, wetende,
in alie gevallen vermoedende dat gezegde
Hoekman zich op den Heuvel te Os bevond
cn veronderstellende dat hij, naar de kazerne
der marechaussee terugkeerendeaan den
Eikenboomgaard zou voorbijkomen en eerste
beklaagde opzettelijk voorzien van een tweeloops
met gtoven hagel geladen schietgeweer, op dien
Eikenboomgaard heeft postgevat en gezegden
wachtmeester Hoekman heeft afgewacht en, toen
die op zijn weg naar de kazerne omstreeks
halftwaalf in de nabijheid van beklaagde
was gekomennn dezen heeft aangelegd
en geschoten en hem daardoor met een
aantal hagelkorrels zoodanig o. a. in borst
hart, maag en lever heeft getroffen en verwond,
dat hij dientengevolge na weinige oogenblikken
is overleden, hebbende hij hem mitsdien opzet-
Iijk en met voorbedachten rade van het leven
beroofd. De 2e, 3e en 4e beklaagden worden
beschuldigd den ln beklaagde opzettelijk behulp
zaam te zijn geweest bij het plegen van dat
misdrijf.
De dag voor de openbare behandeling is nog
niet bepaald.
SCHIEDAM. Heden kwam van de haring-
visscherij binnen de logger Harmonie II, schipper
J. Groeneveid, aanbrengende 20 last haring.
VLAARDINGEN. Gisteren zijn alhier bin
nengekomen 3 loggers, welke gezamenlijk aan
brachten CO Jast pekel-, 3 last en 37000 stuks
steurharing.
De marktprijs van volle haring was f 11.75.
MAASSLUIS. Gisteren zich alhier binnen
gekomen 4 loggers, gezamenlijk aanbrengende
80 last pekel-, en 5 last steurharing, alsmede
1 bom met 330 kantjes pekel-, en 70 kantjes
steurharing.
KRALINGSCHE VEER. Gisterochtend wer
den ter markt alhier aangevoerd 93 zomeizaimen,
die voor fl.20 tot 2.10 per Vs kilo werden
verkocht.
Ned.-Herv. Kerk.
Beroepen: te Drogeham (toez.) ds. H.
Limpers, te Stavoren c. a.
Aangenomen: naar Langerak bez. de
Lek door ds. W. Wiliems, te IJzendoom.
Bedankt voor Mijnsheerenlarid door ds.
J- C. Klomp, te Lunterenvoor Hoog-Blokland
(Z.-H.) door ds. G. J. van Limburgh, te Tbamen-
a/d.-Amstel voor Leerdam ds. Reijnenberg,
te Ferwerd roor Heilouw door ds. C. H.
Kuipéri, te Sclieüuinen te Benschop door dr.
J. W. F. Gobius du Sart, te Nieuw- en St.-
Joosland.
Gisteren is het stoffelijk overschot van prof.
dr. J. Knappert op de begraafplaats sZorgvlied"
te Amsterdam, ia tegenwoordigheid van een
groot aanta vrienden, ambigenooten en leer
lingen van den betreurden doode, ter aaroe
besteld.
De universiteit van Amsterdam werd bij de
droeve plechtigheid vertegenwoordigd door prof.
Kan, daar pro: Kortewec, de rector-magnificus,
door ambtsbezigheden verhinderd was.
Prof. Kan wenschte uitdrukking te geven aan
de gevoelens van diepe smart, welke 'den aca-
demischen senaat bezielen, nu in zulk een korte
tijdsruimte een man uitzijn midden is weggerukt,
wiens plaats ontegenzeggelijk zoo langen tijd
^edig zal blijven. Anderen, zeide de spr., zullen
uiteenzetten wat in Knappert verloren wordt
door de wetenschap en door de vaderlandsche
kerk, ons is t hier een behoefte in dezen on-
vergetelijken doode tien mensch te herdenken
en er van te gewagen wat in hem veiloren
gaat voor zijne ambtgenooten, zijne vrienden
en zijl: zwaai* beproefd gezin. Nog te versch,
nog te diep is evenwel de wonde geslagen, om
reeds heden, naar de behoefte van ons hart,
aan al die gevoelens uiting te geven. Doch éen
trek was in hem, die als vanzelf naar voren
springtwaarvan 't ons meer dan behoefte
waarvan het plicht is hier te getuigenzijn
heerlijk optimisme, dat optimisme, dut zich
overa. en altijd zoo treffend openbaarde in
vriendelijke gezindheid zijns gemoeds, in zij n
zachtzinnigheid en hulpvaardigheid. Het had lot
grond zijn onwankelbaar geloof in de menschen
en zijn waarachtige liefde tot God. Want dat
zal altijd van Knappert getuigd moeten worden,
dat hij doordrongen, doortrokken was van den
echten geest van het Christendom j dat hij God
liefhad bovenal en zijn naasten als zich zelf.
Hij beminde en werd bemind, waar hij zich
vertoonde.
En thans is hij heengegaan, maar wat niet
heengaat, dat is datzelfde heerlijke optimisme,
dat hij in andeien kweekte en sterkte en waarom
allen hem zoozeer hebben liefgehad.
Prof. Cramer voerde het woord namens de
Godgeleerde faculteit. Hij herdacht den man,
die de eer en den plicht van de Godgeleerde
wetenschap overal en te allen tijde beeft hoog
gehouden. In zijn persoon gaf Knappert liet
voorbeeld van het ware streven, dat het Christen
dom moet kenmerken.
Hij, de trouwe en begaafde discipel van man
nen als Kuenon en Schouten, geëerd om zijn echt
wetenschappelijken zin, openbaarde in al zijn
woorden en werken 2ijn reinheid van karakter.
Mei de warmste liefde vervuld voor zijn kerk,
leed hij dikwijls onder hetgeen haar droevigs
weervoer, maar was toch altijd nog meer dank
baar gestemd daar waar hij dankensstof vond.
De gezindheid wortelde bovenal in zijn groot
geloof en zijn onwankelbaar vertrouwen. Voor
-- 'o
o
l'<
