B i 11 lien I sin d h e Be r i c ii ten.
pen, Gilford zelf werd zwaar gewonddrie
zijner manschappen lichtelijk. Hedenmiddag
wordt het gevecht voortgezet.
Over den Matabelen-opstand wordt nog het
volgende gemeld
Te Salisbury heerscht groote levendigheid
een troep van 420 vrijwilligers wordt daar
uitgerust. Er loopen geruchten dat de inboor
lingen aan de Zambesi in opstand gekomen
zijn, maar de autoriteiten hechten daar geen
geloof aan.
Een vertrouwbare inlander heeft het be
richt medegebracht dat Lobengula een groote
strijdmacht verzamelt ten noorden van Bulu-
wajo, om de Jofdplaats aan te vallen een
andere afdeeling Matabelen zou dan naar
Gwelo optrekken.
Vier Maxims zijn naar Buluwajo gezonden.
Gifiord's manschappen vei branden de kraals
van de voornaamste opstandelingen ten wes
ten en ten noord»-/ van Buluwajo. Selous
ve-trekt binnenkort met een aantal niet-
bei eden mannen naar de kopjes te oosten van
B' iluwajo, om de Matabelen van daar te ver
drijven, Een 200 man sterke troep opstande
lingen trachtte Donderdagnacht kapitein
Brand's kolonne bij Oemsingwane te over
vallen, maar werd teruggeslagen.
-SCHIEDAM, S April 18!I6.
De 72e verjaardag van H. K. H. de groot
hertogin van Saksen-YV'eimar-Eisenach, ge
boren prinses Sopbia der Nederlanden, werd
heden alhier op de gebruikelijke wijze her
dacht.
Naar wij vernemen is door de Nederland-
sche Beil-Telephoon Maatschappij het verzoek
tot den minister van waterstaat, handel en
nijverheid gelicht om het tarief voor gesprek-
ken tusschen Schiedam en Vlaardingen op
f 0.12K per gesprek te willen terugbrengen.
Dit verzoek is door burgemeester en wet
houders onzer gemeente gesteund geworden.
Voor de uitbreiding van het verkeer tus
schen onze gemeente en het zoo nabij ge
legen Vlaardingen zal de inwilliging van het
verzoek van groot belang zijn en wij zullen
dan ook met ingenomenheid een gunstige be
slissing op bet verzoek der Nederlandsche
Beil-Telephoon Maatschappij begroeten.
A. Noordijk, werkzaam in de branderij van
den heer M. de Koning, aan de Noordvest
alhier, is hedenmorgen toen hij een kit heet
water naar den zolder bracht, daarmede ge
struikeld, tengevolge waarvan zijn rechtervoet
werd gebrand. Hij kon aanvankelijk aan het
•werk blijven, maar heeft het hedenmiddag
moeten staken, daar de voet pijnlijk begon te
worden.
De leden van de Eerste Kamer der Staten-
Generaal zijn bijeengeroepen tegen Maandag
43 dezer, des avonds te halfnegen.
De opper-kamerheer, baron Van Harden-
broek van Bergambacht, en de chef van het
militaire hnis van Hare Majesteit de Koningin,
graaf H. du Monceau, maken bekend, dat Hare
Majesteit de Koningin-Regentes op Woensdag
22 April aanstaande, ia het paleis te Amster
dam, gelegenheid zal geven bij Hoogstdezelve
hunne opwachting te maken, des voormiddags
ten 40 ure aan militaire en civiele autoriteiten,
des namiddags ten 2Va ure aan commission
en op Donderdag 23 daaraanvolgende ten 10
ure particuliere audiëntie zal verleenen.
Degenen die verlangen daartoe te worden
toegelaten, worden uitgenoodigd zich in te
schrijven op eene der lijsten, welke aan ge
zegd paleis zullen gereedliggen, van heden
af tot en met Zaterdag 18 April, des avonds
ten 8 ure, op welkert tijd die lasten zullen
worden gesloten. (Stct.
De gewone audiëntie van den minister van
koloniën zal Vrijdag 10 dezer niet plaats
hebben.
De minister van financiën maakt bekend,"
dat op 4 dezer bij de betaalmeesters in kas
was2,357,885.64V»
en dat op denzelfden dag
door de Nederlandsche Bank,
ingevolge art.lliisvan haar
octrooi, aan 's lands kas een
voorschot was verstrekt ten
bedrage van- 1,212,114.74
Bij kon. besluit zijn eenige wijzigingen
aangebracht in bet reglement voor de cadetten
school. Daarbij is o. a. bepaald, dat aan
jongelieden, die aan de daarvoor vastgestelde
erichen voldoen, kan worden vergund in
Nederlandsch Indië het toelalings-examen
voor de cadettenschool af te leggen, doch
alleen voor den dienst in Nederlandsch Indië.
De correspondent der JV. B. Ct. te Batavia^
seint onder dagteekeriing van heden:
Het vechten in Atjeh is begonnen.
Officieel wordt het ontslag gemeld van
geueraal üe'ykerhofï. Deze keert met de Conrad*.
naar Nederland teiug.
Re-ident Van Langen is tot tijdelijk gou
verneur benoemd.
Reuter seint aan de N. B. Ct.
De Times verneemt uit Singapore, dat de
Hollanders al het mogelijke doen om de
Atjehneezen tot onderwerping te brengen. De
heerschende meening is, dat het Hollandsche
gouvernement de laatstelijk gevolgde gedrags
lijn ten aanzien van Atjeh behoort te ver
laten en Atjeh moet bezetten (in bezit nemen),
het koste wat het wil.
Naar men verneemt, zijn aan het departe
ment van marine voorbereidende maatregelen
genomen om, in geval van noodzakelijkheid,
liet korps mariniers hier te lande naar Indië
uit te zenden ter versterking van de troepen
macht op Atjeh.
Met het oog op den toestand op Atjeh is
bepaald, dat het detachement suppletietroe
pen, dat 18 April e.k. onder bevel van den
kapitein der inf. F. W. H. Tuinenberg
stoomschip Prinses Amaiia naar Padang moet
vertrekken, verdubbeld en dus op een sterkte
van 4 onderofficieren en 80 korporaals en
manschappen zal worden gebracht, terwijl
daarbij bovendien nog als medegeleiders zul
len worden ingedeeld de voor den dienst in
O.-Indië bestemde 2e luitenants der inf. J, H.
A. van den Vrijhoef en M. de Wilde. Het
detachement, dat 25 April van Harderwijk
naar Batavia zou worden gezonden, vervalt
daardoor, omdat op dien datum een transport
van de koniale reserve per stoomschip Oedé
naar Java zal worden overgebracht. Den 2n
Mei zal van Amsterdam per Prinses Sophie
vertrekken een detachement suppletietroepen,
ter sleikte van twee onderofficieren, benevens
30 korpoiaals en manschappen. Het bevel over
dat transport zal worden opgedragen aan den
van verlof terugkeerenden ln-luit. der iuf.
van het Indische leger P. J. Wïjers, terwijl
als medegeleider is bestemd de 2e luit. der
inf. J. F. van Kroon. Nader is bepaald, dat
voor het bevel over dat transport is aange
wezen de ritmeester der cav. van het Indische
leger C. 0. Raajjmakers, terwij! beide boven
genoemde luitenants daarbij als geleiders
worden ingedeeld.
Voor het jaar 1897 is het contingent supple
tietroepen voorloopig bepaald op 1800 man.
Atjeh.
Men meldt aan de Dordt. Ct. dat het door
de Telegraaf gepubliceerde sensatie-bericht
niets beteekent. Dat de vrouwen eu kinderen
aan boord der oorlogsschepen zouden gaan,
wist men reeds eenige dagen te voren, een
voudig omdat dit in Atjeh steeds moet geschie
den als er vijandelijkheden gepleegd worden.
De Van-dag-tot-dag-schrijver in het Alge
meen Handelsblad merkt op hoe wij in den
vreemde niet worden beschouwd als een Her
cules die Augiasstallen reinigt, maar allen
boeten in onzen naam, in de nationale beurs,
voor den triomf der kleinzielige personen, die
generaal Karei van der Heyden dwarsboom
den, vervolgden en lieten terugroepen. En
dan vervolgt de schrijver aldus:
ïAHe brandende vragen van den dag drin
gen naar een oplossing voor het einde dezer
eeuw. Wij hebben een gouverneur-generaal,
die een man is en die zich liet vertrouwen
van de natie heeft waardig betoond en tevens
heeft gewonnen Wij hebben een legercom
mandant, generaal Vetter, die een man uit de
krijgsschool der Van der Heydens en Ver
spijeken. is. Laat ons nu deze gelegenheid
aangrijpen, dankbaar dat verraders in Lombok
Atjeh niet te geiijk hun Oostersche wijze
van sluipend oorlogvoeren begonnen zijn.
ïNiet wij zijn nu van staatkunde veran-
anderd. Wij zijn gedwongen tot forsch optre
den. We moeten nu onzen internationalen
plicht vervullen en dat zeerooversnest voor
goed onschadelijk maken. Doen we het niet,
dan mocht Engeland ons eens bijstand aan
bieden, gelijk nu president Kruger het den
Engelschen deed tegen de Matabelen."
Naar aanleiding van het Atjeh-verraad
-schrijft het Vweede-Kamerlid M. de Ras in
den L. K, o. a.
»Op ruimen voet onderhouden uit het ge
heim fonds, was het toch te voorzien, dat
zoodra de kas uitgeput zou wezen, bondge
noot Toekoe Djohan het stof van zijn voeten
schudden zou, ons in zijn taal toevoegende
aJ'ai l'honneur En reeds 't vorig jaar wees
de schrijver in het Bataviaasch Handelsblad
er op, dat de ringgits (rijksdaalders) bijna op
waren, en men zich b'ygevolg binnenkort op
die gebeurtenissen voor te bereiden had.
Alles tevergeefsCurieus zal het zijn te
vernemen wat die fraaie tactiek ons gekost
heeft.
Dat dient toch de Tweede Kamer te weten.
Naar mij werd medegedeeld, zou aan Toekoe
Djohan ruim f100,000 'sjaars zijn betaald.
Dat maakt in 3 jaar f 300,000. Voeg daarbij
f 25,000 batig saldo in de sNisero" en f 100,000
in de Hok-Canton-zaak, totaal volgens Bartjes
f425,000.
Hierin zijn de geschenken en de vrije
woning natuurlijk niet begrepen
En evenmin de waarde der pl.m. 2000
Beaumont-geweren en der ammunitie, waar
mede eerstdaags onze officieren en soldaten
zullen worden doodgeschoten
Hoe staan de zaken op 'toogenblik? Wie
zal 'net ons zeggen Het verraad van Toekoe
Djohan en Hoessin Longbattah brengt alleen
reeds 4- a 5000 goed gewapende - belters
tegen ons in 't veld. Ongerekend de mannen
uit de IXde Moekims.
't Bewijs is trouwens daar, dat het krioelt
van vijanden, die de gemeenschap afsnijden
tusschen al onze posten, buiten de geconcen
treerde linie gelegen."
Een Weener, die twintig jaar in Atjeh is
geweest, schrijft aan de Neus Freie Presse
over Toekoe Oemar onder anderen
»Nu is by nog eens uitgeknepen, en ter
afwisseling want zijn eenig oogmerk is
oorlog, onverschillig tegen wien verzamelt
hij nu de stammen die hij pas bestreden heeft,
om op te staan tegen de blankenen zoo
blijkt, wat iedereen voorspeld had, dat het
beter geweest zou zijn, den bloeddorstigen
man, die herhaaldelijk sluipmoord heeft ge
pleegd op vrouwen en kinderen, in plaats
van zyn jvorstelyke waardigheid" te erkennen,
meedoogenloos neer te schieten".
Vanwege de ^Maatschappij tot Nut van
't Algemeen" is bij Van Looy en Gerlings
verschenen een rapport over jiHet vraagstuk
der Volkshuisvesting", in opdracht van de
maatschappij door de hh. mr. H. L. Drucker,
mr. B. H. Greven en mr. J. Kruseman' (rap
porteur).
olgens de Bamb. Börsenhalle zullen twee
geregelde stoomvaartlijnen tusschen de Oost
zeehavens en de La Plata, beide Rotterdam
aandoende, door de firma A. C. de Freitas
Co., binnenkort in het leven worden ge
roepen.
De stoomschepen van beide lijnen zullen,
te beginnen met den lOn Juli, punctueel den
lOden van elke maand, van Stockholm via
Stettin, Gothenburg, Christiania, Rotterdam
werden geëxpedieerd, en wel in de lijn Oost-
ze»—Brazilië de stoomschepen Karthago,
Horna, TrojaByzanz en in de lijn Oostzee
I.a Plata da stoomschepen Dacia, Ileria,
Ftruria en Athen.
Te Utrecht werd Zondag en Maandag 1.1. het
congres van de sociaal-democratische arbei
derspartij gehouden. De voorzitter van het
partijbestuur, de heer mr. P. J. Troelstra,
opende het congres met een korte toespraak,
waarin hij na allen tot samenwerking te
hebben aangespoord o. a. zeide
Dit congres zal een sterk agiteerend karakter
dragen en dienst doen om propaganda te maken.
Het moet tevens dienst doen om bestaand mis
verstand uit den weg te ruimen. In de pers
ivordt namelijk de sociaal democraat nog altijd
vereenzelvigd met heele of halve anarchisten.
Als er zijn die te Amsterdam met varkenskoppen
rondrijden, als Reens erg toegetakeld de schutterij
belachelijk tracht te maken, als Van Emmenes
eti Stienstra zich verwijderen, of als Domeis
Nieuwenhuis de flesschentrekkerij aanbeveelt, dan
hebben wij niets met dergelijke zaken te maken.
Dat zijn geen sociaal-democraten, maar integen
deel onze heftigste vijanden. Geen vinniger be
strijders bezitten wij dan juist in dezulken, die
door hun nonsens, door het slijk waarin zij zich
wentelen en door hun gebrek aan zedelijk gevoel,
de sociaal democratie besmetten. Die revolution-
naire mondhelden van de anarchie zijn de ge
boren vijanden van da sociaal-democratie, haar
werking verlammende. Na deze toelichting is
het te verwachten, zegt spreker, dat de per?
nooit meer den eerenaam sociaal-democraat op
die menschen zal toepasseri.
Er waren 2 afdeel! ngen en 44 afgevaar
digden vertegenwoordigd.
Tot voorzitter van het congresbureau werd
gekozen de heer W. Helsdingen.
Tot redacteur van het orgaan De Sociaal
democraat werd, nadat was aangedrongen op
het niet te hoog opvoeren van den inhoud,
herkozen de heer Troelstra.
Omtrent de houding der regeering op het
gebied der sociale wetgeving werd de vol
gende motie aangenomen
vliet congres der sociaal-democratische arbei
derspartij, stelling nemende ten opzichte van den
socialen arbeid der regeering overwegende, dat
de regeeringen, uit de bezittende klasse voortge
komen, met. haren socialen arbeid slechts beoogen
het bestaande loonstelsei te bestendigen over
wegende, dat er dus tusschen dan arbeid der
regeering op sociaal gebied en de door ons in ons
programma geschreven sociale wetgeving in be
ginsel noch in toepassing eenigerlei overeenkomst
bestaat, is van meening, tegenover dien arbeid
geen algemeen principieel standpunt te kunnen
innemen, omdat de regeerings-ontwerpon in dezen
geen geheel vormen en op geen vast principe be
rusten en dus slechts elk op zich zelf kunnen be
oordeeld worden, en verklaart daarbij steeds te
zullen afwijzen die ontwerpen, welke de afhan
kelijkheid der arbeidende klasse verhoogen en
steeds zulke eiscben te zullen stellen aan de
door de regeering ontworpen voorstellen, dat ze
zullen strekken om den invloed der arbeidende
klasse te verhoogen, haar afhankelijkheid te ver
minderen, haar levensvoorwaarde te verbeteren
of hare ontwikkeling te vurgrooten en in het
algemeen haar macht der klasse te versterken."
Op voorstel van de afdeeling Leeuwarden
na toelichting van den onderwijzer J. G. van
Kuykhoff verklaarde het congres dat voeding
van schoolgaande kinderen de plicht der
gemeenschap is.
Besloten wordt op den 4n Mei hoofdzakelijk
De
M
Taa
steei
waai
gang
de I
nisti
de 1
leen
V.
Hou
schil
E
geni
gesc
kern
deal
verd
is t
qual
de i
is d
heef
brok
verb
daai
kath
Borr
mee
om
werj
dat
stud
nit
M
loozs
bew.
van
leert
met
hoog
cotte
een
wel
