Binnenlandse lie Berichten.
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENER \AL.
Zitting van 15 November.
Ingekomen is een ontwerp, houdende
nadere bepalingen omtrent de heffing van
invoerrechten naar de waarde der goederen.
Onder de heden aangenomen wetsontwer
pen van geringen omvang behoort dat tot
onteigening ter bevordering van de bebouwing
van Amsterdam aan de zijde van den Stads
en GasthuEpolder, door aanleg van kaden,
grachten, straten en bouwblokkendat tot
bekrachtiging eener provinciale heffing, na
een debat tus'-chen den minister van binnenl.
zaken en den heer Smeenge over de al of niet
goedkeuring dezer belastingen vooronbepaal-
den tijd. in welk laatste geval de lieer
Smeenge moeilijkheid vreesde voor de afschaf
fing der tollen op wegen en wateren. Van den
mmi«ter vernam tnei| dat afschallng van lollen
niet zal omvatten de heffingen voor werken
en diensten; de machtiging tot vei evening
van niet in uitgaaf aangenomen pensioen, na
toezegging door den minister van marine aan
den lieer Veegens, dat voortaan geen pensioen
recht zou pjoidett toegekend aan in burgerlijke
rijksbetrekking overgeplaatste militairen, en
mededeeling dat instelling van een militairen
pensioentaad vvoidt voot bereid; de ovet een-
komst met Pruisen tot vei betering vari bet
grensgedeclte van den Ouden IJ sol.
Bij de aanvullingsbegrtjoiïng, regelende de
uitgaaf voor den bouw van het nieuwe post
en telegraafkantoor te Amsteidam op het daar
voor besclukhaie terrein, bepleitte de heer
Gerritsen ten behoeve van de arbeidende
klasse bet opnemen in de bestekken van aan
besteding voor dit werk van bepalingen om
trent loon- en arbeidsduur, vooral in liet be
lang echter der Amsterdamsche werklieden
en de a.itimnneis der hoofdstad, wier bestuur
reeds dei gelijke bepalingen heeft ingevoerd.
Hiermede instemmende, had de heer Kei dijk
bedenking tenen den bouw zelf op het be
staande tenten, wegens zijn vrees, dat het
gebouw later geheel onvoldoende zal blijken,
en daai 0111 vioeg hij den minister niet de
definitieve gunning der aanbesteding te vvach
ten totdat de Kamer nader ingelicht zal zijn
omtrent deze verbouwing en het gerucht dat
de postpnket verplaatst moet vvoiden.
De heer Ruigeis van Rozenbutg bestreed
den vvensch van den heer Gerritsen, dewijl
de regeling te Amsterdam vermeerdeling der
werkloosheid ten gevolge had, inaar beaamde
dat het postgebouvv niet zal voldoen aan de
behoefte en dus half werk wordt gedaan. Hij
gaf in overweging hit nieuwe postkantoor té
bouwen op het Damrak ten noorden van het
naar de geruchten willen te vei lengen beurs
gebouw.
De lieer Hehlt, den aandrang van den heer
Gerritsen kiachtig ondersteunende, betoogde,
tegenover den heer Rutgers de voordeden
van hoogere loonen en korteren werktijd en
verdedigde de vredelievende pogingen der
Amsterdamsche werklieden om de nalatige
patroons te bewegen het voorbeeld der ge
meente te volgen.
Met belangstelling wachtten de voorstanders
's ministeis antwoord in zake de loonregeling,
maar de lieer Van der Sleyden, met alle er
kenning van het belang van den staat bij
goed vveik, verktpaH'5 dit punt niet vatbaar
voor inculenteele beslissing en verschoof een
debat over de hoofdkwestie in het algemeen
tot later, in overeenstemming ook met het
gevoelen van den vooizitter.
Wat den bouw van bet postkantoor betreft,
deze kan geen langer uitstel lijden en de
minister vei zekerde, dat een aan alle eischen
voldoend gebouw, dat een doorloopend ge
heel opleven, zal vvoiden gesticht.
De heer Gerritsen ontkende dat hier de
kwestie in haar algemeenheid wordt gesteld
en bestreed den lieer Rutgers, maar, een
meer afdoend resultaat vvenschende, stelde hij
een motie voor, waarbij de Kamer de vvensche-
lijkheid uitspieekt, bij de uitvoering van rijks
werken, in gemeenten waar liet gebruikelijk
is bijzondere bepalingen omtrent loon en
arbeidsduur in bestekken op te nernen, met
dat gebruik tekening te houden. Op voorstel
des voorzitteis werd besloten de behandeling
te vetdagen tot later, bepaaldelijk tot bij de
behandeling der begroeting van waterstaat,
hebbende de minister zich tegenover den heer
Heldt bereid verklaard de aanbesteding
uiterlijk tot na de beslissing der motie op
dat tijd-tip uit te stellen.
Na cemge driemsie werd de op den bouw
betrekking hebbende post goedgekeuid.
Verder kwam de heer Kerdijkop tegen de
premiëD, uitsluitend voor ambtenaren der rijks
postspaarbank, als ongemotiveerd en onbillijk.
De minister van waterstaat hield vol, dat
er redenen bestaan om het prerniënstelsel
te behouden.
Het onteigenings-ontvverp voor eene haven
en zvvaaiplaats te 's-Gravenhage bestreed de
heer T. Mackay, omdat de onteigening veel
verder ging dan volstrekt noodig is.
De heer Borret wilde zekerheid, dat alleen
de perceelen zouden worden aangewezen, noo
dig voor een haven en de gemeentewerken.
De heer Conrad verdedigde het ontwerp,
evenals de minister, op grond dat de haven in
een passende omgeving moest komen en bij
een bepeikte onteigening vele kleinestrooken
zouden overschieten. Een toezegging als de
heer Borret verlangde wilde hij niet doen.
Het ontwerp werd hierop aangenomen
met 46 tegen 22 stemmen.
Het ontwerp totafschaffing der scheepvaart
rechten aan de oude sluizen op hr t Zederik-
kanaa! te Yianen aan den Arkelschen dam en
te Gorinchein werd aangenomen met 51 tegen
7 stemmen, na eene discussie, wacrin de hee-
ren Smeenge, De Beaufort (Wijk bij-Duur
stede) en Van Kerkwijk kluchtig aandion-
gen op algemeone afschaffing der rijkstollen,
waarvan de minister zich een groot voor
stander betoonde.
Morgen is de Indische begrooting aan de
orde.
SCHIEDAM, IC November 18!)4.
Door de commissie voor de drinkwater
leiding alhier werd iiet verdiepen van de
voorhaven en het aanbrengen van oevervoor
ziening van rijspakwerk met bijkomende wer
ken aan den minsten inschrijver den heer
Adr, Lodder te Oud-Beierland opgedragen.
Het bedanken tan den onlangs benoemden
gemeente-ontvanger te Schiedam moet een
gevolg zijn tan de onlangs in den gemeente
raad vastgestelde instructies voor den nieuwen
gemeente-ontvanger. Ook no 2 van de be
staan hebbende voordracht zou te kennen
gegeven hebben dat bij niet meer in aanmer
king wenscht te komen. {N. v. d. D.)
Bij kon. besluit is, met ingang van 1 De
cember, aan A. Ie Comte, op zijn verzoek
eervol ontslag verleend als leeranr aan de
polytechnische school.
Stil. no 168 bevat een kon. besluit van
deu 29sten October tot aanwijzing ter ont
eigening van perceelen, noodig voor tveiken
aan de watei keering van Delfland te Vijf
sluizen.
Uit de residentie wordt aan de Tijd van
particuliere zijde gemeld, dat een hoogst be
langrijke nota van het Tweede-Kamei lid den
heer Farncombe Sanders over het tekort van
oorlog is ingediend.
De Haagsche correspondent van de Zutph.
Ct. maakt het den minister van koloniën tot
een grief, dat hij zoo weinig denkt aan be
zuiniging op zijn departement, vooral ten aan
zien van bezoldigingen en pensioenen van
hoofdambtenaien. Hij laat dan volgen
Bezuiniging is des te meer noodig, omdat
bij de kosten van A tjeh nu ook nog de kosten
van het oorlogvoeren op Lombok zullen komen.
En dat zal geen kleinigheid zijn. Juist gis
teren is vanwege het departement van kolo
niën een telegram gepubliceerd, waarin men
lezen kan, dat er nog twee bataljons naar
Lombok zullen worden gezonden, omdat gene
raal Vetter bericht heeft, dat de thans op
dat eiland gelegerde macht onvoldoende is om
Tjakra Negara in te nemen. Wat heeft men
zich toch deerlijk vergist! Eerst heette het,
dat de expeditie, die men zond, terstond van
dien omvang zou zijn, dat den Baliërs alle
lust zou vergaan om zich te verzetten, of dat
het althans niet moeilijk zou zijn dat troepje
Balineezen tot het besef te brengen, dat tegen
zulk een troepenmacht verzet van eenige be-
teekenis niet was vol te houden. En nu blijkt
het, dat onze vijanden daar, geheel afge
scheiden van den verraderlijken overval, veel
sterker zijn dan men vermoedde. Generaal
Vetter beschikt thans reeds over eenige hon
derden manschappen meer dan toen hij begin
Augustus zijne operatiën begon, en des
niettemin moet hij thans nog weer telegra-
feeren om twee bataljons meer een tele
gram, dat hij zeker niet dan bij dringende
noodzakelijkheid zou afzenden, omdat hij toch
weet, dat de Indische regeering er zeer on
gaarne toe overgaat Java nog meer van troe
pen te ontblooten. Het schijnt in een opzicht
weer dezelfde historie te zijn als op Atjeh.
Men gaat oorlog voeren zonder het land, dat
men voor oorlogsterrein bestemt, goed te
kennen, zonder dat men weet hoeveel vijan
den men tegenover zicli zal hebben, boe deze
gewapend zijn,: hoe sterk de versterkingen
zijn, die men moet nemen, enz. enz.
Het (Amsterd.) Dagblad wijst op de mil-
lioenen door het departement van marine
uitgegeven voor het bouwen van schepen, die
na erkele jaren verklaard worden niet meer
geschikt te zijn. Het blad zegt
nDaar komen dan nog allerlei extra
ongelukjes bij, zooals bijv. met de Johan
Willem JFriso. Dit schip heeft ongeveer 3
millioen gekost en hoewel het pas 7 jaar
oud is, verklaart de minister nu reeds, dat
het voor een verblijf van eenigen duur in
Indil ongeschikt en wegens zijn geringe »oor-
logswaarde" niet eens meer waard is om
hersteld te worden. Alleen dit éene vaartuig
kwam ons dus elk jaar op bijna een half
millioen te staan
Las men ook niet dezer dagen van de Suma
tra, die van Lombok naar Batavia moest
terugkeeren omdat zij hersteld moest worden,
terwijl een ander bericht er bijvoegde, dat
dit eenige maanden zou duren. En genoemd
vaartuig is het eenige dat geschikt was voor
den dienst die er van geëischt werd. Dat
schip is, meent men, slechts vijf jaar oud
»Bij zulke toestanden, zegt het Dagll., is
het werkelijk curieus, en zou het ook komisch
zijn, als het niet zoo droevig was, te zien op
welk een toon van gezag de heeren in de
Kamer nog over marinezaken durven spreken.
Daar wordt gepraat over type A, over kruiser
type, over den svverkingskring" van schepen
en wat niet al meer door sommige leden,
andere leden, vele leden zelfs, terwijl er mis
schien in het geheel maar twee of drie leden
zijn die van deze zaken eenig begrip hebben
Het is de groote fout van het parlementaire
stelsel, dat alle leden hun oordeel moeten
laten gaan over zaken waar zij zoogoed als
niets van weten.
Het is nu eenmaal onmogelijk dat een
mensch, zelfs al heeft hij voor advocaat of
dominee gestudeerd, verstand heeft van alles."
Lombok.
De vierde lijst van giften ontvangen bij den
secretaris-penningmeester van het centraal-
comitë voor het bijeenbrengen van een natio
naal fonds ter ondersteuning van de nage
laten betrekkingen van militairen van leger
en vloot in of door den strijd in Indië ge
sneuveld of overleden, bedraagt f25,162,04Vs,
makende met de eerste drie lijsten een
totaal bedrag van f 76,139,28Vj.
De Lombok-collecte heeft te Rozendaal
1134.38 opgebracht.
In de maand October zijn bij het koloniaal
werfdepot aangenomen 411 personen, waar
onder 358 Nederlanders, terwijl van de korp
sen van het leger hier te lande werden over
genomen 330 onderofficieren en minderen,
zoodat de werving 741 man bedroeg, aan wie
aan handgeld is uitbetaald f 199,640.
In diezelfde maand werden naar Oost-Indië
uitgezonden 4 detachementen sterk '15 offi
cieren, 41 onderofficieren en 700 korporaals en
manschappen, terwijl 16 officieren en 3 onder
officieren afzonderlijk vertrokken. Van daar
keerden te Harderwijk terug 15 miliciens,
die 2 jaar bij het Indische leger gedetacheerd
waren geweest en nu weder in het genot
van groot verlof werden gesteld.
Naar West-In dië vertrok 1 officier van
gezondheid.
Het schijnt dat van de munt, die met de
beeltenis van Koningin Wilhelmina vervaar
digd is, ook de dubbeltjes nu al vervalscht
worden. Men toonde ons tenminste een dub
beltje van 1894 dat er als zilver uitzag maar
gemakkelijk te breken was en dan ook slechts
van lood bleek te zijn met waarschijnlijk een
dun laagje zilver. (Uil.)
Aan de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal is door het hoofdbestuur van den NederL
vrouwenbond tot verhooging van liet zedelijk
bewustzijn opnieuw een adres ingediend, met
verzoek dat de booge regeeringaangespoord
worde tot het nemen van de noodige maat
regelen tegen de gereglementeerde ontucht
en het kwaad zelf.
Gistermiddag ontspoorden te Leiden eenige
rangeerende goederenwagens, waardoor de weg
naar Utrecht zoodanig werd versperd, dat de
trein 192 van Utrecht niet binnen kon komen.
Met vereende kracht is men druk bezig den
weg weder vrij te maken. De post naar
Amsterdam is achtergebleven. Ct.)
Van het Czaar-Peterhuisje te Zaandam
waait, ten teeken van rouw over den dood
van den keizer van Rusland, de vlag halfstok.
Het voornemen bestaat, het fraaie en uit
gestrekte landgoed sOud-Bussum" bij Naar-
den, bekend als mbosch van Bredius", dat
onlangs uit de hand verkocht is, in exploi
tatie te brengen als villa-park. Men rekent
terrein te hebben voor een 50-tal villa's.
Naar de Bolsioardsche Ct. meldt, heeft de
directie der maatschappij De Philanthroop"
te Bolsward besloten, om, onverminderd de
aanspraak op uitkeering, gratis voor bij haar
verzekerde lijders het heilserum beschikbaar
te stellen.
Tengevolge van een noodlottig toeval is de
heer J. C. A., apotheker te Amersfoort, in
eene sloot geraakt, en, hoezeer nog levend op
het droge gebracht, weldra aan de gevolgen
overleden.
Volgens de Wint. Crt. zal de beer Lovink
eerstdaags onderzoek komen doen naar de
te "Winterswijk en in de omstreken gevonden
mergel.
Op de reede van Vlissingen is Woensdag
middag een treurig ongeluk gebeurd. Een
Belgische loodssloep die een loods aan boord
van een binnenkomend Engelsch stoomschip
zou brengen, is bij het aanleggen omgeslagen.
De loods is meer dood dan levend gered met
nog vier anderen van de bemanning, maar
de schipper van de loodssloep de Kunnick
en vier roeiers zijn verdronken.
Bij J. Noorduyn en Zoon, te Gorinclicni,
is het eerste nummer verschenen van In en
om de Keukenorgaan van de Hollandsche
kookscholen, een maandblad onder redactie
van mevr. A. S. TydemanVerschoor, direc
trice der Rotterdamsche kookschool, en met
medewerking van de dames A. C. Manden
en S. G. F. Meyboom, directrices te 's-Graven
hage en te Amsterdam. In het prospectus
wordt aangeduid, dat dit blad vooral bestemd
is voor oud-leerlingen, om het geleerde te
blijven onderhouden, en ook voor anderen,
die geen cursus konden volgen. Het zal daar
om ook vertrouwbare recepten bevatten, een
en ander over voedingsleer, warenkennis, enz.,
maar het hoofddoel zal blijven het publiek
in te lichten omtrent het doel der kook
scholen, den aard barer werkzaamheden en
de verkregen resultaten.
Delft, De gemeenteraad verleende
f20,000 subsidie en gedurende 38 jaar f700
jaarlijks aan de Westlandsche stoomtram
voor de lijn Maassluis—Delft.
's-Gravealiagc. Graaf de Grello Roger,