A0. 1896.
Zondag 12 en Maandag 13
Januar
N°. 8953.
jEerste Blad.
N©
genenveert ig'ate
Jaargang.
Versch nt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
UITGEVER: J.' ODÉ.
Kiiiiieiilandsclic Berichten.
Abonnementsprijs, per kwaitaal
franco per post, door het geheele Rijk
Afzondei lijke nommers
f 1.85.
- 2.50.
- 0.10.
B?UJHAl's SO.
Advertentieprijs van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courant1.10.
Iedere gewone regel meer- 0.1 C
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
Schiedam, 11 Januari 1896.
Aan het einde van een week, zoo vol be
roering en opwinding als die nu achter ons
ligt, rijst onwillekeurig de viaag: nHoe
staan de zaken?" en natuurlijk hebben we
dan het oog op de gebeurtenissen in Zuid-
Afrika. Welnu, er breken lichtstralen dooi
de dikke nevelen, en in de eerste plaats wijzen
wij op het telegram, dat aan president Kru
ger werd gezonden, en dat, hoe aangenaam
hem ook de andere honderdtallen moeten
zijn geweest, na het telegram van keizer
"Wilhelm hem wel het meest welkom zal
.zijn geweest. "We bedoelen het telegram door
den Engelschen minister Chamberlain aan
sir Heicules Robinson, die zich thans te
Pietoria bevindt, gezonden, met last liet aan
president Kruger mede te deelen, en dat van
den volgenden inhoud isnik heb van de
Koningin bevel gekregen Uwe Exc. mede te
deelen, dat Hare Majesteit met voldoening
heeft vernomen, dat Uwe E xc. besloten heeft de
gevangenen aan Hr. Ms. regeering over te
leveren. Deze daad verstiekt Uwe Excellentie
tot eer en zal bijdragen tot den vrede in
Zuid-Afrika en tot de eensgezinde samen
werking tan de Engelsche en Hollandsche
rassen, welke noodig is voor de toekomstige
ontwikkeling en voorspoed in Zuid-Afrika."
Ziedaar olie op de golven. Pi esident Kru
ger, de eenvoudige boer, maar die meer staats-
manstvijsheid bezit dan menig diplomaat van
Europeeschen naam, heeft in denzelfden geest
gehandeld, toen hij den aanvoerder der En
gelsche bende met de zijnen geen kogel door
het hoofd heeft laten jagen, waartoe het ge
beurde hem het volste recht gaf. Den heer
Jameson en den zijnen zij het overgelaten,
zich telkens de ontvangst der verachte Boe
ren op den Nieuwjaarsdag van 1896 te her
inneren. Ze mogen in de vergetelheid terug
zinken, waarin zij voor liet menschdorn tot
voor eenige dagen verkeerden misschien zal
het spoedig blijken, dat ze onzen stamverwan
ten daai ginds niet eens een slechten dienst
bewezen hebben. Want de zaak is immers
niet uit. De regeering der Transvaalsche
republiek heeft het recht, waarborgen voor
de toekomst te eischen, en het is den ouden
president best toevertrouwd, met de Engel
sche staatslieden over een en ander, dat hem
op het hart ligt, te onderhandelen.
Voor die lezers, welke niet gewoon zijn de
groote bladen met hun uitvoerige berichten
te volgen, geven we hier een kort overzicht
van den eigenlijken strijd op Nieuwjaarsdag.
Volgens een correspondent van Reuter die de
gewonde officieren en manschappen bezocht,
werden deze met groote toewijding behan
deld door dr. Viljoen en dr. Bright en een
geheelen staf van verpleegsters. Een eere-
saluut voor deze edelenDe officieren
maakten er den correspondent opmerkzaam
op, welke zuivere wonden de kogels uit het
etford-geweer veroorzaken, n tegenstelling
van die van het Martini-geweerer was een
man, die een Metford-kogel door de hersenen
had gekregen en nog leefde.
olgens een berichtgever van de Times, die
het slagveld bezocht, hadden de Boeren een
onneembare stelling achter een rechthoekige
reeks ïotseD,
De aanvallers moesten over een geheel
open, langzaam stijgende grasvlakte, waar zij
vanvoren en in de flank waren blootgesteld
aan het geweer- en kanonvuur der Boeren,
die zich verdekt hadden opgesteld achter de
rotsen. Dit vei klaart het groote verlies der
Engelschen en het gering aantal dooden aan
de zijde der Transvalere.
sDeze Boeren", zegt de correspondent
en het is een Erigelschman, die zoo spreekt
»deze Boeren, ruwe, eenvoudige mannen, in
een gewoon burgerpak en alleen met een
geweer gewapend, waren vol bewondering
voor den moed, door hun aanvallers betoond.
Zij waren volkomen kalm en spi aken, zonder
eenige bluft'erij, op een toon van zelfver
trouwen. Op liet terrein wijzende, verklaar
den zij zelf: »Het was ondoenlijk"'.
Hoe hun stemming echter was, blijkt
alweder uit een Reuter-telegrarn. Zij hadden
geeischt, dat dr. Jameson zich onvoorwaar
delijk zou overgeven, liet scheelde niet veel
of deze was. toen hij op het marktplein te
Krugersdorp aankwam, door de verwoede
Boeien doodgeschoten, maar hij v.eid gered
door den commandant, die ieder dreigde neer
te schieten, die zijn geweer ophief." En dit
is begrijpelijk van deze eenvoudige, we
lezen ergens sonaangenarne lieden. Door
hun vaders en moeders, door hun grootvaders
en giootmoeders, door hun ooms eri tantes
hebben ze reeds op jeugdigen leeftijd hooren
verhalen van vervolging en van uittochten
van den tocht over de Vaairivier, toen ze
kwamen in een land, waar ze meenden we
zenlijk vrij te wezen. j>Ilc ben de Heer uw
God, die u uit den diensthuize uitgeleid heb",
hoe dikwijls hebben ze't hooren lezenmaai
er was geen Schelfzee, die den Engelschen
Pharao met gansch zijn heir verzwolg. Ook
over de Vaairivier werden ze geplaagd, ver
volgd; maar tot op den huldigen dag staan
ze en meenen we goed te zienhun onaf
hankelijkheid is nu meer dan ooit veizekerd!
Mogen zij gezegend zijn, die zonen van ver
volgden, van vervolgden van eeuwen her!
"We hebben nog iets voor onze lezers in
het licht te stellen, en dat is de houding van
het buitenland. We lezen in een Engelsche
courant, dat de officieren van het eerste
regiment dragonders te Dublin de beeltenis
van zijn chef, den Duitschen keizer, zouden
hebben veibrand. Velen zullen dit niet be
grijpen. De zaak is deze: Gioote mogend-
benen hebben de gewoonte, een of anderen
vorst te benoemen tot chef in naam
al!>jd van zeker regiment. Toen onze
laatste koning werd begraven, bevonden zich in
den lijkstoet eenige officieren van een Russisch
regiment, waarvan hij chef was. Dat zijn van
die beleefdheden, waai over wij, burgeilui,
lachen; maar waartegen wij niet protesteeren,
omdat ze eigenlijk niets beteekerien.
Welnu, zoo is dan ook de Duitsclie keizer
chef van een EngeKch regiment. En zijn
onderhebbenden verbrandden zijn poitret,
omdat hij den Boer Paul Kruger heeft geluk-
gevvenscht met de verdrijving van een En
gelsche bende 1 Van officieren zou men iets
anders verwachten; maar het geval teekent
de stemming bij onze overzeesche naburen.
Een Belgisch blad spreekt aldus tot den
keizer van Builschland naar aanleiding van
diens telegram aan piesident Kruger:
sToen gij, Sire, de Boeien verdedigdet, door
■A kleine Ztiiiiafi'ikaansche volk geluk te wen-
schen met den moed, die uw onverschrokken
hart moest treffen, den moed om een lagen
en tiouvveloozen aanval af te slaan, hebt gij
een groote daad verricht en tevens aan de
Belgen getoond, dat zij niet alleen nooit iets
van Duitsclilaiid te vieezen zullen hebben,
maar ook dat, wanneer eenmaal hun onaf
hankelijkheid woide bedreigd, zich de keizer
lijke stem zal verheffen om hen te bescher
men.
Dat is een reden te meer voor ons Belgen
om Uwe Majesteit geluk te vvenschen met
dit grootmoedig optreden, dat Europa's ge
weten heeft vellicht, en Haar daarvoor dank
te zeggen.
In Frankrijk is de openbare meening even
eens tegen Engeland; men veigete hierbij
niet, dat in Zuid-Atiika veel af-lammelingen
van Fransciieti wonen, van lieden, die er
tijdens de geloofsvervolging in 1685 zijn
heengetrokken. De luidruchtige, rumoerige
Franschen, als Roehefort en dei gelijken, kun
nen echter de vrees niet onderdrukken dat
het gebeulde een toenadering tusschen Frank
rijk en Duitschland ten gevolge zou kunnen
hebben, eu waarschuwen daartegen met de
gewone opgeblazenheid.
Dat op allerlei wijzen in ons vaderland de
sympathie voor de Transvalere zich heeft
geuit, behoeft niet in herinnering gebiacht
te worden, en de slotsom, waartoe men komt
als men alle beschouwingen vergelijkt, is
deze Bij den aanvang van 1896 bezit de
Engelsche natie de sympathie van geen enkel
volk. De Engelschen mogen daarover on
verschilligheid veinzen, dit neemt niet weg,
dat de gevolgen van dit isolement bedenkelijk
kunnen zijn.
SCHIEDAM, 11 Januari 18!)C.
Yakscliool voor branderij en aanverwante
bedrijven.
Aan de in de openbare raadsvergadering
van den 29n October j.l. tot ons gerichte
uïtnoodiging om het gevoelen in te winnen
van de Kamer van Koophandel en Fabrieken
en van den Brandersbond alhier omtrent de
oprichting van eene vakschool voor branderij
en aanverwante bedrijven, en beiden in ken
nis te stellen met het omtrent dit onderwerp
verhandelde in de Sectie's, alsmede met het
daarop door ons aangevoerde in onze memorie
van antwoord op het Sectie-verslag, hebben
wij gevolg gegeven.
De daarop van genoemde corporaties bij
ons ingekomen rapporten over dit onderwerp,
hebben we de eer U hierbij ter kenni meriting
over te leggen.
Gaven we in onze genoemde memorie van
antwoord te kennen dat wij de zienswijze
van de 2e Sectie met betrekking tot de vveu-
schelijkheid der oprichting vau gemeente
wege van zulk eene school volkomen deelden,
en verklaarden we ons gaarne bereid de zaak
nader te onderzoeken en U voorstellen ter
voorbereiding aan te bieden, door den inhoud
van beide rapporten is ons oordeel in deze
belangrijk gewijzigd.
"Waar de Kamer van Koophandel en Fabrie
ken, het orgaan van den handel te dezer
stede, het tegenwoordige tijdstip niet het ge
schiktste meent te mogen noemen voor de
oprichting van gemeentewege van zulk eene
vakschoolen de Brandersbond, het lichaam
dat zich in het bijzonder ten doel stelt de
belangen van het branderijvak voor te slaan
en te behartigen, onomwonden als zijn ge
voelen uitspreekt dat liet particulier initiatief
in deze hoofdzaak moet zijn, zoodat zoo
zulk eene vakschool werd opgericht deze
door de zorgen van belanghebbenden zeiven
behoort tot stand te kornen, vinden wij geen
vrijheid meer U de toegezegde voorstellen
ter voorbereiding dezer zaak aan te bieden.
Burgemeester en Wethouders van
Schiedam,
VERSTEEG.
De Secretaris,
VERNÈDE.
Aan Hecren Burgemeester en Wethou
ders van Schiedam.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
alhier ontving van Uw College dd. 9 Novem
ber j.l. eene missive A no. 1238, waarin
haar door IJ, ter uitvoering van het Raads
besluit van 29 Oct. j.l., advies gevraagd werd
omtrent het denkbeeld: sde oprichting alhier
van eene Vakschool voor Branderij- en aan
verwante bedreven"daartoe geleid door
het bij het onderzoek der Gemeentebegroo-