Feuilleton.
Een eisch van heden.
A". 1894.
Zondag 4 en Maandag 5 Februari.
l\l°. 8461.
Tweede Blad
Achtenveertigste
Jaargang-.
Bni ten 1 an dsche Bericht en.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag.
UITGEjVER: J. ODÉ.
SCHIEDA
Abonnementsprijs, per kwartaal f 1.85.
JVanoo per post, door het geheele Rijk 2.50.
Afzonderlijke nommers- 0.10.
B U KB tl BOTBItSTHA AT, 15 3 7.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant1.10.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
ENGELAND.
Het Hoogerbuh beeft in zijne zitting van
Donderdag h»t ie artikel van het ontwerp
iot invoering van districts- en parochie-raden
met 157 teger 00 stemmen aangenomen,
gewijzigd echter in dien zin, dat het minimum
van het aantal kiezers niet 200 maar 500
zal bedragen. Ook art. 2 werd aangenomen,
met een amendement van lord Balfour,
bepalende dat het kiesrecht slechts zal wor
den toegekend aan hen die thans kiezer zijn
voor de gemeenteraden.
Zooals reeds gemeld werd, is het bericht
der Pall Mall Gazette aangaande Gladstone's
aanstaand aftreden als minister-president ge
bleken niet anders te zijn dan hoogstens een
mislukte beurs-manoeuvre. Het was trouwens
ook te onwaarschijnlijk dat de oude staatsman,
die thans meer dan ooit kans heeft zijne denk
beelden te zien verwezenlijken, en zijn home-
rule-ontwerp voor de tweede maal te zien aan
nemen door het Lagerhuis, welks minderheid
in geen geval zal willen zwichten voor de
stelselmatige oppositie van het Huis der
lords, op het kritieke oogenblik zijn vaandei
aan andere handen zou toevertrouwen. Niet
temin heeft de officieele tegenspraak van het
bericht Gladstone's vrienden eenigzins pijnlijk
aangedaan, waar gezegd wordt dat de hooge
leeftijd van den grijzen staatsman steeds
voor een onverhoeds afbreken zjjner taak
doet vreezen, want alleen zijn prestige is in
staat zyne partij aan liet bewind te hand
haven en het homerule-ontwerp te doen
aannemen, maar daarvoor zullen nog min
stens 2 of 3 jaren noodig zijn.
Het Britsche aardrijkskundig genootschap
heeft aan den wensch der regeering voldaan
en zijne beraadslagingen over het bepalen
van de grenzen van Manicaland gestaakt. De
regeering onderhandelt over de rectificatie,
welke gebrekkig is. De vertaling der stukken
vordert; doch openbare discussiën zouden eene
bevredigende oplossing der quaestie kunnen
verhinderen.
De Londensche schoolraad beraadslaagde
tot middernacht over de geloofsquaestie in de
lagere openbare scholen, naar aanleiding van
een voorstel der orthodoxe partij, strekkende
om de onderwijzers aan te schrijven dat zij
den kinderen een streng Anglikaansch gods
dienstonderwijs moeten geven, met handha
ving van de leer der Drieëenheid en derge
lijke stukken meer, of anders ontslag
moeten nemen. Het debat werd, zonder dat
er een besluit genomen was, verdaagd.
li 11' 8 II L A X 1).
De openbare meening is zeer ontstemd dat
alle financieele ontwerpen van den minister
Miquel aan éene commissie zijn verzonden,
zoodat niet voor den zomer eene beslissing
te wachten is. In handelskringen ziet men
echter niet ongaarne de onzekerheid voort
duren.
De te Koningsbergen belegde vergadering
van den agrarischen bond in Oost- Pruisen is
weer afgezegd. Men beschouwt dit als een ge
volg van de verzoening des keizers met vorst
Bismarck.
De keizer heeft bepaald dat de Schiller
en de Verdun-prijs dit jaar niet zullen wor
den toegekend. De leden der beide jury's heb
ben, op grond daarvan, verklaard dat zij zich
voortaan oveibodig achten en niet meer als
leden der commissie van beooi deeling der
ingezonden werken wenschen op te treden.
Hertog Alfred van Saksen-Coburg-Gotha
vroeger hertog van Edinburgh deed
Woensdag zijn intocht in de hoofdstad en
antwoordde op de welkomstrede van den
burgemeester met eene toespraak vol schoone
beloften, waarin hij uitdrukkelijk verklaarde,
zich tot de Duitsche vorsten te rekenen.
F R A N K R IJ K.
De minister van marine heeft gisteren een
telegram omvangen van generaal Dodds, ge-
dagteekend Cotonou 1 dezer, waarin gemeld
wordt dat koning Behanzin van Dahomey
zich onvoorwaardelijk heeft onderworpen. Hij
is te Goho gevangen.
B E L G I E.
De minister van buitenlandsche zaken heeft
gisteren in de Kamer officieel de verloving
van prinses Josephine met prins Karei van
Hohenzollern medegedeeld.
RUSLAND.
De czaar is thans zoover hersteld, dat hij
gisteren eenigen tijd het bed heeft kunnen
verlaten. Er worden geen bulletins betreffende
zijn toestand meer uitgegeven.
De algemeenc vergadering der groote Rus
sische spoorwegmij. heeft met 1041 tegen 17
stemmen de voorwaarden voor overneming
dier lijn door den staat goedgekeurd.
ZWITSERLAND.
Ondanks den aandrang van den Zwitser-
schen consul, heeft de Italiaansche regeering
geweigerd, gehoor te geven aan het door
Zwitserland ingebrachte protest tegen de ver
plichte betaling der in- en uitgaande rechten
in gemunt geld. Voorts heeft de Italiaansche
regeering zich voorbehouden, later een defi
nitief antwoord te geven op de aangevraagde
uitspraak door scheidsrechters.
ITALIË.
Het schijnt zeker te zijn dat de Kamers
op 20 Febr. bijeengeroepen zullen worden.
Onder de leden der oppositie gelooft men dat
de regeering 80 millioen nieuwe belastingen
zal vragen, bij verwerping van dit voorstel
zou de Kamer ontbonden worden.
Naar uit Rome gemeld wordt, beeft de
krijgsraad te Massa den advocaat Molinari,
wegens bet houden van opruiend en tot oproer
aansporend geoordeelde redevoeringen, tot
eene gevangenisstraf van niet minder daa
drie en twintig jaar veroordeeld, de eerste
drie jaar te ondergaan in celstraf.
De overmatige gestrengheid van dit vonnis
ontstemt allerwegen, en men vei wacht er on
gunstige gevolgen van.
Op Sicilië wordt het aantal bezettings
troepen nog steeds gaandeweg verminderd.
De bekende anarchist Merlino, bijgenaamd
de Mazzini der anarchisten, de stichter der
anarchistische samenzwering in Zuid-Italië, is
Donderdag in het stadspark te Napels door
de politie overrompeld en na hevigen tegen
stand gearresteerd. Merlino is een zeer be
gaafd man van 36 jaar. Zijn vader is een
hooggeplaatst ambtenaar te Napels.
PORTUGAL.
De koning, die te VilIa-Vi?osa op jacht
was, is met den minister-president te Lissa
bon teruggekeerd. De kantoren van het syn
dicaat van handel en nijverheid zijn door de
politie verzegeldde secretaris, die het ge
bouw niet wilde verlaten, is in hechtenis
genomen. Tot dusver is alles rustig. De Staats
courant bevat een koninklijk besluit, waarbij
alle vereenigingen van handel en nijverheid
te Lissabon worden ontbonden verklaard, op
grond dat zij buiten hare statuten zijn ge
gaan, door te trachten langs onwettigen weg
de intrekking te verkrijgen eener door de
regeering aangenomen wet. Bij een ander
koninklijk besluit zijn de wetgevende verkie
zingen voor onbepaalden tijd uitgesteld.
De bekende discipel van Auguste Comta, Fred.
Harrison, heeft onlangs in een Engelsch tijd
schrift op een eisch van dezen onzen dag gewezen,
die, al wordt hij ook door telkens meerderen
onderschreven, toch nog steeds (vooral onder
de bourgeoisie) slechts door een zeer kleine
minderheid als zoodanig wordt erkend, en daarom
niet vaak genoeg in het licht kan worden gesteld.
'tls de eisch, door Auguste Comte in dezer
voege geformuleerd shet proletariaat moet bij
de maatschappij worden ingelijfd".
Wat wil dat zeggen, vraagt Harrison Dit,
luidt zijn antwoord, dat aan de groote menigte,
die geld noch goed bezit, die uitsluitend leeft
van het loon dat zij met haar handenaibeid
verdient, toegang moet worden verleend, deel
moet worden gegeven aan al wat de maatschappij
aan de hoogere standen als iets dat vanzelf
spreekt te genietan geeft.
Veel is er, beweert hij, reeds in deze richting
gedaan, vooral in deze laatste eeuw of liever
in de laatste veertig, vijftig jaren. Maar er blijft
nog ontzaglijk veel te doen over.
Door het kiesrecht algemeen of zoogoed als
algemeen te maken is ziehier Harrisons
gedachtengang op politiek terrein die inlijving
in de voornaamste landen der beschaafde wei eld tot
een voldongen feit gemaakt. Op zich zelf echter
geeft een recht, dat eens in de vier of zes jaar
wordt uitgeoefend, den individu niet veel. De
waarde er van bestaat hoofdzakelijk hierin, dat
het in zich sluit het recht tot alle ambten en
waardigheden in den 6taat te worden toegelaten,
en de verplichting oplegt voortdurend een zelf
standige onpartijdige en oordeelkundige contröle
uit te oefenen over alles, wat door parlement
en ministerie wordt besloten en gedaan.
Stelt het onderwijs, dat de maatschappij hem
in zijn jeugd verstrekt, den handarbeider tot dit
een en ander in staat
Daar zijn er die verbazend met ditondeiwijs
zijn ingenomen die in alle oprechtheid vragen
wat ter wereld men tegenwooidig op dit punt
nu nog meer voor den arbeider zou kunnen
verlangen. Het zijn zij die gewoon zijn van de
«klasse der beschaafden" te spreken en het be
staan van zulk een ïklasse" (m onderscheiding
van een klasse van on beschaafden) iets zeer
natuurlijks, iets van God veioidineeid achten;
iets wat voor geen verandering vatbaar is. Dat
het duurzaamheid en natuuilijkbeid voor
't oogenblik daailatend feitelijk een/.eer reeel
verschil is, waarvan hier sprake is, zal zeker
door niemand worden ontkend. De man van
beschaving, hoe arm ook a>n geld, is zich bewust,
dat hij tot een ware aristocratie behoorthij heeft
het gevoel van eigenwaaide, liet instinct, de
gewoonten, het vooikomen, de wijze van spieken,
die daarmee samengaan. Hij weet dat geen
adellijke, geen millionair, geen hooggeplaatste
er aan zal denken hem als zijn minderen te
bejegenen,De man van beschaving is technisch
gesproken gentleman.
Lijnrecht tegenover hen nu, die raeenen, dat
dit gentleman zijn voor alle eeuwigheid slechts
voor een deel der burgerij kan zijn weggelegd,
staat de humanist met zijn overtuiging, dat de
gansche bui gerij en dus ook de gansche arbeiders
klasse den kring der beschaafden kan en moet
en zal binnengaaneen overtuiging, die niet
weinig veisieikt wordt door wat hij reeds
herhaalde malen heeft mogen waarnemen. Door
het feit namelijk, dat volwasben aibeiders, die
op de eene of andere wijze in gunstiger levens
omstandigheden zijn gekomen zelfs na zeer
onvoldoende opvoeding, zich binnen een jaar of
tien de algeineene ontwikkeling en beschaving
vermochten eigen te maken, die zelf-, voor hoog
geleerden voldoende wordt geacht.
Doch om dit te doen heeft men vóór alles tijd
noodig. Het gi ootste struikelblok voor den arbeider
om ontwikkeling en beschaving deelachtig (e
worden, is de langdurigheid van zijn dagtaak.
In degeleerde wereld wordt acht uren arbeiden
