i\°. 1895
ondag 10 en Maandag 11 November.
8916.
Eerste Blad.
N egeuenyeertigste Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
U IT G EVER: ODÉ.
Biunenlaiidsclie Berichten.
Abonnementsprijs, per kwartaal
Franco per post, door het geheele Rijk
Afzonderlijke nommers
f -1.85.
- 2.50.
- 0.10.
SllBBAB: BOTEB»TKAAT 7 O.
Advertentieprijs: van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant1.10*
Iedere gewone regel meer- 0.10
Driemaal geploatst wordt tegen tweemaal berekend.
Schiedam, 9 November 1895.
Het nieuwe Fransche ministerie beeft zich
aan de Kamer van afgevaardigden reeds voor
gesteld, en werd wel met geen toejuiching,
wel wat koel ontvangen, maar 't had erger
kunnen zijn. De eerste minister, de heer
Bourgeois, hield een redevoering, waarin hij
de plannen der regeering ontvouwde. Dat
de regeering er geen bezwaar in ziet, een
lijst openbaar te maken van de personen,
die verdacht worden medeplichtig te zijn aan
de laatste financieele knoeierijen, spreekt
vanzelf. Dit was immers een der zwakke
punten van haar voorgangster, dat deze die
overlegging weigerde. Het ministerie zal
verder een wet voordragen, waarbij aan leden
van den Senaat en van de Kamer van afge
vaardigden wordt verboden, deel uit te maken
van zoogenaamde syndicaten, die spoorweg
actiën eu meer dergelijke waarden aan den
wan hackten te brengen. Daarvan trekken
zij dan een zoogenoemd tantième, dat is een
som, die grooter wordt, naarmate ze grooter
zaken doen. Na de ervaringen van de laatste
jaren is deze maatregel van groot belang.
Ze is trouwens door de Kamer zelf uitgelokt,
hetgeen bewijst, dat er toch een goede kern
van eerlijkheid in te vinden is. En wat de
vorige regeering volstandig weigerde: de re
geering wil zich met de zaak der werkstakers
te Carmaux bemoeien.
Tevens wil zij, dat de begrooting voor 1890
op tijd gereed zijmen zou geneigd zijn bij
dit lofwaardig voornemen te lachen. Tusschen
den datum van heden en het einde des jaars
liggen ruim zeven wekenEn dien tijd wil de
Fransche regeering benuttigen voor het be
handelen der begrootkig door een Kamer, die
wel zorgen zal de discussiën door de noodige
hoeveelheid interpellation op ander terrein
dan dal der begrooting te brengen. Met even
veel recht kan men verwachten, dat de Ne-
derlandsche Eerste Kamer onze staatsbegro
ting op 31 December heeft afgehandeld.
In het kort, de voornemens der Fransche
regeering zijn van ruimen omvang en over
het algemeen van practischen aard. Dat schijnt
ze zelf te gevoelen. Aan het slot van zijn rede
toch zeide de minister: Als het programma
der regeering niet aan de wenschen der Ka
mer voldoet, zal de regeering gaarne een
ander programma tegenover het hare zien
stellen, en de natie zal oordeelen. Dat is met
andere woorden vrij duidelijk gezegd: als wij,
regeering, het met de Kamer niet kunnen
vinden, zullen we een beroep doen op de natie
en de Kamer ontbinden.
Onverstandig ïs dit besluit der regeering,
dunkt ons, niet. De Kamer van afgevaardig
den der Fransche republiek is sterkin het
afmaken van ministeriën; waarom zouden
de rollen niet eens verwisseld worden
Waarom zou de regeering de Kamer niet eens
afmaken? Ook regeeringen schijnen vooruit
te gaan. De Fransche minister De Freycinet
moet eens gezegd hebben Minister" te wor
den is niets; er goed van af te komen is
moeilijker taak." Het tegenwoordige mini»»,
terie schijnt andere denkbeelden te huldigen.
We zijn benieuwd naar een proeve van haar
op dit terrein, die zich wel niet zal laten
wachten.
Tot nog toe heeft de jonge keizer van Rus
land weinig van zich laten hooren. Zeker
om eens met een belangrijke mededeeling op
dit punt voor den dag te komen, heeft een
"Weener dagblad-correspondent getracht op de
hoogte van het doen en laten van den czaar
te komen, en hij komt nu met de verrassende
mededeeling, dat men zelfs in de onmiddel
lijke omgeving van den vorst diens aard
eigenlijk nog in het geheel niet kent. Voor
zijn kroning, die in het laatst van Mei van
het volgende jaar plaats moet hebben, zal
men van 's keizers plannen en inzichten wel
niets te weten komen. Het eerste regeerings-
jaar van den czaar aller Russen is een jaar
van studie, van overpeinzing geweest, van
hard werken.
Zijne Majesteit moet zich de grootste moeite
hebben getroost, om op de hoogte te komen
van de aangelegenheden van zijn rijkalle
mogelijke staatsstukken zijn door hem bestu
deerd. Mensehen, die hem kennen, verzekeren,
dat de vorst het tweede jaar van zijn regee
ring zal besteden om al de personen in zqn
omgeving zoo nauwkeurig mogelijk te leeren
kennen. Is Nikolaas II echter eenmaal op de
hoogte van de zaken en de personen, dan
mag men verwachten een vaste leiding van
de zaken, en een nauwkeurig toezicht op de
wijze, waarop men ziju bevelen ten uitvoer
brengt. Tot heden heeft bovendien de czaar
aan niemand uit ziju omgeving eenigen in
vloed van beteekenis op zich laten verwerven.
Dat zijn inderdaad wei bewijzen van den
ernst, waarmede de vorst zijn taak opvat.
Een bedenkelijk verschijnsel echter in de
ocgen van eiken Rus, die nog mocht droomen
van een eenigszins mild stelsel van regeeren, is
de benoeming van den minister van binnen-
iandsche zaken Durnowo tot voorzitter van
den ministerraad. Deze heer, die reeds zes jaar
minister is, wordt genoemd de stilste vertegen
woordiger van de binnenlandsclie politiek van
czaar Alexander III. Men noemt hem het
type van een Russischen ambtenaar uil den
tijd van Nikolaas I, en dat wil wat zeggen.
Men verzekert, dat hij, oud-directeur van het
politie-departement, alles door een politiebril
bekijkt; dat hij een mar. is om eiken drang
naar vrijheid te weren, en het politietoezicht
zoo scherp mogelijk te maken. De tegen
woordige president-minister moet al zijn voor
gangers overtreffen in gestrengheidwant hij
maakte vele hervormingen van czaar Alexan
der II, die ten doel hadden de Russische
maatschappij tegen de poütiewillekeur te be
schermen, weder ongedaan. Zijn zesjarig be
wind als minister van buitenlandsche zaken
Jw'. als een tijdvak tun vervolging van alle
an :ersdenkenden in het rijk gekenschetst
worden.
.ftfet onverbiddelijke strengheid trad hij
inzonderheid tegen üe Duitschers en de Joden
op, die hij als staatsgevaarlijke elementen
behandelde.
Wanneer de czaar nu blijkt te sympathi-
seeren met de inziciiten van dezen steilen
rer.ctionnair, dan wacht den onderdanen van
den czaar geen uitlokkende toekomst, eri zijn
ze diep te beklagen.
OfflcieeTe berichten.
Bij kon. besluit is aan A. C. van der
lis urnen, wed. C. Möhring, boekhouder le
euforie hjj 's rijks belastingen, een pensioen
veifeend van fö?5.
Bij kon. besluit is het eereteeken tot be
looning van eervollen werkeüjken dienst bij
de schutterijen toegekend aan J, Bijlo, ser
geant-majoor en J. A. Ritman, sergeant,
beiden te Schiedam.
SCHIEDAM, 9 Jiovember 1895,
Vergadering van den raad der gemeente
Schiedam, Dinsdag 12 November 1895, des
nam. ten ls/t ure.
Agenda
1. Vaststelling der notulen van de vergade
ring, gehouden 29 October j 1.
2. Mededeeling der ingekomen stukken.
3. Benoeming van een Ld der commissie
van toezicht op het lager onderwijs.
4. Adres van A. de Groot om ontheffing
van zijnen aanslag in de pl. dir..beiasting
naar het inkomen, dienst 1895/6.
5. Adres van M. Kramer om vernieuwd
gebruik van een der lokalen van de le open
bare kostelooze school voor het geven van
teek en onder wijs aan eenige onderwijzers.
VerbeteringDe contributie voor het lid
maatschap van de landbouwkolonie sNeder-
landsch Metlray" bedraagt niet zooals wij
in ons vorig nummer mededeelden f 2.50,
maar f5,— en voor begunstigers f3.65 per
jaar.
Naar aanleiding van het bericht dat de
minister van binnenlandsclie zaken zijne goed
keuring heeft onthouden aan het raadsbe
sluit, waarbij de heer Bitter werd benoemd
tot tijdelijk leeraar aan de hoogere burger-
school, zegt de Maasbode
Bij al wat tegen onzen minister van binnen
land sche zaken wordt ingebracht, moet dit erkend
worden, dat hij eeibied voor de bestaande wet
aan den dag legt en die krachtig weet te handha
ven, zonder aanzien der personen.
Men zal zich herinneren, dat do Scfiiedamsche
Raad knikte en boog, toen de wethouder van
onderwijs verlangde, dat een door hem voorge
dragen persoon tot leeraar aan de hoogere bur
gerschool zou worden benoemd niettegenstaande
deze, gelijk met de wet in de hand door een
zeer bevoegd raadslid word aangetoond, volgens
Nederlandsch recht niet benoembaar was. Men
stapte over dat beletsel eenvoudig heen, omdat,
gelijk de voorzitter getuigde, de inspecteur van
bet middelbaar onderwijs had verklaard, geen
bezwaar in die wetsovoi treding te zien.
a Wat dunkt den minister van binnenlandsche
zaken hiervan vroegen wij, die de benoeming
niet dan onwettig en dus ongeldig meenden te
kunnen beschouwen.
De minister heeft getoond dit gevoelen te
deelen blijkens het volgende bericht
De heer J. Ditter, te Schiedam, die de vorige maand
door den Seliiedamschen Gemeenteraad wei d benoemd
tot tijdelijk leeraar in de Fransche taal aan de II.
B. S. met 5-jarigen cuisns aldaar, heeft bei icht ont
vangen, dat de minister van binnenlandsche zaken
geen goedkeuring heeft kunnen geven aan die be
noeming, wijl de benoemde niet in het b«zit is eener
acte B, terwij! de wet op het XI. O. vooischrijft,
dat een leeraar in de vreemde talen aan een H. B. S.
met 5-j. cursus in het bezit moet zijn zoowel van
een acte A als B.
Het recht is gehandhaafd. De minister duldt
niet, dat de raad eener Nedeilandsche gemeente
openlijk met de landswet spot.
Laten we ronduit spreken hier passen goene
sous entendus.
Eerst en vooral is die ministerieele beslissing
een slag voor Schiedam's wethouder van onder
wijs, dien deze nog lang zul voeleu, en dia niet
weinig zal bijbrengen to; don in het belang
der gemeente noodzakelijken val van hem,
die zelfs tegen wet en recht in, zijn persoon
lijken wil autocratisch doordrijft.
Tevens moge ze den voorzitter en dien leden
van den raad, die maar al te licht zich onder
dien invloed laten sleepen, leeren wat omzichti-
gei te zijn en den op juridisch gebied volslagen
onbevoegde, die na zijn sopleiding door de
ouders strijdig met de wel," thans ten tweeden
male de gemeente Schiedam als wetsonkundig
tot spot maakt van Nederland, wat meer te
misti ouwen.
Der lens ligt er een lig in voor den inspec
teur van het m. o., die de in den mond van
eenen rijksambtenaar zeker dubbel zonderlinge
leer verkondigde, dat in schending der wet
geen bezwaar moest worden gezien.
liet is eene voldoening van hot rechtsgevoel,
dat de heer Van Houten de wet tegenover een
plaatselijke cesartje, een curieus adviseuren een
onoordeelkundigen raad wist te handhaven.
Het Zeilschrift für Spiritusindustrie van 16
Oct. 1.1. bevat een artikel, dat wij vertaald
laten volgen.
Oprichting Tan een Verecniglng tot
verbetering van <lcn splritusprijs.
Het bestuur en afgevaardigden van de Ver-
eeniging van spiritusfabrikanten hebben in
de laatste dagen in ernstige beraadslagingen
den grondslag tot een plan gelegd, dat voor
lmt gelieele branderijvak van het hoogste be
lang is en waarover wel ernstig nagedacht
mag worden.
De grondgedachten waren de volgende:
De producenten hadden tot nu toe evenals
op 't geheele gebied van de landbouwpro
ductie ook ten aanzien van den spiritus-
verkoop, voor zoover het geen betrekking
had op de groot-industrie van liet Westen,
hunnerzijds geen deelgenomen aan 't vast
stellen van den prijs, maar zich geheel ge
schikt naar den prijs, die op de beurs voor
geschreven werd. Zij hebben niet aan den
strijd voor den prijs deelgenomen en het
daarom ook moeten verliezen.
Het nieuwe plan moet de producenten ver-