A0. 1896
Zondag 5 en Maandag 6
April.
N°. 9017.
Eerste Blad.
KENNISGEVING.
KENNISGEVING.
Vijftigste Jaargang.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Dinsdag,
uitgever'ï~j. odé.
liIlineik landsche liorich ten.
Abonnementsprijs, per kwartaal
franco per post, door het geheela Rijk
Afzonderlijke nommers
f i.85.
- 2.50.
- 0.10.
BIIREjIH: BOTBSITRAiT PO.
AnvcRTENTiEPRUS van 110 gewone regels met
inbegrip van eene Courantƒ1.10.
Iedere gewone it'gel meer- 0.10.
Driemaal geplaatst wordt tegen tweemaal berekend.
DU nummer bestaat uit drie
bladen.
Schietoefeningen.
De Burgemeester van Schiedam
biengt op veizoek van den lieer Coinmissaiis
der Koningin in deze provincie her volgend
belicht aan zeevarenden ter kennis van belang
hebbenden hij de scheepvaait, t. vv.
405. Schietoefeningen van het Fort
IMJIPIS. Zuiderzee,
3de District.
Volgens ruedeieeling van den Minister van
Ooilog dd, 26 Maart j I. zullen op 15 Apiil
1890 en d.iai opvolgende dagen schietoefeningen
plaats hebben van liet Fori Pampus, Zuiderzee
3e DiBlrict. in een driehoek, gevnimd d >or dat
fort en vier ten anker liggende zeilvaariuigen.
Deze vaaiiuigen zijn, op de dagen, dat gevuurd
wordt, kenbaar aan een gioote 100de vlag aan
den mast. De ligplaatsen van de uiterste z«jn
ongeveer 9000 M van het foit.
Twee sti.cmbooten zullen do schepen, die zich
op de dagen, dat gevuurd woidi, in den onvei-
ligen dneh'iek bevinden, waai schuwen en zoo
noodig hulp veileenen oiu buiten dien driehoek
te komen.
Op de dagen, dat gevuurd wordt, zal op het
Foit Pampus, de batterijen Diemerdam en I)ur~
gerdam, de W-butteiij te Muiden en den keik-
oien te Muiderherg. een mode vlag waaien van
minstens éan uur vó>r den aanvang der schiet
oefeningen tot het einde daaivan.
Schiedam, 3 Apiil 1896.
üe burgemeester voornoemd
VERSTEEG.
Aanspoeling van een lijk.
De BUK GE MEESTER VAN SCHIEDAM
brengt op verzoek van den heer commissaris
der Koningin in deze provincie nader ter
kennis van belanghebbenden, dat de betiekkingen
van den op 9 Maait veiongelukten Badenschen
hoofdambtenaar KARL SIEGEL een belooning
van 1000 Mark uitloven voor het vinden en
bei gen van diens lijk.
Schiedam, 3 Apiil 1890.
üe burgemeester voor/wand.
VERSTEEG.
Schiedam, 4 April 1806.
De Paaschdagen van 1873 waren voor tal
van Nederlandsche familiën dagen van hoogen
ernst. Immers men wist dat tegen het rijk
Atjeh, in het noorden van Sumatra, een oor
log was aangevangen, en een expeditie zich
juist daarheen op weg bevond. En als ons
Indisch leger op expeditie gaat, komt het
dikwijls voor heete vuren te staan. Dit hebben
in deze eeuw de oorlogen tegen de Padri's
op Sumatra, de Java-oorlog tegen Diepo Negoro,
dat hebben de gevechten op Bali geleerd, om
van zooveel andere krijgsbedrijven van minde
ren omvang te zwijgen. En geen expeditie,
of ze eisciite menschenlevens, en ze bracht
rouw in Nederlandsche familiën.
Welnu, het was in 1873 nog geen Beloken
Pasclien geworden, of de treurige lijding be
reikte het vaderland »de expeditie is mislukt,
de opperbevelhebber, geneiaa! Kolder, is ge
sneuveld en met hem zijn tal van dapperen
in den strijd gevallen". Dat was het eerste
bedrijf van den oorlog tegen Aljeh, en nadat
er in drie en twintig jaar op dienzelfden bodem
nog verscheidene andere zjjn afgespeeld, nadat
we herhaaldelijk, van tactiek tegen den vijand
zijn veianderd, brengen de dagen voor Pasclien
ons dit jaar opnieuw verontrustende tij
dingen van hoogst ernstigen aard, die zeer
zeker te meer indruk zullen gemaakt heb
ben, naarmate ze minder werden verwacht.
Immers het ging het laatste jaar vrij rus
tig toe in ons gebied op Atjeh. Sedeit het
vorige jaar was een onzer heftigste tegen
standers in een vriend veranderd. Toekoe
Oemar, of, zooals hij zich sedert zijn on
derwerping aan ons gouvernement noemt,
Toekoe Djohan toonde zich een oprecht vriend
rnet zijn volgelingen, door ons betaald en ge
wapend natuurlijk, nam hij op-zich ons te-
helpen. Werkelijk heeft hij dit gedaan, en,
naar een bericht iri de Arnhemscha Courant
mededeelt, zou de militaire bevelhebber van
Atjeh, generaal Deijkerlioff er over gedacht
hebben, hem naar Nederland te zenden, om
er de lessen aan de hoogere krijgsschool te
volgen
Hoe dit zij, de vriend van gisteren is de
vijand van heden. Wat mag hem tot dit
verraad gedreven hebben We lazen dat hij
boos was, omdat enkele zijner lieden door
een paar ambtenaren onheusch behandeld
zouden zijn.
Zulk een reden behoort, meenen we, onder
de rubriek ndoekjes-voor-bet-bloeden" thuis.
Veel meer zin heeft het volgende, dat het
Vaderland uit een goede bron mededeelt:
»Sinds de benoeming van generaal Vetter
tot legercommandant liepen er hier en in
'Indië geruchten, dat liet tot een verandering
van stelsel zou komen. Men meende, te recht
of ten onrechte, dat generaal Vetter zich
niet met het stelsel-Deijkeihofl kon vereeni
gen en gestemd was ten gunste van een ge
wapend optreden tegen de XXII Moekims.
Ook meende men te weten, dat de gou
verneur-generaal, onder invloed van zijn raads
man, dr. Snouck Hurgronje, tegen het sys-
teem-Deykerhoiï ernstige bezwaren had.
Vooral sedert het bezoek van generaal
Vetter en den zeer voor krachtig optreden
gestemden majoor van den generalen staf
Breyer, op Atjeh, hebben de geruchten veld
gewonnen, dat het in onze bedoeling lag met
het tegenwoordige pacificatiestelsel te breken.
Of die geruchten gegrond waren, mag be
twijfeld worden, maar naar verzekerd wordt,
werden zij onder de Atjehers vrij algemeen
geloofd. Het kan wezen, dat Toekoe Djohan
ons nu vóór heeft willen zijn.
Intusschen schijnt de omstandigheid, dat
vootal op zijn aaniaden de buitenposten zijn
bezet, die hij nu gemakkelijk kan omsingelen,
op een lang tooi uit beraamd plan te wijzen, en
wint de rneening van dr. Snouck Hurgronje,
dat li eigenlijk steeds met de skwaadvvilli-
geu" in betrekking stond en met hen feitelijk
onder een deken lag, aan waarschijnlijkheid
In elk geval, de afval van Toekoe Djohan
is een feit, en opnieuw staat de ooilog voor
de deur. Harde lessen hebben nu eenmaal
geleerd, dat de Atjeher niet te vertrouwen
is, en dat in het nieuwe bedrijf, dat thans
aangevangen is, ijzer en staal een voorname
plaats moeten bekleeden.
't Is nog geen twee jaar geleden, toen op
Lombok, na de veiraderlijke overrompeling
der Baliers, met de giootste energie is opge
treden, en dat ons Indisch leger geloond
heeft, welke voortreffelijke deugden het bezit.
Moge ons optieden thans van dien aaid zijn,
at het bedrijf in dezen oorlog, hetwelk
noodwendig moet afgespeeld worden, een der
mitste is in den lnngdurigen krijg, die reeds
zooveel kostelijke offers heeft geëischt.
SCHIEDAM, 1 April 189G.
De Verzekering-Maatschappij uSehiedam"
deelt over liet afgeloopan jaar '10 pCt. divi
dend uit.
Wij vestigen de aandacht onzer lezers op
de in dit nummer voorkomende advertentie
betrelfende de gtoole soiree artistique, Maan
dag 6 dezer door den beer Lion Goudsmit
te geven.
Gistei namiddag ruim 5 ure is de 70-
jarige J. Wijzenbroek, die bezig was aan den
kant van liet Spuikanaal met gras snijden,
er afgegleden en te water geraaktdoor deu
sluiswachter Van Wielingen werd hij met
een roeiboot gered.
Bij kon. besluit is benoemd, met ingang
van 17 dezer, tot burgemeester vau Over-
schie, de lieer J. II. A. de Josselin de Jong.
De gewone audiëntie van den minister van
justitie zal op a.s. Dinsdag, 7 dezer, niet
plaats hebben.
Het gevolg der Koninginnen bij het jaar-
lijksch bezoek aan Amsterdam zal bestaan
uitbarones Van Ilardenbroek, grootmeeste
res jonkvrouw Van de Poll, surintendante
barones Van Ittersum en barones Rengers,
hofdames; miss Saxton Winter, Engelsche
gouvernante der Koningin baron Van Har-
denbroek, opper-kamei lieer, luit.-generaal
Dumoneeau, chef \an liet Militaire Huis
baron Clifford, hofmaarschalk jhr. De Raniiz,
particulier secretaris baron Bentinck, eerste
stalmeester, kapitein ter zee Zegers Veeckens
en ritmeester baron Van Tuyli van Seroos-
keiken, adjudanten VV. P. graaf van Bylandt,
kamerheer, eerste luitenants Loudon en jhr.
Six, ordonnans-officieren.
De directeur van het kabinet der Koningin
zal mede te Amsterdam aanwezig zijn.
Hare Majesteiten zullen op hare buiten-
landsclie reis vergezeld worden door jonkvrouw
Van de Pol!, barones Rengers, gouvernante
miss Winter, en de hewn Zegers Veeckens,
adjudant, en giaaf Van Bylandt, kamerheer.
De referendaris jnr. Vegel in van Cinerbergen
wordt vanwege Hr. Ms. Kabinet toegevoegd.
De JV. li. C't. meldt: De gouverneur-gene
raal van Nederl. Indiè heeft, naar wij verne
men, per telegram uitzending gevraagd van
30 luitenants der infanterie en van 12 onder
officieren der bereden artillerie.
En aan het jV. v. d. D, werd gisteren ge
seind Gedurende den nacht zijn de suppletie
troepen 'an Padang in stilte over de linie-
posten ingedeeld
üe correspondent der IV. li. Ct. te Batavia
seint onder dagteekening van lieden:
De stand van zaken op Atjeh is bevredigend.
Toekoe Oemar versterkt liet door hein
bezette gebied, maar neemt een afwachtende
houding aan.
Van regeeringswege wordt het bericht om
trent de loopgraven tegengesproken.
Er zijn teeltenen, dat de vijandelijke ben
den verminderen.
Drie bataljons zijn gereed.
Dit telegram zegt de N. R. Ct. is
inderdaad geruststellend. Er blijkt uit, dat
het bericht van eene insluiting van Oleh-leh
door Toekoe Oemar met 2000 man uit Peda-
Li loopgraven een loos gerucht is geweest.
Dit kon reeds vermoed worden uit het tele
gram van het A7. v. d R., dat suppletie-
troepen van Padang, die immers te Oleh-leh
moesten ontscheept worden, aangekomen en
o-.er de linieposten ingedeeld waren. Het
feit, dat Toekoe Oemar een afwachtende
houding aanneemt, wekt de hoop, dat de
bataljons uit Java, die voor Atjeh bestemd
zijn, daar zullen aankomen, voordat het nog
tot een ernstig treilen komt. Ook het bericht
omtrent het verminderen van de vijandelijke
benden draagt tot geruststelling bij.
De volgende telegrammen worden heden
door de Telegraaf uit Batavia ontvangen.
Eerste telegram.
De toestand is zoo ernstig, dat de vrouwen
der ambtenaren en militairen zich aan boord
van de oorlogsschepen hebben begeven.
Tweede telegram.
9e bataljon met generaal Vetter verliet
Batavia liet 6e verliet gisteren Semarang,
uitgeleid door een geestdriftige menigte5e,
7e en 2e zullen weidta volgen.
Volgens oordeel militaire autoriteiten geeft
toestand Atjeh redenen tot ernstige bezorgd
heid.
Tochoe Djolian.
Toekoe Djohan die 3 vrouwen heeft,
waarvan slechts óen hem de baas isis
naar schatting 40 jaar oud. 't Is een man van
meer dan middelbare lengte, met een ener
giek gezicht, waaraan echter de bijzonder
ontwikkelde onderkaak met groote kaakspie
ren een wreede uitdiukking geeft. Hij is
broodmager, een gevolg van uitspattingen
van verschillenden aard, o. a. opiumschui
ven, gebreken, waaraan de meeste hoofden
mank gaan,
Toekoe Djohan is een flink en niet te ver
smaden bondgenoot, als vijand een niet te
gering te schatten tegenpartij.
Dr. Snouck Hurgronje zegt vau den ver
rader: dat hij is een politiek avonturier, dia