Mariii-Bewaarschool,
SPORT.
1843 6 Büov. 1893.
Hel is heden vijftig jaar geleden, dat onder
directie der lieeren nor. P. Loopuyt, mr. K. A.
Poortman, ds. W. ,T. A. Roldanus, J. van Dijk,
A. Knappert, R. H. Troost en G. Verboon,
vanwege het departement Schiedam der
^Maatschappij tot Nut van 't Algemeen",
binnen deze stad, in een daartoe gehuurd en
opzettelijk ingericht lokaal aan de Nieuw-
straat, eene kinderbewaarschool werd ge
opend.
Waar blijft de tijd, zoo hooren wij bij
de vermelding van dit feit hen zeggen,
die zich nog, als gebeurde het gisteren, her
inneren hoe zij als leden van het departement
medewerkten tot de oprichting onzer bewaar
school, of haar later zoo mild en onbekrom
pen hebben gesteund.
Waar blijft de tijd, zoo vragen zij, die, nu
den middelbaren leeftijd bereikt hebbende,
er aan terugdenken, hoe zij hun oudsten
telg voor 't eerst naar wie juffrouw" brachten,
opdat hij of zij daar sbezorgd" zou zijn.
Waar blijft de tijd, zoo spreken de jongeren
onder ons, die nog weten hoe ze een vijftien-
of twintigtal jaren geleden, zeiven daar ter
school gingen, er versjes leerden, speelden en
zongen en stoeiden. zonder zorgen voor
den dag van morgen, gelukkig in hunne on
schuld, alleen dan builende, wanneer ze voor
straf eens niet naar de juffrouw mochten!
Waar die tijd gebleven is, we weten het
geen van allen wat we wel weten dat bleef,
'tis de school, niet alleen het gebouw, maar
ook. en daarvoor zijn we dankbaar de
geest van humaniteit, die de aanleiding was
tot hare oprichting, het toenemend besef van
onderlinge solidariteit, dat ons ten plicht
stelt onze minder bedeelde natuurgenooten in
den strijd om het bestaan ook daarin te
steunen, dat we hun kinderen voor hen
iemaren. Wat wel bleef, en als gelukkig ver
schijnsel van den nieuwen tijd, in toenemen
de mate zich uitspreekt, het is de ernst, waar
mede reeds bij de kleinen op karaktervorming
wordt gewerkt, zonder dat zulks aan eene
liefdevolle behandeling afbreuk behoeft te doen.
Of dan onze school volmaakt is? Wanneer
we zeggen dat dit stuk harer geschiedenis
tevens is een tijdvak uit de historie onzer
stad, is deze vraag daarmede vanzelve be
antwoord en dan passen geen verwijten over
gebrekkige inrichting, als veroorzaakt door
gemis aan belangstelling, allermiust waar
deze nog kort geleden zoo ondubbelzinnig
bleekdan voegt bij dankbare waardeering
van het vele goede, dat aan die school ook
beden ten dage nog wordt geboden, de op
rechte wensch, dat spoedig zulke gunstige
tijden voor onze gemeente mogen aanbreken,
dat zonder bezwaar kan worden overgegaan
tot hervorming van het bestaande, ook wat
het inwendige betreft.
Tot in lengte van dagen blij ve dan de »Maria-
Bewaarschool", zeer zeker overeenkomstig de
bedoeling van haar, wier naam zij draagt, en
die zoo velen aan zich heeft verplicht, een
sieraad onzer stad, een parel aan de kroon
van ons nDepartement tot Nut van 't Alge
meen".
Door aankoop het eigendom geworden van
mej. Cornelia Mui ia Loopuyt, werd het gebouw door
haar gr nis aan de directie in bruiUeen afgestaan
en kwam na haar overlijden in 't bezit van den heer
j. Loopuyt, die het aan het departement Schiedam
met dezelfde bestemming ten geschenke gaf. De
sciiool kreeg toen den naam «Maria-Dewaarschool".
Volgens de Limb. Koerier zou de Koning
in-Regentes het verlangen hebben te kennen
gegeven om het volgend jaar de provincie
Limburg te bezoeken.
Naar het Tad. verneemt, zal mr. Snijder
van Wissenkerke, referendaris aan het depar
tement van justitie, belast worden met de
waarneming van het directeurschap van het
nieuw in te richten bureau voor fabrieks- en
handelsmerken. Mr. Snijder, die deze betrek
king te gelijk met zijn referendarisschap zal
waarnemen, is naar Londen geweest, om zich
op de hoogte te stellen van de werking van
het Engelsche bureau.
Het genootschap ter bevordering der
natuur-, genees- en heelkunde hield Woens
dag te Amsterdam zijn jaarlyksehe alg. ver
gadering onder leiding van den voorzitter,
prof. P. K. Pel.
Voor de beantwoording der chemisch-histo-
rische prijsvraag betreffende het stelsel van
Lavoisier werd de gouden medaille toegewezen
aan dr. II. P. M. van der Horn van den
Bos, directeur der hoogere burgerschool te
Tilburg. Het aftredende bestuurslid, prof. J.
R. tilanus, werd benoemd tot honorair
bestuurder en als nieuwe leden gekozen de
heeren prof. W. H. Julius, J. E. Stumpff,
directeur van het binnen-gasthuis, dr. A.
Kettner, leeraar aan het gymnasium, prof. J.
Rotgans en dr. J. Coronel, allen te Amsterdam
prof. H. Kamerlingh Onnes,te Leidendr.
J. D. van der Plaats, leeraar aan de veeartsenij
school te Utrechtprof. A. von Eiselsberg te
Utrecht en dr. Van der Hom van den Bos te
Tilburg.
Gedurende October werden aan den regen
meter der rijkslandbouwschool te Wageningsn
afgetapt 69 mM regenwater tegen 82 mM
n die maand van het vorig jaar.
Te Pijnakker is Lena Post zoodanig door
een hollend paard getroffen, dat haar beide
beenen gebroken weiden.
Nog zijn bij den commissaris van politie
te Scheveningen ten behoeve van Jacob Tuyt
giften ingekomen uit DeventerDieren
Doesburg, Berlikum, Oversehie, Hees en
Brusseldie alle op het spaarbankboekje
van den knaap zullen worden ingeschreven.
Te Gorinchem heeft de gemeenteraad be
sloten tot het beffen van eene plaatselijke
inkomstenbelasting in 1894, groot f40,000.
De man van de vrouw, wier lijk op Zondag
22 October aan den Haarlemmerweg bij
Sloterdijk in een sloot werd gevonden, heeft
thans bekend haar daarir. te hebben geworpen.
De ambtenaar, die, zooals wij mededeelden,
te Amsterdam onder verdenking van ver
duistering van gelden, toebehoorende aan de
Hollandsche ijzeren-spoorweg-maatschappij
in hechtenis genomen was, heeft bij zijn
verhoor bekend, zich daaraan te hebben
schuldig gemaakt.
Het juiste bedrag van het ontvreemde is
f2200.
De 17-jarige B., van Volendam, knecht bij
den Noordzee-schipper Koning, aldaar, is bui
ten IJmuiden overboord geraakt en verdron
ken. De botter van Koning was aangevaren
door een stoomboot, en daardoor greep het
onheil plaats.
Drie vischscliuiten, thuis behoorende aan
den Oever op het eiland Wieringen, waren
Donderdagnamiddag in zee en trachtten we
gens het onstuimige weer de haven te Nieuwe-
dïep te bereiken. Ter hoogte van Kamperduin
werden zij door stormweder overvallen. Een
der schuiten verongelukte, terwijl de drie
opvarenden, allen jongelieden, verdronken. De
beide andere schuiten zijn behouden binnen
gekomen. De bemanning dezer vaartuigen had
geen hulp kunnen verleenen.
Achter den vuurtoren van Eierland (Texel)
is de romp der verongelukte blazerschuit
W R 123 in zeer ontredderden staat aange
spoeld. Mast en zeilen waren weggerukt en
lagen aan het strand. Nabij Koog waren het
roer en een stuk van den boeg aan land ge
dreven.
Van het vaartuig is niets dan een wrak over.
"e Nieuwe-Pekela werd erne vrouw door de
cholera aangetast. Zoo g^oot is daar de vrees
voor de ïziekte", dat liet den burgemeester
niet gelukken mcoht iemand te vinden, die
haar wilde verplegen. Bij zelf stond toen den
geneesheer ter zijde om de vrouw de noo-
dige verschooning te doen ondergaan en een
en ander in orde te brengen.
Burgemeester is de heer K. Dik.
In zekere Friesche gemeente had de secre
taris de notulen, der raadsvergadering wat
al te nauwkeurig ontleend aan een verslag in
een locaal blad. Althans hij las met luider
stemme o. a.ureeds in ons vorig nummer
gemeld"
Te Zuidbroek (Fr.) is Woensdagavond de
rogge- en pelmolen van den heer Van Til
door bet heetloopen der as in brand geraakt
en met een groote hoeveelheid koren een
prooi der vlammen geworden.
Bi; het afgraven van de terp op Marwird
bij Wirdum zijn op meer dan een meter
diepte onderscheidene oudheden gevonden,
als een helm, een stuk van een wiel, bene
vens 4 gouden en 14 zilveren goed gecon
serveerde munten.
Door steenzoekers is in een veenboekweit-
veld en onder eene veenlaag, op de grens van
Oost-Stellingwerf aan de scheiding van Drente
en Friesland, eene rij keisteenen onder den
grond gevonden. Genoemd veld ligt op circa
éen uur afstand ten noorden van het Foclue-
looveen, waar men vóór eenigen tijd eene
keienrij opdolf.
Nu deze nieuwe ontdekking is gedaan,
komt men meer en meer tot de overtuiging,
den Romeinschen weg van Utrecht via Assen
naar de Eems te hebben gevonden, van welke
Menso Alting in zijn »Afteekeningen van den
ouden boodem van Batavavoyen en van Vries
land" eene afbeelding geeft.
Donderdag werden van Assen naar Breda
getransporteerd 5 gevangenen, die doordat
de strafgevangenissen in het noorden over
bevolkt zjjn, hunne straf in de strafgevangenis
te Breda moeten ondergaan.
H. W. S., die verdacht wordt te Voshaar,
nabij Schoonoord in de gemeente Sleen, zijn
broeder met eenen knuppel aan het hoofd te
hebben verwond, tengevolge waarvan de
getroffene is overleden, is door de politie in
arrest genomen en gevankelijk naar Assen
overgebracht,
Eene juffrouw, van een bezoek aan hare
familie te Hilversum naar huis willende gaan,
nam plaats in den trein naar 's-Graveland.
Even daarna vond de conducteur haar dood
in den waggon. Het bleek dat eene beroerte
haar getroffen had.
Omtrent den noodlottigen dood van den
heer J. Luykx, te Rozendaal, schrijft men
ons nog het volgende:
De heer L. bereed j.l. Woensdag voor het
eerst een paard, dat hij sinds kort had gekocht
en dus nog niet kende. Onderweg ging een
riem los, dien hij onder het rijden wilde vast
maken, doch eensklaps sloeg het dier op hol.
Ongelukkig zat de heer L. toen slechts met
éen voet in den stijgbeugel en bleef bij het
afspringen daarin hangen. Zwaar gewond
werd hy voor dood opgenomen.
Eene algemeene verslagenheid heerschte
in de gemeente, toen men zijn dood vernam.
De heer Luykx, slechts 35 jaar oud, was een
der werkzaamste leden van den gemeenteraad,
voorzitter der landbouwvereeniging en be
stuurslid van verschillende nuttige instel
lingen. (N. v. d. jD.)
Gisterochtend nam de politie in Den Bosch
in beslag een paar vrachten meubelen en
huisraad, welke naar het paleis van justitie
werden vervoerd. Dit staat in verband met
de arrestatie eener dienstbode, waarvan in
ons vorig nommer melding gemaakt is.
Aan de vrouw van den te Os vermoorden
wachtmeester G, Hoekman is een rijks
pensioen toegekend van f250.
Te Oosterhout is een geval van hondsdol
heid bij een hond geconstateerd. De aange
taste hond, die gestorven is, heeft twee men-
schen gebeten. Eenïge reeds als gebeten
bekende honden en katten werden afgemaakt.
Omtrent de bekentenis van Machiel Lampier
wordt nader gemeld: Eene meid, met wie hij
in nauwe relatie stond, had zooveel aan het
licht gebracht, dat verder ontkennen Lampier
niet meer baten kon.
Te Delft heeft zich gisteren een geval van
cholera asiatica voorgedaan met doodelyken
afloop.
'e 's-Gravenhage is Donderdag een schui
tenvoerder door cholera aangetast en naar
de barak overgebracht.
Te Woerden heeft zich Donderdag het
eerste geval van cholera voorgedaan met
doodelijken afloop bij eene vrouw, werkzaam
in 's rijks magazijn van kleeding en uitrusting.
Te Werkendam is een geval van cholera
met doodelijken afloop voorgekomen. De over
ledene is een zoon van een schipper aldaar
en werd aangetast, terwijl hij zich met zijn
vader op diens vaartuig, liggende op deMer-
wede, bevond.
Blijkens ontvangen berichten van prof.
Jpronck, te Utrecht, is het geval met den
landbouwer If. te Hoogersmilde geen cholera
asiatica, doch cholera nostras. Bedoelde land
bouwer gaat in beterschap vooruit.
Nader blijkt dat ten onrechte is vermeld,
dat te Kuilenburg een derde cholerageval is
voorgekomen. De patiënt had zich wegens
overmatig drankgebruik een andere ziekte op
den hals gehaald.
Te Herkingen overleed Woensdag eene
vrouw aan zoogenaamde bloedpokken. Zij is
de vrouw van een schipper en, naar men
zegt, op hare laatste reis in een huisgezin
geweest, waar een lijder aan pokken was.
Als een verrassing voor al zijn bevaren sport-
broeders, en zelfs voor zijn naaste verwanten, is
de roeier J. J. K. Ooms Woensdag plotseling'in
Amsterdam teruggekomen, breeder, gezonder" en
sterker dan ooit. Met de bijzondere leukheid die
dezen kampioen eigen is, kwara hij in zijn vader
stad en stapte de Sportbar binnen alsof hij slechts
even weg geweest was.
t Is maar een snoepreisje dat de heer Ooms
zich hiermede veroorlooft, want over weinige
weken keert hij terug naar Amerika, om zoo
spoedig mogelijk een geregelde oefening te begin
nen en naar hij hoopt nieuwe lauweren te be
halen.
Hij vertrok met het st. Didam (kapt. Schotte
de V ries) van de N. A. S. M., aan boord waar
van hem vóór de afvaart een ovatie werd ge
bracht door Nederlanders in New-York. Ooms
was trouwens gedurende de voorspoedige reis
van twaalf dagen een gevierd passagier zoodat
hij bij aankomst overvloeide van lof over het ver
blijf aan boord.
Hij heeft goede hoop voor de toekomst. Toen
hij als Nederlander aankwam en geheel op eisen
gelegenheid ging roeien, waren alle Amerikanen
er op uit hem een nederlaag te bezorgen, des
noods door middelen, welke ten onzent niet bepaald
fair worden genoemd. Thans echter is de verhou
ding geheel anders nu hij lid is van sTriton"
en door leze welbekende club wordt gerugsteund.
"Triton laat op zijne aanwijzing een boot bou
wen, waarmede hij in het voorjaar en eerste
•baantje" zal roeien. Dan hoopt hij ook spoedig
Hedley weder eens te water te ontmoeten, den
Amerikaanschen kampioen, die tot dusverre een
beslissenden strijd ontweek. (N, v. d. D
Naar de Kampioen verneemt, zullen er te
Rotterdam ernstige pogingen in het werk worden
gesteld, orn daar tegen het volgend jaar eene
wielerbaan te doen bouwen.