A°. 1895
Zondag 28 en Maandag 29
April.
IN0. 8777,
Derde Blad.
©eenenveertigste Jaargang.
Binnenlandsclie Berichten
Letteren. Kunst en Wetenschap.
Gemengde Berichten.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
UITGEVER: J. ODÉ.
BVKBAÜi BOTER8TBAAT 9 O.
coimwT.
ABONNEMENTSPRIJS, per kwartaal
Tntnco per post, door het geheele Rijk
Iftonderlijke nommers
t 1.85.
2,50.
- 0.10.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courantƒ4.10.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
SCHIEDAM, 27 April 1895.
De St.-Ct. no. 97 bevat twee wetten van
20 April 1895:
lo. nadere bepalingen omtrent de helling
van invoerrecht naar de waarde der goederen
2o. verlenging van den duur der werking
van de wet van 4 April 1892, bevattende
voorziening tot tijdelijke versterking van de
nationale militie.
De Londensche correspondent der N. 22. Ct.
schrijft aan dat blad van Donderdagavond
De gravin Van Buren en hare dochter
worden Zaterdag omtrent het middaguur alhier
verwacht met den extra trein van den London-
Chatham-and-Dover-spoorweg. Die extra trein
ah denzelfden ochtend halfnegen van hier
vertrekken en o. a. medevoeren den heer
William Forbes, directeur van het vasteland-
sche verkeer, die, namens zjjne maatschappij,
de doorluchtige reizigsters aan het haven
station te Queenboro' zal opwachten, om haar
vervolgens naar hier te geleiden. De Valk
zal tusschen negenen en tienen wel binnen
wezen, en de extra trein dan op het vast
gestelde uur (halfelf) kunnen vertrekken.
Jhr. H. A, Clifford, hofmaarschalk der
Koningin, zal, met dea Vlissingschen nacht
dienst reizende, vroegtijdig te Queenboro'
landen, teneinde daar de noodige schikkingen
te maken.
Gisteren liet koningin Emma den gezant
der Nederlanden te Londen seinen, dat zij
aanstaanden Zondag met hare dochter in de
Hollandsche kerk in Austin Friars de gods
dienstoefening zou bijwonen. Bij deze ge
legenheid zal ds. D. W. Schuuring (uit Assen)
de predikbeurt vervullen. De dienst is een uur
vervroegd, want koningin Emma wil, naar
ilc verneem, den namiddag te Claremont
doorbrengen.
Verkiezingen voor de Frov. Stalen.
De anti-revolutionnaire kiesvereeniging
^Vrijheid en Recht" te De Lier heeft tot voor-
loopiga candidalen voor de verkiezing van
twee leden van de Provinciale Staten in het
district Vlaardingen gekozen de heeren mr.
H- A. van de Velde te Loosduinen en A.
Hogeboom te Honselersdijk.
Door de liberale kiesvereeniging te Loos
duinen en de katholieke te Poeldijk en Naald
wijk zjjn candidaat gesteld de aftredende
leden, de heeren A. H. C. M. J. IJzermans te
Vlaardingen en P. F. L. Waldeck te Loos
duinen.
Te Delft is de heer Seret door de katholieken
candidaat gesteld voor de Provinciale Staten.
De R.-k, centrale kiesvereeniging in het
district Leiderdorp heeft tot candidaat gesteld
den heer jhr. F. C. V. Dommer van Polders-
veldt, burgemeester van Noordwijkerhout, in
plaats van het aftredende lid A. op de Laak,
die naar Amsterdam vertrekt.
Door de centrale anti-revolutionnaire kies
vereeniging in het district Sliedrecht zijn
weder candidaat gesteld voor de Prov. Staten
de aftredende leden, de heeren Klijn te Noor
deloos en Goedhart te Alblasserdam.
De beide giften van de directie der Neder-
landsche Gist- en Spiritusfabriek, elk van
f 10,000, zijn, volgens de Ncd. Bakkcrscrt.,
beschikbaar gesteld als eerste steen" voor
twee fondsen, het eene ter ondersteuning van
hulpbehoevende bakkerspatroons, het andere
ten behoeve van noodlijdende gezellen. Deze
gelden zullen beheerd worden in overleg met
den Nederlandschen Brood-, Koek- en Banket-
bakkersbond en met den Bakkersgezellenhond.
Men meldt uit Den Haag aan de N. 22. Ct.
Op zeer eigenaardige wijze heeft dezer dagen
een onderwijzer alhier de aan zijne zorgen
toevertrouwde leerlingen een bevattelijk beeld
trachten te geven van de parlementaire werk
zaamheden.
Hij ontwierp voor zjjn klasse een reglement
en zond dit zijnen leerlingen toe, geheel en al
in den vorm van een ontwerp van wet. Eerst
de boodschap (in casu meesterlijke)daarna
het uit negen artikelen bestaande ontwerp en
ten slotte de memorie van toelichting, een en
ander in de gebruikelijke parlementaire
termen.
En om het beeld te voltooien liet hij over dit
ontwerp in zijn miniatuur-parlement beraad
slagingen houden, na een svoorloopig verslag",
dat saamgesteld werd uit de schriftelijke be
oordeeling der kinderen van de artikelen, een
oordeel dat zij bij wijze van huiswerk moesten
opstellen. Een der knapen fungeerde als voor
zitter, de meester als minister, terwijl de overige
bevolking der klasse de kamerleden vormde.
De kleine quasi-volksvertegenwoordigers
debatteerden er dapper op los.
Ook de meisjes want de klasse bestaat
uit jongens en meisjes nemen aan de
werkzaamheden" deel.
Men meldt uit Nieuvvediep aan de N.B.Ct.
Gisterochtend werd bij de schietoefeningen
met zwaar kustgeschut op de batterij Erfprins
te Helder de voorbijvarende Enkhuizensche
vischschuit EB. 82, schipper Jac. Edelenbos,
door een, granaat getroffen. Het vaartuig is
gezonken. Van de bemanning is er slechts een
ongedeerd afgekomen, n.l. de knecht Jacob
Bakker, die door de blazerschuit W.B. 84
gered en behouden aan wal gebracht werd.
De schipper van het vaartuig werd, aan het
roer staande, door de granaat in een der
beenen getroffen, dat geheel verbrijzeld werd.
Zwaar verminkt werd hij te Helder aange
bracht en. in het gemeente-ziekenhuis ter
verpleging opgenomen.
De zoon van den schipper, Jan Edelenbos,
gehuwd en vader van 2 kinderen, heeft de
ramp het leven gekost. Zijn lijk werdopge-
vischt en door visschers te Helder aan wal
gebracht.
Van de schuit is niets overgebleven.
Men schrijft uit Nijmegen aan de 2V. B. Ct.
Woensdag meldden wij met een kort woord
dat H. M. de Koningin-Regentes van haar
voornemen om hier op 19 Mei met H. M. de
Koningin eene godsdienstoefening bij te wo
nen, heeft afgezien. Tot dit besluit heeft,
blijkens bij den kerkeraad ingekomen missive,
ook aanleiding gegeven een aan de Regentes
gericht schrijven van de minderheid van den
kerkeraad.
Naar wij vernemen, was door deze min
derheid (orthodox) eene poging gedaan ten
gunste van ds. Smits, die naar hare meening
de godsdienstoefening behoorde te leiden ook
met het oog op de omstandigheid dat hij was
de oudste predikant in leeftijd.
Dat de wensch van Hare Majesteit niet
beter werd ontvangen, wordt hier zeer afge
keurd.
De heer S. M. van Wijck, te Renkum, die te
Maurik twee groote steenfabrieken bezit,
heeft ten opzichte van alle manlijke werk
lieden van goed gedrag op zijne fabrieken
het volgende bepaald
lo. Zij worden in het bezit gesteld van een
rijkspostspaarbankboekje. Voor hen die boven
50 jaar oud zijn, met een inleg van f20,
die van 40 tot 50 jaar zijn, met een inleg
f15, die van 30 tot 40 jaar van f10, die
van 20 tot 30 jaar van f7.50, en jonger
van f 5.
2o. De door de werklieden bespaarde be
dragen worden met gelijke sommen verhoogd.
Dit tot zeker maximum en onder behoor
lijke contróle. Heeft dus een werkman b.v.
f5 per jaar gespaard, dan wordt en door
den heer Van Wijck f5 bijgevoegd.
3o. De werklieden worden lid van het zie
kenfonds, zijnde eene afdeeling van de be
staande sHulpvereeniging", te Maurik, doch
de halve premie, benevens het geheele inleg-
geld, wordt voor hen betaald.
Reeds eenigen tjjd had het de aandacht ge
trokken van den pastoor der Dominïcuskerk
op de Mariaplaats te Utrecht, dat in de offer
bussen in de kerk veel minder geld werd ge
vonden dan vroeger. Den koster werd van deze
bevinding kennisgegevendeze vermoedde
dat de bussen nu en dan gelicht werden. Om
tot zekerheid in dezen te komen, deed men een
bepaald geldstuk in de bus, dat later bij opening
daarin niet meer aanwezig was. De politie
werd toen in den arm genomen en de recher
cheur Van Doorn en de agent 2e kl. B.
verborgen zich Woensdagmorgen in de kerk
en dezen mocht het gelukken den dader,
zekeren v. d. L., op de daad te betrappen.
Met een valschen sleutel opende hij de bus toen
alle aanwezigen de kerk hadden verlaten.
Bi; Martinus Nijhoff, te 's-Gravenhage, zal
een groot bibhographisch werk verschijnen,
onder den titel«Wetenschap, Letteren en
Kunst in Nederland", voornamelijk, in de 19e
eeuw. Het eerste deel, dat reeds spoedig het
licht zal zien, behandelt taalkunde, letterkunde en
fraaie letteren, en geeft in systematische rang
schikking de titels der taal en letterkundige
werken, door Nederlanders geschreven of in
Nederland uitgekomen. Hoewel voornamelijk de
literatuur van deze eeuw «op den voorgrond
treedt", zijn toch de voornaamste wei ken van
vroeger datum niet veronachtzaamd. Het doel
van dit werk is dan ook een overzicht te geven
van het beste dat door Nedei landers op ieder
gebied van wetenschap, letteren en kunst ge
leverd is.
Do volgende deelen zullen o. a. bevatten
exacte wetenschappen, medische wetenschappen
rechtsgeleerdheid theologie en kerkgeschiedenis
aardrijkskunde en geschiedenis schoone kunsten
tijdschriften en bibliographie.
De «Holland Society" te New-York beeft,
volgens de 2V.-Y. Times, het plan, om, ter her
innering aan de bezetting van Manhattaneiland
door' de Hollanders, een bronzen of granieten
standbeeld voor Willem den Zwijger op te
richten aan de rivier-zijde te New-York. Een
som van vijf duizend dollars zal er voor besteed
worden. De jury bestaat uit de heeren Van
Hoesen, George G. De Witt en dr. D. B. St.
John Roosaeen plan, een ruiterstandbeeld van
Daniel C. Frenck, is reeds door deze jury
onderzochthet paard is door den heer E. C,
Potter gemodelleerd het voetstuk van graniet,
door Mc Kim Mead en White ontworpen.
Het schip Arno, van New-York met graan
naar Liverpool, dat den 31 n Maart werd ver
laten en waarvan de opvarenden door het
stoomschip Normannia met groot gevaar werden
gered, arriveerde den 25sten April op de bestem
ming, bemand door den oppeistuurman en tien
man der equipage van het ss. Mcrrimae, die
het den 2den dezer op 43° NB. 42° WL.
verlaten aantrof.
Volgens de ofiicieele statistiek waren onder
de 253,477 Duitsche recruten van de lichting
van 1893 slechts 617 man, die lezen noch
schrijven konden, d. i. 24 op de 10,000in
hetzelfde jaar waren er onder de 343,651 man,
die in Frankrijk aan de loting moesten deelnemen,
22,096 analfabeten, d. i. 643 op de 40,000.
Er zijn nog menscheneters in China, op het
veel besproken eiland Formosa. Iemand, die
daar geruimen tijd heeft doorgebracht, verhaalt
daarvan in Das Echo het volgende