Re echtzaken.
Gemengde Berichten.
Koloniën.
Post en ïelegraphie.
O ii d e r w ij s.
toorstellen thans hier te lande aan hetoor-
,«I van deskundigen zijn onderworpen.
Waarschijnlijk zal dus de Indische regeering
eerlang gemachtigd kunnen worden tot de vast
stelling van de ontworpen nieuwe regeling.
De uitvoerbaarheid voorlndië van postspaar
banken is aldaar in onderzoek. Een nieuw ont-
vferp-reg'emeut voor een Indische postspaar
bank is opgemaakt en in handen gesteld van de
directeuren van binnenlandsch bestuur en van
financiën, waarover hier te lande de directeur
der rijkspostspaarbank geraadpleegd wordt.
De heer Van Velzen, lid der ontbonden
Kamer voor Bodegraven, heeft naar wij
vernemen gisteren bij de sluiting der zit-
tine aan verscheidene zijner medeleden van
zijn voornemen kennis gegeven om zich bij
de aanstaande verkiezingen niet weder be
schikbaar te «tellen. (2V. B. Ct.)
Te 's-Gravenhage is gisteren in den ouder
dom van 76 jaar overleden de heer D. L. Wolf-
son, in leven oud-zeeofficier en oud-lid der Sta
ten van Zuid-Holland. Jarenlang stond hij
aan 't hoofd van de handelsinrichtingen te
Fijenoord. In maiitieme kringen was hij
hoog in aanzien om zijn uitgebreide kennis,
terwijl hij deel uitmaakte van verschillende
commissi en marinezaken beti effende.
Aan de kiesvereenigingen, leden der ïiLibe-
rale Unie", is het volgend schrijven gericht:
Door de »Libeiale Unie" is reeds vroeger met
overgroute meerderheid instemming betuigd met
den inhoud der kieswet-ontwerpen van de tegen-
wooidige regeering.
Daarom is zeker door u, evenals door ons,
met ingenomenheid en dankbaarheid begroet de
tijding, dat flare Majesteit de Koningin-Weduwe-
Regeutesna de imrekking dier ontwerpen
wegens aanneming van een met de stiekking
daarvan stnjdig amendement, besloten heelt een
beroep te doen op de kiezers.
Over de bij de aanstaande verkiezingen te
volgen gedragslijn heeft nu ons bestuur zich
beraden.
Het is daarbij gekomen tot de vaststelling van
denkbeelden, die het aan u ter ovei weging wenscht
aan tc bevelen. Indien de tijd het toelaat, wenscht
het die denkbeelden te maken tot een onder
werp van bespreking m eene algemeene vergade
ring. Maar het is denkbaar, dat, wegens het
tijdstip der verkiezingen en de wenschelijkheid
om spoedig tot canilidaatstelling over le gaan,
het houden van eene algemeene vergadering,
die immers door vergadenngen door kies
vereenigingen moet worden vooralgegaan
practibch eene onmogelijkheid blijkt te zijn.
Voor dat geval wenscht het bestuur dus met
het toezenden en verspreiden van deze cuculaire
te volstaan. 01 het houden van eene vergadei mg
mogelijk zal zijn, zult gij zoo spoedig doenlijk
vernemen.
In ieder geval vertrouwen wij, dat ook in uwen
kring deze denkbeelden met sympathie zullen
woi den ontvangen.
"Vooiop zij gesteld, dat dezo verkiezingen de
samenstelling beoogen van eene Kamei, die in
hooldzaak zal zijn eene Kamer, geioepen oua de
kiesiechihervoimmg tot stand te brengen. Het
spreekt dus vanzell, dat de kiezeis zich ernstig
en vast zullen moeten rekenschap geven van het
veriiotiwen, dut zij ten aanzien van dit vraagstuk
in de candniaten kunnen stellen.
Reeds is door de groote meerderheid der
Tweed Kamer op voorstel der regeering het
beginsel aangenomen, dat het voorzien in eigen
ondeihoud en in dat van het huisgezin voldoend
kenteeken zul zijn zoowel van geschiktheid als
van maatschiippelijken welstand.
Bij de uiiweikmg van dit beginsel zijn de
gevoelens uiteengegaan. Tegenover hen die de
opvatting der tegeenng deelden, stonden andeien,
die deels bedacht waren op inkrimping van het
aantal toekomstige kiezers, deels grondwettige
bezwaien bleven zien. In dien strijd van gevoelens
nu zal hij de stembus beslist moeten worden
partij gekozen.
En dan meenen wij, dat alleen die candidaten
mogen woiden gesteld, die met volle ovei tinging
aan do finale kiesrechtuitbreiding verlangen
mede te weiken in den zin, waarin de jegeering
haar voorgesteld en de minister Tak van Poort
vliet haai met kracht verdedigd heeftdat
voorstanders van wijzigingen, waardoor het doel
der vooi gestelde hervorming niet zou worden
verwezenlijkt, behooren te worden bestieden;
dat ook wat de opvatting der grondwettige
quaestien aangaat van de liberale candidaten
instemming mag worden verlangd met de ziens
wijze dezer legeenng, die, uit de verkiezingen
van 1891 voortgekomen, tot dusver eene
staatkunde heeft gevolgd, waardoor het in haar
gestelde vertrouwen volkomen gerechtvaardigd is.
Vermits in den lande het besef vrij algemeen
is, dat het hier geldt eene verkiezing voor de
vaststelling der kieswetteu, zoo schunt het op dit
oogenblik gewensebt, dat aftredende Kamerleden,
die, ofschoon niet onder liberale vlag gekozen,
besliste voorstanders der voorgestelde kiesrecht
hervorming zijn, van onze zijde niet worden
tegengewerkt Bij de herstemmingen zullen uit
den aard der zaak de candidaten tusschen wie
dan te kiezen valt, uit datzelfde oogpunt moeten
worden beoordeeld
Op het gewicht der te nemen beslissing be
hoeven wij wel niet nader te wijzen.
Het zal ook uw wensch zijn, dat in de Tweede
Kamer eene sterke meerderheid worde gebracht,
bereid om met deze legeering de reeds zoo lang
aanhangige kiesrechthervorming tot stand te
brengen.
lint bestuur der Liberale Unie
Mr. II. L. Drucker, Voorzitter.
P. J. de Witt, Secretaris.
Het centraal comité der anti-revolutionnaire
partij heeft de aangesloten kiesvereenigingen
samengeroepen tot het houden \an eene depu-
tatenvergadeiing op Vrijdag oO dezer, te
Utrecht, in het ïGebouw van Kunsten en
Wetenschappen".
Het departement Amsterdam der »Nederl.
Maatschappij ter bev. van Nijvei heid" heeft
een schrijven verzonden aan industrieeleri,
waarin beantwoording wordt verzocht van
onderstaande viagen, teneinde de beteekenis
eener evenlueele wederinvoering van octrooien
in Nederland uit een practisch oogpunt te
kunnen toelichten.
ïHebt gij in uw zaken eenigen invloed
ondervonden van
het gemis van octrooien in Nederland
het bestaan van octrooien in het buiten
land?
Zoo ja, gelieve de ondervonden voor- of
nadeelen nader te omschrijven.
Hebt gij eenigen grond, om van eene weder
invoering van octi ooien in Nederland voor-
of nadeelen voor uwe zaken te vei wachten?
Zoo ja, welke
Bij de Maandag door regenten van het St.-
Joris-Gasthuis te Delft gehouden aanbesteding
voor de uitbieiding en verbouwing van het
gesticht voor krankzinnigen (binnengesticht)
het St.-Joris-gasthuis aldaar, waren minste
inschrijvers de heeren J, W. van Ditmars
Zn., te Middelburg, voor f 88,452, en hoogste
insein ijver de lieer H, C. Dorlas, te Amster
dam, voor f 105,398. De raming was f 92,000.
Te 's-Gravenhage wordt in het Noordeinde
een leesmuseum voor dames gevestigd.
't Is wel jarntner, maar. de treffende"
geschiedenis van den Verloren Zoon", in
dit blad verhaald, blijkt op een grappig mis
verstand te berusten. De gewaande broeders
van den berenlijder, die Isiaëlietiseh zijn,
kregen al spoedig de overtuiging, dat hij geen
geloofsgenoot en dus, in dit geval, niet >ide
- ware bioeder" was. Deze heeft trouwens,
voor ongeveer 18 jaar naar Duitscliland ver
trokken, vooitduiend met zijne moeder, die
in de gemeente Delfzijl woont, briefwisse
ling gehouden.
Dat de dierenbedwinger, zich plotseling bij
den kraag voelende pakken, op zulk eene
kennismaking niet voorbereid, in zijn angst
en verbluftheid de onware vei klaring af
legde j)hi; icli bin dein Bruder", verklaart
op eenvoudige wijze den oorsprong van het
verhaal. (N. v. d. D.)
Te Oostervvijk (N.-Br.) zijn Zondagavond
wederom ernstige ongeregeldheden voorge
vallen. Eene talrijke, joelende menigte trok
tot des nachts 12 a 1 uur door de straten
en maakte het de politie zeer lastig. Eenige
ruiten in het stadhuis werden door steenen
verbrijzeld; met steenen werd de politie
geworpen en zelfs verwond.
Tot handhaving van de orde zag de mare
chaussee zich verplicht vijf karabijnschoten
te lossentot hare verdediging was het
noodzakelyk met uitgetrokken sabel op de
belhamels in te houwen en kolfslagen met
het geweer toe te brengeu.
Als oorzaak van al deze ongeregeldheden
en dit verzet tegen de politie wordt alleen
genoemd zucht tot baldadigheid. Versterking
van politie wordt door velen gevvenscht.
's-Gravenhage. Jhr. mr. Van der Hoe
ven, benoemd tot buitengewoon gezant en
gevolmachtigd minister bij het Oostenrjjkschs
hof, thans in de residentie, zal zich binnen
enkele dagen naar Weenen hegeven tot aan
vaarding van zijnen post.
JOIIASIXES WIJMA.
Opnieuw heeft de dood een zwaar offer
van ons geèischt. Met angstaanjagende snel
heid waart hij sedert ruim veertien dagen
in verschillende onderwijzersfamiliën rond
en steeds zwaai der werden zijne eischen. Zoo
is thans de heer Johannes Wij ma niet meer.
Tot de laatste oogenbhkken, dat hij bij
kennis was, waren zijne gedachten aan zijne
school gewijd, zijne school, waai voor hij leefde
en waarvoor geen moeite hem ooit te veel
was. Dit bleek dan ook wel uit de resultaten
van zijn onderwijs.
Tal van leerlingen, die van hem hunne
eerste opleiding ontvingen, konden zijne
school verlaten om op het gymnasium, de
hoogere burgerschool en de normaalschool
hier ter stede of de ambachtsschool en de
industrieschool te Rotterdam hunne studiën
verder vooi t te zetten. Niet zelden onderscheid
den zij zich daar door ijverige plichtsbetrach
ting en stiptheid, eigenschappen, die den af
gestorvene zelf in de hooaste mate sierden.
Voor de kinderen was hij een vader. Zel
den kwam er een boos woord over zijne lip
pen, daar de viees om ook maar in het minst
te kwetsen hem hiervan teiugliield. Zijn
kalme, ernstige blik voorkwam elke afwijking
en onordelijkheid.
En voor zijne onderwijzers was hij een
uitmuntend patroon. Ieder, die onder zijne
leiding gewerkt heeft, moet erkennen, dat hij
het hoofd der school was en bleef, alleen
door zijn weergaloos voorbeeld. «Onderwijzers
en leerlingen moeten eene gepaste vrijheid
genieten" was steeds zijne leuze en nooit
ontaardde die vrijheid in bandeloosheid.
De goede gevolgen vau dit beginsel waren,
dat scheeve verhoudingen tusschen hoofd en
personeel der burgerschool nooit bestonden.
Ondervond een zijner onderwijzers smart of
leed, hij leed mee met zijne geheele ziel.
Den dag, voordat hij aan zijn kortstondig
ziekbed gekluisterd weid, zei hij nog tot mij
»Ga naar huis. Wat doet ge hier! We kun
nen het best zonder uwe hulp af; ge behoort
thuis te zijn; we kennen ook de ziekte van
uwe vrouw". En toch was zijne kwaal zoo
ver gevoulerd, dat hij den daarop volgenden
dag zelf voor het laatst in de school werkte.
Ziet, zoo was hij en dat won de harten.
Stil was hij in den omgang. Er gingen
dagen om, dat hij met zijne onderwijzers bijna
niet sprak, maar welsprekend was zijn eenig
voorbeeld. Dat ernstig plichtmatige, dat voor
beeldeloos punctueele, die goede toon maak
ten het tot eene eer, tot een genoegen, onder
zijn toezicht te werken.
Hij ruste in vrede
J. VAN SCHIE.
Een jong Belgisch officier, luitenant Decamp,
heeft draagbaie njwielen uitgevonden twee-
wielers, welke dichtgeslagen en op den rug
gedragen kunnen woiden.
Zoo zullen de rijwielen vooial voor het leger
veel biuikbaaider worden.
Bij de laatsie tiekking der Brusselsche leening
van 1866 heeft de stad Brussel zelve den
hoogsten pnjs 150,000 francs gewonnen.
De Gazette hoopt, dat de stad dat geld
bestemmen zal lot uitdeelingen aan de armen
en voor feesten.
Te Lotz (Posen) is een vrouw van 114 jaar
gestorven. Een va! maakte een eind aan haar
leven zij was tot het laatst volkomen wel ge
weest.
De toestand van mevr. NiemannSeebach,
die onlangs overreden werd, is bevredigend,
maar de genezing vordert lang/aam. De beroemde
tooneeUpeelster ondervindt veel belangstelling
van allo zijden. De Duitsche keizerin zond haar
nog 1.1. Zondag een fraaien tuiker van orchideeën.
Batavia, 15 Februari.
Uit Kota-Radja wordt d.d. 15 Februari aan
de Java Bode geseind
De verbin ling met Aieuh is veibioken. Twee
compaguiéen infanterie en aitillene zijn uitge
rukt om de verbinding te herstellen.
Ateuh ligt in de XXII Moekims en staat met
Lambatoe m vei binding. Het is een onzer vroe
gere posten en weid na de inneming van Ka-
loet opnieuw bezet..
Aan het Bat Hbld. is den 12n Febmari uit
Kota-Radja getelegrapheerd dat de Ie luit. der inf.
P. van dei Molen, uit Nederland gedetacheeid,
bij Melaboeh in een hinderlaag ie gevallen en
vijf klewanghouvven heeft grksegen, teiwijl de
vijand zes dooden in onze handen liet.
Naar men mededeelt, is da msti actie in de
strafzaak van If. VV. H \V., oud 47 jaar, ge
boren te Batavia, zonder beroep, wonende in
gang Kvvime te Weltevie leti, en P. A. D., oud
46 jaar, geboien te 's-Giavenhage, van beroep
redacteur v„n bet Batamaasciic Nieuwsblad, wo
nende te Weltevi eden, beschuldigd van laster,
gepleegd dooi middel van een vei kocht en vei-
spreid drnkweik en medeplichtigheid daaiaan,
gesloten en zal hunne teiecbtstelhng spoedig
worden geieqtmeetd.
Van Buitenzorg bericht rnen aan do Java-
Bodedat de gouverneui-generaal van de koit
geleden ingediende oorlogsbegrooiing vooi 1895
de voor generaal majoors van de gmue en ai-
tilleric opgebrachte gelden heeft geschrapt. Ook
onder het, tegenwooidige bestuur schi|nen dus
de kolonels-chefs niet vee! kans te hebben om
opperofficrir te worden.
De gelegenheid lot verzending der correspon
dentie naai Bei gen (Noorwegen) bestaat door
middel var. het stoomschip Ingcrid. De laatste
bushchting aan het postkantoor te Rotterdam is
bepaald op 23 dezer, des vooi middags ten 4.30
ure spoortijd.
De wijze van vei zending behoort duidelijk op
het adres vermeld te woiden.
De gelegenheid tot verzending derconespon-
dentie naar New-Yoik (via Rotterdam) bestaat
door middel van het stoomschip Obdam. De
laatste bushchting aan het postkantoor te Rot
terdam is bepaald cp 24 dezerdes voormiddag-;
ten 12 30 ai e.
De wijze van verzending behoort duidelijk op
liet adres vermeld te wot den.
De op 19 en 20 dszer gehouden examens aan
de burgei avondschool te Schiedam hadden tot
resultaat dat 19 leerlingen van de le naar de 2e
klasse bevorderd konden worden en 14 van de
22 van de 2e naar de 3e klasse.
Aan het eindexamen onderwierpen zich 8
candidaten, waarvan 7 het einddiploma verktegen,
n.l. J M. Amoureus, J. Franz, B. Huiswaard,
J. II. Kruizinga, G. Mounoury, L. Ritmeester
en J. van der Schalk.
Bij bet toelatingsexamen voor de industrie
school voor meisjes te Rotterdam, dezer dagen
gehouden, zijn twee leerlingen der 2e openbat e
tusschenschool te Schiedam, geslaagd, n.l.
Kooijman en A. M, Huiswaard.
In de gisteren gehouden zitting der ar rond,-
rechtbank te Rotterdam is veroordeeld
Hendnka de B., wonende te Schiedam, weg«*s
eenvoudige beleediging, tot f7 boete, subsiduur
7 dagen hechtenis.
Bij verstek werd verder behandeld de zaak
contra P. v. S., en A. v. VV., beiden te Schieda»,
gedagvaaid om te worden gehoord en te ant-
wooiden op de aanklacht als zouden zij op 18
Februari te Schiedam met het doel stoornis te
verwekken in het gebouw van het Leger des
Heils aan de Lange Haven aldaar rumoer hebben
gemaakt, zoodat zij die in die vergadering het
woord voerden, gedwongen weiden met spreken
op te houden.
De eisch was f10 boete, subsidiair 8 dagen
hechtenis voor eik der beklaagden.
Uitspraak Zaterdag a,s.
