fèa®
N°. 8965.
A0. 1896
Donderdag 23 Januari.
1ST g e n e n v e e r tig s t e Jaargang.
Bn i 1 enl «in d s cli e Tï e r i c li ter
Verschijnt dagei ks, uitgezonderd Dinsdag,
tUTGEVE
R: J. ODE.
kbitbaat ?o.
Abonnementsprijs, per kwartaal
Franco per post, door het geheele Rijk
Afzonderlijke nommers
f 1.85.
- 2.50.
- 0.10.
B C K S A G BOT
Advertentieprijsvan 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courantƒ1,10.
Iedere gewone regel meer- 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
EKGELiKD.
De prins van Battenberg is Maandagavond
te 9 uur, op reis van de Westkust naar Ma
deira, aan boord van Hr. Ms. Blonde, overleden
tengevolge van gestegen koorts. De Blonde
wendde daarop den steven naar Sierra
Leone.
Blijkens geloofwaardige berichten zou de
minister van koloniën besloten hebben, het
protectoraat over de oevers van de Niger te
brengen onder beheer van de koloniale ambte
naren der Kroon. Men ziet daarin den eer
sten stap op den weg die inoet voeren tot
intrekking van het charter der Niger-maat-
sclmppij, wier agenten zich tien jaren lang
aan de schandelijkste mishandelingen en
knevelarijen der inbooilingen hebben schuldig
gemaakt.
De Amerikaanschegezantte Londen, Bayard,
loochent, dat hij door zijn regeering is aan
geschreven om de bestemming van het vlie
gend eskader, die nog altijd geheim wordt
gehouden, uit te vorscheri.
Het is mogelijk dat koningin Victoria vóór
het vertrek van de vloot in de Solent een
vlootschouwing zal houden.
Reuters agentschap verneemt, dat het ge
schil tussclien Engeland en Brazilië over het
eilandje Trinidad nog hangt. De onderhande
lingen worden op hoogst vriendschappelijken
toon voortgezet. Brazilië dreigt in het geheel
niet met afbreking van de diplomatieke be
trekkingen. Alleen heeft de Braziüaansche
rpgeeririg aan de Engebche verzocht, dat
deze zich nog eens bedenken mocht op haar
voorstel, het geschil scheidsrechterlijk uit te
maken, aangezien de Braziliaanse!)»; regeering
niet den minsten twijfel over haar recht op
Trinidad heeft en er dus geen aanleiding is de
zaak aan een scheidsgerecht te onderwerpen.
In eeri brief aan de Lond'-nsclie redactie
van de Cape Times zegt Gladstone, dat lig
zeer ingenomen is rnet het gedrag van presi-
pent Kruger. Ik erger mij zoo schrijft
hij over den aanslag, op de republiek be
dreven ook al waren de uit landers «Jaartoe
de hoofdoorzaak, dat had geen aanleiding
mogen zijn om den vrede van Transvaal door
een gewnpenden inval te verstoren.
Een officieel telegram meldt thans dat
koning Prempeh van Coomassie zich Maandag
in het openbaar aan de Engelschen heeft
onderworpen. De koning zal met eenige ver
wanten naar Cape Coast Castle worden ge
bracht, in afwachting dat de kwestie der
schadevergoeding wordt geregeld. Vermoede
lijk zal die wel zoo hoog worden gesteld dat
Prempeh niet bij machte is die te betalen
en zal dan zijn land zoolang als onderpand
worden in bezit genomen, wat ongeveer
gelijkstaat met eene definitieve annexatie.
Rechtstreeks daartoe over te gaan zou mis
schien wat al te zeer in strijd met het vol
kenrecht zijn, waar het vaststaat dat de onge
lukkige inlandsche vorst er nooit aan gedacht
heeft tegen Engeland te vechten, maar zich
van den beginne af bereid verklaarde het
hem opgediongen Britsche protectoraat te
aanvaarden. Maar met dat al blijft het nog
een raadsel, wat de Britsche regeering eigen
lijk bedoeld heeft met het uitzenden eener
zoo geduchte expeditie.
DUITSCHLAND.
De keizer zond gisteren weer een telegram
van gelukwensching aan het 29e reg. infan
terie, naar aanleiding van den 25n gedenkdag
van den slag bij St. Quentin.
In zijn statistisch overzicht van den vooruit
gang van het post- en telegraafverkeer in
Duitschland gedurende de jongste 25 jaren,
wees de minister Von Stephan er Maandag
in den Rijksdag op, dat het brievenvervoer
s gestegen van 358 tot 2360 millioen, waar
van 530 millioen van en naar het buitenland,
het aantal briefkaarten van 7 millioen tot
443.800,000, het aantal dagbladen van 491
tot 890 millioen, het aantal pakketten van 20
tot 132 millioen, het aantal telegrammen van
7 tot, 33 millioen. Het aantal beambten steeg
;n dien tijd van 42,000 tot 155,000. De
ondergrondsche buizenpost te Berlgn verzond
n het algeloopen jaar SV» millioen brieven,
dat is ruim 4 maal zooveel als in 1870,
ondanks de invoering van de telephoon.
Teneinde te voorzien in de dringende be
hoefte aan rollend materieel op de spoorwe
gen, is op de Pruisische staatsbegrooting voor
'1896 97 e»n bedrag vari 42 millioen mark
uitgetrokken voor het aanmaken van 4600
goederenwagens buiten de gewone jaarlijksche
aanvulling, welke bedraagt 370 locomotieven,
479 personen- en 5750 goederenwagens.
Verder is op die begrooting uitgetrokken
een post van 7,910 000 mai k voor een uieuw
gebouw voor den Landdag.
De chef- vuurwerkmaker Nüruberg van de
i ijks-geschutgieterij te Siegburg is bij zijne
terugkomst vaneen verlofi eis gevangengeno
men onder beschuldiging van het maken en
verkoopen van teekeningeu, die betrekking
hebben op de vervvaanligmg en bediening
van het geschut. De justitie moet belangrijke
bewijzen tegen hem in handen hebben, waar
uit tevens zou blijken dat men hier met een
uitgebreid complot te doen heeft.
F R i S K IJ K.
In de Kamerzitting van gisteren deed
Baudry d'Asson het voorstel om een heele
reeks wetten ineens maar af te schaffen.
liet voorstel werd verworpen.
liet Cadeuas-vvetsoutweip is door den Imo
gen iaad van landbouw goedgekeurd en dooi
den lioogen raad van handel afgekeurd. Zoo
als men weet bedoelt dit wetsontwerp aan
het gouvernement de bevoegdheid te verlee-
nen om plotseling het invoerrecht op koorn
te veranderen, teneinde verkeerde speculaties
te kunnen tegengaan.
Een ultra-protectionnistisclie maatregel
dus, en dat nog wel terwijl de vrijhandelaar
Mesureur minister van handel is.
De Morning Bost verneemt uit Parijs uit
goede bron dat, blgkens de bepalingen van
het tusschen Frankrijk en Engeland gesloten
verdrag in zake Siam, het dal der Menam zal
worden beschouwd als te staan onder den
gemeenschappelijken invloed van beide mo
gendheden, met uitsluiting van alle andere.
S E L G I E.
De Kamer nam gisteren een wetsvoorstel
in overweging, dat buitenlandsche maatschap
pijen op aandeelen aan een patentrecht on
derwerpt, De minister van financiën, hoewel
erkennende dat er tegenspraak in de tegen
woordige wetten is, mankte toch voorbehoud
op dit voorstel.
Uit nadere berichten van den Kongo blijkt
nu, dat Gillain in zijn gevechten met de
muiters eerst een gedeeltelijke nederlaag ge
leden heeft, evenals ook Lothaire na een
tweede gevecht moet zijn teruggetrokken.
Eerst nadat Lothaire zich bij Gillain had ge
voegd, was de eerste in staat de muiters te
vervolgen en hun herhaalde nederlagen toe
te brengen. Men wacht thans op het bericht
van een definitief resultaat.
Uit den Kongo is te Antwerpen bericht
ontvangen dat Lothaire op het hoogste punt
der rivier dat door groote stoomschepen ooit
bereikt is, »p ongeveer 150 mijlen van Ma-
tadi, was aangekomen. Men meende dat hij
vernomen had van zijn terugroeping en op
weg was naar de kust.
Volgens een te Namen ontvangen bericht
is Lothaire gewond, maar of de verwonding
ernstig was, wist inen niet.
ITALIË.
De kamer van aanklacht van het hof van
appèl te Rome heeft besloten het proces tegen
Giolitti c. s., wegens onttrekking van doku-
menten, niet weder te vervolgen. De stukken
worden opgeborgen in het archief.
Vrijdag 10 dezer moet er een stormachtige
discussie in Menehk's kamp hebben plaats ge
had, tussclien negus Menelik en ras Makon-
nen dezen beschuldigde men in 't geheim nis
vriend van Italië te handelen, daar lig na
den slag bij Amba-Alaghi niet dadelijk naar
Makalló was opgerukt. Zoodra Maltonnen de
tent van den negus had verlaten, gelaslte hij
tegen den volgenden dag een algemeenen
aanvalde stiajd is toen zeer hevig geweest.
Maandag deden toen twee eompagniën Itali-
aansche troepen plotseling een uitval, zoodat
zij de waterputten weer konden vermeesteren.
De commandant Galliano maakte van dit
terugdrijven van den vijand gebruik om alle
mannen en vrouwen te requireeren tot het
scheppen van water en eerst toen dit geschied
was, trokken de Italianen terug, hun weinige
dooden en gewonden medevoerend.
Menelik heeft ras Mangascia beeoemd tot
vorst van Tigró en aan ras Alula Seraf en
Amasgen beloofd. Hieruit zou volgen dat de
Abessyniérs denken vol te houden terwijl van
elders weer werdt bericht dat zij naar vrede
verlangen.
Bij de bestorming van Makallé van 11 dezer
moeten de Choaneezen verscheiden officieren
en meer dan 500 soldaten verloren hebben.
Te Rome is Maandag, volgens de Indepen
dence, een telegram uit Ada-Agamus ont
vangen van dezen inhoud Luitenant-kolonel
Galliano heeft 17 Januari aan generaal Bara-
j tieri geschreven, dat de vijand bevreesd was,
aangevallen te zullen worden. Een Maandag
van het Abessinische kamp vertrokken bode
meldt, dat er Vrijdag en Zaterdag kanon- en
l geweerschoten gehoord zijn. In het gevecht
van den Hen verloor de vijand 30 officieren
en onderofficieren, die bgua allen tot den troep
van ras Makonnen behoordenonder hen
was Atobamel, de officier, dien Makonnen naar
Adngat had gezonden om met generaal Bara-
tieri te onderhandelen."
De luitenants Scala en Gambi en de kor-
poiaals Bertelo en Lewzi zijn door Menelik
gevangengenomen.
Gisternacht hebben de koning, Crispi, baron
Blanc en de minister van oorlog gewacht
op telegrammen uit Abessinië. In de mili
taire kringen meent men, dat elke poging,
om hulp naar Makalle te zenden een ern-tige
fout zou zijn.
SPANJE.
De legeering zal den opvolger van maar
schalk Campos, generaal Weyler, volkomen
volmacht, twintig bataljons infanterie, veel
cavalerie en de benoodigde geldmiddelen geven,
om den veldtocht voor het begin van het
regenseizoen in Mei te beëindigen, In de
politiek zal generaal Weyler opportunist zijn
en hervormingen invoeren, nadat de opstand
gedempt zal zijn.
Generaal Marin is tot gouverneur van
Portorico benoemd, in de plaats van generaal
Gannr, die aan de gele koorts is bezweken.
Alvorens zich naar zijn nieuwen post te be
geven, zal generaal Marin de komst van den
nieuwen bevelhebber der troepen op Cuba
afwachten.
Generaal Weyler is naar Barcelona ver
trokken oin naar Havanna scheep te gaan.
IIij heeft verklaard dat hij gaat als soldaat
om er den opstand te dempen, en dat hg
liet doen zal met sterke hand, zonder wreed
heid evenwel. Beschuldigingen van vroeger
door hem op Cuba geploegde wreedhedoa
wijst hij af.
Volgens officieels telegrammen, gisteren
te Madrid uit Havanna ontvangen, is de stsr.d
van zaken gunstig. Het wordt bevestigd dat
het grootste gedeelte van da opstandelingen,