Gc m e ïi s (1 b U e r i c li t e n.
Post en Telegraphie,
Land- en Tuinbouw.
Onderwijs.
ontroering teweeg, dat zrj ineenzakte en
spoedig een lijk was.
Naar men verneemt, rust op Henriëtte
Momber, de vermoedelijke hoofddaderes van
den moord te Bussum, de verdenking, zich
reeds vroeger te hebben schuldig gemaakt
aan diefstal ten nadeele van de familie Mein-
ders. Be onlangs overleden echtgenoote van
den heer M. had namelijk een spaarpotje ge
maakt, waarvan het bestaan aan enkelen be
kend was. Bjj haar overlijden was dit echter
spoorloos verdwenen.
In verband hiermede trok het de aandacht,
dat de meid kort daarna een reisje ging
maken met ha«r vrijer, terwijl niemand wist
te verklagen waar zij daartoe het geld van
daan had gehaald.
Bij de verhooren moet de meid de meest
tegenstrijdige verklaringen afleggen en groote
kalmte voorwenden. Alleen wanneer de heer
v. d. Scheer, de naaste buurman, binnen
treedt om te getuigen, ontroert zij zichtbaar.
Zij vermoedt blijkbaar dat aan dezen zaken
kunnen bekend zijn die haar kunnen be
zwaren.
Te Overtocht (Gr.) werd dezer dagen de
landbouwer Hoitkamp door drie zijner knechts
aangevallen waarvan een met een scheer
mes gewapeml was ouder 'tzeggen: »ie
zeilen starven" (je zult sterven). Gelukkig
wist 11. in een hoek der kamer post te vat
ten en een stoel als verdedigingsmiddel ter
hand te nemen om de aanvallers op een eer
biedigen afstand te bonden. Hij werd echter
zwaar verwond.
De marechaussees van Nieuwolda namen
de daders in arrest.
Te Odoorn heeft men eeue eigenaardige
wijze van weikverscliafQng ingevoerd, door
aan personen die om werk vragen grond aan
te wijzen waarop zij keien mogen delven,
welke gebruikt worden voor den aanleg van
een straatweg van (laar naar de onderhoorige
gehuchten Exlo en Valte. Gedeelten van
straatwegen zijn op die wijze reeds in gereed
heid gebracht, waarbij de aanvoer van keien
naaf die wegen bij wijze win hand- en span
diensten geschiedt Op deze wijze komt men,
zonder piovinciaal of ander subsidie, in bet
bezit van goed gebaande rijwegen. Het recht
van keien delven op de daarvoor benoodigde
gronden wordt door grondeigenaren gratis
verstrekt.
Men schrijft uit Beilen aan het iV. c. d D.
Sedert eenige weken is in de stoonrzuivel-
fabriek van gebr. Van den Bosch alhier in
werking een z.g. pastenriseertoestel, waar
door de room door verhitting wordt gezui
verd van alle onreine en voor de gezondheid
nadeelige bestanddeelen.
Het blijkt thans meer en meer, dat de
boter van ge pasteuriseerden room zeer ge
wild is. De kwaliteit wordt zeer geprezen,
en niet alleen in Holland, doch ook op de
Lor.densche markt vindt zij gereede afnemers.
Zelfs levert de firma ze naar Nederlandscli
Oost-Indië. Eene reden vooral, waarom zij
aanbevolen wordt, is, dat zij duurzamer is
dan gewone fabrieksboter.
Tengevolge van bet sluiten van Duitsch-
land voor vee uit Nederland wordt langs de
geheele grens een zeer levendige smokkel
handel gedreven. Bij ons te lande zijn de vee-
prijzen, vooral voor varkens, aanzienlijk lager
'dan over de grenzen, zoodat de veesmokkelarjj
'tegenwoordig een zeer winstgevend bediijf
is. Met verdubbelde waakzaamheid wordt
daarom door de Pruisische grensbeambten
toegezien, en nu hier, dan daar een smok
kelaar gesnapt en zijn transport in beslag
genomen. Vooral in varkens wordt veel ge
smokkeld.
Door mevr. de wed. Von Baumhauer
Fetmenger, te Deventer overleden, is aan de
>Deventer Harmonie", aan de vereeniging
JÜnis par ies Sons de la Musique" en aan
de «Stedelijke Muziekschool', elk f500, en
aan de diaconie der herv. gemeente te Deven
ter flOOO gelegateerd.
Te Breda is weder een geval van honds
dolheid bij een hond geconstateerd, tengevolge
waarvan het bevel tot liet muilkorven der
honden is uitgevaardigd voor Breda, Ginneken,
Prinsenhage, Teteringen en Terheiden.
Te Liessel is door den landbouwer A.
Janssen, bij het vernieuwen van een vloer,
.een antieken pot gevonden, gevold met ruim
50 zilverstukken, alle ter grootte van een
rijksdaalder. De munten, die jaartallen dragen
van 1700 tot 1730, zijn alle nog gaaf en
ongeschonden Het zijn waarschijnlijk Fran-
sche en Brabantsche kronen.
Te Spijker) isse hebben zich weder 2 nieuwe
gevallen van Aziatische cholera voorgedaan,
en wel bij de ouders van den man die ver
leden week aan die ziekte is overleden. Tot
heden zijn er 3 gevallen.
Te Maastricht is sedert Zondag geen geval
van cholera voorgekomen. Alleen is een dei-
aangetasten daaraan overleden. In het geheel
zjjn dus aangetast 67 personen en overleden 35.
Te Maastricht zijn gisteren twee cholera
gevallen geconstateerd. Sterfgevallen kwamen
niet voor.
's-Gravcnhage De parade in liet Malie
veld, bij gelegenheid van den verjaardag van
H. M. de Koningin, zal worden geïnspecteerd
door den generaal-majoor Doorman, waar
nemend gouverneur der residentie, en gecom
mandeerd worden door derr kolonel-comman
dant van het regiment grenadiers en jagers,
jhr. Laman Trip.
De ministers zijn gisteren in buitengewone
raad vergaderd geweest.
Dokter "Van Tienhoven, lijfarts van HH.
MM. de Koninginnen, is hedenochtend naar
Soestdijk verti ukken. 1
l
Schagcn. In den gemeenteraad heeft
de burgemeester, de lieer Herman, Dinsdag
eene toespraak gehouden, naar aanleiding
van de aldaar gepleegde misdaad, waarbij
hij hulde bracht aan de justitie voor haar
ktachtig optreden.
Het raadslid Roggeveen richtte daarna een
haitelyk woord tot den burgemeester zelf, aan
wiens houding ouk hulde gebracht werd.
Or. I. II O O YklA S.
1838-94
In den nacht van 28 Augustus overleed te
Noordvvijkeihout na een langdurig lijden,
zacht en kalm onze stadgenoot Isaac Hooy-
kaas. theologian doctor en emeiiius Kernou-
strantsch predikant. Leed de Rotterdam-clie
gemeente, waaraan hij zoo nauw zich ver
bonden gevoelde, door zijn te vroeg ingetreden
emeritaat een groot verlies hij was ruun
twintig jaar in haar luidden met onverdt oten
lust en ijver werkzaam - ook de theologische
wetenschap verliest in hem een harer nauw
gezetste en degelijkste beoefenaars. Reeds
bij het vet laten van de Leidsche academie in
1862 had hij een goeden unam als schrijver
van het ptoefschrift «Geschiedenis van de be
oefening der wijsheid onder de Hebreen". Met
zqn hervormden ambtgenoot en zwager, dr.
H. Oort te Harlingen, gaf hij als predikant
te Schiedam met medewerking vari dr.
A, Kuenen, hoogleeraar te Leidenin '1871
het eerste deel uit van «du Bijbel voor jonge
lieden," welke arbeid in 1S74 werd voltooid.
Hooykaas bewerkte do beide laatste van het
zestal deeltjes «de verhalen des Nieuwen Ver-
bouds". Als aanhanger der ethische richting
schreef hij «God in de geschiedenis" (1870).
In Rotterdam bjj de Remonstrantsche
gemeente beroepen (1873), heeft hij met zijnen
Lutherschen collega, H. C. Lohr, de grondsla
gen gelegd van Iretm, ten behoeve van de
«godsdienstoefening voor jongelieden". Met
hem gaf hij in 1876: «Het godsdienstig ge
loof en leven van onze dagen, voor het volk
geschetst", eri in 1877 «Ons geloof en de
leer der kerk, voor het volk besproken",
In 1884 werd hij een der mede-arbeiders
aan de nieuwe vertaling van de boeken des
Ouden Verbonds. Ondertnsselien wist hij nog
den tgd als uit te koopen voor het schrijven
van dat voortreffelijk opstel, hetwelk ook bij
de deskundigen buiten ons vaderland terecht
waardeering vond, het opstel in het programma
voor liet Erasmiaausch Gymnasium (1888)
«Iets OYer de Grieksdie vertaling van het
Oude Testament". Aan genoemd gymnasium I
was hij jarenlang docent in de Hebreeuw-
sehe taai, en dat met vrucht. Aan de acade
mie gekomen, hadden zijne discipelen algemeen
een goeden naam bg den hoogleeraar in het
Oostersch.
Zoo heeft Hooykaas gewoekerd met zijne
gaven, totdat hij op den betrekkelijk jongen
leeftijd van 56 jaren uit ons midden is weg
genomen. Allermeest zullen de beide eenig
overgeblevenen van liet oorspronkelijke zestal
mannen der nieuwe bijbelvertaling, de Leid
sche hoogled aren dr. H. Oort en dr. H W.
Kosters, zijn verlies betreuren; maar met heri
zullen de gemeenten Nieuw-Heilevoet, Schie
dam en Rotterdam, waarin Hooykaas achter
eenvolgens werkzaam was, zyne nagedachtenis
in eere houden als van een degelijk prediker,
een trouw pastor, een vroom man.
Niet beter meerien wij dit kort levensbericht
van den ontslapene te kunnen besluiten dan
met de herinnering aan het slot van zijn
afscheidswoord aan de Rotterdamsehe ge
meente (niet in den handel):
«Onze dagen hebben zulk een sterke be
hoefte aan een krachtig werkzaam vertrou
wen vertrouwen op onze persoonlijke be
stemming, dat ons met onuitdoolbare veer
kracht, weerstandsvermogen en blijmoedigen
ijver bezieltvertrouwen op de bestemming
onzer maatschappij, dat otis dwingt de sociale
beteekenis van het Christendom aan de wereld
te toonen en voor ons aandeel bij te dragen
tot verwezenlijking der groote levensgedachte
van Jezus. Orize gemeente heelt vooral in
deze dagen, nu, helaas in de groote volks
kerk, ouze moederkerk, de rechtzinnigheid
ook hier ter stede den schepter zwaait, eene
edele roeping te bewijzen, dat gezonde vroom
heid in den dampkring der vrijheid welig
tiert, dat verdraagzaamheid van anderen van
edeler huize is dan onverschilligheid de
kinderen dezes tijds, die vanhet godsdienstig
leven vervreemd zijn, daarvoor weder te
winnen, het volle rijke evangelie, door geen
kerkleer verminkten mishandeld,onzer kranke
samenleving als het heilzaam geneesmiddel
aan te bieden en toe te dienen. Kome nie
mand in de vervulling dezer toening te kort
(A\ 72. Ct.)
Na een langdurig lijden is bij ontslapen.
Ons vaderland heeft een zijner edelste gees
ten verloren.
In eenvoud heeft hij geleefd- Hij heeft ge
arbeid als pr< 'liknnt, eerst bij de Ned.-herv.
kerk, daarna bij de Remonstrantsche broe
derschap, Ken lietn aangeboden professoraat
nam itij niet aan.
Op zekeren dag, lang g-ieden, ontving pro
fessor Kuenen een bezoek en zei tot den
bezoeker: »Het is goed. dat ge komtik heb
behoefte om eens met iemand te spreken,
want ik heb zooeven een di-sertatie uitgelezen,
die mij diep getroffen heeft. Wat een enorme
geleerdheid, en dal van zulk een jong men-ch
Dm dissertatie was gemeld «De wijsheid
bij de Hebreen", en dat jonge menscli was
Hooykaas.
En het leven, dat op dal proefschrift is
gevolgd, heeft alle verwachtingen, door dat
geschrift gewekt, vervuld.
Met al en zij waren vele de gaven
van zijn hoofd heeft Hooykaas gewoekerd.
Hij heelt zijn lijd uitgekocht. In zijn kringen
waren alle oogen op hem gevestigd. Moest
er een onderwerp worden ingeleid, en was
de inleider afwezig all-< ogen richtten zich
naar Hooykaas, en Hooykaas sprak, onvoor
bereid, maar lei intusseln n de kei n der zaak
bloot.
Ja als hij sptak Zijn diepe stem, metalen
geluid, sneed den hoorder deur de ziel. Zijn op
treden was een als van Jidiunues den Dooper,
En de achtergrond van dat optreden was
een levert van ernst. Niet alleen dat bij iets
zeide had beteekenis. liet had beteekenis
ook omdat het, en zooals liet, gezegd werd
door 11 rn
Hij is niet meer, de gee-telijke weldoener,
de geestelijke bevrijder van velen. Betreurd
wordt hij door menigeen, in wier inwendige
levensgeschiedenis een gesprek met Hooykaas
aanvangspunt is gevvordi-n van een nieuw
gemoedsbestaan.
Diepe vereering en st lie dankbaarheid
treuren bij liet stoffelijk over-chot van dezen
groot en geest, die aan de WTeld heeft doen
l I
zien Ime groot de onwillekeurige invloed is.
welke uitgaat van een stiei.g zedelijk leven.
I -V. v. d. D.)
Bij Brugge is Zmulaguvnr-.l een spoorwegonge
luk gehemd, dat vervvondei Iuk goed algelnopen
is. Een trein uit Blanltenbergha en een uit Ant
werpen zijn in botsing pek> men. Dn schok was
lievic en verwhoideuu wagens ontspoorden en
werden verbrijzeld, uiatir vari de reizigers in do
volle tiemon in die nit An*worpen zaten 600
passagiers werd slechts éen Duitscher ernstig
gewond.
Liet is nn gebleken, dat de vele ongelukken
mot den reuzenballon der Aniwerpsolin tentoon
stelling aan moedwil te wijten zijn. Dozer dagen
zou het gevaaite opstijgen en n ittmrh|k kwam
er weder een gionte scbem m den ballon, zoodat
al liet gas onlsnaple. Dit b leed- vuur de zouveel-
ste maal. Men heelt echter ontdekt, (lat het taf is
stukgesneden en ook aan d» machines waren spo
ren van gewelddadige vernieling ontdekt. De
ballon i« naar Brussel ter hei stelling opgezonden
en zal in het vervolg sireng bewaakt worden.
Een zware hagel-lag liclr te Maandag tusschen
Kaldenkirchen en Krefeld eene ware verwoesting
aan alle te veld staande vruchten werden ver
nietigd en ontelbare glasruiten vei brijzeld. De
storm ontwortelde en verbrak de zwaarste boomen
en wierp de telegiaafpalen om. Ook menig dak
woei af.
Een vreeseiijk drama is afgespeeld aan boord
van een Russisch schip, dat uit Konstantinope!
terugkeerde. Een matroos werd dol verliefd ot>
eene jonge Auicrikaansclie rfante onder de passa
giers, dia natuurlijk niets van hem weten wilde.
Zijne kameraden plaagden hem telkens en tel
kens daarmede. Eindelijk maakten zij hem zoo
woedend, dat hij een revolver nam en twee
twee zijner plagers en de jongedame dood
schoot. Daarna sprong hij oveiboord en zonk
weg in de diepte.
In de maand October e k. zal een vergelijkend
onderzoek gehouden worden van adspirantmi
voor de betrekking vgn kieik der posterijen en
telegraphie, om, naarmate van de behoefte, te
woiden benoemd.
Aan die betiPkking is vei bonden een jaarwedde
van f400, welke tot f1200 kan klimmen.
Zij, dio zich aan dit onderzoek verlangen te
onderwerpen, moeten zicli vóór 20 September
a.s. aanmelden bij het hoofdbestuur der poste
rijen en telegraphie, te 's-Gravenliage, dooreen
op zegel geschreven verzoek, met nauwkeurige
opgaaf van naam. voornamen en woonplaats.
Adressen orn tot het vei gelijkend examen le
worden toeceiaten blijven buiten beschikking,
indien zij op ongezegeld papier zijn geschreven
of verzoeken behelzen tot ontheffing van eene
of eenige der vooimelde bepalingen.
Zij, die reeds tweemaal met ongunstigen uitslag
aan liet bedoel te examen hebben deelgenomen,
woi den niet meer toegelaten.
Met afwijking van het bepaalde omtrent den
leeltijd, wordt voor de geaoieemde kleiken, die
aan liet bovenbed velde examen wenschen deel
te nemen, va-tgesdeld, dat zij op 1 Januai i
•1804 den leefïjd van 17 Jaar moeten bereikt
en dien van 3U jaar niet mogen overschreden
hebben.
Voor do bij de aanmelding over te leggen
stukken, alsmede voor de eiscben van het examen,
raadplege men de Si.-Ct. no. *201.
De aandacht van vrouwelijke catididatan woidl
in bet bijzonder er op gevestigd, dat zij met
minder dan de mannelijke ambtenaren aan den
dienst in zijn vollen omvang moeion deelnemen.
Volgens de Etode Beige zijn onderhandelingen
gevoerd over den aanleg van telephoonleidmgeti
van Brussel en Antwerpen naar Amsterdam en
Rotterdam, uiet het resultaat, dut de/.e verbindin
gen nu zeker tot stand zullen komen. Hierdoor
zouden onze grocte koopsteden dan te gelijk in
telephoonvei buiding kunnen komen met Berlijn en
Londen.
Bij eene publieke veiling van eene boerenwoning
met 30 HA land in het waterschap «Groot-
Mijdrecht" kon de boerenwoning met 20 HA lamt
slechts f30 gelden, terwijl op de overige 10 HA
noch bij inzet, noch bij afslag eenig bod werd ue-
daan. Bedoeld vast goed was wegens wanbetaling
dar gewone pohferiasten voor f30 per HA in beslag
genomen en werd dientengevolge door den hypo-
thecairen schol leischer geëxecuteerd. De vordering
van dien schalJuischer bediaagt in hoofdsom
f21,000.
Uit het zuidensien van Gelderland meldt men,
dat het alduu: Vr jdagnacht reeds heeft gevroren.
Onderscheidene landbouwers in Friesland ne
men wegens den hoogen waterstand de proef met
hot inkuilen van haver.
In Groni.ig-n heerscht de aardappelziekte in
zeer heviee mate. Toch werden hier en daar
akkers opgemekt, welke met een heerlijk groen
ztjn getooid, die aardappelen bevatten, waarop
de ziekte geen vat kan krijgen, in weerwil dat
van andere som'en het looi reeds verdwenen is.
De aardappel iter toekomst aldus schrijtt
men ons van daar is de «blauwe reus", die
nog niet aangetast is en op liet rijksproefveld der
lamibouwvet eentging te Meet land met (risch loof
prijkt.
Van de 10 pt oefvtddjes zijn bovendien 15
besproeid, die al1" nog groen zijn. De rijkslatul-
bouv.leeruur J. Htedema, van Groningen, heelt,
bij liet be,nek aan dit proefveld zijn leedwezen
uitgedrukt, dat niet alle veldjes besproeid waren,
omdat nu de bemestingsproef, waarom bot te
doen was, als mislukt te beschouwen is.
(A'. v, d.
Do unie collecte voor een school met den
bijbel heeft te Schiedam opgebracht f227.85,
zijnde f 12.25 meer dan bet vorige jaar.