I
A0. 1894.
V/oensdag 19 December.
N°. 8685.
Tweede Blad.
-A. oh. t n v© r t i g- s t e Jaargang.
Verschijnt dagelps, uitgezonderd Dinsdag,
uitgeveêTT odé.
Biniieiilainlsclic Ber cliten.
SCHI
COVfll
Abonnementsprijs, per kwartaal
Franco per pose, door het geheele Rijk
Afzonderlijke nommers
f 1.85i
2.50.
- 0.10.
BVRGAV: BOTEHSTRAAT 5* O.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels me
inbegrip van eene Courant. f 1.10.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
vs
i
|i,
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERA AL
Zitting van 15 Decemler,
De Kamer hervatte reeds te 10 uur
den begrootingsarbeid. De begrooting van
binneni. zaken was nog niet afgedaan. De
Kamer was gevorderd tot de afdeeling kun
sten en wetenschappen.
De bouw van archieflokalen op liet Bleijen-
burg vond bestrijding bij den heer Van
Alphen, die den post nog niet voor beslissing
rijp aelitte en den minister verzocht den post
terug te nemen.
De minister had daartegen groot bezwaar.
Met het oog op het brandgevaar achtte hij
de archieven in lipt gebouw op het Plein
het z.g. oude Amsterdamsche huis
niet veilig. Daarom moet een doelmatig
brandvrij archiefgebouw op Bleijenburg wor
den ingericht. Het voorgebouw aan het Plein
zal worden bestemd tot tijdelijke vestiging van
het departement van binnenlandsche zaken
gedurende de verbouwing van dit ministerie.
Na de verzekering des ministers aan de
heeren F. van Bylandt en Conrad, dat de
ruimte in den tuin voor den bouw voldoende
was, en een hulde in dit debat aan de ïïaag-
sche brandweer voor haar spoedige hulp bij
het onlangs ontstane begin van brand in het
archiefgebouw werden de f200,000 voor
het archiefgebouw met 49 tegen 7 stemmen
toegestaan.
De heer Everts critiseerde de opeisching van
het archief te Roermond, doch de minister
verdedigde het optreden in dezen met bereid
verklaring tot teruggaaf van de stukken,
■waarop de gemeente recht heeft.
De Kamer verwierp met 50 tegen 20 stem
men het amendement der C. v. R., om f 2500
te weigeren voor inwendige restauratie der
hervormde kerk te Zwolle, na bestrijding door
den heer Vos de Wael en den minister. Op
onvoorzien werd f 1500 voorwaardelijk toege
staan voor restauratie van het kerkgebouw
te Schermerhorn.
De heer De Beaufort (Wijk-bij-Duurstede)
opperde het denkbeeld, een commissie van
toelating voor schilderijen in het rijksmu
seum te benoemen en vroeg een passender
omgeving voor Rembrandt's jNachtwacht".
De minister zal aan beide zaken zijn aan
dacht wijden.
De geheele begrooting werd ongewijzigd
zonder stemming aangenomen.
Bij het algemeen debat over hoofdstuk marine
verdedigde de heer Goekoop uitvoerig de wen-
sclielijkheid eener vaste regeling van de ma-
me-behoeften voor locale en algemeene
behoeften en aanschaffing van materiaal van
de grootste oorlogswaarde om alzoo bij een
pimimum van uitgaven en maximum van
weerbaarheid te vei krijgen. Verder betoogt
hij de noodzakelijkheid van lagere ramingen,
daar jaarlijks de rekening van dit hoofdstuk
een ovei schot van 8 a 9 ton toont.
De heer Smit betoogt de noodzakelijkheid om
jaarlijks 3 millioen voor den aanbouw te be
steden. Spreker is absoluut voorstander van
kruisers, daar de diepgang 51 a 56 decimeter
moet zijn. Hij zou echter de snelheid willen
vergroot zien en desnoods den termijn van
aanbouw daarvoor verlengd. Ook wijst spreker
op den onvoldoenden toestand van de werf te
Amsterdam, waar duur gewerkt wordt zon
der dat ze voldoet voor tijd van nood.
De heer Viruly Verbrugge meende darde
marinebegrooting op vi edesvoet moest worden
geschoeid; het peisoneel en liet materieel
verminderd en de begrootingsposten gesplitst
moesten woiden.
De heer Staalman erkende dankbaar dat
de minister oog heeft voor den arbeider en
werk wil geven in Nederland. Maar de aan
bouw van schepen bestrijdt hij als onnoodig
en onze diaagkiacht overtreffende; voorts
wijst hij op de zorgeloosheid en de achte
loosheid van het ingenieurskorps en dringt
ernstig aan op krachtige maatiegelen tot ver
betering aan het zedelijk pijl der marine,
vooral der meerderen.
De heer Bahlrnann acht drie nieuwe sche
pen ongewenscht, onnoodig en beslist onaan
nemelijk. Twee zijn voldoende ter vervanging
van de oude schepen. Voor de behoeften van
Indië moeten de Nederlandsche belasting
schuldigen niet opbrengen.
De lieer Guyot sluit zich aan bij de rede
van den heer Goekoop.
Maandag voortzetting.
Zitting van 17 December.
Het debat over hoofdstuk marine werd
voortgezet.
De heer De Ras betreuit zeer dat de sche
pen type A, die nog niet eens van stapel
zijn geloopen, niet geschikt zijn voor den
Indischen dienst, doch enkel voor de verde
diging van de stelling Helder. De nieuwe
kruisers acht hij niet bestand tegen snelvuur-
geschut en van twijfelachtige waarde. Voor
zichtig ware het dus vooreerst 2 in plaats
van 3 kruisers te bouwen.
De heer Van Ivarnebeek acht voor Indië
gepantserde schepen noodig en wil de proef
nemen met type A, doch inmiddels kruisers
bouwen; liever wil hij twee kruisers aan de
hoogste eischen voldoende, dan drie minder
voldoende.
De heer Farncombe Sanders meent, dat
we kunnen volstaan niet schepen, waarmede
wij ons tegen de Indische bevolking kunnen
handhaven, hij bestrijdt de voorgestelde krui
sers. Voorts verdedigt hij den bouw op Neder
landsche werven.
De heer Van Vlijmen, die tegen schepen
Upe A was, is voor de voorgestelde kruisers,
maar wil er slechts 2. Vooils vraagt hij of
er voldoende overeenstemming was tussclien
zee- en landmacht op Lombok.
De minister wilde gaarne een wettelijke
regeling overwegen. Hij verdedigde de ramin
gen, die werkelijk zoo nauw mogelijk zijn
met het oog op eventualiteiten, schade, on
verwachte uitzending van schepen enz. Een
herziening van 't marinebeheer is zeer moei
lijk hij wil gaarne een staatscommissie daar
voor benoemen met leden der Kamer (gelach).
Hij verdedigde nu den aangevraagden !u uiser.
Grootere snelheid was onnoodig. De werf te
Amsterdam werkt uitstekend vooreerst zal
daar echter wel niet meer worden aange
bouwd. Hij betreurde dat het gedrag van
officieren te wenschen overlaat. Een onder
zoek zou worden ingesteld, maar sluiting der
bordeelen of straf bij opneming in het hos
pitaal ging niet. De schepen type A zijn vol
komen zeewaardig, maar voor Indië acht hij
kiuisers noodig en hij bestreed hetamende-
ment-Bahlmann om er slechts 2 te doen
bouwen. Van gemis aan samenwerking van
zee- en landmacht in Indië is hem niets
bekend, wel dat terecht generaal Segov niet
tot tweeden bevelhebber werd benoemd, om
dat dan de maritieme commandant onder
hem zou staan.
Heden avondzitting.
Arondeilting van 17 December.
Het debat over de marinebegrooting wordt
voortgezet.
De heer Smit licht zijn amendement toe
op ait. 12, tot vermindering daarvan met
f210,000, welk amendement, na bestrijding
1 door den heer Pijnappel, den minister en den
heer Goekoop namens de comm. van rapp.,
verworpen wordt met 58 tegen 27 stemmen,
j Bij art. 13 (aanbouw van schepen) licht
de heer Bahlrnann een amendement toe,
strekkende tot vermindering met f 450,000.
Zich beroepende op wijlen den heer Land,
betoogt spreker dat bij marine bezuiniging
wel gewenseht, maar nooit toegepast wordt,
ofschoon zij wel degelijk in practijk kan wor
den gebracht, welk gevoelen gedeeld wordt
door den lieer De Ras.
j De heer Rutgers van Rozenburg, de vorige
sprekers bestrijdende, ziet in deze begrooting
een goede evenredigheid ten opzichte der
overige, welke bij aanneming van het amen
dement zou verloren gaan. Tegenover de
kordate houding van den minister keurt hij
die der voorstanders van het amendement af,
als getuigende van gebrek aan systeem en
courage.
Nadat ook de heer Goekoop namens de
comm. van rapp. en de minister aanneming
van het amendement ontraden hadden, werd
het verworpen met 46 tegen 43 stemmen.
Een amendement der comm. van rapp. op
ait. 28 (officier-machinisten) tot veihooging
met f2010, verdedigd door den lieer Goekoop
en waaromtrent de minister de beslissing aan
de Kamer overlaat, wordt aangenomen met
CG tegen. 17 stemmen.
De heer Van Vlijmen bepleit de detachee-
ring van mariniers in Suriname en op Curacao,
waartegen de minister bezwaar maakt wegens
de daardoor noodzakelijke uitbreiding van
het korps mariniers.
Bij art. 54 verdedigt de heer Plate zijn amen
dement tot vermindering van f 10,750, uitge
trokken voor een tweeden loodsschoener.
Spreker dringt aan op de overbrenging van
het loodswezen naar het departement van
waterstaat, handel en nijverheid en wraakt
den gebrekkigen dienst der zeilvaartuigen,
reden waarom bij niet kan meegaan met 's mi
nisters plan tot uitbreiding van materieel voor
den zeilvaai tdienst, vooral ook in verband
met het voornemen tot herziening der loods-
reglementen, die vermindering van den loods-
dïenst ten gevolge kan hebben.
Na repliek van den minister wordt het
amendemet verworpen met 53 tegen 29 slem-
men.
Het geheele hoofdstuk marine, op verzoek
van den heer Heldt in stemming gebracht,
wordt vervolgens aangenomen met 5S tegen
22 stemmen.
Morgen voortzetting.
De minister van koloniën heeft aan de Ka
mer weder ingediend het door zijn voorganger
indertijd aanhangig gemaakt wetsontweip tot
wijziging van de Indische Comptabiliteitswet.
Dat wetsontwerp is geheel gelijkluidend aan
het vorige, behalve dat daaruit zijn weggela
ten de voorstellen tot wijziging van art 4 en
tot intrekking van art. 28 der wet van 1864.
Deze betroffen de verhouding tusschen de
Nederlandsche en de Indische financiën. Af
gescheiden van de vraag of dit onderwerp
thans nog urgent is, is "t van zoo'n ingrijpen
den aard, dat de minister van koloniën meent
het niet te moeten vastknoopen aan de ver
schillende administratieve verbeteringen, welke
zijn onderwerp beoogt, waarmede liet begin
sel geen verband houdt en waarvan de tot
standkoming vertraging zou ondervinden,
door eene gelijktijdige behandeling met de
kwestie der> finaueieele verhandeling.
SCHIEDAM, IS December 1S91.
In de laatst gehouden vergadering der
leden van de afdeeling Zwolle van de ver-
eeniging Eigen Hulp" is bij meerderheid
van stemmen besloten de afdeeling te ont
binden.
De K. v. k. te Deventer doet pogingen te
verkrijgen, dat er te Deventer kome een
gemeenschappelijk station voor de beide
spoorweg-maatschappijen.
