ondag 11 en Maandag 12 November.
N°. 8659.
Eerste Blad.
Achtenveertigste Jaargang.
Binnciilantisclie Berichten.
M,
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
UITGEVER? J. ODÉ.
BllKBAD: boterstraat sro.
an
iBOSWJÜESTSPRUS, per kwartaal
franco per pose, door het geheele Eijk
AfmnJerlijke nominees
Schiedam, 10 November 1894.
Metgroote plechtigheid wordt op het oogen-
blik het lijk van czaar Alexander III uit het
lui'len \an zijn rijk, over de oude hoofdstad
Moskau naar Petersburg vervoerd. Wat is
er de laatste dagen over dezen hoogen lijder
niet gesproken Hij heette vergiftigd en een
gerucht als dit vond natuurlijk gretig geloof
hoe dikwijls ook was het me' reeds op het
hoofd van deu czaar gemunt geweest! Aau
dit trerucht is thans een einde gemaakt door
professor Leyden uit Berlijn, die een nier-
dekte en longaandoening als de oorzaak van
's wisten overlijden noemt. Niet onverklaar
baar is het overigens, dat bij gelegenheden
ais deze gevraagd wordt naar de oorzaak van
het overlijden, want de historie leert, dat
verscheidene Russische beheerders een onna-
tuurhjken of gewelddadigen dood stierven.
Blijven we hij deze eeuw, dan vertoont zich
het beeld van den ongelukkigen Paul I, die
in zijn paleis werd vermoord. Altoos is be-
weeid, dat zijn opvolger keizer Alexander I
van het plan der samenzweerders onder
richt is geweest, en dat het treurig uiteinde
van zijn vader steeds een donkere schaduw
op zijn levensweg heeft geworpen. Toen
hij in 1825 vrij onverwacht overleed, werd
eveneens het gerucht verspreid, dat hij
vermoord was. 't Scheen dat een natuurlijk
steifbed iets ondenkbaars voor een Russischen
czaar was. Den slimmen Talleyrand ontlokten
dez» geruchten den men zou in andere
omstandigheden zeggen comischen uitroep,
dal het voor de Russische keizers tijd werd
verandering te maken in hun manier van
sterven. Het is echter gebleken, dat de ge
ruchten omtrent deu dood van Alexander I
valsche geiuchten waren. Alexanders broe
der, Slkolaas I, volgde hem op. Hij, de type
van een echten alleenheerscher, moest het
beleven, dat in den Krimoorlog ('1S53'56)
zijn legers liet moesten afleggen tegen die
der vereenigde Fransehen, Engelsehen, Tur
ken en Sardiniërs.
Nog voor het eindigen van den oorlog over
leed hij, en alweder heette het, dat de keizer,
die de nederlagen van zijn volk niet wilde
overleven, zich door vergif van het leven lmd
beroofd, en dat de nobele Alexander II op
Zondag 13 Maart 1881 door moordenaars
handen viel, toen hij van een parade naar zijn
paleis terugkeerde, is van te jongen datum,
«m vergeten te zijn. Welk een geschiedboek
is dat van het huis RotnanolT
In Frankrijk is het vertoon van droefheid
over den dood van den czaar buitengewoon
groot. Daar is de Parijsche gemeenteraad,
zoo rood gekleurd deze neemt een petitie in
overweging, waarin verzocht wordt den dag
der begrafenis van keizer Alexandc III niet
t 1-85.
2.50.
0.10.
Advertentieprijs van 110 gewone regels me
inbegrip van eene Courant. f 1.10.
Iedere gewone regel meer. - 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
ongemerkt te laten voorbijgaan. Men wil
namelijk op het groote plein de Ia Concorde
een katafalk oprichten; daar zou dan het
Parijsche volk, ten teeken van hulde aan den
overledene, tevens als teeken van rouw om
heen kunnen defileeren 1
Dan is een ander bewijs van sympathie,
dat een Parijsch comité den overleden keizer
wil wijden, meer natuurlijk, ofschoon tegen
over een vreemden monarch toch ook altijd
vreemd. Genoemd comité wil iederen Fransch-
man in de gelegenheid stellen bij de be
grafenis van den czaar vertegenwoordigd te
zijn. De geheele geschiedenis kost een frank
per persoon, waarvoor men een ruiker van
kunstbloemen ontvangt, waaraan een zwart
rouwlint is bevestigd met de woorden in
zilveren letters: ïBloemen van Frankrijken
Nationale rouw 189i"; bovendien prijkt
daarop de naam van den schenker.
De uitdeeling der ruikers zal geschieden door
leden der Fransche kolonie te Petei'sburg, en
een ï'egister, bevattende de namen van hen,
die een bijdrage geschonken hebben, zal op
den dag der begrafenis aan den minister
van het Russische keizerlijk Huis worden
overhandigd.
Zoo iets is in de geschiedenis nog niet
geboekstaafd. Maar 't is ook waar, de czaar
heeft toegestaan, dat op Russischen bodem de
Marseillaise werd gespeeld, en dat is ook iets
nieuws in de historie.
Het loopt de ChineezenJ nog steeds erg
tegen. Ze zitten geducht met de handen, nu
juist niet in liet haar, maar misschien aan
den staart. Deze week verscheen een bericht,
waarin werd vermeld, dat China bij de groote
mogendheden stappen zou hebben gedaan,
opdat deze bemiddelend tusschen beide moch
ten komen. Daarbij werd dan door de Chi-
neezen aangeboden de betaling van een
oorlogsschatting aan Japan en de onafhan-
kelijkverldaring van Korea.
Nu heeft de Engelscbe premier aan den
feestmaaltijd van den lord mayor, bij gele
genheid van diens optreden wel verklaard,
dat Engeland zich niet met andermans zaken
wenschte te bemoeien, maar bekend is het, dat
de publieke meening in Engeland meer op de
zijde van China dan op die van Japan is, ware
het alleen hierom, dat China ontzettend veel
EngePche artikelen betrekt, terwijl Japan
zich zooveel mogelijk zelf tracht te helpen.
Doch het is even bekend, datDuitschlands sym
pathieën voor Japan zijn, en dat de Vereenigde
Staten van Noord-Amerika een optreden ten
;unste van China niet zouden billijken. Of
de Japanners tot vrede geneigd zijn Hun
overwinningen schijnen fabelachtig, als er
tenminste van overwinningen sprake is;
de Chineesche soldaten schijnen bij elk tref
fen den vijand spoedig den rug toe te keeren,
en de Japansche bevelhebber blijkt niet van
een zoo groot aantal krijgsgevangenen te hou
den, als China hem zoo gemakkelijk verschaft.
Tenminste hij laat de lieden loopen, als ze
de wapenen hebben nedergelegd, en meestal
is dat reeds geschied voor hij ze in handen
krijgt. Onder deze omstandigheden bemidde
lende voorstellen aan te nomen, zou wat te
veel gevergd zijn. De Engelscbe minister
maakte zich dan wijselijk van de zaak af,
door op den feestmaaltijd te zeggen, dat het
Engeland genoeg zou zijn als China niet
vernederd werd. Alsof er na het gebeurde
nog van niet vernederen sprake kan zijn
SCHIEDAM, 10 November 1S94.
sEerloos", van "VanNouhuijs, gisteravond in
de ïOfficieren-Vereeniging" opgevoerd, is een
schoon stuk, een sieraad der Nederlandsche
tooneelliteratuur, een levensles voor zeer velen
die, blind voor de gebreken van den een, de
deugden van den ander voorbijzien, zich zelf
rergeten en het hoogste plichtsbesef door den
drang der omstandigheden aan het wankelen
brengen. Evenals in zijn sGoudvischje" levert
de schrijver hier het bewijs van grondige
karakterstudie en van een gezonde, ernstige
levensbeschouwing, van eerlijkheid en plichts
besef tegenover verregaande karakterloosheid
en ondankbaarheid.
Het personeel van den Tivoli-schouwburg
vertolkte het stuk geheel overeenkomstig den
geest van den schrijver. De heer Jan C. de
Vos, de eerlijke rijksontvanger Halma, een
toonbeeld van rechtschapenheid en goede
trouw, van onbesproken levenswandel en
hooge eischen tegenover zich zelf en anderen,
gaf zeer verdienstelijk dat beeld weer; men
zag in hem na de ontdekking van het kas
tekort de onrust, twijfel en argwaan post
vatten en toenemen; men zag hem lijden
onder de ondraaglijke onzekerheid en ten
slotte, hoewel fier tegenover zijn schuldige
vrouw en zoon, bezwijken onder de verplet
terende ontdekking. Ook mevrouw Van
Westerhoven acteerde naar haar beste ver
mogen, ofschoon haar actie ons wel wat al te
theatraal voorkwamin de scène met haren
zoon was zij het gelukkigst. Deze, de heer
Erfmann, was als voor zijne rol geknipton
dankbaarheid, plichtverzaking en geweten
loosheid vonden in hem haar voortreffelijkste
uiting, waartegenover zijne bescheiden zuster
Anna mevr. Poolman een scherp con
trast vormt.
liet nastukje »Hartenvrouw", waarin de
hoofdrollen werden vervuld door den heer
Erfmann en mevrouw Van Korlaar, had even
eens succes.
Ten slotte nog een opmerking. Zooals wij
in den aanhef van ons verslag reeds zeiden,
is »EerIoos" een schoon stuk en dus de op
voering daarvan een goede gedachte. Dat het
evenwel juist in deze dagen ten tooneele
moest worden gevoerd, keuren wij ten zeerste
afhet getuigt van weinig kiescli gevoel bij
liet bestuur, dat het zich aan zijn beschaving
en opvoeding verplicht moest rekenen blijk
te geven van fijn gevoel en goede manieren.
De heer A. W, Vaandrager, hoofd der 2e
openbare kostelooze school, heeft op de door
het bestuur van het departement der »Maat-
schappij tot Nut van 't Algemeen" gevraagde
inlichtingen omtrent de werking van de spaar
kassen op deze school, het volgende mede
gedeeld
»Met 1 April 1S94 begon ik in 6 lokalen
een spaaikas te brengen, nadat ik met mijn
personeel had besproken, op welke wijze wij
de proef zouden nomen. Alle bezwaren waren
behandeld, alle moeielijkheden, die zich zou
den kunnen voordoen, onder de oogen gezien.
Toch geloofden wij, dat het zou slagen en
vol moed maakte ieder voor zijne klasse een
klapper, terwijl de ondergeteekende de alge-
meene administratie voor zijne rekening nam.
In elk der lokalen werd het voordee' van
liet sparen besprokenwerd verteld, wat er
met hun geld zou gebeuren, werd de spaar
kas bekeken, enz. enz.; de kinderen begrepen
de inrichting geheel en al. En, de proef
is ten volle geslaagd.
In April werd ingebracht 21.25
3Iei - 27.50
Juni - 34.50
Juli - 14.25 (kermis)
Aug. - 12.75 (vacantie)
Sept. - 17.75
Oct. - 21.25
eg
a
r~i
S
H
C*-H fcfl
a es
c3 2
(3
OS
ftü
JS c,
Totaal ƒ149.25
De sommen, die hier genoemd zijn, zijn
geplaatst in de Nutsspaarbank, en bijeenge
bracht met halve en heele centen.
Er zijn op dit oogenblik ongeveer 160 spaar
bankboekjes.
Waarvoor gelden teruggevraagd werden?
1°. Om een cadeautje aan vader, moeder,
broer of zusje te geven.
2o. Om uit logeeren te gaan (reisgeld).
3°. Om iets te koopen (pel,schoenen, broek,
enz.
4°. Omdat vader geen werk had.
5°. Mijn zus moet een nieuwe jurk hebben,
vader en moeder hebben geen geld, nu
schiet ik het voor, enz.
Of wij clan volstrekt de schaduwzijde niet
gezien hebben Wel natuurlijk. Eén voor
beeld uit meer
Er komt eene vrouw om mij te spreken;
Mijnheer, zou ik van u eens mogen weten,
hoeveel centen mijn jongen deze week in zijn
spaarpqt gegooid heeft 't Wordt nagezien,
en mijn antwoord is lOVs cent. Ik dacht liet
wel, was haar antwoord, dat is Alh cent te
weinig. Dan hij heelt lnj die versneept. De
jongen woi'dt geroepen en bekent. Wat daar
aan te doen, mijnheer? Wel moedei-, stuur
mij eiken Maandag een briefje, waarop ver-
