Letteren, Kunst en Wetenschap.
Gemengde Berichten!
PEK TEL EG KA AF.
Koloniën.
Oude ay ij s.
Armenzorg.
347ste Staatsloterij.
1
i.gio
,>-
1600
It e r k n i e ii yv s.
■waardoor de harens toege vroren zijn en de
„erladingen geheel gestaakt. Rijn en Ruhr
Rijven veel en sterk ijs.
Ramp van de Elbe.
In verband met het vreeselijk ongeluk,
dat met de Elbe plaats vond, kan de JE. JR.
Cl-, na een bezoek aan de CratMe en vol
gens de daar bekomen inlichtingen het vol
gende mededeelen
Het ss. Crathiedat met ingedrukten boeg
bij de Stieltjeskade te Rotterdam ligt, ziet
Pr voor zeer gehavend uit. Vijf platen aan
weerszijden van den steven zijn van de wa
terlijn af geheel platgedrukt en met de
spanten gedeeltelijk vernield. De voorsteven
is zoover men zien kan geheel weg. Het
verblijf van de equipage onder den bak ligt
geheel open.
Volgens rapport was het tijdens de aanva
ring, die des ochtends tusschen vijf en zes
uur plaats vond, zeer don'er weder, met
goed vuurgezichthet ss. bevond zich onge
veer de''t'g Eng. mijlen van den Nieuwen
Waterweg, toen de drie lichten van een stoom
schip gez'en werden drie streken vooruit
aan stuurboordsboeg. De Crathievan Rotter
dam naar Aberdeen bestemd, koerste N. t.
W. s/i W, per miswijzewi kompas, met helder
brandende lichten, en dewijl het naderende
stoomschip, waarvan rnen de di ie lichten zag,
moest afhouden, hield men koers, totdat
later, toen eene aanvaring onvermijdelijk
was, het roer hard aan bakboord werd ge
legd en men de machine achteruit liet werken.
De aanvaring kon evenwel niet vermeden
worden en bet stoomschip, dat later gebleken
is de Elbe te zijn, werd op de hoogte van
de machinekamer ingeloopen. De gezagvoer
der, die, na alvorens goed uitgekeken te
hebben of alles in orde en er geen gevaar te
duchten was. het bevel aan den opperstuur
man had overgegeven, was nog niet lang
in de kooi, toen de aanvaring plaats vond.
Er werd onmiddellijk eene boot gereedge
maakt om te water te laten, weshalve de
davits naar buiten werden gedraaid doch
dewijl de Elbe vvegstoomde, liet men die niet
te water, maar bleef de Crathiedie zelf
zwaar beschadigd was, en behalve bovenge
noemde schade aan den boeg nog een gat
onder de wateilijn in de midscheeps gekre
gen had, vermoedelijk veroorzaakt door de
weggerukte kraan van het anker, nog twee
volle uren tot helder daglicht op de plaats
der botsing wachten zonder iets te kunnen
ontdekken. Alleen werden van de wegstoo-
meiule Elbe hlauwlichten ontdekt, die door
de Crathie met blauwlichten werden beant
woord. Na ongeveer een klein balf uur zag
men niets meer en meende de gezagvoerder,
die na, als bovenvermeld, twee uren op de
plaats des onheils was blijven liggen, dat het
stoomschip de reis had voortgezet. Men slaagde
er in het gat in de zijde dicht te maken en
besloot met het zwaar beschadigde, gedeelte
lijk beladene schip, naar Rotterdam terug te
keeren en thans is men bezig de lading te
lossen. Het ss. maakt geen water en werd
door het aanvaringsschot diijvende gehouden.
Het ss. Qrathie. groot 475 ton gross en
281 ton netto register, werd in 1883 te
iiinghorn van ijzer gebouwd.
Het ss. Elbe was door 8 waterdichte
schotten in negen ruimten verdeeld.
De Londensche correspondent der JN- JR. Ct.
seinde gisteren nog nader over de aanvaring
Het is waarschijnlijk dat het stoomschip
hetwelk de Elbe aanvoer, de sehroefboot uit
Aberdeen Crathie f475 registerlon), onderweg
naar Rotterdam, is, althans haar eigenaar ont
ving van den kapitein een depêche uit Rotter
dam, waarin een aanvaring met een onbekend
atoomschip gemeld werd, waardoor de Crathie
belangrijke schade ontving en in zinkenden
toestand te Maassluis binnenliep. De depêche
Van den kapitein voegt er bij dat de eerste
stuurman bet bevel voerde, terwijl de nevel
dik was. De manschap van de Crathie was
dermate op eigen behoud bedacht, dat er geen
gelegenheid was, om te zien naar anderen.
De agent van de sNorddeutsche I.lovd" te
Londen heeft een enquête geopend te Lowe
stoft, alwaar het havenbestuur een sleepboot
uitzond om de stukken van het wrak en de
lijken op te vissehen.
Nadere berichten bevestigen dat onder de
passagiers paniek ontstond na de aanvaring
en dat de gezagvoerder vruchteloos poogde
die te kalmeeren De passagiers vochten om
opgenomen te worden in de sloepen. Geen
tijding is ontvangen van de tweede uitgezette
sloep.
Naar aanleiding van een Reuters telegram,
volgens hetwelk onder de passagiers aan boord
van het gezonken stoomschip Elbe ook eenige
uit Amsterdam zouden zijn, heeft het llllad
inlichtingen gevraagd aan de agenten van de
sNordil. Lloyd te Amsterdam, die mede
deelden niet voor morgen in het bezit te zijn
van een passagierslijst, zoodat men zich voor
dien tijd niet kan vergewissen van de juist
heid van deze namen.
De Times deelt de volgende bijzonderheden
mede
De nacht was pikduister, maar met een
helderen hemel, en dooi* de een of andere
onverklaarbare zaak zag men het schip dat
kwam aanstoomen eerst toen het te laat was
om den koers te veranderen of de passagiers
en de bemanning te alarmeeren. Het punt
van aanvaring was juist op de hoogte der
machinekamer, waarin een geweldig gat werd
gestoolen. Het water vloeide oogenblikkelijk
met stroomen naar binnen. Van de eerste-
klasse-pa-sagiers is er geen sterveling levend
afgekomen en slechts vijf passagiers tweede
klasse zijn gered. Verder hebben alleen zee
lieden en officieren er bet leven afgebracht.
Het geraas bij de aanvaring was niet zeer
sterk, maar toch snelden onmiddellijk tal van
passagiers naar boven (er waren er 240 aan
boord) en men vloog naar de booten. Hoeveel
booten er te water gelaten werden, is nog
niet uitgemaakt. Volgens de eerie lezing zou
den het er acht zijn een der passagiers be
weert echter dat er slechts twee werden uit
gezet, waarvan er een oogenblikkelijk om
sloeg. Van de menschen die zich in deze
laatste hoopten te redden leeft (hans nog
slechts éene vrouw, Anna Boeker, die zich
zoo krampachtig aan eeri stuk wrakhout vast
klemde, dat men haar bijna niet in de tweede
boet kon krijgen.
Toen weerklonk bet commando i>Vrouwen
en kinderen naar don anderen kant", en van
bakboord, waar de aanvaring plaats had,
snelden half in zwijm vallende vrouwen "en
verschrikte kinderen naar stuurboord, doch
voordat er nog iemand de booten had kunnen
bereiken, lichtte het sehip zijn boeg in de
lucht en verdween in de golven.
Van het stoomschip dat de ramp veroor
zaakt had is na de aanvaring niets meer ge
zien. De geredden kunnen niet zeggen of het
gezonken is of dat het zijn weg voortzette.
Hierover zijn echter allen het eens, dat er
niet de minste hoop bestaat dat er nog anderen
behouden gebleven zijn, daar er tusschen de
aanvaring en het zinken slechts 20 minuten
verliepen.
Er stond eene zware zee en de scherpe
zuidoostenwind had bijna de lievigheid van
een storm. In deze omstandigheden dobber
den de 20 menschen in de open boot bijna
zonder kleeren aan het lijf tot 11 uur in den
ochtend voordat zij werden opgemerkt. Gedu
rende deze bange uren kwamen verscheidene
schepen in zicht zonder dat het aan de schip
breukelingen gelukte de aandacht op zich te
vestigen, totdat de smak Wildffotoer, op
merkzaam gemaakt door het wuiven met
lappen zeildoek en kleeren, de van koude ver
stijfden opnam en naar Lowestoft bracht.
Uit Bremen wordt gemeld, dat het stoom
schip Elbe aan boord had 47 kajuitspassa
giers, 29 heeren, 14 dames en 4 jongens, en
138 fusschendekspassagiers, terwijl de beman
ning 105 man telde. Onder de kajuitspassa
giers waren 12 Duitschers, over de 20 Ameri
kanen, en eenige Oostenrijkers en Neder
landers, onder anderen mevrouw Andreas
Briebach en Lilly Yattier Kraane, met haar
zoon.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat op de lijst
van de kajuitspassagiers van de Elbe voor
komen mevrouw Andreas Briebach. mevrouw
Lily Tattler Kraane en Andreas Vattier
Kraane, alle drie uit Amsterdam.
Uit Lowestoft wordt van gisteren gemeld
Het schijnt dat er drie sloepen van de
Elbe tr'.zet werden. Tot dusver is er geen
bericht van de derde.
In ïPulchri Studio" ging het Maandagavond
vroolijk toe; Isiaels weid daar ook in den Kring
zijner kunstbroeders gefêteerd. Een klein orkestje
speelde lanlares toen tlij dooi' Mosdag werd
binnengeloid en nog eens nadat Mesdag hem had
toegesproken. Israels bereidde vPnichn Studio"
een heerlijke verrassing hij hooit het genootschap
zijn eigee, doorhem /elf geschilderd portret aan,
dat thans op de tentoonstelling zijner wei ken
te zien is. Oonoodig te zeggen, dat dit kostbaar
geschenk dankbaar werd aanvaard en dat een
luid gejubel van allo kanten opging. In triumf
werd de kleine giooie man door twee paar
sterke armen opgenomen en door do zaal ge
dragen. Het portret zul een plaats krijgen in
de voorzaal van st'nlchri".
Tot de veidere ven asssngen van den avond
behoorden. een aantal Cromnger koeken, den
jubilaris toegezonden door een firma uit zijn
vaderstad ze waren in spulclui" aangekomen,
werden door een der dames vlug gesneden, en
de meester zeil ging er mee fond, Weldra zag
Men iedereen snoepen. Maar niet lang, want
er werd gedanst, veel gedanst zelfs. In een
der pauzen van het dansen gaven drie heeien.
donateurs van ePiilrhti," in Napolitaansch
visscherskostuum eenige stukjes op te gitaar
te hoeren, die zeer in den smaak vielen. Later
zag men Israels, door Théièse Schvvartze ge
lauwerd, te midden van een grooten kring dames,
die een patertjes om hem dansten. Zal ik
alles zeggen Eenige dier dames en het
waren niet de minst mooie lieren het niet
bij het dansen zij vlogen op den meester toe
en kusten hem dat het klapte Om geen jaloezie
te wekken, aal 1-raéls- niet alleen aan deze,
maar alle dames blaren uit zijn krans, waarvan
hij tveldra slechts de linten ovei hield. Alleen
iemand zoo rijk aan lauweren als Isiaels kon
zoo vrijgevig daarmede zijn. (Tad)
Het strenge wintel weder, dat de/e week is
begonnen stiekt zich over nagenoeg geheel
Europa uit. Dinsdagochtend Ie 8 uur viuor
het niet alleen in geheel Noord- en Midden-
Europa (behalve Ierland) en stond de thermo
meter te Kaïlsiuhe bijna even laag ari in het
noorden der Oostzee Ie Ilaparamla 24 gr. C
iruar ook ie Nice vroor het 1 graad (Celsius)
en in Triest '2 graden.
Uit Duitschlaud komt bericht dat al eenige
menschen zijn doodgevroren.
Ook Spanje schijnt nog niet vit do sneeuw te
zijn. Een lawine heelt te I'elrosas in Oviedo
een aantal personen medegesleurd en gelood.
In de Vereemgdo Staten heeft men ook ruw
weder gehad een sneeuwstorm, door welken
het spoorwegverkeer vertraging ondervond en
schipbreuken zijn voorgevallen.
Te Madrid is een onderwijzer in zijn woning
dood gevonden. De man was letterlijk van hon
ger gestorven. Men zegt het klinkt ongeloof
lijk dat de gemeente hem 30.000 fi s. schul
dig was en dat de ieverancieis hem krediet wei
gerden. De ongelukkige was ridder van de orde
van Karei III.
's-GRAFJBNillAGKj 1 Februari.
Eerste Katner. Hoofdstuk justitie werd aan
genomen, nadat de minister de overweging
van vele zaken beloofde zonder bepaalde toe
zeggingen te doen. De wetsontwerpen be
treffende de gemeenten West-Stellingwerf en
Opsterland werden na debat aangenomen met
41 tegen 2 stemmen. Ook hoofdstuk binnen-
landsche zaken werd aangenomen.
Batavia, 31 December.
De Jav.-Ct. bericht Een onder dagteekening
van 15 dezer van den resident der Oostkust
van Sumatra ontvangen telegram meldt, dat do
Tamiungsche hoofden radja Silaug en ralji
Gemar zich hebben overgegeven.
Do bevolking van West-Java, die meer rijst
teelt dan zij opeet, lijdt onder de zeer lage prijzen
van dit gewas lijst in tegenwoordig bijna on
verkoopbaar.
Door den heer J. A, Stoop is liet verzoek
gedaan om vergunning tot hei doen van mijn-
bouwhtmdige onderzoekingen in Karang Djati en
in D|atirogo ilieinban|f).
De drie officieren, die indertijd door der>
krijgsraad te Mugelang tut di in maanden detentie
werden veroordeeld wegens insubordinatie tegen
over et-n dirnstdoeiiden compagnie-commandant,
zijn door het boog militair gerechtshof vrijge
sproken.
In een rapport van een der inspecteurs van
liet middelbaar onderwijs wordt de goede geest
geprezen, welke in (ie hougere bui ger schelen in
zijne inspeeiie heorscht, waar vrouwelijke leei-
lingen deel uitmaken van de schoolbevolking.
De minister van binnenl zaken vertrouwt, dat
dergelijke gunstige ei varing er toe zal leiden,
dat in de weinige gemeenten, waar men nog
opziet tegen het toelaien van meisjes tot het
gymnasiaal onderwijs, men lot een ander gevoelen
zal komen, zonder dwang van rijkswege.
Door wijlen P. D. L. is aan de sPrins-tleu-
drik-stichtinir' te Egmuitd-aan-Zee gelegateeid
f9100 nominaal kapitaal, onder lie/waar van
vruchtgebruik, vrij van alle rech.en eri kosten.
Heden zal, gelijk vorige jaren, te Amsterdam
weder wot den aangevangen met het verstrekken
van gratis k ffie en brood.
5de Klasse. Trekking van Februari.
Getrokken prijzen.
Prijs van 1000 en premie f 3tm00 no. 1071G
j - 1u00 no. 5017 10')57 10432
- 400 t 4911 Bedil 12384
t> - 2U(J 568 7G9"> 12141 17080 17735
i) - 100 -11127 3227 44911 0050 1035"
10013 100:4412419 12(10915775
18719 19 .90
Prijs van 70
i2s
2348
42'5
7486
9967
13048
15505
18573
73
72
4330
7560
KUH 4
13108
20
1)4
215
77
4501
71
1920S
37
186-28
310
87
4857
7037
10
133.0
41
67
10
2410
4994
781 5
10317
134 43
44
18734
24
2704
;u!Ht
37
104"!
13 .25
15753
18099
4ui
2835
5130
7940
107 4 4
16065
19191
740
81
S 237
85
10848
13623
16127
5
942
2934
90
90
85
67
16230
57
90
77
5381
94
11068
69
16301
03
1....4
3037
5-ffiO
00
oc
H 130
13703,
O
19202
1189
51»
5706
8-239
11231
31
04
56
1206
320O
39
8 450
113.9
1885i')
71
97
59
56
62
87
8 4
13918
164 28
19443
07
3336
OOI 7
8524
93
1 4lKM)
16571
19588
79
77
6135
69
11519
14126
10633
19890
14 4 2
78
6231
83
1)757
1 4220
58
94
1501
81
0322
8785
11832
14 '>59
'16782
19911
38
3420
53
8830
43
145-27
10924
'2 4
52
3510
6SS4
8907
06
14 737
29
20014
59
3633
0506
43 12075
76
99
20153
1618
58
52
9075
1218!
1 4972
17029
61
28
0 4
i G82
9263
12219
77
17111
20201
5C
72
076 1
00
12307
97
17230
8
74
3720
OS 17
9309
12415
15018
17337
20349
1753
75
28
81
31
58
17484
20410
3899
6932
94 42
12514
88
17655
62
20
3914
7002
9500
49
99
17702
20515
04
72
33
13
69
15146
17865
49
2178
4024
7291
26
95
f,2.31
18071
20610
2226
60
7352
90
12647
45
80
85
47
4153
72
9055
1-2775
5!
18189
209-21
73
4236
7409
9901
12930
15 192
18414
Ned.-Herv. Kerk.
Beroepen: te Wapserveen ds. J, Brink,
te Vledder.
Aangenomen: naar Ernst door ds. J. A.
L. van Truostenburg de Brnijn. te Heeze.
De kerkeraad te Wildervank heelt zich, naar
aanleiding van het geringe ketkbezoek, gericht
tot de lidmaten, hunne huisgenooten en verder
tot allen, hij wie belangstelling in de kerk mag
worden verwacht, met het verzoek om meer
