A". 1894. Zondag 27 en Maandag 28 Mei. N°. 8539. Eerste Blad. -A. c h. t e n v e e r t i g1 s t e Jaargang1. Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag, UITGEVER: ~L ODÉ. BOKEAll: BOTGRSHAAT, B 2 7. RinnenlaiidsclLe Berichten. EDAHSGH GOURA Abonnementsprijs, per kwartaal 1 f 1.85. Ttaitco per post, door het geheele RijkS 2.50. Afzonderlijke - 0.10. Advertentieprijs van 110 gewone regels met inbegrip van eene Courant1.10. Iedere gewone regel Meer0.10. Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend. Schiedam, 26 Mei 1894. Sedert meer dan éen menschenleven bestaat er in de Europeesche maatschappij iets, waar aan de naam van Europeesche quaestie is gegeven. Na het "Weener congres van 1815 beheerschte Turkije het geheele Balkanschier eiland, Griekenland incluis; wat thans uit ee- nige de meerdere of mindere onafhankelijkheid geniet, zooals Bosnië, dat door Oostenrijk is bezet, de koninkrijken Rumenië, Servië, liet vorstendom Bulgarije en Rumelië, 'twas alles aan de macht van den Tuikschen sul tan onderw ,rpen, tegen wien Oostenrijk zelfs zyn Militaire O rennen had, bewaakt door een weluitgeruste en voor dit doel expresseiijk georganiseerde legermacht. Het eerst begon nen de Grieken den kamp; men weet, met welk een wanhopigen moed en met welk een gunstigen uitslag ten laatste. Ruslands keizer Nikolaas noemde Turkije, in een ge sprek met den Turkschen gezant, den zieken Man", en toen hij in 1853 dezen zieke den pols eens wilde voelen, was het slechts ijver zucht, geen liefde voor Turkije, die Engeland, Frankiijk, later ook Sardinië bewogen het zwaard ten voordeele van den zieke aan te gorden, en Turkije voor geheele oplossing te behoeden. De oorlog tusschen Rusland en Turkije in '78, gevolgd door het vredescongres van Berlijn, heeft groote veranderingen ten gevolge gehad, zoodat des sultans gebied thans vry beperkt is geworden, en op het Balkan- schiereiland thans Rumenië en Servië als ko ninklijken bestaan, Bulgarije een onafhankelijk vorstendom geworden is, dat zich eigenlijk ook zoogoed als meester heeft gemaakt van Kumeiië, en Bosnië en Herzegowina bezet zyn door Oostenrijk, onder welken titel is niet juist aan te geven, voor hoe lang weet eyenmin iemand. Gaan we nu den toestand na van ieder der staten van het Balkanschier eiland, dan komt vooreerst Tuikije in aan merking. 't Schijnt, dat het verlies van de genoemde gewesten het rijk niet tot schade is geweest, 't Is verlost van een mengelmoes van stammen, die het lastig genoeg konden maken, en op zijn beperkt gebied wordt thans beter toezicht gehouden dan vroeger. Grie kenland, waarvan men in den eersten tijd na den opstand zulke groote verwachtingen had, heeft Europa teleurgesteldde financiën zyn er in schromelijk slechten toestand't wordt door partyschappen verscheurd, en verwisselt onophoudelijk van ministersmen zou haast zeggen, er zijn er al zooveel versleten, dat elke Griek voor langer of korter tij d een zetel als zoodanig moet hebben bekleed, 't Is een ideaal van de Grieken, hun grondgebied uit gebreid te zien; vooral hebben zij het gemunt op de Turksche provincie Macedonië, waar vele hunner stamgenooten gevestigd zijn. Rumenië doet weinig van zich spreken; de troon tier Hohenzollerns schijnt er vrij wel be vestigd te staan. De mondingen van den Donau worden er gestadig verbeterd, getuige het laatst geopende waterwel k, hetgeen de schoepvaart zeer te stade komt. Bulgarije heeft ia Ferdinand van Saksen-Coburg een vorst, die, gesteund door den energieken minister Stomboeloff, zijn vorstendom tot steeds meerdere welvaart weet op te heffen. "Wel is, dank zij de tegen werking van Rusland, de vorst niet door de mogendheden als zoodanig erkend doch, wat nood 1 Bulgarije levert op dit voosbeeld het bewijs, dat een niet erkend vorst niet zelden hooger kan staan, dan een, wiens gezanten aan de Europeesche hoven worden ontvan gen. Het aan Bulgarye grenzende Servië leert ons dit. Eerst een vorstendom, met den sultan tot leenheer, werd het ua den Russisch-Turkschen oorlog een koninkrijk, op welks troon plaats nam Milan, uit het ge slacht Obionowitsj. Deze kon het met zyn vrouw, koningin Nathalie, niet vinden, en dat is niet te verwonderen, want deze Milan had, behalve den titel, niets koninklijks over zich, noch in zyn geestesgaven, noch in zijn zedelijke hoedanigheden, 'tGing eindelijk zoo ver, dat er een echtscheiding tot stand kwam, dat Milan van den troon afstand deed ten be hoeve van zijn zoon, dat hij zelfs afstand deed van zyn Servisch burgerschap, dat hij zich zelfs vei bond, voorgoed het land te vei laten, wel te verstaan, alles tegen betaling van een aan zienlijke som als schadeloosstelling; ook ko ningin Nathalie moest het land verlaten. Zoo besteeg de jeugdige Alexander den Servisehen troon. De vader vertrok naar Frankryk, hield niet al te best rekening met zijne financiën, behoorde te Parijs tot een der ongunstigste exemplaren, van wat de Franschen genoemd hebben »les rois en exil", de vorsten in bal lingschap, en wist na verloop van tijd weer toegang in zijn land te verkrijgen. Hij schijnt daar wel invloed op zijn zoon verworven te hebben ten laatste is zelfs een verzoening der gescheiden echtgenooten tot stand ge bracht, en zeer onlangs de echtscheiding ver nietigd. Natuurlijk heeft ook Servië zijn staatspartijen; ze heeten'daar te lande de radicale en de liberale partij. Op dit oogen- blik is de liberale partij aan de regeering, en de radicale partij, de loop der gebeurte nissen voigende en natuurlijk afkeurende, heeft zich bij den toestand niet nedergelegd, maar schijnt een samenzwering op touw te hebben gezet, die tot einddoel zou hebben, koning Alexander van den troon te stooten. Een pretendent naar de vacante plaats ge hoefde niet gezocht te worden; want Servië kan bogen op een geslacht, dat dien titel voert, het geslacht ICarageorgewitsj, waarvan een der leden voor ruim vijftig jaar lot vorst van Servië werd gekozen, doch weldra zijn plaats aan de tegenwoordige, zeer waardige dynastie moest inruimen. Wat doet nu koning Alexander, zeer waarschijnlijk op raad zijns vaders? Met eene pennestreek vernietigt h de constitutie, die in 1888 was aangenomen, en stelt er de vroegere van 1869 weder voor ir. plaats. Een coup d' état dus 1 De vorst verkrijgt door deze constitutie veel meer rechten dan vroeger. Hij heeft nu weder het recht een derde gedeelte van de volksvertegen woordiging, de Skoeptsjina te benoemen. De geheime stemming voor dat lichaam, in 1888 ingevoerd, is weder afgeschaft, en de invloed, dien de regeeiing op de verkiezingen kan oefenen, is weder aanmerkelijk vergroot. De vrije pers word! aan banden gelegd de politie heeft als vanouds het recht, het uitgeven van dagbladen en andere schrifturen toe te staan of te belettenhet recht van vereeniging is beperkt! 't Is wél zoo, en bet volk? De Ser viërs hebben op hun bodem al zoo veel ma noeuvres gezien, dat de groote volksmassa er rustig onder blijlt, en tevreden is, als men haar moar met rust laat. De groote mogend heden schijnen voorloopig in het gebeurde geen gevaar voor den algemeenen toestand te zien. Alleen van Engelsche zijde wordt de vrees uitgesproken, dat bij ernstige woelingen de Oostersche quaestie wel eens in haar vollen ernst zou kunnen optreden, en daarvan zijn de gevolgen niet te overzien. SCHIEDAM, 2G Mei 1804. Gisteravond overleed een der oudste, we mo gen er gerustelijk bijvoegen, een der meest ge achte burgers dezer gemeente: de heer Joannes Balthazar Nolet. Den '15den Mei 1806 alhier geboren, heeft hij dus den hoogen leeftijd van acht en tachtig jaar mogen be reiken. Hij heeft onze gemeente herhaaldelijk in gunstige en ongunstige omstandigheden ge kend, en gedurende lal van jaren als lid van den gemeenteraad en als wethouder haar be langen behaitigd met aanwending van zijn niet alledaagsche talenten en buitengewone scherpzinnigheid. Mannen, als de waardige overledene, zijn sieraden van de partij, waartoe zjj behooren, en zoo is de heer J. B. Nolet een sieraad geweest van de katholieke partij, voor welker belangen hy pal stond. Dit belette geenszins, dat de heer Nolet, oek om zijn strengen levenswandel de aige- meene achting genoot, en politieke tegenstan ders niet aarzelden, hem bij voorkomende ge legenheden hun steun en hun medewerking te verleenen. Aan allen, zonder onderscheid van religieuss of politieke beginselen, laat de heer J. B. Nolet een schoon vooibeeld na van een welbesteed leven. We ontvangen het plan van een reorga nisatie onzer burgeravondschool. Terwijl wy thans eenvoudig aan onze lezers mededeelen, hebben we het voornemen er eerstdaags eenige beschouwingen over te leveren, in ver band met hetgeen elders op dit gebied bestaat. Aan den Gemeenteraad van Schiedam. Gevolg gevende aan hetgeen door een barer leden is toegezegd, heeft de plaatselijke com missie van toezicht op het middelbaar onder wijs de eer U bij dezen aan te bieden een gewijzigd programma der lessen aan de burger avondschool. De commissie beeft daarbij op den voorgrond gesteld, voor zoover de bepaling van het kon. besluit van 5 Juli 1873 staatsblad no. 146) waarbij de vakken zijn omschreven, welke het onderwijs zal omvatten, dit toelaat, de mathe matische vakken zooveel mogelijk te moeten beperken en daarentegen de lassen in hand- en lijnteekenen uit te biesden, en dit laatste in dier voege, dat de vierde klasse met meer een herhalings-, doch een vakklasse zal zijn. Het grooter aantal lesuren voor het lijntee kenen vastgesteUmaakt de benoeming van een nieuwen leeraar in dat vak nuodig, en eveneens eene verhooging van de jaarwedde van den leeraar Timmerhans nan Abcoude, terwijl de heer pingman, door wien twee les uren meer in het handteekenen zullen gegeven worden, mede op eene vermeerdering van salaris aanspraak heeft. Aan de burger-avondschool zalnaar het oordeel der commissie, dientengevolge pk ra. f400.meer ten koste moeten gelegd worden daarbij in aanmerking genomen, dat hot trak tement van dtn leeraar Van der Wouda, wegens vermindering van het aantal zijner lesuren van vierhonderd op driehonderd gulden wordt gebracht. Voorts acht de commissie voor een geregei- den gang in bet ondeiwijs noodzakelijk, de thans geldende bepaling, dat de leerlingen van de 4e klasse niet verplicht zijn alle lessen, die in hunne klasse in de verschillende vakken gegeven worden, bij te wonen, te doen verval len, en eindelijk zal, indien uwe vergadering zich met het voorstel der commissie kan ver eenigen, de verordening tot tegeling van het openbaar middelbaar onderwijs in de gemeente Schiedam (Gem. blad 1892 no. 3) aldus gewij zigd moeten worden Art. 2. De Burger-Avondschool is eene school met vierjarigen cursus, die niet alleen de avond school, bedoeld bij art. 14 der genoemde wet in zich bevat, doch waaraan tevens eene voor- bereidings- en vakklasse is toegevoegd. Art. 3 al. 2. In de vooi bereidingsklasse wordt onderwijs gegeven in rekenkunde, natuuikunde Neder- landsche taal (met lezen en schrijven) ge schiedenis, aardiijkskunde, hand-en lijnteekenen. In de vakklasse wordt aan leerlingen, die het eindexamen, bedoeld bij art. 56 van boven genoemde wet, of een daarmede gelijkstaand admissie examen, met gunstig gevolg hebben afgelegd, onderwijs gegeven in hand- en lijn teekenen kennis der bouwmaterialen en de beginselen der bouwstijl. De Commissie van leesicht voornoemd: VAN DIJK VAN MATENESSE, Voorzitter. H. M. C. POORTMAN, Secretaris. BOBGER-AVOKDSCIIOOL. Ie Klasse. W, BROUWER. s J. v. d. BOUT. E. v. u. WOUDE Dr. g. bakker rékenen geschied, en aardr. Nederlandsch handteekenen hjirft ekenen natuurkunde 3 uur. i t 3 4 3 1

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1894 | | pagina 1