Letteren, Kunst en Wetenschap.
C emengdtt lier i«ïi ton.
FEU TELE GR A AF.
Land- enTuinbouw.
oorzaak dat zeer strenge maatregelen geno
men zullen moeten worden, opdat de regee
ring baar gezag zal kunnen handhaven.
Reeds heeft de Indische regeering belang
rijke versterking naar het terrein des oorlogs
gezonden, en ook hier te lande heeft het
opperbestuur maatregelen genomen tot spoe
dige versterking van het Indische leger, en
naar men zegt ook der vloot.
Groote inspanning zal voorzeker andermaal
van dat leger en van de Ned. zeemacht ge-
ëischt worden om het gepleegde verraad naar
behooren te straffen; dat beiden evenals altijd l
met de grootste toewijding hun plicht zullen j
vervullen, daarvan kunnen onze Koninginnen j
en het vaderland overtuigd zijn. IIH. MM.
zullen evenals wij hen alien met belangstel
ling volgen en het beste succes toewenschen.
Bij" de zware taak die hen wacht, zal het
hun inmiddels een groote steun wezen, te
weten dat juist ook de bevolking van bet
moederland wil trachten die taak voor ben te
verlichten, de nagedachtenis der reeds door
verraad gevallen wapenbroeders in eere en
dankbare herinnering te houden en zoo noodig
hunnen nagelaten betrekkingen tot steun te
zijn.
De ondergeteekenden doen biertoe een be
roep op bet Nederlandsche volk tot het inza
melen van gelden, welke zullen dienen om;
4e. het hoofdcomité van het «Roode Kruis"
in staat te stellen, de troepen te velde en de
ageereride scheepsmacht op zooveel mogelijk
onbekrompen wijze van het noodige te voor
zien, wanneer hare gewone hulpmiddelen
daartoe misschien ontoereikend mochten zijn;
2e. ter gelegener tijd en plaats een monu
ment op te richten voor allen, die in den
stryd op Lombok het leven voor het vader
land lieten, en
3e. wanneer de ingekomen gelden zulks
zullen toelaten, de nagelaten betrekkingen
der door het verraad van 25 en2GAug.j,l.
gevallen officieren en minderen, welke daar
voor in aanmerking zullen komen, te onder
steunen.
Daar het spoedig inkomen van gelden, met
het oog op het onder sub 1 genoemde doel
zeer geweuscht is, ontbreekt de tijd om vooraf
te trachten op andere plaatsen comités te
vormen.
De ondergeteekenden, waarvan de le, 5e
en lie inmiddels bereid zijn bijdragen in ont
vangst te nemen, beschouwen zich niettemin
als eene voorioopige commissie, en roeper, de
welwillende hulp in van alle belangstellenden,
ten einde tot het vormen van plaatselijke
comités te geraken en daaruit eene gedele
geerde commissie te kunnen samenstellen, in
wier handen zij hare aauvankelijkc taak vol
gaarne zullen nederleggen, ten einde later aan
het onder sub 2 en 3 genoemde doel uitvoe
ring te geven, of eene zoodanige bestemming
aan de ingekomen gelden te geven, als wen-
schelijk zal geoordeeld worden.
Inmiddels hebben zij zich verzekerd, dat
de navolgende heeren zich met bun doel kunnen
vereenigen en hunne pogingen zullen steunen
Mr. I. II. M. baron MolleruS van
Westkf.rke, commissaris der Ko
ningin in Gelderland.
K. van der Heijden, gep. luit.-gene-
raal van het O.-I leger.
T. C. C. Di.oeii, gen.-maj. der infanterie.
Jhr. W. de Villeneuve, gep. gen.-maj.
der rrtdlerie.
Mr. C. P. Benny, president van het
gerechtshof te Arnhem.
Mr. li. I. C. baron van Pallandt van
Roosendael.
De commissie;
W. A. Ariuëns, kapitein ter zee.
Mr. A. H. Brandt, burgemeester der
gemeente Rheden.
G. J. DE Joncijeere, oud-zeeofficier.
C. J. de Bordes, oud-off. der infanterie,
adj. in b. d. van wijlen Z. M. den
Koning.
F. D. Sprenger, oud-lid der Prov.
Staten van Zeeland.
Jhr. W. Prins.
H. de Bruyn.
V. D. van Diepenbrugge, oud-off. der
cavalerie,
T. C. Zechner, voorzitter der plaatsel.
schoolcommissie.
F. I. "W. baron van Pallandt.
K. L. Ram bonnet, candidaat-notaris.
"Ve 1 p3 September 1894.
Onder de Ingezonden stukken in de
N. JR. Gt. van heden lezen wij bet volgende
antwoord op de «Oproeping voor de Lom
bok-espeditie
Mijnheer de Hoofdredacteur.
Met gemengde gewaarwordingen hebben wij
en zeker velen met ons kennis genomen
van de door den heer L. den Beer Poortugael,
naar aanleiding der jongste gebeurtenissen, aan
Neerland's Spes Patri® gerichte «oproeping" ter
deelneming aan den strijd tegen Lombok, een
stuk, dat voorzeker een schoone uiting is van de
sympathie voor onze gevallen helden, van een
warm, vaderlandslievend hart, maar dat evenzeer
een vrucht moet zijn van opgewonden, harts
tochtelijke overijling!
Was de verpletterende tijding, die velen in
rouw heeft gedompeld, als een blikbemstaa! bij
helderen hemel, deze oproeping van den Leid-
schen jur. doctorandus is als oen zonnestraal
die, onder een geweldigen regen, even door de
wolken breekt èn door een schril contrast de
droefgeestigheid der omgeving des te beter doet
uitkomen
Waar nu die oproeping uitgaat van een student,
die zelts de academie staat te verlaten, èn zij,
blijkens den eisch om voor eigen uitrusting enz.
te zorgen, wel voornamelijk zal gericht zijn tot
de meer ontwikkelde jongelui, speciaal de stu-
deerende jongelingschap want wie anders zal
in staat zijn zich zoo plotseling voor maanden
uit zijn bezigheden terug te trekken daar
achten wij het onzen plicht, in het kort de
redenen te ontvouwen, waarvan wij haar, ondanks
den goeden geest waarvan zij de uiting is, mot
een gevoel van spijt hebben ontvangen, en waarom
wij, met volle appreciatie van 's schrijvers bedoe
lingen, er echter geen oogenblik aan denken aan
zijn roep gehoor te geven, opdat hij ons, als
grievende teleurstelling hem treft, niet de blaam
van gebiek aan vaderlandsliefde naar het hoofd
slingeie. Wij hebben des schrijvers stuk met
spijt èn verbazing ontvangen met spijt omdat
er uit spreektmisschien totaal onwillekeurig,
maar dan des te onvergeeflijker in iemand die
beter kan en moot weten omdat er uit spreekt
een gebrek aan vertrouwen in onzo Regeermg,
maar vooral in ons kranig Indisch leger, dat
waarlijk te veel doorstaan, to ve'-'l schijnbaar
ouoveikennelijke hinderpalen schitterend uit den
weg heeit geruimd, om zich door een enkelen
slag, hoe zwaar dan ook, één oogenblik uit liet
veld te iaten slaan dat sterk en krachtig genoeg
is om de gevallen kameraden te wreken, de
eer onzer vlag te handhaven, zonder de hulp
die de heer d. B. P. het wil schenken met
verbazing, dat een ontwikkeld man zich door
opgewondenheid tot plannenmaker! laat verleiden,
die den toets eener zachtzinnige critiek niet
doorstaan kunnen, laat staan in de practijk uit
voerbaar of doelmatig kunnen wezen. Waar de
regeering, die voorzeker diep doordrongen is
van het gewicht van het oogenblik, nog geen
red vindt om buitengewone middelen to baat
te nemen, daar betaamt het ons en zeker
allereerst liet ontwikkeld deel der natie het
zedelijk vertrouwen van ons volk in het beleid
der overheid niet te ondermijnen met het be
denken van hulpmiddeltjes, die. van hoe goeden
geest zij ook getuigen, toch onwillekeurig den
toestand donkerder schilderen dan hij inderdaad
is, en zoo ontzenuwd en verslappend kunnen
werken op de energie waarmee de regeeiing haar
lastige taak tracht Je vervullen.
Dat overigens de Regeering er ooit in zou
toestemmen, een zóó groot aantal van de beste
intellectueele krachten der natie op te offeren aan
een werk waarvoor zij niet bestemd en berekend
zijn èn dit ook niet op stei en sprong zijn te
maken, terwijl daar tal van militairen in ons
land zijn, die toch in de eerste plaats in aanmer
king zouden komen om hun hulp aan te bieden,
dat is een denkbeeld, dat afbreuk doet aan den
aureool, dien wij onwillekeurig, maar terecht,
onzen ginds gevallen dapperen om de slapen
hebben gevlochten Alsof zulke helden op zoo
gemakkelijke wijze waren te vervangen! Willen
de heer Den Beer Pooutügaei, en zij die met
hem instemmen, absoluut hulp verleenen
waarvan wij de noodzakelijkheid nog niet in
't minst inzien welnu zij stellen de gelden,
die zij voor hun eigen uitrusting liarlden willen
besteden, ter beschikking van den minister van
oorlog, opdat deze door't verhoogen der premién
een grooter aantal actief dienende militairen
kunne werven.
Zoo ten minste zou de Regeering aan hunne
hulp op het oogenblik iets hebben en zouden
hun krachten gespaard blijven voor do zwaro
taak, die hen in de groote maatschappij wacht
èn waarvoor niet zoo gauw door uitloven van
premiën de geschikte menschen zijn te vinden.
Het is schoon voor het vaderland te sterven,
maar nog schooner er voor te leven
Komt eens de tijd dat land en troon worden
bedreigd, dat Nrêiiand en Oranje in gevaar zijn,
dat zelfs onze geringe krachten gebruikt kunnen
worden, welnu, Nederlandsche studenten, dan
als één man opstaan èn gelijk in 1830 ter ver
dediging van den vaderlandschen grond oprukken
maar laat ons, zoolang dat nog niet hoog nood
zakelijk is, het «schoenmaker bij je leest" in
toepassing brengen èn ons loeren bepalen tot de
woorden waarmee mr. Levy "Vrijdag j.l. in de
Juristenvereeniging het debat opende «Ons,
juristen, voegt het den cijns der bewondering
te betalen aan die dapperen, een traan te plengen
met do treurenden, maar te bedenken nam ii,
qui in proclio pro palria ccciderc, in perpetuum
vivere videnlur.
Niets minder, maar ook niets meer al het
meerdere kan slechts schade brengen aan het
vertrouwen dat de natie in het beleid onzer
Regeering k a n èn moet hebben
W. A. vaN Zijst,
Utrecht. jur. cand.
De nieuwbenoemde leden van het hoofd
bestuur van den »A!g. Nederl. Politiebond"
hebben allen hun benoeming aanvaard.
Tusschen halftien en kwart over tienen
Maandagavond beeft de politie te Rotterdam
bij herhaling krachtig moeten optreden tegen
de burgerij in de Lange Dijk.straat (Delfts
haven!. De oorzaak was eene vrouw, die zich
op beleedigende wijze tegenover II. M. de Ko
ningin zou hebben uitgelaten. Dit verwekte
ergernis bij de bewoners dier straat, en van
daar oploopen die voor de vrouw weinig goeds
voorspelden. Om de burgerij uiteen te di ijven
en de woning der vrouw te beschermen, was
de politie genoodzaakt eenige charges met de
sabel te doen.
De eerste serie, ad f 190,000, van de lee
ning der gemeente D e 1 ft, is aan 5 inschrij
vers toegewezen tegen den koeisvan 100.511
pCt.
Het is de politie te Delft gelukt de twee
personen, die de vorige week verscheidene
diefstallen daar pleegden, te arresteeren.
Te Scheveningen verblijft sedert 31 Augus
tus de rijkscommissaris voor Duitsch Oo.st-
Afrika dr. Carl Peters, die zooals bekend is,
in het jaar 1884 do grootste Dnitsche over-
zeesche bezitting aan de Afrikaansehe kust
tegenover Zanzibar vevwiei f en aan het Duit-
sclie rijk alzoo 25,000 O kilometer toevoegde.
Dr. Peters zoekt op de badplaats ontspan
ning van zijn arbeid aan het departement van
buitenlandsche zaken te Bei lijn, waar hij op
last van dcti rijkskanselier de laatste hand
heeft gelegd aan een werk over de politieke en
economische toestanden van Duitsch Oost-
Afrika.
In eene Maandag gehouden buitengewone
algemeene vergadering van aandeelhouders
der Ainsterdainsche Koflie-CulUvur-Maat-
schappy" is besloten, den zetel dezer maat
schappij over te brengen naar 's-Gravenhage,
als protest tegen den aanslag van haren
directeur, voor zijn volle inkomen, iu de
forensen-belasting.
Mr. G. AV. TVijekerheld Bisdom, advocaat
en procureur te Groningen, die tegen Don
derdag G September wegens afdreiging voor
de rechtbank aldaar is gedagvaard, heeft zich
naar het buitenland begeven.
Het noordelijkste punt van ons land, het
eilandje Rottunieroog, heeft steeds aan do
westkust veel van de zee te lijden. Gestadig is
het westelijk strand afgenomen. Men beproeft
nu met duinvorming het e'land voor gcheeien
ondergang le behoeden.
TeWalclnim (Pr.), niet ver van Ylaciitwedde,
is een huisgezin vergiftigd door rattenkruit.
Twee leden moeten reeds gestorven zijn, ter
wijl de overige in bedenkelïjken toestand ver-
keeren.
De vorige weck hebben een 40-tal jonge
mannen bij de koloniale reserve le Nymegen
vrijwillig dienst genomen.
Bij de cavalerie-manoeuvres in Gelderland
is Zaterdag volgens de Zutph. Crt. de
luitenant Van IC. van het paard gevallen en
moet hij de knieschijf gebroken hebben. Een
wachtmeester van hot 3e regiment huzaren
had het ongeluk een been te breken, terwijl
een huzaar van dalzelfde korps Vrijdag kwam
te vallen en onmiddellijk dood was.
Het jongst verschonen nummer van de
Wereldkroniek, geïllustreerd nieuwsblad voor
iedereen, uitgevers de firma Nijglt en Van
Ditmar, bevat een gedicht op sNeèriaml's
Koningin" door Win. do Bruijn, met haar
portret en hundleekoning. Een reproductie
van vroegere portretten en dat van de Koningin-
Regentes is mede in het Haar gewijde artikel
opgenomen.
Verder bevat bet blad o. a. een geïllus
treerd artikel over liet Koninginnen bezoek
aan Zeeland.
De te Rotterdam het laatst door Aziatische
cholera aangetaste vrouw is aan die ziekte
overleden.
Van de 0 gevallen van cholera, die aldaar
van het ontstaan der ziekte op 27 Juli af
voorkwamen, hadden 4 een doodelijkon afloop,
terwijl de overige 2 lijders herstelden. Lijders
aan cholera bevinden zich thans hier niet
meer.
Te Amsterdam is Aziatische cholera gecon
stateerd bij eene dienstbode in de Halver
st raat. De lijderes is naar bet Wilhelmina-
gasthuis overgebracht.
Te Burgerveen, aan de Ringvaart van den
Haai'lemrnermeerpolder, tusschen Aalsmeer
en Leimuiden, heeft zich een geval van cho
lera voorgedaan. De aangetaste, een twaalf
jarig meisje, is overleden.
Te Maastricht is sedert de vorige opgave
éen lijder aan cholera overleden. Nieuwe ge
vallen kwamen niet voor.
Maassluis. Tot lid van den gemeenteraad
is bij herstemming gekozen de heer T. van
der Doll (lib.) met 214 stemmen de heer A.
Moerman (anti-iev.) veikreeg 183 stemmen.
Breda. Op initiatief van de hier wo
nende actieve en gepensiortneerde opperofli-
cieren, waarbij zich aangesloten hebban de
chefs van korpsen in dienstvakken en de
burgemeester, zal Donderdagmiddag in de
groote zaai van «Concordia" eeue groote
Lombok-huldebetuiging plaats hebben, ter
eere van de daar gevallenen. Als spreker zal
optreden de gepensionneerde generaal van het
O.-I. leger Raedt van Oldenbarncvelt.
De toegang is voor ieder vrij.
Te 's-Gravenhage is na eene kortstondige
i ziekte overleden Jun Vrolijk, een artist, die
zich als landschapschilder en donr zijn etsen een
j goeden naam verwerven lud en die onkuis men-ch
1 algemeen gewaai Jcrd word. Ilij was nog slechts
i 48 jaar oud.
Do Newyorkscli" bladen ramen het verlies
van menschen lei wis en de schade tengevolge
der woudbrandei. zeer verschillend. Sommige
noemen twintig sleden, andeie slechts zes, die
vernield zouden Znn. Maar ook <le laagste raming
laat geen twijfel, dat het verlies aan levens en
j do verwoestingen verschrikkelijk zijn, al kan
wegens de groote i.puervlakte van de geteisterde
streek de omvang der ramp eerst gaandeweg
bekend worden. Men vreest dat er minstens
j 1000 dooden zijn. De geheele door hare boerderijen
vermaarde streek van Minnesota moet. verwoest
1 zijn. Gansr.be kudd.-n van vee zijn gedood,
j liet zwaarst schijnt tot nog toe do stad Hinck
ley, 75 mijl boven St. Paul (Minnesota), ge-
j troffen te zijn. De 17U0 inwoners dezer bloeiende
plaats zagen zich, toen de wind omgeslagen was
j en met hevigheid stadwaarts ging waaien, plot-
j siding door de viammen nveirompold en inge
sloten. lloevelen ter. slotte ontkomen zijn is nog
niet bekend. Driehonderd hunner maakten zich
meester van eenen trein, die juist uit. Dulutli
was aangekomen. De kordate machinist, het
dreigende gevaar inziende, stoomde ijlings weer
uit de stad weg, achtervolgd door de loeiende
vlammen, die schier even snel langs de lijn voort-
vlpgen als de trein. Op de locomotief was de hitte
ondragelijk. De machinist en de stoker kregen
ernstigo bi and wonden: nochtans bleven beiden
op hun post. Zoo konden de vlncbtelingen een
naburig moerasmeer bereiken, slechts een paar
minuten vóór do vlammen, die den trein aantastten.
De vluchtelingen gingen het meer in. De bewuste
loos geworden machinist werd er in gedragen.
Allen bleven in hei water nedergehurkt, terwijl
de vuurzee over hunne hoofden heori joeg. Vier
uren bleven zij in het water, dat eindelijk als
kokend warm was- geworden, om op den verschroei
don, nog heeten giond naar Hinckley terugkeeren.
Overal zagen zij verkoolde lijken liggen. Van
de stad zelf was niets overgebleven.
Zonderling genoeg wordt uit Texas van zware
overstroomingen ge-eind te gelijk met deze branden
in het noorden, als gevolg van de langdurige
droogte. Over Kolderden mijlen staat Texas
onder water. M isaa's vee zijn verdronken, de
schade is enorm.
's.G!SAVKX HAGE5 September.
Benoemd tot inspecteur der directe belastin
gen, invoerrechten en accijnzen te Schiedam
de heer AV. Vlug. thans inspecteur derzelfde
middelen te Zutfen.
Onder het vee van de veehouders A. P„
v. d. Burg en G. I. AA'ittkampf, loopende respec
tievelijk in dea Nieuwlandschen polder en in den
