Letteren, Kunst en Wetenschap.
De gewone audiëntie van den minister van
financiën op Donderdag 11 dezer zal niet
piaats hebben.
Na de terugkomst van generaal Vetter zal
in de laatste helft der volgende maand op het
galieveld te 's-Gravenhage, voor het front
ran het garnizoen, waarbij detachementen
«in de zeemacht, door H. M. d.e Koninginnen
de plechtige uitreiking der Militaire Willems
orden plaats hebben.
De Koninginnen, die, zooals men weet, den
26n April van Amsterdam, via Vlissingen
naar Engeland vertrekken, zullen ook hier te
lande incognito reizen, de Koningin onder den
naam van gravin van Buren.
Volgens de Parijsche Lilertè is de heer
Bihour, Fransch gezant te Lissabon, in dezelfde
betrekking benoemd te 's-Gravenhage.
De bezetting van Lombok bestaat uit 1
kolonel, '1 overste, 1 majoor, 13 kapiteins,
44 luitenants, 856 Europeesche, 270 Amboi-
neesche en 702 inlandsche soldatenin het
geheel alzoo 60 officieren en 1828 minderen.
Door de Kamer van koophandel te Zwolle
is een adres gericht aan den minister van
waterstaat, om aan te dringen op verlaging
van het telegram-tarief.
Aan de verkiezing van twee leden van het
hoofdbestuur der ^Maatschappij tot Nut van
't Algemeen" is deelgenomen door 106 depar
tementen, uitbrengende 353 stemmen.
Gekozen zijndr. J. W. R. Tilanus, oud-
hoogleeraar te Amsterdam, met 347 stem
men (tegen 6 op mr. E. Star Busmann, te
Amsterdam)en jhr. mr. A. J. Rethaan Macaré,
te Haarlem, met 251 stemmen (tegen 99 op den
heer H. J. Steghers J.Hz., te Groningen).
De beide gekozenen hebben de benoeming
aangenomen.
Met de Paaschdagen zullen op het traject
Amsterdam - Den Haag—Rotterdam der H.
IJ. S. M. vele extra treinen loopen. De twee-
daagsche retourbiljetten zullen van Zaterdag
tot Dinsdag geldig zijn.
De dienst op de Linker Rhein-bahn Zeve
naarKleefKeulenwegens den hoogen
waterstand gestaakt, is Zaterdag hervat.
Dr. Schncpman OTer Bismarck.
In Doctrina te Leiden heeft de heer Schaep-
man de vorige week een voordracht gehouden
over Bismarck. Het slot dier rede, zooals de
Zuid-Hollander er een overzicht van geeft,
luidde ongeveer aldus
ïWelk ueeld zal ik wagen te ontwerpen van
een man, van wien men als Victor Hugo over
Napoleon, kon zeggenLui toujours, lui
partoutWat slotwoord toe te voegen aan deze
schets? Er is in de verschijning van Bismarck
een trek van onmiskenbare grootheid, een
monumentale trek, dien ik liefst zou aanduiden
met het woord, dat de ïtaliaansche kunsthis
torie toegepast heeft op Michel Angelo, La
terribihta, nhp het verschrikkelijke, noch het
schrikwekkende, een term die de mate van
kracht aanduidt, dieniet doet huiveren en bijna
doet vreezen. Hij heeft zijn werk verricht met
een geestesinspanning, met een moed, een
kloekheid, die men slechts vereenigd vindt
bij heel weinig mannen, wier namen op histo
riebladen prijken.
»Ik heb geen oordeel uit te spreken over de
inwendige inrichting van het Duitsche rijk,
over de kansen, die het in de toekomst loopt.
Niet te ontkennen evenwel is de machtige
leiding, bewerking zou ik zeggen, tot een
waarachtig, welvarend, vaststaand rijk.
slloe dikwijls de val ook werd verkondigd,
de keizer en zijn rijk zijn vast blij ven staan.
«Indien gij nog eene vergelijking wilt met
eene andere groote verschijning, zie dan wat
de droom van den eersten Bonaparte tot stand
gebracht heeft. Zie hoe dat wereldrijk ineen-
gerallen is als een Sodom's appel van haar schel
ontdaan.
ïDe uitkomsten van Bismarcks werk zijn
zichtbaar genoeg. Zulk een arbeid kan niet door
een gewoon man gedaan worden; voor die
kracht koestere men bewondering, al blijve
die bewondering tot de uiterstebrachtbeperkt.
Die kracht openbaart zich in de zonderlinge
veelzijdigheid van zijn geest, die zich op ieder
gebied bewogen heeft. Hij was niet alleen
kanselier, maar ook een minister van handel
en nijverheid, die in de staathuishoudkundige
toestanden van zijn land een geheele omwen
teling heeft gebracht. Zijn kracht schonk hem
een soort welsprekendheid. Hij heeft woorden
gesmeed, beelden uitgedacht, die voor altijd
het eigendom van het Duitsche volk zullen
blijven. Zelfs de diepste diepte van het men-
schelijk hart heeft hij kunnen peilen. Aan
zijn zuster bij het overlijden van haar kind
over trouw, liefde en gehechtheid schrijvende,
vloeide uit zijn pen «Kind verlieren istschlim-
mer als selbst sterben." üit die woorden
klinkt een hart zoo kneedbaar als elk gewoon
armemenschenhart.
sBismarck was groot, ik zou haast zeggen,
door overmaat van geestelijke hoedanigheden.
Zag ik nu met U een groot man in den waren
zin des woordsMen moet kunnen stilstaan
met zijn critïek. Zonder de zegespreuk uit te
spreken, kan men toch door eerbiedig zwijgen
te kennen geven, dat men in eeD man groot
heid van gedachte, kloekheid van wil, ernst
van daad bewonderen kan. Men laat het oor
deel over aan die historie, die de dichter
Selbstgericht noemt. Men late den man het
recht, geoordeeld te worden door zijn eigen
werk, door die geschiedenis, door dat nage
slacht, waarop hij zich niet beroepen wilde,
omdat hij het te pathetisch vond, maar van
velen waaronder ook zonder pathos een
oordeel komen zal, komen moet."
In het Zondagsblad van Be Amsterdammer
komt de volgende belangwekkende mededee-
ling voor:
»Nu de houding van den Duitschen Rijks
dag tegenover Bismarck allerwegen besproken
wordt, mag er wel de aandacht op worden
gevestigd, dat Bismarc! zelf zijne tegenstan
ders in de politiek heel anders heeft bejegend.
Dit kan uit het volgende blijken.
»Toen indertijd gelden werden bijeenver
zameld om een standbeeld voor Thorbeeke op
te richten, kwam bij de commissie ook een
bijdrage van Bismarck in, met een begelei
dend schrijven, waarin de Rijkskanselier ver-
klaatde, bij alle verschil van staudpunt in de
politiek toch gaarne hulde te willen brengen
aan zulk een eminent staatsman als Thorbeeke.
De commissie, die met de zaak eenigszins
verlegen was, heeft aan het schrijven van
Bismarck geen ruchtbaarheid gegeven, en hoe
wel in de advertentie, waarin de ingekomen
giften verantwoord werden, Bismarck's naam
evenals die yan alien, die bijdragen gegeven
hadden, is vermeld, schijnt daarop toch weinig
de aandacht gevallen te zijn. Het mag echter
niet ongepast heeten het feit bij deze gele
genheid te memoreeren."
In de 60e algem, vergadering der Neder!,
vereeniging tot afschaffing van sterken drank,
welke 18 dezer te Amsterdam wordt gehou
den, zal o. a. worden behandeld een voorstel,
ingediend door mr. C. C. E. d'Engeibronner
»De algemeerie vergadering spreke bare
meening uit over de vraag of hier te lande
al dan niet van staatswege opzettelijk moet
worden uitgemaakt, niet alleen dat alcohol
behoort tot de vergiften, maar ook tot welke
sterkte-graden de handel van alcoholische
dranken iu het klein kan worden gedreven."
Te Rotterdam hebben zich de vorige week
vijf gevallen van pokziekte voorgedaan.
Door een commissie uit den Sliedrechtschen
gemeenteraad en den gemeente-ontvanger
aldaar zijn Gedeputeerde Staten ingelicht
omtrent de onverkwikkelijke zaken, waarbij
de in voorloopig arrest zijnde burgemeester
betrokken schijnt. Volgens feiten werden aan
Gedep. Staten medegedeeld
"1. De jaarstaten voor 1893, waaruit blijkt,
dat aan arbeidsloonen is uitbetaald f 765,55
en daarvoor gemandateerd f 1039,59, zoodat
onverantwoord is gebleven f274,04.
2. Dezelfde staten Yan 1894, waarop is
betaald f375,18 en gemandateerd f492,60,
dus onverantwoord f 117,42.
3. De mandaten ten name van IJ. de Haas,
IJ. van Leeuwen en B. Broekhuizen, te zamen
bedragende f67, welke volgens verklaring
van den ontvanger vaisch zijn.
4. De mandaten van A. de Wit en J.
Broere, die hooger bedragen aanwijzen dan
door die personen zijn ontvangen.
5. De mandaten voor de lijkdragers, welke
elk kwartaal te hoog waren, bijv. in '93
f44,80, in 1895 f54,55.
6. Een mandaat ten name van L. H. van
Ravestein ten bedrage van f 165, voor ge
leverd laken voor politiekleeding. ten op
zichte waarvan Ravestein verklaart wel te
hebben geteekend, ofschoon geen laken ge
leverd en ook geen geld ontvangen is.
7. Dat jaarlijks door de hoofden van scho
len op de secretarie is gestort de opbrengst
van verkoop der op school vervaardigde
nuttige handwerken, hetgeen niet is verant
woord.
Tot tijdelijk wethouder benoemde de raad
den heer G. A. van Hattem.
Een jager te Gorinchem heeft in het Mon
nikenland bij Loevestein 34 bazen levend ge
vangen, welke tengevolge van het overstroom
de veld op eilandjes gevlucht waren. Dit wild
is in den polder Poederooien overgebracht.
Het comité der werkstakende meubelma
kers te Amsterdam heeft Zaterdag medege
deeld, dat de Parijsche arbeidsbeurs te hunnen
behoeve geld heeft gezonden en andere
arbeidsbeurzen in Frankrijk zal opwekken
hetzelfde te doen. De stakers ontvingen Zater
dagavond de gewone uitkeering.
Aangaande het bezoek van de Koninginnen
aan Valkenburg (L.) wordt medegedeeld, dat
zij Donderdag 23 Mei 's namiddags van Maas
tricht over Meersen en IJoutem een wan
delrit zullen maken naar dat stadje en o.a.
de bekende ruïne zullen bezoeken. Een feest
commissie heeft zich gevormd, om aan de
Koninginnen eene waardige ontvangst te be
reiden. Er zullen drie eerebogen opgericht en
verdere versieringen aangebracht worden.
De Koninginnen, die omstreeks 2 uur aldaar
aankomen, zullen te halfvijf ener Berg-Ter-
blijt weder naar Maastricht terugkeeren.
Voorts meldt men ons, dat de Koninginnen,
na Haar bezoek aan Maastricht, Aken zullen
aandoen, waar reeds de eerste en tweede ver
dieping van ïNuelleus Hotel" voor dat bezoek
zijn afgehuurd en in gereedheid gebracht
worden. Het vertrek van IIH. MM. uit Maas
tricht naar Aken is bepaald op Vrijdag 24 Mei.
Het dynamiet te Spijk zal nu spoedig van
onze grenzen zijn verdwenen. Voor f 300 per
reis is n.l. aangenomen de springstof weer
naar de fabriek te Opladen terug te voeren.
Aan de punt van de plaat de Reep te
Scherpenisse (Tolen) heeft eene vrij belang
rijke oeverafschuiving plaats gehad; delengte
bedraagt 95 M, bij eene breedte van 35 M
boven laag water.
Donderdag is te Amstetdam door de justitie
huiszoeking gedaan in de woning van den
kleermaker A. H. Scheerder, Egelantiers-
gracht 86, daar S. verdacht werd van het
maken van vaisch zilvergeld, 't Bleek dat
men zich niet vergist had; een hoeveelheid
voorwerpen en werktuigen, dienstig om
vaisch geld te maken, werden gevonden en
dit was in verband met andere aanwijzingen
tegen Scheerder een zoo overtuigend ver
moeden van schuld, dat hij op staanden
voet gearresteerd en naar het huis van be
waring overgebracht werd.
Scheerder is voor het maken van vaisch
geld reeds tweemaal veroordeeld, in 4879
door het gerechtshof te Amsterdam, dat hem
zeven jaar tuchthuisstraf gaf, en in 4889
door het hof te 's-Gravenhage, bij welke
gelegenheid hij 5 jaar gevangenisstraf kreeg.
Hij was dus nog slechts kort uit de "gevan
genis ontslagen.
Hit de strafgevangenis te Groningen wordt
deze maand ontslagen de 55-jaiige J. v. S.,
uit Amsterdam.
Behalve voor verschillende diefstallen werd
hij ook veroordeeld tot de straffe des doods,
wegens moord, welke straf veranderd werd in
26 jaar en 8 maanden gevangenisstraf.
Hij beeft iu 't geheel bijna 40 jaar in ver
schillende gevangenissen doorgebracht.
Ylaardingen. Het bestuur der liberale
kiesvereeniging «Burgerplicht" alhier, dat
collectief zijn ontslag had ingediend, is, door
eene ter goeder ure ingestelde motie van ver
trouwen, die met algemeene stemmen werd
aangenomen, van dat besluit teruggekomen,
zoodat die vereeniging, die op het punt stond
te bezwijken indien het bestuur bij zijn besluit*
was gebleven, weder met frisschen moed haar
werk zal vooitzetten.
Leiden. Aan den raad der gemeente is
door de besturen van een 27-tal werklieden-
vereenigingen, vertegenwoordigende een getal
van pl.m. 4000 werklieden, een adres ge
richt, om het voorstel van buig. en weth., in
zake het opnemen in bestekken van bepa
lingen omtrent minimum-loon en maximum-
arbeidsduur aan te nemen.
Voor de dezen zomer van half Juli tot eind»
Augustus, op initiatief van tien nHaagscheu
Kunstkring", te houden tentoonstelling van
schilder-, beeldhouw- en bouwkunst in de »Tee-
ken-Academie" te 's-Gsavent ij,e, is een comité
gevormd, dat Zaterdag 1.1. door den voorzitter
van den «Haagschen Kunstkring" werd geïn
stalleerd en zijn eerste vergadering hield. Het
bestaat uit de heerenmr. N. G. Pierson
voorzitter: mr. O. J. E graaf van Bylandt,
onder.-voorz.mr. G. E. ridder Huysen van
Kattendijke en Adoiph Lange, secretarissen W.
Nijhoff, penningen,Theod, de Buck. P. J. van
den Burg, J. T. Cretner, A P. Godon. H J.
Havermm, dr. J D. de Jong, P. de Josselin
de Jong. J. H. A. Miaralet, mr. baron Miclnels
van Verduynen, Moulijn, Odé, oir. J. G. Patijn,
P. Kink, mr. Snijder van Wisserikerke. E. L
graaf van Limbuig Stirum, jhrmr. Victor de
Stuers, Toorop en mr. baron Wïttert van Hoog
land.
Uit dit comité is een kleinere commissie van
uitvoering gekozen, alsmede een comité van
ai tisten.
De voornaamste kunstenaars ia binnen- en
buitenland zullen lot inzending worden uitge-
noodigd zijnde deze expositie een zoogen.
invitatie-ten toonstelling, (Vac/.)
Naar wij vernomen bedankt de heer Haver-
korn van Rijsewijk voor zijn benoeming tot
directeur van het nieuwe gemeentemuseum te
Amsterdam. (/V. R. Cl.
Het standbeeld van Heinrich Heine dat door
'sdichteis vaderstad Dusseldoip en door Mainz
geweigerd is, zal nu te New-Yoik geplaatst
worden.
Volgens de Eransche bladen is dr. Roger,
een bekwaam bacterioloog, er in gesiaagd een
nieuw genees-serum te vinden, dat veel resul
taten belooft bij de behandeling van eiysipel,»s,
puerperaalkoorts, meningitis en andere aandoe
ningen. Sinds 1891 houdt dr. R>ger zich bezig
met de studie van dit serum, en nadat door
proefnemingen op dieren de volkomen onschade
lijkheid er van gebleken was, is men proeven
gaan nemen op menschen.
De eerste proef weid C Fehruaii l.l. genomen
op een vromv met puerperaalkoorts. wier toe
stand zeer ernsiig was. Men begon met een
inspuiting van 6 gram toen dit g'een resultaat
opleverde, werd den volgenden dog de dosis
