S P O Pt T.
Leiteren, Kunst en Wetenschap.
Gemengde Berichten.
PER TE LEG It A AF.
Post en Telegraphie.
O n d e r w ij s.
Armenzorg.
V i s s c h e r ij.
Kerknieu w s.
Stedelijk Nieuws.
Marktberichten.
Zeetij dingen.
0 a r g al ij s t e 11.
VI issei koersen.
Prijzen van Coupons.
Beursbericht vim Amsterdam.
Peb Telegr.
2
•s-Gravcnhagc. Re alhier op 64-jarigen
leeftijd overleden oud-gouverneur van Suma
tra's Westkust, H.D. Canne, bleef sedert zijne
terugkomst uit Iudië met groote toewijding
de belangen van Indië, ook buiten den offi-
cieelen kring, behartigen, getuige o. a. zijn
veeljarig voorzitterschap van het Indisch Ge
nootschap.
Zijne groote verdiensten deden hem verwer
ven den officiersrang in de orde van Oranje-
Nassau en het ridderkruis van den Nederland-
schen Leeuw.
De minister van buitenlandsche zaken brengt
ter kemiis van belanghebbenden dat de con
sul-generaal der Nederlanden te Buenos-
Ayres, de heer Van Riet, aan zijn departe
ment te spreken zal zijn op Vrijdag en Za
terdag 26 en 27 dezer, van twee tot vier uur
des namiddags. Stct
Apeldoorn. H. K. H. de groothertogin
van Saksen-Wei mar is Maandagavond per
extra trein te 8 uur 6 min. aangekomen aan
het perron der Paleislaan. Beide Koninginnen,
per rijtuig daar aangekomen, wandelden op
het perron, om H. K. H. op te wachten.
Ook vele autoriteiten en hofbeambten waren
aanwezig. Na de officieeie begroeting reden
de groothertogin en de Regentes naar het
paleis, terwijl Koningin Wilhelmina te voet
ging. Veel publiek was aanwezig.
De Koninginnen hebben twee fraaie medailles
geschonken aan het handboogschuttersgezel
schap iVooruitgang", te Tilburg. Deze zuilen
als «ereprijzen worden uitgeloofd bij het groot
internationaal concours, hetwelk door dat gezel
schap binnenkort zal gehouden worden.
H.H. 51.11. de Koninginnon hebben voor den
jaarlijkschen wedstrijd van den algemeenen Ne-
derlandschen kegelbond, den 14n Juli e.k. te
Alkmaar te houden, een zilveren en een bronzen
medaille beschikbaar gesteld.
Voor den korpswedstrijd loofde de heer Th.
A. van Buuren te Rotterdam een gouden
medaille uit.
Sterfdag van Christiann Huygens.
In zijne Maandagmiddag gehouden rede wees
prof. Bosscha er op, dat Christiaan Huygens een
man was, die een welbesteed leven achter den
rug had meer dan een eeuw verliep, eer de
waarde werd begrepen van een zijner diepzinnigste
beschouwingen, een tweede ging voorbij, er, nog
altijd rijst zijn beeld en wint in bekoring.
Spreker ging daarna de eerste levensjaren van
Huygens na en herinnerde er aan dat aan
Descartes een door den ongeveer 17-jarigen Huy
gens vervaardigd opstel over de wetten van den
vrijen val werd toegezonden en dat Descartes
met dit werk ten hoogste was ingenomen en hij
den jongen Christiaan een groote toekomst voor
spelde, Later getuigde een zijner Leidsche hoog
leeraren van hemNooit heb ik, in wien ook,
cp zoo teederen leeftijd, zooveel wijsheid en
kennis, een zoo levendigen geest, een zoo fijn
oordeel, een zoo buitengewone vlijt en in den
omgang zoo groote rechtschapenheid en
bescheidenheid vereenigd gezien.
Huygens' eerste in het licht verschenen werk
was een studie over de quadratuur van den
4rkel, weldra gevolgd door een werk over de
benaderde berekening van den cirkelomtrek beide
werken verrieden dadelijk de band van den
meester.
Behalve deze gaf Huygens nog een afzonderlijk
werk over wiskunde uit, dat reeds alleen vol
doende ware geweest om zijn naam te doen
voortleven, n.l. een aTractaet van Rekeningh in
Spelen van Gheluck", het eerste geschrift dat
over kansrekening verscheen en dat de grondsla
gen bevat eener destijds nieuwe leer, die zich
thans, in de waarschijnlijkheidsrekening en hare
belangrijke toepassingen tot het becijferen van
waarnemingen en berekenen van levenskansen,
heeft ontwikkeld tot een afzonderlijke wetenschap.
Spreker wees er op hoe groot de plaats was, die
Huygens innam onder de natuurkundigen der
zeventiende eeuw, een plaats des te grooter,
omdat ieder, ook Huygens' leermeester Van
Schooten, in die dagen twijfelde aan de leer van
Descartes, die in zijne vPrincipia" uit zijn wijs-
geerigen twijfel aan alles de zekerheid van zijn
eigen bestaan had afgeleid, uit deze zekerheid
.die van het bestaan van God, uit de leer van
God de eigenschappen van ruimte en materie
en hieruit de leer der beweging en der botsing.
Daar kwam Huygens met de bewering, dat
Descartes bewegingwetten twijfelachtig waren.
Van Schooten betwijfelt dit; hij kan niet gelooven,
dat Descartes, de groote meester, gedwaald had,
doch Huygens bleef bij zijn beweren. Jammer
dat hij zijn botsingswetten, die hij in 1656 reeds
had gevonden, toen niet openbaarmaakte, want
daardoor is later de bewering geboien, dat niet
Huygens alleen, doch hij niet de Engelsche
natuurkundigen, met wie bij te Londen samen-
wei kte, deze stellingen had gevonden.
Later voltooide hij de gedane ontdekkingen
en maakte hij twee allerbelangrijkste wetten der
mechanica bekend bet behoud van de beweging
van het zwaartepunt, en het behoud van het
arbeidsvermogen van beweging, terwijl hij aan
de »R..yal Society" een veei tiental stollingen
zond, die later zijn beroemdheid ten top zouden
voeren. Maar merkwaardig vooral waren de jaren
1656 en 1657. toen Huygens' naam plotseling
buiten den kling der ingewijden beroemd werd,
toen hij ontdekte de satelliet van Saturnus, de
Saturnusiing en het slingeruurwerk.
De spreker bi acht in herinnering hoe Huygens
voor deze ontdekking zelfs de kijkers verbeterde,
om daarna uitvoerig stil te staan bij de grootste
gebeurtenis int Huygens' leven, de uitvinding
van het slingeruurwerk, welke vinding, zoo nuttig
op velerlei gebied, vooia! in de sterrenkunde een
ware hervorming te weeg bi acht.
Daaina besprak prof. Bosscha Huygens' reizen
naar en zijn werkzaamheid in Frankrijk, waar hij
zijn beroemd «Traité de la lumière" senreef.
Vervolgens herinnerde spreker er nog aan dat
Huygens te Parijs zijn buskruitrnachine uitvond,
waaraan weinig aandacht is geschonken, hoewel
het werktuig toch van het grootste belang is,
vooral als men weet dat men het kruit in Huygens'
machine door steenkolengas vervangende, den
grondvorm heeft der gasmachine, zooals die in
1867 het eerst op de Parijscbe tentoonstelling
werd getoond. Ontegenzeggelijk kan Huygens
door deze machine de uitvinder der gasmachines
en de geestelijke auteur van het stoomwerktuig
worden benoemd, en terecht zegt spreker, zal
in het voorportaal van het nieuwe spoorwegge-
bouw te Utrecht bet medaillon-portret van Huy
gens woiden aangebracht een Latijnsch rand
schrift, dat vertaald zal luiden
't Meetweiktuig van den tijd vond hij uit, van het
vuur de beweegkracht,
Die van den vluchtigen dag 't kunstig gebruik ons
verschaft."
sOp den 200n gedenkdag van het einde van
Huygens' taak", eindigde spr., mogen wij de
hert ijzenis vieren van zijn meest grootsche
schepping, de natuurkunde van het ontastbare.
Christiaan Huygens, de edeiman in denken en
streven, is voor ons de wegbaander en voorlichter
in het hoogste dat ons gegeven is het Seeren
kennen, het naderen tot het Oneindig Verhevene."
Deze rede werd met luid applaus door de
aanwezigen begroet. Prof. Var 't Huff, die als
voorzitter van het Natuurkundig Congres de
plechtigheid leidde, bedankte den heer Bosscha
voor zijne zoo schoone rede en herinnerde aan
's heeren Bosscha's verdienste ten opzichte van
Huygens' werken. De heer Darboux, die namens
de Académie franjaise de plechtigheid bewoonde,
sloot zich hierbij aan, in een kort woord, waarin
hij dankzegde voor de uitnoodiging aan de
Académie gedaan en de sympathie van dit lichaam
met de huldiging aai Huygens' nagedachtenis
uitsprak.
Na afloop ging men in de senaatskamer ten
toongestelde herinneringen aan Huygens bezich
tigen bestaande uit eenige brieven van zijn
hand, boeken en portretten.
Bij beschikking van den minister van binnen-
Jandsche zaken is, met ingang van 1 Augustus,
benoemd tot tijdelijk assistent bij de Koninklijke
Bibliotheek G. R. Lobatto, te 's-Giavenhage.
(Slct
De Académie des inscriptions et belles lettres
de France heeft den prijs Allier d'Hauterocbe
toegekend aan den heer Six te Amsterdam,
voor zijn werken over de numismatiek van
Griekenland,
De tentoonstelling van schilder-!, beeldhouw-,
bouwkunst en kunstnijverheid van den atlaag-
sclien Kunstkring" van binnen- en buitenlandsche
ge'inviteerden en leden van den Kring begint
allengs gedecideerder omtrekken te vertoonen.
Gemeld kan thans worden, dat de opening den
18n Juii za! plaats vinden en dat de expositie
een week of vier zal toegankelijk worden gesteld,
dat de onderhandelingen, welke men met het
comité voor de nDriejaarlijksche" te Amsterdam
bezig is te regelen, naar alle waarschijnlijkheid
tot gunstige uitkomsten zullen leiden, zóo
althans, dat desverkiezend het ingezondene wetk
naar Amsterdam tijdig kan worden overgemaakt.
Ongeveer een dertigtal buitenlanders zal men
waardig vertegenwoordigd vinden, terwij! zeer
vele Hollaridsch genoodigden met verscheidene
bijdragen hun steun toezegden. Nog bovendien
ondervond het comité, na vriendelijk aanzoek,
de meest aannemelijke en heusche medewei king
van eenige der beste kunstbandelaars.
Kroniek
Op dp gisteren te Zieriksee gehouden alg.
vergadering der Maatschappij van Nijverheid" is
deciviei-ingenieur J.van Heurn. te 's-Gravenhage,
bekroond voor zijn verhandeling over het ver
krijgen van electrische kracht door middel van
windmolens.
Kinderen, die met lucifers speelden, zijn
oorzaak geweer-, dat Litineville, een der voor
steden van Cornwall, over de St.-Laurens-rivier,
Canada, bijna geheel in de asch is gelegd. Eene
geheele reeks woningen van arbeiders, o. a.
door dezen, volgens zeker aflossingssteisel, in
in vrijen eigendom vei kregen, werd vernield,
de spaai peningen van vele jaien dus verdwenen
en weinig of niets verzekeid.
Veie gezinnon zijn met alleen zonder dak,
maar ook van alles beroofd.
Twee nieuwe kraters van den Vesuvius hebben
zich geopend en spuwen overvloed g lava in de
richting van Rosina.
's-GKAVEXIIAVJE, 10 Juli. Aan
W. Beflers is ontslag vei leend als eerste luite
nant-kwartiermeester der d.d. schutterij te
Schiedam.
Met ingang van 1 dezer wordt het maximum
gewicht der langs den weg van Frankrijk
(rechtstreeks) te verzenden pakketten voor Malta
vastgesteld op 5 kilogram.
Aan de universiteit te Lriden is bevorderd tot
doctor in de geneeskunde de heer C. S. Lecbner,
geboien te Schiedam, na verdediging van een
academisch proefschrift, getiteld »De bouw van
het multiloculair ovaiiaulsysteem".
Bij de overgatigs-exaroens aan de rijksland
bouwschool te Wageningen is bevorderd van
VC 1 naar YC II L. Backer te Schiedam.
Alphabetisehe voordracht voor hoofd der open
bare school te Nieuwe-TongeJ. Huisman, ond.
te 'Amsterdam L. Ch. Langhorst, h. d. s. te
OuddorpB. de Maar, ond. te Schiedam H. H.
Tannemaat en C. Volker, id. te Rotterdam A.
Weisfeit, id. te Krommenie; L. Pb. Weisfeit,
h. d. s. te OuddorpM. de Zeeuw, ond. te
Willemstad.
De «Vereeniging van Weesvaders" die wees
huizen voor onverzorgde weezen heeft Linden-
laan te Maarson en de Carel-van-Walreestich
ting te Dieren, heeft van wijlen den heer J. W.
van Heusden te Nieuwer-Amstel, oud-assistent
resident der oostkust van Borneo, voor eerstge
noemd weeshuis een legaat van f 2500 ont
vangen, vrij van alle rechten en kosten.
KRAL1NGSCHE VEER. Gisterochtend wer
den aan de markt alhier aangevoerd 321 zalmen,
waaronder 42 St.-Jacobzalmen, die voor f 0.70 tot
1.10 per Va kilo werden verkocht, en 2 steuren,
die van f 14.tot 44 opbrachten.
Ned.-Herv. Kerk.
Beroepen: te Willemstad ds. D. Cladder,
te Schoonrewoerd te Oldeboorn c. a. ds.
A. Jellen.a, te Berlikum.
Bedankt: voor Schoonhoven door ds. P. S.
Bartstra, te Streefkerk.
BURGER L IJ K E S T A N D.
Geboren i 8 Juli. Johanna Liduina,
dochter van G. Streng en J. Duffener, Singel.
Gehuwd j 10 Juii. P. K. Prins, 30 jaar,
en M. P. A. Gorné, 30 jaar. J. Mulder,
27 jaar, en J. M. van Ylaardingen, 22 jaar.
Schiedam, 10 Juli.
Kogge: per 2100 kilo Helena f117 Ct.
Gersl: per 1950 kilo Donau f107 3/m.
Maïs: per 2000 kilo Mixed f116 Ct.
Moutw)|n
Noteering van den Brandershond f 5'45%,
der Makelaars - 0,
per heet. Ct. zonder fust en zonder belasting.
Spoeling: fO.GO per ketel.
Het Westhnd, 8 Juli.
Op de veilingen van hedenavond werden de
volgende prijzen besteed aardappelen voor het
buitenland hoorntjes 17 a 50 c„ per 26 kilo;
voor de binnenmarkten: hoorntjes t i.05al.l0
Engelsche f1.a 1.25 per kin aardbeziën 11
a 18 ct. per kilo; meloenen 50 a 80 ct., perzi
ken 7 a 15 c. per stuk.
Amsterdam, 10 Juli.
Rogge op levering weinig veranderd; per
October 1102, 101, 100, 101, 102.
Totaal aangezegd deze maand 6100 last.
Antwerpen, 10 Juli.
Petroleum kalm; Anierik. per Juli fr. lg;
per Aug./Sept. fr. 10: laatste 4 md. fr. 101/4
Russische m loco fr. 18.
SCHIEDAM, 10 JulCzeüklaarRothiemay,
kapt. G. W. Grant, naar Sydney (.Canada).
BREMEN. De Waterploeer, kapt. B. van der
Veen, met 40.200 KG rijstdoppen.
Rotterdam, 10 Juli.
Disc.
per
3/m
ort.
Londen 2 pCt.
1
12.06
f 12 09'/,
Parijs 2
Fr- 100
47.70
48 05
Antw.en Ui nssel 2%
100
47.55
5 47 90
iwits. Bankpl. 3 i
100
47.45
47.70
Duitsche Rbkpb 3
51. 100
58,75
59.12^
Weenen 4
Eb 100
98.75
99 75
Itai. Bankpl. 5
1,5. '100
44.75
45 25
Petersburg
Rs. lüü
3127.—
t
Lissabon 6 t
1000
SoorscbeBankpl,
Kr. 100
65.50
0 i
Sew-Xork
Ds. S
2.43
t
Disconto van Wisselbrieven 21/. en van t
roraessen
3 pCt.
Amsterdam, 10 Juli.
Met. Pap. p. 11. 21 f 20.85 Russen in G. ft.f 1.90
Zilv.Jan 21 20.87% Russen m Z. ft. 1.27J4
Engelsche per >41.52% Polen p, Zilv. R.
Eng. metaftid. 14.021/2 Spaansche buitl.
Portugeesohe. in franken p. Juli 47.60
Fransche47.60 'Spaansche bum!.
Belgische47.60 'm piastere1.841/,
Div. ui Reicbsin. s 58 70 Aineuk. Doll. G. 2.45'
Hamb.-Russen 1.21% Mex, dol'ars
9 Juli.
10 Juii.
2% pCt. Nederland
94%
94%
84%
84%
84%
84%
27%
27%
106 /s
10613/ia
65
64
28%
45
44i%
Aaud. Cultuur Mij.
58%
59
i Neder!. Handelmij.
135%
135%
s Staatsspoor
S2
WarschauWeenen
101%
Baltisr.be Sporen.
64
63%
Zuid West t>
74%
74%
2e Lr. A.
28
27%
'16%
483/m
18%
90
90
Incomebond
25
263/ls
Denver Rio Sbaies
14%
14%
10%
86%
86%
hieomebotiii
61%
62
v Shaies
18%
18%
16'Vis
10%
13%
12%
Oiegon Short. Oblig.
27%
271%
Canadian
57%
57%
121%
122s/16
Oostenr. loteu f860
Madridsche loten
42
N. W. Pac.Hyp. Pdbr.
78%
78%
Amer. Nat. Trust O. o pCt.
65
65
Turksche Loten
36%
36
2%
Omtrent de stemming der beurs op gisteren
zegt het N. v. d. D.:
Wij kunnen niet anders dan in herhaling
treden van hetgeen wij gisteren meldden, name
lijk dat er heden weer weinig of niets omging.
De stemming voor buitenlandsche staatsfond
sen was vast voor Spanje, zelfs willig.
K
a
