A0. 1895.
Maandag 21 October.
N°. 8901
Itgever] j odé.
Eersle Blad.
Zondag 20 en
Negenenveertigste Jaargang.
Verschijnt dagelijk?, uitgezonderd Dinsdag»
B in ncnlanflsche Bericht en.
ÖDUHA1
Abonnementsprijs, per kwaitaal
Ira,tco per post, door het geheele Rijk
Afzonderlijke nommers
f 1.85.
- 2.50.
- 0.10.
BUREAU: B OTISR STRAAT 7 O.
AnvERTENTiEPRUSvah 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant10*
Iedere gewone regel meer0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
Schiedam, 19 October 1895.
Nauwelijks hebben de Fransehen de hoofd
stad van liet uitgestrekte Madagascar in bezit,
of er verscheen bij Ollendorff te Parijs,
laten we gerust zeggen een boek, prachtig
uitgevoerd, en toegelicht met uitstekende
zincographieën over het veroverde gebied, be
vattende een beschrijving van land en volk,
en een beschouwing over de toekomst daarvan.
De ongekend lage prijs zal het in handen
brengen van talrijke Fransclienj die zeker
met belangstelling met het nlemvverkregen
grondgebied kennis willen makenze kunnen
dan te gelijk den inhoud van liet boek ver
gelijken met de beschouwingen van de Frau-
sche bladen, die alle het punt behandelen
ïwat zal Frank lijk met Madagascar doen?"
Deze vraag is voor Frankrijk moeilijker te
behandelen dan voor Engeland. Verovert dit
hier of daar een brok van de oppervlakte dei-
aarde, dan zijn dadelijk tal van Engelschen
gereed er zelt hc-en te gaan, of er van hun
nabestaanden naar toe te zenden, om er zooveel
mogelijk te proüteeren van den bodem en van
de voortbrengselendaarom hebben de Engel-
sche koloniën meest alle eeu soort van zelf
bestuur, omdat er beschaafden genoeg aan
wezig zijn om dit regeeringssysteem in wezen
te kunnen houden.
Dit is in Frankrijk niet het geval; de be
volking neemt er niet in dezelfde mate als
elders toe; het heeft niet zooveel van zijn
zonen te missen, om zich in andere wereld-
deelen te vestigen; 'tzit dus eigenlijk met
zijne koloniën wel wat verlegen, en wat door
verstandige Franschen niet onopgemerkt wordt
gelateu: 'tlegt op zijn koloniaal grondgebied
vrij wat millioenen toe.
Doch, hoe dit zij de Franschen staan voor
de oplossing van het probleemwat zullen
we met het veroverde land doen
De vegcering is natuurlijk zeer in haar
schikden opperbevelhebber der troepen werd
telegrafisch zijn verheffing tot dcu hoogsten
graad in de ridderorde xdtet Legioen van Eer"
medegedeeldhem werd verzocht, tevens de
namen van die dapperen op te geven, welke
voor een beloontDg in aanmerking kunnen
komen, en bovendien werd de belofte gedaan,
dat aan al de soldaten, die de expeditie mede-
maakten, een Madagascar-medaille zal worden
geschonken. De militaire eer moet hoog ge
houden worden.
Wil de natie, die zich zoo gaarne de groote,
de beschaafde noemt, aan het werk der be
schaving gaan arbeiden, ze vindt op Mada
gascar handen vol werk, te beginnen met de
verbetering van de toestanden in de hoofdstad
van het eiland, het uitgestrekte Tananarivo.
Deze stad telt 100,000 zielen, bij benadering,
en daarvan bevinden zich meer dan de helft,
of zestig duizend, in den toestand van sla
vernij. Mag die toestand, onder het opper
gezag van Frankrijk, zoo blijven Een hoogst
belangwekkend vraagstuk, de ophelfing van
dien menschonteerenden toestand, met al de
moeilijkheden, daaraan verbonden, zooals de
practijk elders maar al te goed heeft geloeid.
Een enkele straat, die dwars door de stad
gaat, uitgezonderd, vindt men er slechts nauwe,
vuile, ongeplaveide straten, ophoopingen van
allerlei onreinheid.
Terecht is vau de bewoners dezer stad ge
tuigd, dat ze volkomen vrij zijn van vrees
voor bacteriën en bacillen, die de beschaafde
maatschappij op allerlei wijzen zoekt te be
kampen. Ze zijn hun trouwens ten eenenmale
onbekend, en van gezondheidsmaatregelen
hebben ze geen begrip, evenmin kennen ze
openbare verlichtingvalt er regen, dan heb
ben de bewoners drinkwater. Als daaren
tegen de droogte invalt en die duurt niet
korter dan acht of negen maanden dan be
helpt men zich zoo goed men kan, en wat
dan als drinkwater wordt gebruikt, is die:,,
naam niet waard.
Te tien uur 's avonds wordt door een kanon
schot aangekondigd, dat de koningin ter ruste
gaat't is tevens een aanmaning tot de be
volking om hetzelfde te doen als de vorstin.
De duisternis ligt dan over de groote hoofd
stad uitgespreid, en de militaire wacht, die zich
in de straten beweegt, is het eenige, dat aan
de aanwezigheid van menschen herinnert.
Welk eea werk voor een beschaafde natie,
die de taak der voogdij over zulke onbe-
sciiaafden op zich neemt
Een andere koningin is er minder goed
afgekomen dan die van Madagascar, welke
tenminste het leven en een schijn van gezag
is gelaten; we bedoelen de koningin van
Korea, die als slachtoffer van een politieken
moord is gevallen. Volgens bericht was deze
vrouw eigenlijk het hoofd der regeering in
Korea, haar heer gemaal daarentegen een
onbeduidend man. Zij was het, die het sterkst
tegen de Japanners ijverde. De bezetting van
haar land door dezen was haar een doorn in
het oog, terwijl zij het met de vroegere be-
scjiermheeren van Korea, de Chineezen, best
vinden kon. Dat zij vermoord is bij een nach-
telijken aanval op haar paleis in de hoofd
stad Seoul, is met medeweten en op aanstoken
van en door Japanners geschied. Of dezen
veel genoegen van de gepleegde gruweldaad
zullen hebben, mag met grond betwijfeld
worden. De gevluchte aanhangers der koningin
trachten allerwegen in het koninkrijk een
beweging tegen de gehate indringers in het
leven te roepen. Bovendien kan het gebeurde
Rusland wel eens aanleiding geven, zich met
de zaken in Korea te bemoeien.
het bezoek van den Russiscben minister Lo-
banoff aan den Duilschen keizer behoort tot de
onmogelijkheden. Er schijnen zulke groote
bewegingen aanslaande, dat dit bezoek van het
hoogste gewicht is, waarom men waarschijn
lijk ook in Frankrijk zeer had gehoopt, dat de
Russische minister op zijn reis uit Frankrijk
naar zijn land, Berlijn had vermeden. Zij het
ook niet in het verre Oosten, in Turkije
heeischt groote gisting. DeMohaminedaansche
dweepzucht is tot een gevaarlijke hoogte aan
gewakkerd. Terwijl toch de Turksche regee
ring, zwichtende voor de pressie der groote
mogendheden, zich bereid verklaart, in Ar
menië de gevraagde hervormingen in te voe
ren, wordt iu de Turksche hoofdstad een aan
plakbiljet aan de menigte vertoond, waarin met
opstand wordt bedreigd, als de minste concessie
gedaan wordt aan Armeniërs of Engelschen.
Het geldt, zoo wordt gezegd, den bedreigden
Islam, het Mohammedaansch geloof. De be
dreiging, hierbij geuit, is, dal het regeerende
huis verdwijnen en de Mohannuedaansche
,v c _rl'cnst van do drukkende nverheersching
bevrijd worden zal. Of de maatregelen van
de regeering: versterking van het garnizoen
en \an de verdedigingswerken der hoofdstad
tegen deze uitingen van dweepzieke opge
wondenheid veel zullen helpen, mag betwij
feld worden.
Offleieele berichten.
Bij koninklijk besluit is de luitenant-kolonel
B. Ii. F. van Vlijmen, van liet 2de regiment
infanterie, op non-activiteit gesteld, gerekend
van 10 October 1895, datum waarop door
hem het lidmaatschap van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal is aanvaard.
Van Rusland te spreken en te verzwijgen
SCHIEDAM, 19 October 1895.
»Eenige Vrienden van de Lotelingen" voor
de nationale militie hebben de volgende uit-
noodiging aan de lotelingen gezonden
xHet Vei eenigingslokaal, Broers vest 33, zal
op de beide lotingsdagen van des voormid
dags 10 tot des namiddags 4 uur geopend
zijn voor de lotelingen van alle godsdienstige
gezindten, die hun lotingsdag op gepaste en
aangename wijze willen doorbrengen.
Brood, koffie en sigaren zullen gratis yjor
den verstrekt.
Wij noodigen u uit, op den dag uwer loting
naar bovengenoemd lokaal u heen te begeven,
op voorwaarde, dat gij ook elders geen drank
gebruikt en geheel buiten de kroeg blijft,
wat wij in uw eigen belang u aanraden.
Wij vertrouwen, dat alle lotelingen, door
dezen raad op te volgen, zullen medewerken,
om den lotingsdag in een goed gerucht te
brengen bij het Nederlandsche volk."
den alhier, welke spoedig gebluscht werd
door de in dat gesticht aanwezige werk
lieden.
IJedenmorgen, toen de 12-jarige Rika Kraat,
wonende aan de Buitenhaven alhier, voor
haar moeder een test met vuur bij een der
buren bracht, zijn haar kleedeten op straat
in brand geraakt. Eenige buren snelden haar
ter hulp en doofden de brandende Meeren
uil; het meRje had echter reeds oier het
geheele lichaam brandwonden bekomen en
werd naar de ouderlijke woning gebracht,
waar het door de lieeren dr. P. J. Jansenen
W. van der Sman geneeskundig werd be
handeld.
Maurits Schoei zal den 2üu dezer den dag
gedenken, waarop hij vóór 40 jaar zijn werk
zaamheden in de distilleerderij van de firma
J. J. Melchers Wz. aanvaardde.
Hedenmiddag te halfdrie is een schoorsteen
brand ontstaan in het weeshuis der Hervorm-
H, de Koningin schonk f75 aan de
weduwe Antoon Ploegmakers te Ileesch, als
icgciiiC't.-i.kuiijmg in de kosten gatt iiemorvv
van haar huisje, dat onlangs met den ge-
lieelen inboedel door brand vernield weid.
Niets was verzekerd.
De minister van oorlog heeft betreffende
de uitbetaling van toelagen aan vrijwilligers
van het Reservekader vastgesteld, dat de toe
lage, die de vrijwilliger van het Reservekader
geniet, hem, voor zooveel hij daarop recht
heeft, bij het einde van elk jaar wordt uit
betaald. Aan hem, die in den loop van het
jaar uit het Reservekader wordt afgevoerd,
wordt de toelage zoodra mogelijk na het tijd
stip van afvoering uitbetaald.
Door de centrale commissie van statistiek
te 's-Gravenhage is besloten, een onderzoek
in te stellen naar de vraag »of er verband
bestaat tusschen armoede en mortaliteit".
Er zal onderzocht worden, of de toeneming
der bevolking onder de armen grooter is dan
onder de rijken, waar de kindersterfte het
grootst is, enz.
Tot leden der subcommissie voor dat onder
zoek zijn benoemd de lieeren d'Aulnis, Van
Zinderen Bakker, Kerd'yk, Kruseman en
Pierson.
Aan het Invalidenhuis op sBronbeek" zijn
door tusschenkomst van den minister van
van koloniën ten geschenke gegeven veertien
vuurmonden, door onze troepen buitgemaakt
op Lombok..
De hoeveelheid in 1896 hier te lande van
staatswege te verkoopen koffie, waarover in
de stukken der Indische begrooting verschil
lende cijfers voorkwamenzal volgens da
raming 239,000 pikols bedragen.
Gisteren werd medegedeeld, dat het ss:
Idar met den grootsten diepgang was bin-
